23/11/2023
ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ ΓΙΑΝΝΗΣ
Oι διάφορες μειονότητες ανταγωνίζονται η μία την άλλη στην αγορά της “διαφορετικότητας” μιας ολοκληρωτικά ψηφιδοποιημένης, φανταστικής “παγκόσμιας κοινωνίας” των εν δυνάμει απασχολήσιμων, “ομοίως διαφορετικών”.
Υπό το απατηλό πρόσωπο του νομικού δικαιωματισμού και με διαδοχικές ψυχολογιοποιήσεις, εξατομικεύσεις και μειονοτοποιήσεις της έννοιας της ταυτότητας, φαίνεται ότι η έννοια αυτή λίγο-λίγο “τρελαίνεται”. Έτσι τρελή και αλλοπαρμένη, εισάγεται εκ των έξω, ιδίως από τις ΗΠΑ, στα υπό εκσυγχρονισμό ήθη και έθιμα των πολιτισμικώς αποικιοκρατούμενων και ανιστόρητα εξαμερικανισμένων Ευρωπαίων και Νεοελλήνων “πολιτών”. Στη θέση των αντικειμενικών συλλογικών και ιστορικών ταυτοτήτων, δηλαδή του συνανήκειν σε έναν λαό, σε μια κοινωνική τάξη, σε ένα ψυχοβιολογικώς οριζόμενο φύλο, μπαίνουν ταυτότητες απολύτως υποκειμενικές, μεταβατικές, τεχνητές, ή απλώς φανταστικές.
Ωστόσο, έστω ως ιδεολογικές κατασκευές, οι νέες αυτές ταυτότητες υπάρχουν: ακριβώς όπως υπάρχουν παραμορφωτικοί καθρέπτες και είδωλα που προέρχονται από αυτούς. Καταμαρτυρούν την αποσύνθεση των πολυπολιτισμικών κοινωνιών: Γκέι, queer, trans συμπληρώνουν το φάσμα των απάτριδων της αγοράς, ή των “άθεων” φανατικών πιστών του δικαιωματισμού. Είναι σαφές ότι σήμερα, κάθε άτομο δεν είναι πια “μοναδικό”, ούτε έχει μια μόνιμη επαγγελματική απασχόληση, ή έστω μια σταθερή ταυτότητα. Ανάλογα με τις στιγμές, τους τόπους ή τις συγκυρίες, μαζί με τα ατομικά νομικά του δικαιώματα, διαθέτει πολλαπλές ταυτίσεις με την μία ή την άλλη ομάδα που συγκροτείται γύρω από αισθήματα, συγκινήσεις, πάθη ή κοινά γούστα, άλλοτε κάπως μόνιμα, άλλοτε κατά καιρούς μεταβαλλόμενα ανάλογα με τις συγκυρίες, τις ευκαιρίες και τις μόδες της εποχής.
Συγκροτημένες σαν λόμπι, οι ομάδες αυτές, οι διάφορες δηλαδή μειονότητες ανταγωνίζονται η μία την άλλη στην αγορά της “διαφορετικότητας” μιας ολοκληρωτικά ψηφιδοποιημένης, φανταστικής “παγκόσμιας κοινωνίας” των εν δυνάμει απασχολήσιμων, “ομοίως διαφορετικών”. Αγωνίζονται, έστω ως μειονότητες των μειονοτήτων, να υπερτονίσουν όλες τις πιθανές και ασταθείς υποδιαιρέσεις μιας κοινωνίας νομικά δικαιωματούχων και φαντασιακά χειραφετημένων δούλων και να πετύχουν αλλαγές στο νομικό πλαίσιο, όπως φαντάζονται ότι κάθε φορά εξυπηρετούνται τα “ειδικά τους συμφέροντα”. Κοινό σημείο όλων αυτών των ομαδοποιημένων μειονοτήτων που συμβιώνουν στα πλαίσια του κοινωνικού μωσαϊκού, είναι η παραγνώριση των ευρύτερων κοινωνικών προβλημάτων και η εσκεμμένη τους μυωπία στις λογικές ενός σύγχρονου μεταμοντέρνου καπιταλισμού “διαχείρισης ροών και δεδομένων”
