O πάδρε Καμίλο και εμείς

Από δρόμος
- 10 Νοεμβρίου, 2023

Το κείμενο που ακολουθεί είναι η εισαγωγική τοποθέτηση του Κωνσταντή Κυριακού στην παρουσίαση του βιβλίου της Χρύσας Τζιαφέτα «Padre Camilo. Η σκέψη και η δράση του Καμίλο Τόρες» (εκδ.Red N’ Noir), η οποία έγινε στο χώρο βιβλίου «Εκλάμψεις» (Σπύρου Τρικούπη 71, Εξάρχεια).

του Κωνσταντή Κυριακού

«Οταν ήρθε ο αγγελιοφόρος κι ανάγγειλε στο βασιλιά ότι είχαν φέρει τα κεφάλια των απογόνων του Αχαάβ, τότε ο Ιηού διέταξε να τα βάλουν σε δύο σωρούς, κοντά στην είσοδο της πύλης ως το πρωί. Το πρωί βγήκε ο Ιηού και στάθηκε στην πύλη και είπε στο λαό: «Όλοι εσείς είστε αθώοι! Εγώ συνωμότησα εναντίον του κυρίου μου, του βασιλιά Ιωράμ, και τον σκότωσα· αλλά αυτούς ποιος τους σκότωσε; Μάθετε, λοιπόν, ότι κανένας από τους λόγους του Κυρίου εναντίον των απογόνων του Αχαάβ δε θα μείνει ανεκπλήρωτος. Ο Κύριος εκπλήρωσε όλα όσα είχε πει με το δούλο του τον Ηλία». Τότε ο Ιηού σκότωσε όλους όσοι είχαν απομείνει από την οικογένεια του Αχαάβ στην Ιζρεέλ, τους άρχοντές του, τους εμπίστους του και τους ιερείς του. Δε γλίτωσε κανένας.» (Βασιλείων Δ΄ 10:8-11)

Στο παραπάνω απόσπασμα από την Παλαιά Διαθήκη φαίνεται έντονα το εκδικητικό πνεύμα του ιουδαϊκού Θεού, όπου και αποτέλεσε τη θεολογική βάση για μια πολύ σημαντική επαναστατική μορφή που έδρασε γύρω στα 1520: τον Γερμανό χριστιανό διαμαρτυρόμενο Τόμας Μύντσερ. Ο Μύντσερ και ο Καμίλο Τόρρες μπορούν να θεωρηθούν κατά έναν τρόπο παράλληλες προσωπικότητες, καθώς και οι δύο τους ήταν ιερωμένοι, εξεγερμένοι ιερωμένοι, που ξεσήκωσαν ο καθένας στην εποχή του τις κατώτερες τάξεις ενάντια στην εξουσία, ξεκινώντας από ένα θεολογικό μετερίζι. Επομένως, δείχνει να υπάρχει μια ιστορική συνέχεια μεταξύ των αγώνων για τη χιλιετή βασιλεία του Θεού πριν τη νεωτερικότητα και της Θεολογίας της Απελευθέρωσης στον 20ό αιώνα, στην οποία κατατάσσουν τον Τόρρες. Βασική ιδέα και στις δύο περιπτώσεις, η σύνδεση της χριστιανικής πίστης με το κοινωνικό ζήτημα και κατόπιν με τους ταξικούς αγώνες. Η εξέγερση νοείται ως θέλημα θεού, σαν μια ιερή πράξη, η μέρα της επανάστασης ως ειμαρμένη και η ίδια η επανάσταση σαν γεγονός ως ένας Μεσσίας, ιδέα την οποία μπορεί να δει κανείς και σε θεωρητικά κείμενα των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα, όπως του Γκουστάβ Λαντάουερ στο χώρο του κοινωνικού αναρχισμού και του Βάλτερ Μπένγιαμιν στη μαρξιστική θεωρία.

Ἅγιος Ἰωάννης Βατάτζης ὁ ἐλεήμων

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης Βατάτζης ὁ ἐλεήμων, ἡ μνήμη τοῦ ὁποίου τιμᾶται, ὑπῆρξε ὁ βασικὸς ἀνορθωτὴς τοῦ Μεσαιωνικοῦ Ἑλληνισμοῦ, μετὰ τὸ πλῆγμα τῆς 1ης ἅλωσης τῆς Πόλης ἀπὸ τοὺς Φράγκους. Μιὰ φυσικὴ ἐξέλιξη τῆς παρακμῆς τῆς Ρωμανίας μετὰ τὸ θἀνατο τοῦ Βασιλείου Β’ τὸ 1025. Τῆς ἐγκατάλειψης τῆς πολιτικῆς γιὰ στήριξη τῶν ἀδυνάτων μὲ ἀντίστοιχη συγκέντρωση τῆς γῆς καὶ τῆς δύναμης στὰ χέρια τῶν “δυνατῶν” μεγαλογαιοκτημόνων, τῆς ἐπικράτησης τῆς χρήσης μισθοφορικοῦ στρατοῦ ἔναντι τῶν ἀκριτικῶν σωμάτων, τῆς διείσδυσης τῶν ἰταλικῶν πόλεων ποὺ ἀπέκτησαν τὸν ἔλεγχο τοῦ ἐμπορίου μὲ ἀντάλλαγμα τὴν παροχὴ ναυτικῆς στήριξης.

Ὁ Ἰωάννης Γ΄, διάδοχος τοῦ πρώτου Λασκαρίδη αὐτοκράτορα τῆς Νικαίας Θεόδωρου Α’, συνέχισε τὴν πολιτική του καὶ ἐνέτεινε τὴν ἐνίσχυση τῶν ἀγροτῶν καὶ ἐμπόρων, μὲ ἀντίστοιχη ἐπιρροὴ στὴ διοίκηση ἔναντι τῶν ἀριστοκρατῶν γαιοκτημόνων. Ἀποκατέστησε τὴν ἄμυνα μὲ τὰ ἀκριτικὰ σώματα, βασισμένα σὲ ἀνεξάρτητους ἀγρότες στὰ ὅρια τῆς αὐτοκρατορίας. Διπλασίασε τὶς κτήσεις σε σχέση μὲ αὐτὲς ποὺ παρέλαβε.

Ἔθεσε τὶς βάσεις γιὰ τὴν ἀνόρθωση τοῦ Μεσαιωνικοῦ Ἑλληνισμοῦ, μὲ ἄξονα τὴν κοινωνικὴ δικαιοσύνη καὶ τὴ μεταρρύθμιση τῆς κοινωνίας μὲ τὴν παροχὴ περισσότερων δικαιωμάτων στις λαϊκές τάξεις. Στὴ βάση τῆς ἀρχῆς ὅτι ἡ δικαιοσύνη εἶναι προϋπόθεση καὶ γιὰ τὴ διασφάλιση τῆς πολιτικῆς έλευθερίας καὶ ἀνεξαρτησίας. «Ἐμεῖς, ἂν καὶ ἀναγκαστήκαμε βίαια νὰ μετακινηθοῦμε, κατέχουμε ἀμετακίνητα καὶ ἀμετάπτωτα τὸ δικαίωμα στὴν ἀρχὴ καὶ τὸ κράτος, μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ˙ διότι αὐτὸς ποὺ βασιλεύει, ἔθνους καὶ λαοῦ καὶ πλήθους λέγεται ὅτι ἄρχει καὶ ἐξουσιάζει καὶ ὄχι λίθων καὶ ξύλων, αὐτῶν ποὺ συνιστοῦν τὰ τείχη καὶ τοὺς πύργους.»

