Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΚΩΝ. ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΚΩΝ. ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Σάββατο 14 Δεκεμβρίου 2024

Ανακαλύφθηκε προσωπογραφία του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου



Ανακαλύφθηκε προσωπογραφία του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου

Μια σημαντική ανακάλυψη έγινε στο Καθολικό της Παλαιάς Μονής Ταξιαρχών Αιγιαλείας, μόλις 15 χλμ από το Αίγιο, καθώς αποκαλύφθηκε προσωπογραφία του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου Κωνσταντίνου ΙΑ’ Παλαιολόγου.

Σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού, στη Μονή διατηρούνται δυο στρώματα τοιχογραφιών, υψηλής καλλιτεχνικής ποιότητας, των ύστερων βυζαντινών χρόνων, που αντανακλούν τις αισθητικές τάσεις της Κωνσταντινούπολης.

Κατά τις εργασίες συντήρησής τους, η αρχαιολόγος Δρ. Αναστασία Κουμούση, Διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας, εντόπισε στο δεύτερο στρώμα τοιχογράφησης, το οποίο βάσει τεχνοτροπικών κριτηρίων χρονολογείται με ασφάλεια, στα μέσα του 15ου αιώνα, τη μοναδική προσωπογραφία του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου.



«Το έργο που υλοποιούν οι Εφορείες Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού, δήλωσε η Υπουργός Λίνα Μενδώνη, στο πλαίσιο της συντήρησης και αποκατάστασης των μνημείων, αποδεικνύεται, για ακόμη μια φορά, εξαιρετικά σημαντικό, καθώς φέρνει στο φως μοναδικές αρχαιολογικές μαρτυρίες που συνδέονται με ιστορικά πρόσωπα. Το επιστημονικό προσωπικό των Εφορειών του ΥΠΠΟ, με μεγάλη εμπειρία, υψηλή κατάρτιση και σφαιρική γνώση τόσο των ιστορικών γεγονότων, όσο και των αρχαιολογικών δεδομένων, είναι σε θέση να τεκμηριώσει, μετά από ενδελεχή μελέτη, κάθε εύρημα που έρχεται στο φως. Στην προκειμένη περίπτωση το πορτραίτο συνδέεται με τον τελευταίο αυτοκράτορα του Βυζαντίου και αφορά στη μοναδική εν ζωή προσωπογραφία του. Ο ζωγράφος, πρέπει να απέδωσε τα προσωπογραφικά χαρακτηριστικά του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου ΙΑ΄Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, από ιδία αντίληψη, δηλαδή το πρότυπό του να μην ήταν ένα επίσημο αυτοκρατορικό πορτραίτο, όπως συνηθιζόταν, αλλά ο ίδιος ο αυτοκράτορας».

Πέμπτη 30 Μαΐου 2024

Η ΠΙΟ ΣΥΜΠΥΚΝΩΜΕΝΗ & ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΜΑΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ.



Ο Αντώνης Ανδρουλιδάκη για τις σκέψεις του Χρήστου Βακαλόπουλου, ανήμερα την 29η Μαΐου...


"Όλα έγιναν πάρα πολύ γρήγορα. 

Η Έρση ήρθε ένα απόγευμα και σου είπε ότι είμαστε πίσω, έχουμε μείνει πολύ πίσω. Ο γνωστός κόσμος προχωρούμε ακάθεκτος, δεν προλαβαίναμε με τίποτα, είμαστε καταδικασμένοι. Είχαμε μείνει πολύ πίσω γιατί ο Γεμιστός πήγε στην Ιταλία και τους έψησε για τον Πλάτωνα. Από τη στιγμή που ο Γεμιστός πήγε στην Ιταλία μείναμε πάρα πολύ πίσω. Όσοι έμειναν εδώ δεν μπόρεσαν να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις, κάθισαν εδώ, αυτό ήταν το λάθος τους. 

Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος κάθισε να τον φάνε, αυτό ήταν το λάθος του. Θα μπορούσε να είχε πάει στην Ιταλία και να τους λέει για τον Πλάτωνα, θα είχε προλάβει τις εξελίξεις.
Κάθισε να τον φάνε, τι δουλειά είχε με τα στίφη των αγρίων, ήταν μορφωμένο παιδί από το Μυστρά και θα μπορούσε άνετα να γίνει καθηγητής στην Ιταλία, να τους λέει για τον Πλάτωνα. Κάθισε να τον σφάξουν κι έτσι μείναμε πίσω, πάρα πολύ πίσω. Έπρεπε να φύγουμε όλοι, μείναμε απελπτιστικά πίσω, μείναμε εδώ, είμαστε εδώ πίσω. Έπρεπε να φύγουμε όλοι να πάμε στην Ιταλία, να γίνουμε καθηγητές. Άντρες, γυναίκες, παιδιά, κάτι θα είχαμε να διδάξουμε. Θα παίρναμε το πρωϊνό μας, θα διαβάζαμε τρείς σελίδες Πλάτωνα, θα παίρναμε το ελαφρύ μεσημεριανό μας. Θα μας άκουγαν με ανοιχτό το στόμα, θα είμασταν πολύ μπροστά.

