του Γιώργου Αναλυτή*
Το γεγονός της επιστροφής στην εποχή των συσσιτίων στα σχολεία, το οποίο μάλιστα πα-ρουσίασε περήφανα ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας σε συνέντευξή του, παραπέμπει σε μια Ελλάδα της φτώχειας των δεκαετιών του ’50 και του ’60 που έχουν ζήσει οι μεγαλύτεροι.
Μου έρχονται στο νου, αφηγήσεις του παππού μου για τα δύσκολα Κατοχικά και μετακατοχικά χρόνια. Τα τρόφιμα έρχονταν από τις Η.Π.Α. μέσω της περιβόητης UNRRA ( ''ΟΥΝΤΡΑ'' την πρόφερε ο παππούς)
Η UNRRA (United Nations Relief and Rehabilitation Administration) ιδρύθηκε το 1943 από 40 περίπου κράτη, τα οποία στη συνέχεια έγιναν μέλη του Ο.Η.Ε., με αντικειμενικό σκοπό να βοηθήσει οικονομικά τις χώρες που είχαν πληγεί από τις δυνάμεις του Άξονα. Κάθε μέλος της UNRRA διέθετε στο ταμείο της Οργάνωσης -για την εξυπηρέτηση του σκοπού της- το 1% των εθνικών του εσόδων. Όμως στην πραγματικότητα η διεθνής αυτή Οργάνωση ήταν όργανο των Η.Π.Α. και σκόπευε στην υλοποίηση της αμερικανικής οικονομικής και πολιτικής διείσδυσης σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι το 73% των κεφαλαίων της ήταν αμερικανικά....
(εφημερίδα ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, φύλλο της 23ης Μαρτίου 2003). Συνεπώς «ήταν ουσιαστικά αμερικανική οργάνωση στελεχωμένη και ελεγχόμενη απολύτως από τους Αμερικανούς» (Σπ. Θεοδωρόπουλος, «Απ’ το Δόγμα Τρούμαν στο Δόγμα Χούντα», εκδόσεις Παπαζήσης, 1976, σ.σ. 22 και 24).
(εφημερίδα ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, φύλλο της 23ης Μαρτίου 2003). Συνεπώς «ήταν ουσιαστικά αμερικανική οργάνωση στελεχωμένη και ελεγχόμενη απολύτως από τους Αμερικανούς» (Σπ. Θεοδωρόπουλος, «Απ’ το Δόγμα Τρούμαν στο Δόγμα Χούντα», εκδόσεις Παπαζήσης, 1976, σ.σ. 22 και 24).
Αναλυτικότερα στοιχεία για την αμερικανική βοήθεια παρέθεσε την 22α Νοεμβρίου 1947 ο τότε διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Γ. Μαντζαβίνος στην πρώτη μεταπολεμική γενική συνέλευση των μετόχων της, προσδιορίζοντας τα διατεθέντα ποσά ανά τομέα:
για τρόφιμα 186.344.000 δολάρια
για ενδύματα 40.250.000 δολάρια
για ιατρικά και για είδη υγιεινής 11.856.500 δολάρια
για είδη αγροτικής ανασυγκροτήσεως 58. 374.000 δολάρια
για είδη βιομηχανικής ανασυγκροτήσεως 53.935.000 δολάρια
διάφορα άλλα ποσά 65.492.500 δολάρια
Ήτοι εν συνόλω 416.252.000 δολάρια
(εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ, φύλλο της 23ης Νοεμβρίου 1947).
Τα παραπάνω ποσά ίσως δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Άλλωστε από τον Οκτώβριο του 1945 η διεθνής Οργάνωση – σύμφωνα με δηλώσεις εκπροσώπου της σε ξένους δημοσιογράφους – βρισκόταν στα πρόθυρα χρεοκοπίας και αδυνατούσε να επιτελέσει το έργο της (εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ, φύλλο της 24ης Οκτωβρίου 1945). Το 1952 ο Κ. Βαρβαρέσος – που το 1945 είχε διατελέσει υπουργός Εφοδιασμού – ομολόγησε ότι, για να συμπληρώσει τη βοήθεια της UNRRA, το ελληνικό Δημόσιο υποχρεώθηκε να διαθέσει «ολόκληρον σχεδόν το συναλλαγματικόν απόθεμα της χώρας εις χρυσόν, δολάρια και λίρας Αγγλίας» (Κ. Βαρβαρέσος, « Έκθεσις επί του Οικονομικού Προβλήματος της Ελλάδος», εκδόσεις Σαββάλας, σ.σ. 94 – 95). Συνεπώς η αμερικανική βοήθεια ήταν μικρή σε σχέση με τις ελληνικές ανάγκες κατά την πρώτη μεταπολεμική περίοδο.