Στὴν ἐπιστολή του αὐτὴ πρὸς τὸν Πάπα, τονίζεται ἡ ἀντίληψη τῶν Λασκαριδῶν γιὰ τὴν ἄσκηση ἐξουσίας, ἡ ὁποία ἦταν πολὺ διαφορετικὴ ἀπὸ αὐτὴ τῆς ἰθύνουσας τάξης τῶν εὐγενῶν, ποὺ ἔβλεπε ἀνθρώπους καὶ γῆ ὡς ἰδιοκτησία της, ἀντιγράφοντας τὴ δυτικὴ φεουδαρχικὴ τάξη. Στὴν ἀμφισβήτηση τοῦ Πάπα, ἀνταπαντᾶ ὅτι ἀντλεῖ τὴν πολιτική του νομιμοποίηση ἀπὸ τὸ Λαὸ τὸν ὁποῖο κυβερνᾶ.

Μοναστήρια στρατηγεία και ορμητήρια του ΕΛΑΣ

Του Ηλία Μπιτσάνη

Μια Πολιτεία που δεν τιμά την εθνική αντίσταση σε όλες τις εκφάνσεις της, ένας κόσμος που έζησε τα γεγονότα αλλά έχει «φύγει», μια κοινωνία εθισμένη στην πολιτισμική ευτέλεια, ένα καθεστώς που εχθρεύεται κάθε πράξη «ανυπακοής» ακόμη και από το ιστορικό παρελθόν. Δεδομένων τούτων ποιος να θυμηθεί ότι χθες έκλεισαν 80 χρόνια από τον βομβαρδισμό της ιστορικής Μονής Βελανιδιάς από τους Γερμανούς που είχε σαν αποτέλεσμα την καταστροφή και τη λεηλασία του «πλούτου» της Μονής που αποτέλεσε ορμητήριο των επαναστατημένων το 1821 αλλά και το 1943. Κράτος, Δήμος, Εκκλησία έχουν άλλες προτεραιότητες και μια ορισμένη «αλλεργία» στην υπόμνηση της αντίστασης ακόμη και όταν εκδηλώνεται βέβηλη θηριωδία από τον κατακτητή.

Τα μοναστήρια ειδικά γύρω από την Καλαμάτα έχουν τη δική τους ιστορία στην Αντίσταση.

Η Μονή Βελανιδιάς και η Μονή Δήμιοβας στα τέλη του 1943 είχαν γίνει στρατηγεία και ορμητήρια του ΕΛΑΣ. Τόσο οι Ιταλοί, όσο και οι Γερμανοί αργότερα, δεν τολμούν να πλησιάσουν. Η δύναμη του αντάρτικου, και το γεγονός ότι θα έπρεπε να κινηθούν σε άγνωστο τόπο αποτελούσαν αποτρεπτικούς παράγοντες σε κάθε εγχείρημα εκκαθαριστικής επιχείρησης σε αυτές τις περιοχές από τις οποίες οι αντάρτες του ΕΛΑΣ είχαν «εποπτεία» στην πόλη. Γι’ αυτό και όλο το βάρος πέφτει στην προσπάθεια να πείσουν τον ντόπιο πληθυσμό να συνεργαστεί μαζί τους και για τη δημιουργία των Ταγμάτων Ασφαλείας. Οι Γερμανοί σε πρώτη φάση είχαν ποντάρει στη δράση τμήματος του Ελληνικού Στρατού (ΕΣ) που δρούσε εναντίον του ΕΛΑΣ έχοντας αποσχισθεί από την κοινή δύναμη που είχαν συγκροτήσει οι δύο οργανώσεις μετά το Σύμφωνο του Δυρραχίου στις 28 Αυγούστου. Μετά το μπλόκο και τις συλλήψεις ομήρων στην Καλαμάτα (22 Οκτωβρίου), είναι σε εξέλιξη η σύγκρουση του ΕΛΑΣ με τον ΕΣ, που λήγει με τη συντριβή του δεύτερου στη μάχη της Παλιόχωρας στις 28 Οκτωβρίου. 

Οι Γερμανοί ανησυχούν γιατί οι δυνάμεις των ανταρτών επιστρέφουν στη Μονή Βελανιδιάς και τη Μονή Δήμιοβας και από εκεί απερίσπαστοι μπορούν να εξαπολύουν επιθέσεις. Επιχείρηση κατά μέτωπο ήταν δύσκολο και εξαιρετικά επικίνδυνο να οργανώσουν, καθώς οι θέσεις είναι οχυρές και αυτός που τις κατέχει μπορεί να αποδεκατίσει εκείνον που επιχειρεί, ακόμη και αν οι κατακτητές διέθεταν ισχυρές δυνάμεις. Οι Γερμανοί αποφασίζουν να εκκαθαρίσουν πρώτη τη Μονή Βελανιδιάς που είναι πολύ κοντά στην Καλαμάτα και απειλεί με επίθεση. Και άλλος τρόπος δεν υπήρχε πέρα από τον βομβαρδισμό και την καταστροφή της.

Η παραβολή του Άφρονος Πλουσίου με ερμηνεία και ανάλυση στη συσσώρευση του πλούτου σήμερα - videos πλουσίων

Christ and rich young man - The Parable of the Rich Fool

Consumerism vs. God-centered Security

Αφιέρωμα στην παραβολή του Άφρονος Πλουσίου

Κυριακή Θ' Λουκά και συσσώρευση του πλούτου

Έρευνα Σοφία Ντρέκου Αρθρογράφος

(Sophia Drekou, BSc in Psychology)

Ξεκινώντας με ποίηση αγαπημένοι μου αναγνώστες, προσπαθώντας να κατανοήσουμε στο νόημα της σημαντικής Ευαγγελικής περικοπής. Ένα πασίγνωστο ποίημα ενός από τους αγαπημένους μας ποιητή Γιώργου Σεφέρη. Έχει τον τίτλο «ΑΡΝΗΣΗ» και μας λέει σε μία του στροφή:

«Με τι καρδιά, με τι πνοή, τι πόθους και τι πάθος
πήραμε τη ζωή μας... λάθος! κι αλλάξαμε ζωή».

Η Παραβολή του Άφρονος Πλουσίου είναι μια παραβολή του Ιησού που εμφανίζεται στο Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον (12:13-21). Πρόκειται για τον άνθρωπο πού νόμιζε ότι θα ξεπεράσει το πρόβλημα τού θανάτου (μηδενισμού) με τα πολλά πλούτη.

Με το χρήμα δεν ξεπερνάς το πρόβλημα τής θνητότητας, απλώς παρατείνει μια άνετη ζωή και ξεχνάς την θνητότητα. Μόνο η Χριστιανική πίστη σέ κάνει να αντιμετωπίζεις σωστά το πρόβλημα τής θνητότητας.

Στο πρόσωπο του άπληστου γεωργού που αρνήθηκε να μοιράσει την περιουσία του, ώστε να εξασφαλίσει τη λύτρωση, απεικονίζεται η ματαιότητα της πεποίθησης ότι ο πλούτος μπορεί να εξασφαλίσει την ευημερία και μια καλή ζωή.

Η παραβολή Parable of the Rich Fool

Εἶπε δέ τις αὐτῷ ἐκ τοῦ ὄχλου· διδάσκαλε, εἰπὲ τῷ ἀδελφῷ μου μερίσασθαι τὴν κληρονομίαν μετ᾿ ἐμοῦ. ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ· ἄνθρωπε, τίς με κατέστησε δικαστὴν ἢ μεριστὴν ἐφ᾿ ὑμᾶς;

εἶπε δὲ πρὸς αὐτούς· ὁρᾶτε καὶ φυλάσσεσθε ἀπὸ πάσης πλεονεξίας· ὅτι οὐκ ἐν τῷ περισσεύειν τινὶ ἡ ζωὴ αὐτοῦ ἐστιν ἐκ τῶν ὑπαρχόντων αὐτοῦ.