 Μείναμε πίσω και δεν γίνεται τίποτα, ο Γοδεφρείδος Βιλλαρδουίνος διάβασε τρείς σελίδες Πλάτωνα και τώρα έχει νοικιάσει όλα τα δωμάτια. Από τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο δεν έμεινε τίποτα ενώ θα μπορούσε να έχει γράψει σαράντα βιβλία, ήταν μορφωμένο παιδί από το Μυστρά. Η στέψη του έγινε εκεί, ήταν η πιο μελαγχολική στέψη αυτοκράτορα που έγινε ποτέ, όλοι ήξεραν. Κάθισαν να σφαγιασθούν κι έτσι μείναμε πίσω.

 Όλα έγιναν πολύ βιαστικά, η Έρση ήρθε έξαλλη ένα απόγευμα και σου είπε ότι δεν αντέχει πια σ’ αυτή την κωλοχώρα, σου ανακοίνωσε την απόφασή της να ζει έξι μήνες στο Παρίσι και τα καλοκαίρια στη Σαντορίνι. Δεν άντεχε άλλο αυτή την κωλοπόλη, θα κατέβαινε στο Μαρούσι είκοσε μέρες το χρόνο. Έπρεπε να το κάνει γιατί είχαμε μείνει πολύ πίσω, δεν υπήρχε περίπτωση να προλάβουμε, δεν προλαβαίναμε με τίποτα. Είχε δικαίωμα να προχωρήσει, να ζήσει κάτι, άλλωστε δεν υπήρχαν πια σύνορα. Έπεφταν συνεχώς οι διαχωριστικές γραμμές, ο κόσμος γινόταν ένα. Είχε δικαίωμα να γίνει κάτι διαφορετικό, να μη μείνει πίσω, είχε το αναφαίρετο δικαίωμα να απολαύσει ελεύθερη τον ενωμένο κόσμο, να κατοικήσει σ’ ένα πραγματικό κέντρο. Άλλωστε, μη γελιέσαι, Ρέα μου, μόνο εκεί εκτιμούσαν το ελληνικό πνεύμα, διάβαζαν Πλάτωνα πριν πάνε στον ψυχαναλυτή, τον ήξεραν απ’ έξω κι ανακατωτά, ιδίως ανακατωτά τον ήξεραν απ’ έξω. 

Από τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο δεν έμεινε τίποτα, μη γελιέσαι, κανείς δεν τον ήξερε, ο ψυχαναλυτής δεν τον ήξερε, δεν έγραψε τίποτα αυτός, κάθισε να του πάρουν το κεφάλι τα στίφη. Αν είχε πάει στην Ιταλία, θα είχε γράψει ένα συμπαθητικό βιβλίο για την ιδανική πολιτεία, κάτι θα είχε μείνει, θα είχε κάνει πολύ καλό στον εαυτό του, θα έπαιρνε ήσυχος το πρωινό του, θα διάβαζε τους σοφιστές, θα έβγαζε τα συμπεράσματά του, θα έπαιρνε το μεσημεριανό του, θα τού το έφερναν σ’ ένα δίσκο, θα σκεφτόταν με αγαλλίαση το βραδινό του.

Κυριακή 11 Ιουνίου 2023

Φώτης Κόντογλου: Η Μελαγχολία των Παλαιολόγων





Τον καιρό που δούλευα στον Μυστρά, τύχαινε πολλές φορές να βρεθώ μοναχός μέσα στην Περίβλεπτο.

Τ’ απόγεμα η εκκλησία σκοτείνιαζε κι αγρίευε. Από πάνου από την σκαλωσιά άκουγα πατήματα. «Κανένα φάντασμα θα περπατά», συλλογιζόμουνα, και γύριζα το κεφάλι μου πάντα κατά το μέρος που στεκόντανε ζωγραφισμένοι οι στρατιώτες και οι πολεμάρχοι. Στεκόντανε στη σειρά ένα γύρο, λίγο ψηλότερα από το χώμα, οι περισσότεροι με βγαλμένα μάτια, τρυπημένοι στο στήθος, πολλοί απ αὐτοὺς κομματιασμένοι από τις σπαθιές. Σε πολλά κεφάλια είχε απομείνει γερό ένα μάτι μοναχά, μα κείνο το μάτι έβλεπε σαν δέκα ζωντανά.

Μνήσθητί μου, Κύριε! Χρόνια πέρασα μέσα σε κείνη την εκκλησιά, και μ’ όλα τούτα ανατρίχιαζα, σύγκρυο με διαπερνούσε. Κείνοι οι χορταριασμένοι τοίχοι ήτανε ζωντανοί, καρδιές χτυπούσανε, νεύρα τανυζόντανε, σπαθιά, σαργίτες, ταρκάσια, σκουτάρια τρίζανε απάνω στα κορμιά. «Και ιδού, σεισμός και προσήγαγε τα οστά, εκάτερον προς την αρμονίαν αυτού. Και είδον· και ιδού επ αὐτὰ νεύρα και σάρκες εφύοντο, και ανέβαινεν επ αὐτὰ δέρμα επάνω. Και εισήλθεν εις αυτά το πνεύμα και έζησαν και έστησαν επί των ποδών αυτών, συναγωγή πολλή σφόδρα».