Το πρόβλημα όμως ήταν ο τρόπος με τον οποίο διανεμήθηκαν τα σταλέντα προϊόντα. Στους εξαθλιωμένους από τον πόλεμο αγροτικούς πληθυσμούς έφτασαν μόνο ορισμένες ποσότητες ιματισμού και τροφίμων. Στρατιωτικά κυρίως οχήματα μετέφεραν στα χωριά χαρτόκουτα με ρούχα, τα ξεφόρτωναν στις κοινοτικές πλατείες και οι κάτοικοι διάλεγαν σακάκια, φορέματα και άλλα είδη. Είναι μια εικόνα που έχει χαραχτεί στη μνήμη μου από τη διανομή της αμερικανικής βοήθειας σε ένα ακριτικό χωριό της Ηπείρου. Ακόμα θυμάμαι το πρωινό συσσίτιο στο Δημοτικό σχολείο του χωριού μου, όπου υποχρεωνόμασταν να πιούμε γάλα-σκόνη που είχαν στείλει οι Αμερικανοί, λες και δεν είχαμε γαλακτοκομικά προϊόντα. Αντίθετα τα είδη αξίας (πρώτες ύλες, τρόφιμα, μηχανήματα, φάρμακα κ. ά), που μπορούσαν να αποφέρουν πλουτισμό, τα καρπώθηκαν οι επιτήδειοι, οι μεγαλέμποροι, οι βιομήχανοι και γενικά όσοι είχαν πρόσβαση στην εξουσία.
Γενικά η βοήθεια της UNRRA είχε και αρνητικές συνέπειες:
1. αναπτύχθηκε η ευνοιοκρατία και η διαφθορά (Εμμανουήλ Μαρκόγλου, «Το Δόγμα Τρούμαν», εκδόσεις Εστία, 1963, σ.56),
2. ενισχύθηκε το τότε παρακράτος της υπαίθρου (Μονάδες Ασφαλείας Υπαίθρου και παλιοί ταγματασφαλίτες) που είχε αναλάβει τη διανομή των τροφίμων και του ιματισμού,
3. υπονομεύτηκε κάθε παραγωγική προσπάθεια, εφόσον κανένα είδος εγχώριου αγαθού δεν μπορούσε να ανταγωνιστεί σε τιμή τα αντίστοιχα της UNRRA, τα οποία πουλιούνταν στην ελληνική αγορά,
4. άρχισε η σταδιακή πολιτική εξάρτηση της Ελλάδας από τις Η.Π.Α.
Χαρακτηριστικό είναι και το τραγουδάκι που έλεγαν τα παιδάκια της εποχής:
Πατάω ένα κουμπί και βγαίνει μια χοντρή που λέει στα παιδάκια ΝΙΞ Φα'ι'
Πατάω κι άλλο ένα και βγαίνει μια χοντρέλα που λέει στα παιδάκια ΝΙΞ σαρδέλα
πατάω κι άλλα τρία και βγαίνει μια κυρία που λέει στα παιδάκια Βί Βία
Κι εσύ μωρή μαντάμ που κλέβεις τα κουτιά και κάνεις τα μαλλιά σου περμαναντ
θα πάω να το πω στον Ερυθρό Σταυρό που είσαστε συνέταιροι κι οι δυό!!
Σήμερα μπορεί να μην υπάρχει η UNRRA , υπάρχουν όμως οι Μ.Κ.Ο.
Η ιστορία επαναλαμβάνεται κι εμείς είμαστε θεατές στο ίδιο έργο !!
* Ο Γιώργος Αναλυτής είναι μέλος του Ε.ΠΑ.Μ.
ΠΗΓΗ:http://seisaxthia-epam.blogspot.gr/2017/05/blog-post_15.html
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.