Εἶπε δὲ παραβολὴν πρὸς αὐτοὺς λέγων· ἀνθρώπου τινὸς πλουσίου εὐφόρησεν ἡ χώρα· καὶ διελογίζετο ἐν ἑαυτῷ λέγων· τί ποιήσω, ὅτι οὐκ ἔχω ποῦ συνάξω τοὺς καρπούς μου;

καὶ εἶπε· τοῦτο ποιήσω· καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας οἰκοδομήσω, καὶ συνάξω ἐκεῖ πάντα τὰ γενήματά μου καὶ τὰ ἀγαθά μου, καὶ ἐρῶ τῇ ψυχῇ μου· ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ κείμενα εἰς ἔτη πολλά· ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου.

εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ Θεός· ἄφρον, ταύτῃ τῇ νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ· ἃ δὲ ἡτοίμασας τίνι ἔσται; οὕτως ὁ θησαυρίζων ἑαυτῷ, καὶ μὴ εἰς Θεὸν πλουτῶν.

• Από τα συγκλονιστικότερα λόγια του Χριστού, είναι η παραβολή περί του άφρονα πλουσίου. Και μην ξεχνάμε ότι ο Μέγας Βασίλειος είχε μεγάλη περιουσία και την μοίρασε στους πτωχούς. Δεν την μάζευε να την βγάλει στο εξωτερικό και στις τράπεζες. Ο Μέγας Βασίλειος μάς περιγράφει...

Μέγας Βασίλειος: Ποιος είναι ο πλεονέκτης;

Και ποιόν αδικώ, λέει ο πλεονέκτης πλούσιος, με το να ενδιαφέρομαι για την περιουσία μου; Αλήθεια; Αλλά πες μου, ποια είναι η περιουσία σου, ποια είναι τα δικά σου; Από πού τα έλαβες και τα έφερες στη ζωή; Πραγματικά, συμπεριφέρονται πολλές φορές οι πλούσιοι όπως κάποιος που πιάνει θέση στο θέατρο, για να έχει καλή θέα, και έπειτα εμποδίζει τους μετέπειτα εισερχόμενους να βρουν κι αυτοί κάποια θέση, δικαίωμα που είναι κοινό για όλους.

Μητροπολίτης Ιωακείμ

«Καθένας σ' αυτόν τον τόπο γράφει τη δική του ιστορία. Αλλος με θυσία αγώνα και αίμα κι άλλος με φανταχτερά πετραχήλια, φανφάρες και φραμπαλάδες.

Τούτος ο τόπος γέννησε και τον Παπαφλέσσα και τον Γρηγόριο τον Ε'. Παιδιά και οι δυο του ίδιου Θεού. Ποιος κρίνει; Ποιος συγχωρεί και ποιος δε λησμονεί; Ιδού η μεγάλη διαφορά ανάμεσα στα χρυσά και τα αιματοβαμμένα ράσα. Εμείς οι πτωχοί τω πνεύματι ας αποδώσουμε δικαιοσύνη!..»

Ο Μητροπολίτης Ιωακείμ (κατά κόσμον Απόστολος Αποστολίδης), γεννήθηκε στη Νικομήδεια (Ορτάκιοϊ) της Βιθυνίας (Μ. Ασία) το 1883. Ήταν ανιψιός του Οικουμενικού Πατριάρχη Ιωακείμ του Γ'. Σπούδασε στη θεολογική Σχολή της Χάλκης, από την οποία αποφοίτησε με άριστα. Υπηρέτησε στο Πατριαρχείο ως Πατριαρχικός διάκονος και κωδικογράφος και κατέληξε Δευτερεύων των Πατριαρχικών διακόνων.

Στις 26/04/1914 εκλέχθηκε μητροπολίτης Μετρών και Αθύρων στην Ανατολική Θράκη και αγωνίστηκε για την κατάπαυση των ανθελληνικών διωγμών που είχαν εξαπολύσει οι Νεότουρκοι του Κεμάλ εναντίον του ντόπιου πληθυσμού, προσπαθώντας να συγκρατήσει τον ελληνικό πληθυσμό στις εστίες του. Οργάνωσε εκκλησιαστικά, διοικητικά και εκπαιδευτικά τη Μητρόπολη, ενώ βοήθησε ομάδες Ελλήνων ανταρτών και τον Ελληνικό Στρατό.

Διατέλεσε Συνοδικός και μέλος πολλών επιτροπών του Πατριαρχείου. Για την πολύπλευρη πατριωτική του δράση καταδικάστηκε σε θάνατο από τους κεμαλικούς το 1923.

Φυγαδεύτηκε στον Πειραιά με μεθοδευμένες ενέργειες του Πατριάρχη Μελετίου και τη συνεργασία των Συμμάχων. Εκλέχθηκε μητροπολίτης Κοζάνης και Σερβίων από το 1923 μέχρι το 1945.

Μια έκκληση, τον Αύγουστο του 1936, προς την κυβέρνηση του Μεταξά στην οποία περιέγραφε τα προβλήματα του λαού της Δυτ. Μακεδονίας και κατήγγειλε την παραμέληση της περιοχής θεωρήθηκε πράξη αντίστασης στη δικτατορία του Μεταξά και του στοίχισε εξάμηνη εξορία στον Άθω.

Την περίοδο της Κατοχής στην Κοζάνη αναδείχθηκε σε αδιαμφισβήτητο ηγέτη. Με κάθε τρόπο βοηθούσε το λαό με συσσίτια και τον προέτρεπε με δημόσια κηρύγματα σε ένοπλη αντίσταση κατά των κατακτητών. Έπαιξε καθοριστικό ρόλο στις συνομιλίες και στην σύνταξη «Πρωτοκόλλου Τιμής» μεταξύ του ΕΑΜ και 40 αξιωματικών του τακτικού στρατού που υπογράφτηκε μέσα στη Μητρόπολη Κοζάνης. Ανέλαβε πρόεδρος της Νομαρχιακής Επιτροπής του ΕΑΜ Κoζάνης και, κυνηγημένος από τους ναζί, βγήκε στο βουνό το 1943 με μαχητές του ΕΛΑΣ.

Μισθωτοί και δούλοι

Κατά τον Άγιο Συμεών τον Νέο Θεολόγο, η δουλεία, αλλά και η μισθωτή εργασία (sic) είναι προϊόντα της κακίας, της βίας, της πλεονεξίας και της ένδειας!

"Ο Πάνσοφος και Πανάγαθος Θεός εις τούτον τον κόσμο έκαμε πατέρα καί υιόν και όχι δούλον και μισθωτόν, [...] Ύστερον ευρέθη η δουλεία, ήγουν η σκλαβιά και η μίσθωσις.

Η δουλεία έγινεν από την κακίαν των ανθρώπων όπου εμάχοντο ένας κατά του άλλου και εσκλαβώνοντο.

Η δε μίσθωσις από την πτωχείαν  και ένδειαν όπου ηκολούθησαν εις τους ανθρώπους από την πλεονεξίαν των ομογενών ανθρώπων.

Ιδού λοιπόν και ο δούλος και ο μισθωτός όπου έγινον από την κακίαν όπου ηκολούθησεν εις τους ανθρώπους.  Διατί χωρίς βίσν και πτωχείαν ούτε δούλος γίνεται τινάς ούτε μισθωτός".

[Οσίου και Θεοφόρου Πατρός ημών Συμεών του Νέου Θεολόγου τα ευρισκόμενα και διηρημένα εις δύω, μτφρ. Διονυσίου Ζαγοραίου, Λόγος 24]

Για την αντιγραφή:

Γιώργος Κρανιδιώτης 

6 Αυγούστου: γιορτή της Μεταμόρφωσης

6 Αυγούστου: γιορτή της Μεταμόρφωσης,

ξεμπρόστιασμα δύο εξίσου ζοφερών πειρασμών των πιστών:   

1) του πειρασμού να αποσυρθούν από τη λάσπη της ιστορίας, να δραπετεύσουν από τα ζόρικα της κοινωνίας, και να «αναπαυτούν» σε κάποια υπέροχη θεοτική εμπειρία, σαν μια πνευματική ελίτ.                                                                                            2) του πειρασμού, οι πιστοί να εισέλθουν στην ιστορία και στον δημόσιο βίο ως κατακτητές που θα καθυποτάξουν τον κόσμο. 