Κυριακή 12 Μαρτίου 2023

ΑΓΙΑ ΥΠΟΜΟΝΗ: ΜΕΓΑΛΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΣΤΙΣ 29 ΜΑΪΟΥ

Αποτέλεσμα εικόνας για ΑΓΙΑ ΥΠΟΜΟΝΗ

Μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας στις 29 Μαΐου: Η Αγία Υπομονή, κατά κόσμον Ελένη Δραγάση, και αργότερα, ως σύζυγος του Μανουήλ Β' Παλαιολόγου, «Ελένη η εν Χριστώ τω Θεώ αυγούστα και αυτοκρατόρισσα των Ρωμαίων η Παλαιολογίνα», ήταν θυγατέρα του Κωνσταντίνου Δραγάση, ενός από τους πολλούς ηγεμόνες - κληρονόμους του μεγάλου Σέρβου κράλη (βασιλιά) Στεφάνου Δουσάν.
Μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας στις 29 Μαΐου
Καταγόταν από βασιλική και ευλογημένη γενιά. Στους προγόνους της συγκαταλέγονται άνθρωποι που αγίασαν όπως ο Στέφανος Νεμάνια, σέρβος βασιλέας που μόνασε με το όνομα Συμεών και ήταν κτίτορας της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου του Αγίου Όρους. Ο Κωνσταντίνος Δραγάσης ανέλαβε την ηγεμονία του σημερινού βουλγαρικού τμήματος της βόρειο – ανατολικής Μακεδονίας, στην περιοχή μεταξύ των ποταμών Αξιού και Στρυμώνος.

Η γέννησή της τοποθετείται στα αμέσως μετά τον θάνατο το Δουσάν χρόνια.

Η ανατροφή, η μόρφωση, η αγωγή της, ήταν διαποτισμένα με ό,τι ανώτερο υπαγόρευε το βυζαντινό ιδεώδες, διότι οι Σέρβοι είχαν επηρεαστεί πολύ από τον βυζαντινό πολιτισμό.
Ένοιωθε τον εαυτό της περισσότερο ταυτισμένο με τον πολιτισμό και κυρίως με την εθνική συνείδηση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας.
Συναισθηματικά και ουσιαστικά έρεπε μάλλον προς το Βυζάντιο, του οποίου επέπρωτο να γίνει Αυγούστα και Αυτοκρατόρισσα, περά προς την γενέθλιο σερβική πατρίδα.
Κοντά σ’ αυτά και πάνω απ’ αυτά, γαλουχήθηκε με την πατροπαράδοτη στην οικογένειά της, ακράδαντη ορθόδοξη πίστη στο Θεό. Αυτή η πίστη είναι που θα την οδηγεί, θα την φωτίζει, και θα την εμπνέει στην πολυτάραχη γεμάτη θλίψεις και δοκιμασίες ζωή της.

Τετάρτη 1 Ιουνίου 2022

ΒΙΝΤΕΟ – Θρήνος Αναστάσιμος για τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο

n ΒΙΝΤΕΟ – Θρήνος Αναστάσιμος για τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο

Ο τελευταίος βασιλέας έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε σε εκείνες τις περιστάσεις. Η στάση του υπήρξε η ιδανική όσον αφορά τη θέση του, το αξίωμα του και το ιστορικό του καθήκον.

Έχει πολύ σωστά ειπωθεί πως ο Κωνσταντίνος με τη θυσία του έσωσε την ψυχή της Ρωμιοσύνης και της έδωσε την ελπίδα να συνεχίσει να μάχεται και να υπομένει τον οθωμανικό ζυγό-αν είχε παραδοθεί όπως γενναιόδωρα του προσέφερε ο Μωάμεθ, η Ρωμανία θα είχε σβήσει άδοξα και η Βασίλισσα των Πόλεων θα είχε καταληφθεί με σκυμμένο το κεφάλι.

Δείτε το βίντεο – αφιέρωμα του Cognosco Team στον τελευταίο Ρωμαίο αυτοκράτορα που έφυγε δοξασμένος κατά την άλωση της Βασιλεύουσας, της Πόλεως των πόλεων:

Τρίτη 24 Μαΐου 2022

Το χρονικό της Άλωσης:Την Τετάρτη 23 Μαΐου του 1453...

Το χρονικό της Άλωσης:

  • Την Τετάρτη 23 Μαΐου του 1453, οι ηρωικοί απεσταλμένοι ναυτικοί περνώντας μέσα από τον Οθωμανικό στόλο, φτάνουν στην Πόλη με άσχημα μαντάτα: Στον ορίζοντα δεν φαίνεται Δυτικό πανί.

Οι σύμβουλοι (σύντροφοι καλύτερα να πούμε) προτρέπουν τον Βασιλέα να φύγει.

 Ο Ιουστινιάνης με την αγωνία του φίλου τον παρακαλεί να μπει σʹ ένα δικό του καράβι.

Ο Κωνσταντίνος όμως δεν είναι ένας συνηθισμένος πολιτικός άνδρας:

«Εάν έφευγα τι θα έλεγε για μένα η οικουμένη; Σας ικετεύω μην με παρακαλάτε να φύγω. Επιθυμώ να πεθάνω εδώ μαζί σας» απαντά.

Και απαντά στον Μωάμεθ: 

«Τὸ δὲ τὴν πόλιν σοὶ δοῦναι οὔτ' ἐμὸν ἐστίν οὔτ' ἄλλου τῶν κατοικούντων ἐν ταύτῃ˙ κοινῇ γὰρ γνώμῃ πάντες αὐτοπροαιρέτως άποθανοῦμεν καὶ οὐ φεισόμεθα τῆς ζωῆς ἡμῶν.»

 

Λόγια του Κωνσταντίνου ΙΑ΄ Δραγάτση Παλαιολόγου, του τελευταίου αυτοκράτορα της Ανατολικής Ρώμης, προς τον Οθωμανό Μωάμεθ Β΄, που του ζητούσε την παράδοση της Πόλης με «αντάλλαγμα» τη ζωή του και όλα του τα πλούτη.

Από τα παράθυρα του παλατιού φτάνουν οι κραυγές των Οθωμανών. Ο Μωάμεθ τους τάζει γλέντι τριών ημερών εάν του φέρουν την Βασιλεύουσα κι εκείνοι υποδέχονται την υπόσχεση με ζητωκραυγές, χορούς και τυμπανοκρουσίες.

Ο Αυτοκράτορας δεν αντέχει άλλο: ξεσπά σε κλάματα για την Πόλη που χάνεται, προδομένη από “φίλους” και προπάντων διχασμένη…

Παρασκευή 29 Μαΐου 2020

ΒΙΝΤΕΟ – Θρήνος Αναστάσιμος για τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο


Ο τελευταίος βασιλέας έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε σε εκείνες τις περιστάσεις. Η στάση του υπήρξε η ιδανική όσον αφορά τη θέση του, το αξίωμα του και το ιστορικό του καθήκον.
Έχει πολύ σωστά ειπωθεί πως ο Κωνσταντίνος με τη θυσία του έσωσε την ψυχή της Ρωμιοσύνης και της έδωσε την ελπίδα να συνεχίσει να μάχεται και να υπομένει τον οθωμανικό ζυγό-αν είχε παραδοθεί όπως γενναιόδωρα του προσέφερε ο Μωάμεθ, η Ρωμανία θα είχε σβήσει άδοξα και η Βασίλισσα των Πόλεων θα είχε καταληφθεί με σκυμμένο το κεφάλι.
Δείτε το βίντεο – αφιέρωμα του Cognosco Team στον τελευταίο Ρωμαίο αυτοκράτορα που έφυγε δοξασμένος κατά την άλωση της Βασιλεύουσας, της Πόλεως των πόλεων:



Σάββατο 8 Ιουνίου 2019

ΒΙΝΤΕΟ – Ο τελευταίος λόγος του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου πριν από την Άλωση

Η Άλωση της Πόλης, στη θύμιση της ύστερα από πάνω από πέντε αιώνες, μας γεμίζει ταυτόχρονα πόνο και περηφάνεια. Πόνο για την ήττα, την κατάκτηση, την σφαγή, το βύθισα της Ρωμιοσύνης από την ανεξαρτησία στη δουλεία. Περηφάνεια όμως για την ηρωική, αξιοπρεπή στάση των υπερασπιστών της, και πάνω από όλα του τελευταίου αυτοκράτορα.
Στην τελευταία του ομιλία, ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος παροτρύνει τους πολεμιστές του να αγωνιστούν για τον Θεό, τη βασιλεία, την πατρίδα και τις οικογένειες τους, να φανούν αντάξιοι της κληρονομιάς τους. Τα λόγια του προκαλούν ως σήμερα ανατριχίλα.
ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ


«Μιμηθείτε τους λίγους ελέφαντες των αρχαίων Καρχηδονίων, που μόνο με τη φωνή και την όψη τους έτρεψαν σε φυγή μέγα πλήθος ρωμαϊκού ιππικού. Και αν είχαν τη δύναμη να τρέψουν σε φυγή ζώα χωρίς λογική, πόσο μάλλον εμείς που είμαστε κύριοι των ζώων αυτοί που έρχονται να μας αντιπαραταχθούν σαν ζώα χωρίς λογική, είναι χειρότεροι απ’ αυτά. Τα δόρατά μας, οι ρομφαίες μας, τα τόξα μας και τα ακόντιά μας θα στραφούν εναντίον τους. Και φανταστείτε πως παίρνετε μέρος σε κυνήγι αγριόχοιρων, για να καταλάβουν οι ασεβείς ότι δεν αντιμάχονται με ζώα χωρίς λογική, όπως είναι αυτοί, αλλά με άρχοντες, και αφέντες τους, και απογόνους των Ελλήνων και των Ρωμαίων.»