Στο περιστατικό της Μεταμόρφωσης, o Χριστός απάντησε στους πειρασμούς αυτούς με τη   σ ι ω π ή   και με τη   π ρ ά ξ η : Προσπέρασε το αίτημα του Πέτρου για εγκατάστασή τους στη θεοτική εμπειρία του βουνού, και κατέβηκε από το βουνό της θεοτικής εμπειρίας για να συνεχίσει την πορεία του με τους ταλαίπωρους της ιστορίας. Αμέσως μετά την κατάβασή του Χριστού από το βουνό, το ευαγγέλιο αφηγείται τη συνάντησή του με δυστυχισμένους που ζητούσαν θεραπεία. Η πορεία του Χριστού δεν είναι η περαντζάδα ενός celebrity.  

† 16 Ιουλίου 2001 κοιμήθηκε π. Δημήτριος Χολέβας ή ο Παπαφλέσσας της Εθνικής Αντίστασης

† 16 Ιουλίου 2001 κοιμήθηκε π. Δημήτριος Χολέβας ή ο Παπαφλέσσας της Εθνικής Αντίστασης, ο οποίος τιμήθηκε από την Ορθόδοξη Εκκλησία με τον Χρυσό Σταυρό του Αποστόλου Παύλου ✟ για τον αγώνα του στην Πατρίδα. » 

ΚΛΙΚ στην εικόνα ή ΕΔΩ...: ΑΦΙΕΡΩΜΑ ο παπα-Χολέβας » 

Αδικία, μα τον Θεό και τον Αλλάχ

Όταν η ανάγκη για ΑΓΑΠΗ, η πατρική έγνοια ενός ιερέα, η διαμαρτυρία ενός γνωστού πανεπιστημιακού, δεν μπορούν να νικήσουν τη σκατοψυχιά των Άιχμαν και τη γραφειοκρατία του κράτους ΧΑΘΗΚΕ κάθε ΕΛΠΙΔΑ για ΑΝΘΡΩΠΙΑ...

Arshad Muhamad | O π. Εμμανουήλ Καροφυλλάκης

Μάριος Διονέλλης

Η οδύσσεια του Αρσάντ και ο αγώνας του ιερέα Μανώλη Καροφυλλάκη να τον δικαιώσει ⫸ Ενας χριστιανός ιερωμένος από την Κρήτη, που υπηρετεί στο Κερατσίνι, υπερασπίζεται έναν μουσουλμάνο μετανάστη που κρατείται άδικα στην Αμυγδαλέζα

 ● Μεγάλη κινητοποίηση για την απελευθέρωσή του καθώς αντιμετωπίζει σοβαρότατο πρόβλημα υγείας. Ζητείται παρέμβαση του υπουργού Νότη Μηταράκη

Aκόμα ένα θύμα της αυθαιρεσίας και της κρατικής καταστολής εναντίον των μεταναστών αποκαλύπτεται από την ιστορία του Αρσαντ αλλά και του ιερέα Μανώλη Καροφυλλάκη από τον Αγιο Νικόλαο Λασιθίου, που επί σχεδόν 50 χρόνια υπηρετεί στο Κερατσίνι.

Εκεί, στο Κερατσίνι, εκτυλίσσεται η ιστορία των δύο ανθρώπων, ο ένας μουσουλμάνος πένης και ο άλλος χριστιανός ιερωμένος, που συναντήθηκαν πριν από πέντε χρόνια, όταν ο Αρσαντ βρέθηκε δίπλα του, ζητώντας βοήθεια από τις δομές που έχει οργανώσει ο παπα-Μανώλης για να στηρίζει όποιον έχει ανάγκη. Και εκείνος όμως πρόσφερε εθελοντικά τη δική του εργασία σε οποιαδήποτε ανάγκη είχε η εκκλησία, ενώ έγινε κομμάτι της ενορίας, η οποία, παρότι ήταν ξένος και αλλόθρησκος, εντούτοις τον συμπεριέλαβε στους κόλπους της.

Ο Αρσαντ (Arshad Muhamad, 43 ετών) είναι ένας από τους εργάτες γης στα φραουλοχώραφα της Μανωλάδας. Εκεί πρωτοβρήκε δουλειά όταν ήρθε στην Ελλάδα. Το 2014 ένας από τους κτηματίες τού υποσχέθηκε μισθό 5.000 ευρώ τον χρόνο για δουλειά κάθε μέρα χωρίς αργίες και Σαββατοκύριακα. Και όταν ήρθε η ώρα της πληρωμής αρνήθηκε να τον πληρώσει. Ο Αρσαντ έβαλε δικηγόρο για να διεκδικήσει τα λεφτά του, όμως βρέθηκε κατηγορούμενος ψευδώς από τον εργοδότη του ότι έβαλε φωτιά στο κτήμα. Η δίκη του ήταν μια παρωδία, χωρίς αποδεικτικά στοιχεία, ενώ οι κατηγορίες στοιχειοθετήθηκαν μόνο από τις «εκτιμήσεις» και τις «υποψίες» του πρώην εργοδότη του. Τελικά καταδικάστηκε κατά πλειοψηφία και έμεινε ενάμιση χρόνο στη φυλακή, απ’ όπου βγήκε το 2017.

Εκοιμήθη ο Νιγηρίας Αλέξανδρος † 30.6.2023

Ημέρα των Αποστόλων, εκοιμήθη ο Μητροπολίτης Νιγηρίας Αλέξανδρος, μετά από δύσκολη μάχη κατά του καρκίνου.

 Να πάρει η ευχή, φεύγεις όμως μια μέρα αποστολική, όπως σου πρέπει.

 Την ευχή σου να έχουμε και μεις και πιο πολύ ο αφρικανικός λαός σου, αφού Αφρικανός επέλεξες να γίνεις και συ. Κι

"Είμαι βέβαιος ότι τελικά ανήκω σε μια άλλη Εκκλησία, όχι αυτή που φαίνεται, αλλά σε μια άλλη Εκκλησία υπόγεια, underground. Στην εκκλησία αυτή, που είναι θαμμένη κάτω από την υπάρχουσα , βλέπω με χαρά και ανακούφιση ότι δεν είμαι μόνος. Είμαστε πολλοί, κληρικοί και λαϊκοί, άνδρες και γυναίκες, που όχι μόνο επιδιώκουμε να γίνουμε ενήλικες, αλλά και που απαιτούμε να αντιμετωπιστούμε από τη θεσμική Εκκλησία ως ενήλικες και όχι πλέον ως παιδιά!

Η Εκκλησία αυτή δεν φοβάται να συμπορεύεται με την κοινωνία προς τους Εμμαούς της κάθε ιστορικής στιγμής. Η συμπόρευση αυτή με το Χριστό και τους ανθρώπους, μας μαθαίνει πως ο ξένος γίνεται φίλος, ο καλεσμένος γίνεται οικοδεσπότης, ο ακροατής γίνεται κήρυκας.

Η Εκκλησία αυτή δεν φοβάται να ανοίξει την αγκαλιά της στην πλατιά συνάφεια, στον κόσμο, για να μπορέσει να διακρίνει πως ο Χριστός είναι ήδη παρών και που το Πνεύμα του Θεού εργάζεται. Μπορεί και τολμά να απαντήσει στα ερωτήματα που ο κόσμος σήμερα θέτει, κάποτε δύσκολα ερωτήματα, όπως η ισότητα της γυναίκας, η θέση της στην Εκκλησία, η σεξουαλικότητα και προσανατολισμοί της, ο διάλογος με το περιθώριο, μια και εκεί δεν ευρίσκονται πλέον ανώνυμοι άνθρωποι, αλλά φίλοι, οικείοι, μέντορες, ηγέτες. Αλλά και σε ερωτήματα για την επιστήμη, την οικολογία, τη δικαιοσύνη, την οικονομία, τη νεο-αποικιοκρατία, τον διάλογο και την συνύπαρξη πολιτισμών και θρησκειών και τόσα άλλα". 