Τετάρτη 29 Μαΐου 2019

Ο Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος στην νεοελληνική λογοτεχνία

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μούσσας // *

 O Δραγάσης Παλαιολόγος, ο πρώτος και τελευταίος αυτοκράτορας που έπεσε στις επάλξεις της βασιλεύουσας κατάφερε να περάσει όχι απλώς στη διάσταση του θρύλου, αλλά και στις πνευματικές δημιουργίες των σπουδαιότερων λογοτεχνών μας.
Είναι πραγματικά εντυπωσιακό πως συναντούμε την μαρτυρικής αυτή μορφή σε δεκάδες ποιήματα, διηγήματα και ιστορικά μυθιστορήματα. Καμιά άλλη προσωπικότητα δεν ηρωποιήθηκε και δεν ταυτίστηκε με την λαϊκή συνείδηση διαχρονικά και σε τέτοιο βαθμό (ούτε καν αυτός ο Μέγας Αλέξανδρος).


Και δεν είναι απλώς το γεγονός του τραγικού τέλους, της θυσίας του θρυλικού βασιλιά της Πόλης των Πόλεων, αλλά κάτι βαθύτερο, κάτι που εμπνέει όλους όσοι αγωνίζονται για το υψηλότερο των ιδανικών και το πολυτιμότερο της ανθρώπινης ύπαρξης: την Ελευθερία.
Σε όλες σχεδόν τις λογοτεχνικές ή ακόμη και ιστορικές αναφορές, καταγράφεται θρήνος και ανείπωτη οδύνη για την άλωση της Πόλης και την τραγική κατάληξη του εμβληματικού, για την οικουμενική ορθοδοξία, ναού της Αγιάς Σοφιάς, όχι όμως και για τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο. Για τον αυτοκράτορα που πέρασε στην σφαίρα του μύθου, εκφράζεται μια συγκλονιστική και σωτήρια ελπίδα.
Αυτός είναι κι ο λόγος που επηρέασε, συγκίνησε και τελικά καθόρισε την οπτική πολλών σημαντικών δημιουργών. Η ελπίδα αποτέλεσε μοναδική παρηγοριά και κινητήριο δύναμη των υπόδουλων ελλήνων κατά την τουρκοκρατία, των χιλιάδων ξεριζωμένων  μετά την μικρασιατική καταστροφή αλλά και του πλήθους των ηρώων στο αλβανικό μέτωπο κατά τον Β΄παγκόσμιο πόλεμο και πιο μετά στην εθνική αντίσταση την δύσκολη περίοδο της κατοχής. Η ελπίδα αυτή, η προσδοκία και η πίστη στην προάσπιση της ελευθερίας που πηγάζει ανεξάντλητη από τον εθνομάρτυρα Κωνσταντίνο φτάνει ως τις μέρες και καθορίζει ακόμη και σήμερα τον τρόπο σκέψης πολλών ελλήνων, του πολιτισμού, της διανόησης ή και της πολιτικής.
Ίσως και κατ’ αυτόν τον τρόπο ο θρυλικός «μαρμαρωμένος βασιλιάς» συνεχίζει τον ανένδοτο αγώνα, στις επάλξεις της ελευθερίας, ακόμη και σήμερα, ζωντανός και αήττητος, εκεί στη μοιραία Πύλη του Ρωμανού.

Oδυσσέας Eλύτης
Θάνατος καὶ Aνάστασις τοy Κωνσταντίνου Παλαιολόγου                                                     

[…]Θεέ μου και τώρα τι    Πού ῾χε με χίλιους να παλέψει    χώρια με τη
μοναξιά του    ποιός    αυτός πού ῾ξερε μ᾿ ένα λόγο του να δώσει ολά-
κερης της γης να ξεδιψάσει
Αυτὸς
ο τελευταιος Ελληνας!
  
1

Κ. Καρυωτάκης
Μαρμαρωμένε Βασιλιά!

Μαρμαρωμένε Βασιλιά, πολύ δε θα προσμένεις.
Ένα πρωί απ’ τα νερά του Βόσπορου κει πέρα
θε να προβάλει λαμπερός,
μιας Λευτεριάς χαμένης,
ο ασημένιος ήλιος. Ω, δοξασμένη μέρα!


Θάνατος καὶ Aνάστασις του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου

Η εικόνα ίσως περιέχει: ένα ή περισσότερα άτομα

Θάνατος καὶ Aνάστασις του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου

[…]Θεέ μου και τώρα τι Πού ῾χε με χίλιους να παλέψει χώρια με τη
μοναξιά του ποιός αυτός πού ῾ξερε μ᾿ ένα λόγο του να δώσει ολά-
κερης της γης να ξεδιψάσει
Αυτὸς
ο τελευταιος Ελληνας!
Oδυσσέας Eλύτης

ΠΗΓΗ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΑΣΙΟΠΟΥΛΟΣ

Τρίτη 29 Μαΐου 2018

Όλα έγιναν πάρα πολύ γρήγορα...Στο Μυστρά έγινε η πιο μελαγχολική στέψη, όλοι ήξεραν.



Του Χρήστου Βακαλόπουλου


Όλα έγιναν πάρα πολύ γρήγορα. Η Έρση ήρθε ένα απόγευμα και σου είπε ότι είμαστε πίσω, έχουμε μείνει πολύ πίσω. Ο γνωστός κόσμος προχωρούμε ακάθεκτος, δεν προλαβαίναμε με τίποτα, είμαστε καταδικασμένοι. Είχαμε μείνει πολύ πίσω γιατί ο Γεμιστός πήγε στην Ιταλία και τους έψησε για τον Πλάτωνα. Από τη στιγμή που ο Γεμιστός πήγε στην Ιταλία μείναμε πάρα πολύ πίσω. Όσοι έμειναν εδώ δεν μπόρεσαν να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις, κάθισαν εδώ, αυτό ήταν το λάθος τους. Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος κάθισε να τον φάνε, αυτό ήταν το λάθος του. Θα μπορούσε να είχε πάει στην Ιταλία και να τους λέει για τον Πλάτωνα, θα είχε προλάβει τις εξελίξεις.

Κάθισε να τον φάνε, τι δουλειά είχε με τα στίφη των αγρίων, ήταν μορφωμένο παιδί από το Μυστρά και θα μπορούσε άνετα να γίνει καθηγητής στην Ιταλία, να τους λέει για τον Πλάτωνα. Κάθισε να τον σφάξουν κι έτσι μείναμε πίσω, πάρα πολύ πίσω. Έπρεπε να φύγουμε όλοι, μείναμε απελπτιστικά πίσω, μείναμε εδώ, είμαστε εδώ πίσω. Έπρεπε να φύγουμε όλοι να πάμε στην Ιταλία, να γίνουμε καθηγητές. Άντρες, γυναίκες, παιδιά, κάτι θα είχαμε να διδάξουμε. Θα παίρναμε το πρωϊνό μας, θα διαβάζαμε τρείς σελίδες Πλάτωνα, θα παίρναμε το ελαφρύ μεσημεριανό μας. Θα μας άκουγαν με ανοιχτό το στόμα, θα είμασταν πολύ μπροστά. Μείναμε πίσω και δεν γίνεται τίποτα, ο Γοδεφρείδος Βιλλαρδουίνος διάβασε τρείς σελίδες Πλάτωνα και τώρα έχει νοικιάσει όλα τα δωμάτια. Από τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο δεν έμεινε τίποτα ενώ θα μπορούσε να έχει γράψει σαράντα βιβλία, ήταν μορφωμένο παιδί από το Μυστρά. 

Πέμπτη 1 Ιουνίου 2017

Η τελευταία ομιλία του Κωνσταντίνου ΙΑ’ Παλαιολόγου την παραμονή της Αλώσεως

 Μετάφραση από το Χρονικό του Γεωργίου Φραντζή
«Ευγενέστατοι άρχοντες και εκλαμπρότατοι δήμαρχοι και στρατηγοί, και γενναιότατοι συστρατιώτες, και όλος ο πιστός και τίμιος λαός, ξέρετε καλά πως έφτασε η ώρα που ο εχθρός της πίστης μας θέλει με κάθε τέχνασμα και τρόπο να μας στενοχωρήσει περισσότερο και να μας κάνει πόλεμο σφοδρό, με μεγάλες συγκρούσεις και συρράξεις από στεριά και θάλασσα, για να κατορθώσει και να χύσει το δηλητήριό του, σαν φίδι, και να μας καταπιεί σαν ανήμερο λιοντάρι. Σας λέω λοιπόν να σταθείτε αντρειωμένοι και γενναιόψυχοι, όπως κάνατε πάντοτε ως τώρα εναντίον των εχθρών της πίστης. Σας παραδίνω την εκλαμπρότατη και φημισμένη αυτή πόλη, πατρίδα σας και βασίλισσα των πόλεων. Ξέρετε καλά, αδέρφια, ότι για τέσσερις λόγους οφείλουμε όλοι να προτιμήσουμε το θάνατο παρά τη ζωή: πρώτον, για την πίστη και την ευσέβειά μας· δεύτερον, για την πατρίδα· τρίτον, για το βασιλέα και το Χριστό· και τέταρτον, για τους συγγενείς και φίλους. Λοιπόν αδέρφια, αν οφείλουμε να αγωνιστούμε μέχρι θανάτου για έναν και μόνο από τους τέσσερις αυτούς λόγους, πολύ περισσότερο για όλους μαζί, όπως προφανώς κατανοείτε. Αν για τις αμαρτίες μας παραχωρήσει ο Θεός τη νίκη στους ασεβείς, θα διακινδυνεύσουμε υπέρ της πίστεως της αγίας που μας παραχώρησε ο Χριστός με το αίμα του. Αυτό είναι το σπουδαιότερο απ’ όλα. Τι θα ωφεληθεί κανείς αν κερδίσει τον κόσμο όλο και χάσει την ψυχή του; Δεύτερον, χάνουμε έτσι μια περίφημη πατρίδα και, ακόμη, την ελευθερία μας. Τρίτον, χάνουμε την άλλοτε περιφανή και σήμερα ντροπιασμένη, ταπεινωμένη και εξουθενωμένη βασιλεία, η οποία γίνεται έρμαιο του ασεβούς τυράννου. Τέταρτον, στερούμεθα τις προσφιλείς γυναίκες και τα παιδιά μας και τους συγγενείς μας.