( Νιγηρίας Αλέξανδρος † 30.6.2023)

Κωστής Μοσκώφ: Ο παραδομένος λόγος, ο λόγος της Ορθοδοξίας

Στο φύλλο του «Βήματος» που είχε κυκλοφορήσει την Κυριακή 9 Οκτωβρίου 1983 περιλαμβανόταν ένα δισέλιδο άρθρο που έφερε τον τίτλο «Τα κατά Μοσκώφ και Ζουράρι πάθη». Οι θεσσαλονικείς διανοούμενοι Κωστής Μοσκώφ και Κώστας Ζουράρις, στενοί φίλοι από τα νεανικά τους χρόνια, σχεδόν συνομήλικοι και κατ’ αρχήν ομοϊδεάτες, είχαν παραχωρήσει ξεχωριστές συνεντεύξεις στην επίσης θεσσαλονικιά δημοσιογράφο και συγγραφέα Λένα Δουκίδου (1934-2020).

Αφορμή για το δημοσίευμα αυτό, σύμφωνα με το συνοδευτικό κείμενο της εφημερίδας, ήταν το «πείραμα» Μοσκώφ – Ζουράρι για την προσέγγιση ελληνικού κομμουνισμού και ελληνικής ορθοδοξίας στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Οι δυο τους –συμπλήρωνε «Το Βήμα»–, χωρίς να απαρνούνται ο πρώτος τη μαρξιστική και ο δεύτερος την κομμουνιστική του ταυτότητα, ευαγγελίζονταν, μέσα στους κόλπους της ελληνικής Αριστεράς, το διάλογο και τη σύζευξη με ένα χώρο που κύριο χαρακτηριστικό του κατά τη μεταπολεμική περίοδο ήταν η σφόδρα αντικομμουνιστική και αντιμαρξιστική τάση.

«ΤΟ ΒΗΜΑ», 9.10.1983, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Στις γραμμές που ακολουθούν θα διαβάσετε τη συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στη Δουκίδου ο Κωστής Μοσκώφ, ο οποίος έφυγε από τη ζωή ακριβώς πριν από 25 χρόνια, στις 27 Ιουνίου 1998, σε ηλικία 59 μόλις ετών:

Είσαι πιστός;

Όχι, δεν είμαι πιστός. Μα το «πιστός ή όχι» είναι ερώτημα Δυτικό. Δηλαδή, η ερώτηση πηγάζει από τον τρόπο που είναι διαρθρωμένη η ιδεολογία στη Δύση, όχι σε μας. Σε μας η Ορθοδοξία δεν είναι σύστημα όπως η Καθολική Εκκλησία. Η Ορθοδοξία είναι βίωμα. Το βίωμα της ζωής.

Πότε άρχισες να ενδιαφέρεσαι πιο έντονα για την ιδεολογία της Ορθοδοξίας;

Το 1975. Τότε άρχισα να γράφω και τα «Δοκίμιά» μου πάνω στην παραδοσιακή ιδεολογία μας.

Είπες ότι δεν είσαι πιστός. Ποια είναι ακριβώς η σχέση σου με το αντικείμενο;

Σχέση ερευνητική. Είναι μια διερεύνηση καθαρά μαρξιστική – λενινιστική. Αν έχει επιβραδυνθεί το προοδευτικό κίνημα στην Ελλάδα τα τελευταία 40-50 χρόνια, είναι γιατί δεν υπήρχε γνώση των ιδιομορφιών της ιστορίας μας, μελέτη τού πώς κινείται η ύλη στην Ελλάδα τα τελευταία 2.000-3.000 χρόνια. Υπάρχει γι’ αυτό μια πολύ μεγάλη ιδεολογική αδυναμία. Αυτή είναι λοιπόν η προσπάθειά μου τα τελευταία 8 χρόνια. Η διερεύνηση του παραδομένου λόγου τού πριν σώματός μας.

ΔΥΟ ΓΑΪΔΟΥΡΙΩΝ ΑΧΥΡΑ, ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ! ΣΑΝΟ, ΠΟΤέ!

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου

Αναπλ. Καθηγητής στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθήνας

Αρχισυντάκτης του περιοδικού «Σύναξη»

Ετούτες οι εκλογές (του 2023) έχουν σημαδευτεί από την θορυβώδη είσοδο της επίκλησης της χριστιανικής πίστης στο πολιτικό προσκήνιο. Μέσα στην πανευρωπαϊκή και παγκόσμια ενίσχυση φαιών και μαύρων κινημάτων, δεν αποτελεί διόλου έκπληξη το ότι η είσοδος αυτή δεν αφορά παρουσίες Θεολογίας της Απελευθέρωσης. Αφορά κόμματα διαποτισμένα από θρησκευτικό φονταμενταλισμό, του οποίου βασικά χαρακτηριστικά είναι τα εξής τρία: 1) Επιθετικός σταυροφορικός λόγος που ισχυρίζεται πως είναι μαρτυρία, 2) Δίψα για θεοκρατία, δηλαδή για νομική επιβολή των αξιωμάτων της εκκλησιαστικής κοινότητας εφ’ όλης της κοινωνίας, και 3) Αποθέωση της αυτοχθονίας, δηλαδή ανάδειξη της βιολογικο-εθνικής προέλευσης σε αποφασιστικό κριτήριο προσδιορισμού των ανθρώπων και της στάσης απέναντί τους. Και τα τρία χαρακτηριστικά κρώζουν υπέρ της Ορθοδοξίας, μα αποτελούν ριζικά αντιχριστιανικές πεποιθήσεις.

Το παρόν σημείωμα, ίσα που προκάμω να το γράψω, μέσα σε στιγμές πολύ δύσκολες για μένα. Το γράφω ως προσημείωση αναλυτικότερου κειμένου, που ίσως να καταφέρω να φτιάξω αργότερα. Μου είναι αδύνατο να αναλύσω εδώ αυτά τα τρία χαρακτηριστικά. Έχω γράψει κατ’ επανάληψη εδώ και χρόνια, και (συγχωρέστε με, αλλά) σε τυχόν ενδιαφερόμενους ευχαρίστως να θέσω υπόψη τους δημοσιευμένα κείμενά μου.

Μολονότι λοιπόν είναι επείγουσα και ζωτική ανάγκη η διαύγεια και η ετοιμότητα να μοιράζει κανείς δυο γαϊδουριών άχυρα, δεσπόζει η θολούρα και κάνει περίπατο η φαλκίδευση. Όχι μόνο από σαμάνους του εκκλησιαστικού χώρου, αλλά και από αριστερούς που απλώς ταυτίζουν το θρησκευτικό φαινόμενο με τις φονταμενταλιστικές διαστροφές του. Αμφότεροι βολεύονται προσφέροντας σανό για γίδια: στα πνευματικοπαίδια τους οι πρώτοι, στον αυτιστικό κύκλο τους οι δεύτεροι. Αμφότεροι, ανίκανοι και απρόθυμοι να μοιράσουν δυο γαϊδουριών άχυρα.
Κατά τη γνώμη μου το σκηνικό αυτών των εκλογών έχει βαθιές ρίζες, οι οποίες πρέπει να μελετηθούν από κάθε σοβαρό άνθρωπο (είτε πιστό είτε άπιστο είτε αγνωστικιστή). Παραθέτω στη συνέχεια επισημάνσεις που είχα κάνει πριν από 19 χρόνια (κείμενο που πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Χριστιανική», 19-2-2004, και αναδημοσιεύτηκε επεξεργασμένο στο βιβλίο μου «Η Ρήξη με το Μηδέν. Σφηνάκια Πολιτικής Θεολογίας», εκδ. Αρμός, 2015). Οι επισημάνσεις είχαν αφορμή το πολιτικό κίνημα της «Χριστιανικής Δημοκρατίας», το οποίο είχε ιδρύσει ο μακαρίτης Νίκος Ψαρουδάκης (και ο οποίος είχε γίνει γνωστός για την αντιδικτατορική δράση του). Φρονώ ότι οι επισημάνσεις ισχύουν σήμερα και μάλιστα νιώθω ότι αυτά που προ ετών φαίνονταν σπερματικά, βρίσκονται πλέον σε πλήρη ανάπτυξη (μολονότι ο αναγνώστης θα το καταλάβει, διευκρινίζω εκ των προτέρων ότι την «Χ.Δ.» -και ειδικά την χριστιανοσοσιαλιστική συμβολή της- δεν της συναριθμώ στους «θρησκευόμενους» σχηματισμούς των τρεχουσών εκλογών, αλλά την αντιδιαστέλλω από αυτούς). Ακολουθούν οι εν λόγω επισημάνσεις μου:

ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΛΗΜΜΑ «ΑΠΟΥΣΙΑ Ή ΠΑΡΟΥΣΙΑ;»,

ΣΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ «ΤΙ ΕΙΔΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑ;»

«Μιλώντας κάπως σχηματικά, θεωρώ βασικό να αντιδιαστείλουμε το χριστιανοδημοκρατικό αίτημα από το χριστιανοσοσιαλιστικό. Το χριστιανοδημοκρατικό αίτημα νοιάζεται ιδιαιτέρως για τον θεσμικό εξηθικισμό της κοινωνίας, τον κυριαρχικό ρόλο της εκκλησιαστικής ιεραρχίας στην κοινωνία, την ταύτιση κοινωνίας και εκκλησιαστικής κοινότητας και την οικοδόμηση του κράτους του Θεού. Το χριστιανοσοσιαλιστικό, αντιθέτως, χαρακτηρίζεται από την αμφισβήτηση του όποιου κατεστημένου (κοινωνικού, πολιτικού ή θρησκευτικού), την αναγνώριση ότι κοινωνία και εκκλησιαστική κοινότητα δεν συμπίπτουν, την ταξική ευαισθησία και τη δυσανεξία προς τα θεοκρατικά οράματα. Στην πορεία της “Χριστιανικής Δημοκρατίας” (όπως και άλλων ρευμάτων) μπορούν να εντοπιστούν αμφότερα τα αιτήματα, με ανάλογες επιδράσεις, κάθε φορά, πάνω στην εκκλησιαστική συνείδηση. Κοντολογίς, το πρώτο αίτημα εκτρέφει περισσότερο την ισχύ, ενώ το δεύτερο την ελευθερία (σημειωτέον ότι στη διαμόρφωση του δευτέρου συνέβαλε ιδιαιτέρως η θεωρητική και πρακτική δουλειά της «Χριστιανοσοσιαλιστικής Σπουδαστικής Κίνησης» και των συνεργαζομένων της στα πανεπιστήμια, και της “Ελληνικής Χριστιανοσοσιαλιστικής Οργάνωσης Νέων”, νεολαίας της Χ.Δ., στον ευρύτερο πολιτικό χώρο, κατά τη δεκαετία του 1980).

Στον εκκλησιαστικό χώρο διείσδυση είχε, με διαφόρους τρόπους και σε διαφόρους βαθμούς, το χριστιανοδημοκρατικό αίτημα. Μετά τον εμφύλιο (1949), η πλειονότητα της εκκλησιαστικής ηγεσίας διαπίστωνε ότι η δεξιά την εκπροσωπούσε επαρκώς, αίσθημα που ενισχύθηκε και μετά την πτώση της χούντας (1974), οπότε η εκκλησιαστική ηγεσία είχε βρεθεί σε αμυντική θέση απέναντι στην αριστερίζουσα περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Σ’ αυτό το πλαίσιο, επικράτησε η θέση υπέρ της μη συμμετοχής των χριστιανών στις πολιτικοκοινωνικές διεργασίες. Αυτός υπήρξε ένας από τους λόγους για τους οποίους κυριάρχησε σιγά σιγά η εικόνα μιας Εκκλησίας που αυτοπεριορίζεται σε μια “πνευματική” σφαίρα και απουσιάζει από την «κοινωνική». Βέβαια, έμμεσα και άρρητα, συμμετοχή χριστιανών υπήρχε, αλλά με την ένταξή τους σε συντηρητικούς κομματικούς σχηματισμούς. Όχι με την ανάπτυξη διακριτής και κριτικής πολιτικοποιημένης χριστιανικής σκέψης.

Ποιος ήταν ο παπά Ανυπόμονος που πέθανε μια μέρα σαν σήμερα- Ο αντάρτης με το ράσο που πολέμησε τους κατακτητές

Το όνομά του ήταν Γερμανός Δημάκης, όμως έμεινε στην Ιστορία ως παπά Ανυπόμονος. Ο παπάς που πολέμησε τους κατακτητές φορώντας το ράσο του, στα χρόνια της Κατοχής, πέθανε μια μέρα σαν σήμερα, 9 Ιουνίου του 2004.

Διαβάζουμε από το βιβλίο του Διονύση Χαριτόπουλου «Άρης ο Αρχηγός των Ατάκτων» εκδόσεις Εξάντας:

«Εκείνες τις ημέρες εμφανίζεται στο Γενικό Στρατηγείο και ένας ασυνήθιστος ιερωμένος. Είναι ο αρχιμανδρίτης Γερμανός (κατά κόσμον, Γερμανός Δημάκος), ηγούμενος της Μονής Αγάθωνος, κοντά στην Υπάτη, και ταυτόχρονα επόπτης της Μονής Δαδίου (Αμφίκλειας) και πρόεδρος της ίδιας Κοινότητας.

»Από την αρχή του ένοπλου αγώνα, η στήριξη που προσφέρει στους αντάρτες της περιοχής του είναι μεγάλη και τελικά δεν περνάει απαρατήρητη από τους κατακτητές. Τον Απρίλιο είναι πια καταζητούμενος και αναγκάζεται να φύγει στο βουνό. Και άλλοι υψηλόβαθμοι του κλήρου προσχώρησαν στην εαμική Αντίσταση με πιο γνωστούς τον μητροπολίτη Κοζάνης Ιωακείμ και Ηλείας Αντώνιο. Ο αρχιμανδρίτης Γερμανός, όμως, προσχώρησε στον μόνιμο ΕΛΑΣ και πιο συγκεκριμένα, κατευθείαν στον Άρη. Είναι το πρόσωπο - το τελευταίο - που έρχεται να συμπληρώσει τον κύκλο των στενών συντρόφων του αρχηγού και θα γίνει γνωστός ως «ο παπάς του Άρη».

»Ο αρχηγός ήταν μάλλον διστακτικός με τον αρχιμανδρίτη που θέλει να κρατήσει τουφέκι· του πρότεινε διάφορες θέσεις ανάλογες με το σχήμα του, από που θα συνέχιζε την αντιστασιακή του δραστηριότητα, μα εκείνος ήταν ανένδοτος.
- Θα αντέξεις να μας ακολουθήσεις; τον ρωτάει ο αρχηγός.
- Ε, όσο αντέξω, λέει ο πονηρός ιερωμένος μην του δώσει και την εντύπωση πως θα του γίνει τσιμπούρι.
Αλλά βλέποντας τον αρχηγό να εξαιρεί από την κατάταξη τους άοπλους, φοβάται ότι δεν θα τον κρατήσει· πάει κατευθείαν στη γραμμή, όπου κάποιοι ένοπλοι εφεδρικοί γράφονταν στον μόνιμο ΕΛΑΣ.
«Γράψε και μένα» λέει στο Λευτέρη Χρυσιώτη, που κάνει χρέη στρατολόγου.
«Θα σε γράψω παπούλη».
«Τώρα», επιμένει εκείνος.
«Τι έχεις και βιάζεσαι;».
«Γράψε με που σου λέω!».
«Πολύ ανυπόμονος είσαι» του κάνει ο Λευτέρης.
«Γραψ’ τον: Ανυπόμονο» του λέει ο Άρης που έχει πλησιάσει και παρακολουθεί τη σκηνή. Ήταν η αρχή μιας μεγάλης προσωπικής φιλίας.