Κυριακή 12 Ιουνίου 2016

Ομιλία Γ. Καραμπελιά στα Παλαιολόγεια 2016 (βίντεο)

Με ανέλπιστα μεγάλη συμμετοχή από το κοινό, γιορτάστηκαν τα φετινά «Παλαιολόγεια» στο Κάστρο Χλεμούτσι.

Την μνήμη του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου και τελευταίου κτήτορα του Κάστρου Χλεμούτσι, του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, τίμησε την Κυριακή, 5 Ιουνίου, στις 11:30 το μεσημέρι η Τοπική Κοινότητα Κάστρου.
Παραθέτουμε το βίντεο της ομιλίας του Γ. Καραμπελιά


Τετάρτη 3 Ιουνίου 2015

O τελευταίος Έλληνας του Ελύτη

paleologos3
Έτσι καθώς εστέκονταν ορθός μπροστά στην Πύλη κι άπαρτος μες στη λύπη του
Μακριά του κόσμου, που η ψυχή του γύρευε να λογαριάσει στο φάρδος Παραδείσου. Και σκληρός πιο κι απ' την πέτρα που, δεν τον είχανε κοιτάξει τρυφερά ποτέ, κάποτε τα στραβά δόντια του άσπριζαν παράξενα.
Κι όπως περνούσε με το βλέμμα του λίγο πιο πάνω απ' τους ανθρώπους κι έβγανε απ' όλους Έναν που του χαμογελούσε, τον Αληθινόν που ο χάρος δεν τον έπιανε.
Πρόσεχε, να προφέρει καθαρά τη λέξη θάλασσα, έτσι που να γυαλίσουν μέσα της όλα τα δελφίνια. Κι η ερημιά πολλή που να χωρά ο Θεός κι η κάθε μια σταγόνα σταθερή στον ήλιο ν' ανεβαίνει!
Νέος ακόμα, είχε δει στους ώμους των μεγάλων, τα χρυσά να λάμπουν και να φεύγουν. Και μια νύχτα θυμάται, σ' ώρα μεγάλης τρικυμίας, βόγκηξε ο λαιμός του πόντου τόσο, που θολώθη μα δεν έστερξε να του σταθεί!
Βαρύς ο κόσμος να τον ζήσεις, όμως για λίγη περηφάνια το άξιζε.

Σάββατο 31 Μαΐου 2014

Φώτης Κόντογλου - Ἡ Μελαγχολία τῶν Παλαιολόγων



Τὸν καιρὸ ποὺ δούλευα στὸν Μυστρᾶ, τύχαινε πολλὲς φορὲς νὰ βρεθῶ μοναχὸς μέσα στὴν Περίβλεπτο. Τ᾿ ἀπόγεμα ἡ ἐκκλησία σκοτείνιαζε κι ἀγρίευε. Ἀπὸ πάνου ἀπὸ τὴν σκαλωσιὰ ἄκουγα πατήματα. «Κανένα φάντασμα θὰ περπατᾷ», συλλογιζόμουνα, καὶ γύριζα τὸ κεφάλι μου πάντα κατὰ τὸ μέρος ποὺ στεκόντανε ζωγραφισμένοι οἱ στρατιῶτες καὶ οἱ πολεμάρχοι. Στεκόντανε στὴ σειρὰ ἕνα γῦρο, λίγο ψηλότερα ἀπὸ τὸ χῶμα, οἱ περισσότεροι μὲ βγαλμένα μάτια, τρυπημένοι στὸ στῆθος, πολλοὶ ἀπ᾿ αὐτοὺς κομματιασμένοι ἀπὸ τὶς σπαθιές. Σὲ πολλὰ κεφάλια εἶχε ἀπομείνει γερὸ ἕνα μάτι μοναχά, μὰ κεῖνο τὸ μάτι ἔβλεπε σὰν δέκα ζωντανά.
Μνήσθητί μου, Κύριε! Χρόνια πέρασα μέσα σὲ κείνη τὴν ἐκκλησιά, καὶ μ᾿ ὅλα τοῦτα ἀνατρίχιαζα, σύγκρυο μὲ διαπερνοῦσε. Κεῖνοι οἱ χορταριασμένοι τοῖχοι ἤτανε ζωντανοί, καρδιὲς χτυπούσανε, νεῦρα τανυζόντανε, σπαθιά, σαργίτες, ταρκάσια, σκουτάρια τρίζανε ἀπάνω στὰ κορμιά. «Καὶ ἰδού, σεισμὸς καὶ προσήγαγε τὰ ὀστᾶ, ἑκάτερον πρὸς τὴν ἁρμονίαν αὐτοῦ. Καὶ εἶδον· καὶ ἰδοὺ ἐπ᾿ αὐτὰ νεῦρα καὶ σάρκες ἐφύοντο, καὶ ἀνέβαινεν ἐπ᾿ αὐτὰ δέρμα ἐπάνω. Καὶ εἰσῆλθεν εἰς αὐτὰ τὸ πνεῦμα καὶ ἔζησαν καὶ ἔστησαν ἐπὶ τῶν ποδῶν αὐτῶν, συναγωγὴ πολλὴ σφόδρα».