π. Τιμόθεος Λαγουδάκης: ένας μάρτυρας αγωνιστής κατά της Χούντας που το όνομά του χάθηκε στην ομίχλη του χρόνου

Το όνομα του Τιμόθεου Λαγουδάκη, δεν θυμίζει σε πολλούς το παραμικρό. Κι όμως ήταν ένας μάρτυρας αγωνιστής κατά της Χούντας, που έχασε τη ζωή του σε «περίεργο» τροχαίο και το όνομά του εξαφανίστηκε στην ομίχλη του χρόνου…

Οι πολλοί γνωρίζουν ελάχιστα για τα θύματα της χούντας των Συνταγματαρχών, ίσως γιατί δεν έτυχαν της δημοσιότητας που θα έπρεπε ίσως πάλι γιατί η θυσία και οι αγώνες τους χάθηκαν στο... πανηγυρικό τοπίο της Μεταπολίτευσης.

Κάποιοι «διασώθηκαν» στη μνήμη, όπως ο ταγματάρχης Σπύρος Μουστακλκής, ο Αλέξανδρος Παναγούλης, η μνήμη του δικηγόρου Νικηφόρου Μανδηλαρά ή του βουλευτή Γιώργη Τσαρουχά. Επίσης κάτι λέει σε κάποιους το όνομα Παναγιώτης Ελής, ο πρώτος πολιτικός κρατούμενος που δολοφονήθηκε από το δικτατορικό καθεστώς.

Όμως τα ονόματα των ιερέων Τιμόθεου Λαγουδάκη και Παντελεήμονα Κατσούλη, σίγουρα δεν έχουν να πουν το παραμικρό. Κι όμως ήταν κι αυτοί ήρωες που πρόταξαν τα στήθη τους στη δικτατορία και μάλιστα πλήρωσαν με τη ζωή τους τη δράση τους.

Δυστυχώς γι’ αυτούς δεν επέζησαν της 7χρονης λαίλαπας, που σάρωσε την Ελλάδα για να εξαργυρώσουν την αντιστασιακή δράση τους, όπως έκαναν άλλοι, που αντιστάθηκαν από τον καναπέ τους...

Ορθόδοξη πρόσληψη της πολιτικής

Μια σύντομη προσέγγιση

από Γιώργος Τασούδης

H διασάλευση που προξένησε στην κτίση η αποσκίρτηση του ανθρώπου από το θείο θέλημα, περιγράφεται με τρόπο γλαφυρό από τον όσιο Συμεών τον Νέο Θεολόγο (Λόγος ηθικός 1 – 2). Η θεία πρόνοια και ευσπλαχνία, αντι-αντιδρώντας άμεσα, αποσόβησε τα χειρότερα, μέσω των φυσικών νόμων, οι οποίοι μπορεί να απείχαν από την παραδείσια ισορροπία και αρμονία, προστάτευσαν όμως τον κόσμο από την απόλυτη παράδοσή του στο χάος, από την εξάρθρωση και τον κατακερματισμό.

Πέραν των φυσικών νόμων, ένα από τα «προικιά» του Θεού στον μεταπτωτικό άνθρωπο, στο πλαίσιο της συνοχής των κοινωνιών που έμελλε να συσταθούν, δύναται να θεωρηθεί και η πολιτική. Στην Εκκλησία, ως σώμα Χριστού, γίνεται παραδεκτός ο θεόδοτος χαρακτήρας της εξουσίας, τόσο «ίνα μη ο κόσμος εις ακοσμία εμπέση» (Ισίδωρος Πηλουσιώτης, PG 78, 657) όσο και σε αναρχία, καθόσον «η αναρχία παντού κακόν και συγχύσεως αίτιον» (Ιωάννης Χρυσόστομος, PG 60, 615).

Εξού κι ο Ορθόδοξος Χριστιανός προσεύχεται για τους ανθρώπους της εξουσίας (Α΄ Τιμ. 2:1-3, Α΄ Κλημ. 61:1, Πολύκαρπος Σμύρνης Προς Φιλ. 12:3, Ιουστίνου Α΄ Απολογία 17:3), είναι νομιμόφρων σε κάθε Πολιτεία (Ρωμ. 13, 1-7 και Α΄ Πετρ. 2, 11-18), αλλά υπό την αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση ότι «εν αις αν εντολή Θεού μη εμποδίζεται» (Μ. Βασίλειος, PG 31, 860). Διότι η βιβλική και αποστολική παρακαταθήκη προτάσσουν όπως «ζητείτε πρώτον την Βασιλείαν του Θεού» (Ματθ. 6, 33), «απόδοτε ουν τα καίσαρος καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ» (Ματθ. 22, 21), και «πειθαρχείν δει Θεώ μάλλον η ανθρώποις» (Πράξ. 5, 30).

🛑 Π. ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΦΑΡΟΣ ..."Έχουμε σκοτώσει το θεό μέσα μας...

🛑 Π. ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΦΑΡΟΣ ..."Έχουμε σκοτώσει το θεό μέσα μας ...Τι σχέση έχει ο κλήρος με τα χρυσαφικά ?  Ο Χριστός κυκλοφορούσε ξυπόλυτος και με έναν χιτώνα»...ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ...

Μερικά από τα καλύτερα σημεία της συνέντευξης στο Ραδιόφωνο 24/7:

“Όταν ήμουν 11 χρονών, ο πατέρας μου με πήρε στο μαγαζί (σ.σ. κουρείο στην Τρούμπα), όχι για να βγάλω χρήματα, αλλά για να με φέρει σε επαφή με την πραγματικότητα και νομίζω ότι ένα από τα χαρακτηριστικά μου είναι ότι βρίσκομαι διαρκώς σε επαφή με την πραγματικότητα. Μπορεί να το οφείλω στον πατέρα μου αυτό, και στην Τρούμπα”.

“Το να λέμε ότι κάποιος μας συγχωρεί ταυτόχρονα υπαινίσσεται ότι αυτός ο κάποιος είναι μνησίκακος. Ότι κάτι του έχουμε κάνει και μας το κρατάει. Ο Θεός δεν είναι μνησίκακος, μόνο αγαπά. Δεν πολυκαταλαβαίνω λοιπόν την έννοια της συγγνώμης από τον Θεό, αφού μόνο αγαπάει”.

“Από μικρός έλεγα ότι θα γίνω παπάς. Στην εφηβεία σταμάτησα να το λέω και γύρω στα 20, είχα δει ένα θεατρικό με τη Λαμπέτη και τον Μουσούρη, που έπαιζε έναν επίσκοπο. Με συγκίνησε αυτή η παράσταση. Δεν ήταν η παράσταση ο λόγος, αλλά στάθηκε η αφορμή να ξαναγυρίσω στην ιδέα να γίνω κληρικός”.

“Ζούμε σε μια εποχή που εκθειάζει τη νεότητα και πολλοί ηλικιωμένοι προσπαθούν να δίνουν την εντύπωση ότι είναι νέοι. Για μένα, η νεότητά μου ήταν μια θλιβερή περίοδος. Ήμουν ένα ανόητο παιδάκι με πολλές ψευδαισθήσεις. Προφανώς δεν ήταν εξασφαλισμένη η εσωτερική μου αυτοπεποίθηση. Κι όταν κάποιος έχει ανασφάλεια, καταφεύγει σε μεγαλομανία, φαντάζεται πράγματα που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα”.

Ο Χριστός του Κάρλος Φουέντες

«Η εκκλησία είναι άδεια, η λειτουργία έχει τελειώσει. Τα λουλούδια γυαλίζουν λιγότερο από το Ιερό. Σε μια μεριά του κεντρικού κλίτους υψώνεται γεμάτος ρόζους ο σταυρός όπου κρέμεται ο θυσιασμένος Χριστός, ταλαιπωρημένος και μαυρισμένος από τις τόσες λιτανείες.

 Κοντοστέκεται μια στιγμή πριν να εισδύσει σ’ αυτή την κιβωτό, ερμητικά κλειστή στον κόσμο. Απέναντι στη μορφή από γυαλιστερή λάκα δεν τον συγκρατεί ο φόβος μα μία ανεξήγητη αγάπη, η ίδια που τον κάνει να τρέμει στην ανάμνηση του ζωντανού κόσμου το ίδιο εκείνο πρωί ή το σωσμένο κερί του Μ. Σαββάτου. Το βρωμισμένο πρόσωπο του μαυρισμένου Χριστού, ρυτιδωμένο από αιμάτινα ρυάκια, βρίσκεται εκεί. Τα μάτια λάμπουν κάτω από τα φρύδια, σχεδιασμένα στο σχήμα του πόνου. Το άκαμπτο σώμα δεν κινείται, αν και τα μπράτσα είναι πάντα ζωντανά, σμίγοντας το μαρτύριο με την προσδοκία. Το κόκκινο ύφασμα, στολισμένο με πολύτιμους λίθους, πέφτει ίσιο ανάμεσα στην κοιλιά και τις λαγόνες, κι από εκεί κατεβάινουν σαν ποταμοί οι βασανισμένοι μηροί, καταλήγοντας στο μοναδικό καρφί, μπηγμένο στα πόδια. Είναι βέβαιος ότι το σώμα του Σωτήρα δεν θα κινηθεί, δε θα γλιστρήσει απ’ τα χέρια του καθώς τα αντικείμενα του κόσμου. Ο Χάιμε γονατίζει και δεν ξέρει τι να κάμει.

Κρατούμενος ονόματι Ιησούς

Περικλής Κοροβέσης

Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Και όλοι οι χριστιανοί του κόσμου θα πάνε σε μια κηδεία που διαφέρει από τις άλλες. Τους ανθρώπους που χάνουμε εμείς οι κοινοί θνητοί δεν πρόκειται να τους ξαναδούμε. (Ισως καμιά φορά φευγαλέα στα όνειρά μας). Το φέρετρο έχει μέσα ένα σώμα που έχει βάρος.

Λένε κατά τι ελαφρύτερο από το ζωντανό σώμα που περπατούσε. Εικάζεται πως είναι το βάρος της ψυχής που πέταξε. Το αγαπημένο πρόσωπο που μας άφησε δεν έχει καμιά σχέση με το νεκρό του ομοίωμα. Γίνεται ξένο και διαφορετικό, όσο και αν έχει κρατήσει τα ίδια χαρακτηριστικά. Και ζούμε τον πόνο του απόλυτου και οριστικού χωρισμού. Στη σημερινή κηδεία του Χριστού δεν υπάρχει κανένα σώμα.

Περιφέρουμε ένα κενό με κάθε δυνατή μεγαλoπρέπεια και υπέροχες ψαλμωδίες. Κρατάμε και ένα κεράκι. Συνήθως πιάνουμε και ψιλοκουβεντούλα με τον διπλανό μας για τα τρέχοντα προβλήματα που μας απασχολούν. Και κανείς δεν είναι θλιμμένος. Ούτε καν οι παπάδες, που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Πιο μπροστά και από τους πολιτικούς, που χρησιμοποιούν την επιτάφια τελετή όπως και την Ανάσταση σαν τηλεοπτικό παράθυρο.

Και γιατί να είναι κάποιος θλιμμένος; Όλοι ξέρουν πως την επομένη, ακριβώς τα μεσάνυχτα, ο Χριστός θα αναστηθεί και θα πάει στους ουρανούς για να μείνει με τον πατέρα του. Θα περιμένουμε μερικούς μήνες μέχρι να ξαναγεννηθεί και, την ίδια εποχή του χρόνου, το σημερινό έργο θα επαναληφθεί.

Επιπλέον έχουμε και μια μπάντα που παίζει πένθιμα εμβατήρια, σαν να είχαμε την κηδεία κάποιου στρατηγού, και την παρουσία κάποιου στρατιωτικού αγήματος με τα όπλα υπό μάλης σε ένδειξη πένθους. Με έναν ελεύθερο συνειρμό, είναι σαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες που σταύρωσαν τον Χριστό, να πήγαιναν στην κηδεία του, με τις λόγχες τους που είχαν τρυπήσει την προηγούμενη μέρα τα πλευρά του.

Και εδώ είναι ακόμα μια θλιβερή συνέπεια της ταύτισης Εκκλησίας-Κράτους. Το κράτος, ως «μαύρη τρύπα» εξουσίας, καταπίνει τα πάντα και τα χρησιμοποιεί για λογαριασμό του. Τα εκκοσμικεύει, αφαιρώντας το μυστήριο και καταργώντας την πίστη. Δηλαδή τα συστατικά στοιχεία της κάθε θρησκείας.

Γ. Κρανιδιώτης: Ευαγγέλιο και Επανάσταση

Ο Γιώργος Κρανιδιώτης και ο Δημήτρης Αρκάδας συζητούν για τους άξονες μιας ριζοσπαστικής χριστιανικής οπτικής και τους πολιτικούς όρους πραγμάτωσής της, επιχειρώντας να απαντήσουν σε ερωτήματα όπως: Μπορεί να συνδυαστεί η θεολογία ως ο λόγος του Θεού με την προοπτική μιας βίαιης ανατροπής των δομών ενός κοινωνικού σχηματισμού; 

Είναι δυνατόν μια επανάσταση (ανάμεσά της και η Ελληνική) να εκφράζει δυναμικά το θέλημα του Θεού; Η Εκκλησία δύναται να προσλάβει ακόμα και τον μαρξιστικό αθεϊσμό; Ο χριστιανός οφείλει να παραιτηθεί αξιωματικά από τη χρήση της βίας; Ευχαριστίες στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Ραγκαβά για την φιλοξενία

Ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν...

Μὴ θησαυρίζετε ὑμῖν θησαυροὺς ἐπὶ τῆς γῆς, ὅπου σὴς καὶ βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται διορύσσουσι καὶ κλέπτουσι. θησαυρίζετε δὲ ὑμῖν θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ, ὅπου οὔτε σὴς οὔτε βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδὲ κλέπτουσιν. ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται
καὶ ἡ καρδία ὑμῶν. (Ἀπὸ τὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς περασμένης Κυριακῆς, Ματθ. στ’ 14-21)

• Τὸ πιὸ πάνω ἀπόσπασμα συνδέεται μὲ τὴν προτροπὴ γιὰ συγχωρητικότητα μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων, σύμφωνα μὲ τὸ παράδειγμα τοῦ ἴδιου τοῦ Θεοῦ. Ἕνα τρόπο ζωῆς ποὺ ἀποτρέπει τὴν μετατροπὴ τῆς κοινωνίας σὲ ζούγκλα καὶ καταστέλλει ἐν τῆ γενέσει τους κλιμακούμενες συγκρούσεις μὲ ὀδυνηρὰ ἀποτελέσματα.

• Παράλληλα, θέτει τὶς προτεραιότητες μιᾶς «πολιτικῆς οἰκονομίας τοῦ Εὐαγγελίου», ποὺ ἔρχονται σὲ εὐθεῖα ἀντίθεση μὲ τὴν κρατοῦσα, ἡ ὁποία τὸν 19ο αἰώνα εἶχε ὀνομαστεῖ ἀπὸ ὁρισμένους ἐπιστήμονες «πλουτολογία».