Πέμπτη 29 Μαΐου 2014

Οι τελευταίες στιγμές του Έλληνα Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου ΙΑ, Δραγάση Παλαιολόγου…


του Γεράσιμου Γ. Γερολυμάτου

(Μια μυθιστορηματική αφήγηση που φωτίζει το πρόσωπο του τελευταίου μαρτυρικού Αυτοκράτορα της Ρωμανίας, βασισμένη σε ιστορικές αναφορές)

Φέτος συμπληρώνονται 561 χρόνια, από την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς. Το γεγονός ήταν τεράστιας σημασίας στην εποχή του. Ο απόηχος του, ακόμη και σήμερα, δεν έχει κοπάσει. Οι συνέπειες του ήταν τεράστιες για την ιστορική εξέλιξη των πραγμάτων στην Ευρώπη και στην Εγγύς Ανατολή. Για το Έθνος μας, ακόμη περισσότερο, σήμανε την κατάλυση της πολιτικής μας ανεξαρτησίας, αφού η Κωνσταντινούπολη, ήταν η χιλιόχρονη πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας μας.

Φανταστείτε, λοιπόν, κάποιον, να πετάει μια μεγάλη πέτρα στα νερά μιας μικρής λίμνης. Οι κυματισμοί των ομόκεντρων κύκλων, απλώνονται ολόγυρα και φτάνουν μέχρι τις όχθες. Όσο πιο κοντά στο σημείο της ρίψης, είναι ο κυματισμός, τόσο πιο ισχυρός είναι. Όσο πιο μακριά, τόσο πιο ανεπαίσθητος. Αυτή η εικόνα μας είναι χρήσιμη, αν στον ορισμό του γεγονότος, της ρίψης δηλαδή της πέτρας (ενέργεια-αιτία) και των κυματισμών (αποτέλεσμα), αντικαταστήσουμε τους κατά αναλογία παρανομαστές, με τις έννοιες των διαστάσεων, του χώρου και του χρόνου. Έτσι, μπορούμε να αποκτήσουμε μια πολύ καλή αναπαράσταση του τρόπου με τον οποίο, ένα ιστορικό γεγονός, προϊόντος του χρόνου εξελίσσει τις συνέπειες του στο χώρο. Και το ίδιο συμβαίνει με το κάθε τι, μικρό ή μεγάλο γεγονός, πράξη, ενέργεια ακόμη και λόγο.

Όμως, η άλωση της Πόλης σήκωσε κύματα! Και τα κύματα αυτά, αν και πιο μικρά τώρα, πιο αδύναμα, συνεχίζουν ωστόσο να μεταφέρουν την ιστορική μνήμη. Ακόμη εξελίσσονται, καθώς φτάνουν στις «όχθες» μας. Έχω όμως την αίσθηση, ότι δεν θα προλάβουν να ηρεμήσουν. Ένα άλλο «χέρι», ίσως είναι έτοιμο να ρίξει πάλι μια πέτρα στη λίμνη. Αυτήν τη φορά, ίσως από άλλη πλευρά.

Τετάρτη 29 Μαΐου 2013

Κωνσταντῖνος ΙΑ´ Παλαιολόγος - Ἡ τελευταία ὁμιλία πρὸς τὸν λαόν (ὀλίγον πρὸ τῆς Ἁλώσεως)

Ἐκδοθὲν ἐν Κερκύρᾳ ἔτει 1477 

Ἀπὸ τὸ Χρονικὸν τοῦ Μεγάλου Λογοθέτου Γεωργίου Σφραντζῆ ἢ Φραντζῆ

 
Ἐμεῖς μέν, εὐγενέστατοι Ἄρχοντες καὶ ἐκλαμπρότατοι δήμαρχοι καὶ στρατηγοὶ καὶ γενναιότατοι στρατιῶται καὶ πᾶς ὁ πιστὸς καὶ τίμιος λαός, καλὸς οἴδατε ὅτι ἔφθασεν ἡ Ὥρα καὶ ὁ ἐχθρὸς τῆς πίστεως ἡμῶν βούλεται ἵνα μετὰ πάσης τέχνης καὶ μηχανῆς ἰσχυροτέρως στενοχωρήσῃ ἡμᾶς καὶ πόλεμον σφοδρὸν μετὰ συμπλοκῆς μεγάλης καὶ συρρήξεως ἐκ τῆς χέρσου καὶ θαλάσσης δώσῃ ἡμῶν μετὰ πάσης δυνάμεως, ἵνα, εἰ δυνατόν, ὡς ὄφις τὸν ἰὸν ἐκχύσῃ καὶ ὡς λέων ἀνήμερος καταπίῃ ἡμᾶς. Διὰ τοῦτο λέγω καὶ παρακαλῶ ὑμᾶς ἵνα στῆτε ἀνδρείως καὶ μετὰ γενναίας ψυχῆς, ὡς πάντοτε ἕως τοῦ νῦν ἐποιήσατε, κατὰ τὸν Ἐχθρῶν τῆς πίστεως ἡμῶν. Παραδίδωμι δὲ ὑμῖν τὴν ἐκλαμπροτάτην καὶ περίφημον ταύτην πόλιν καὶ πατρίδα ἡμῶν καὶ βασιλεύουσαν τῶν πόλεων. Καλῶς οὖν οἴδατε, ἀδελφοί, ὅτι διὰ τέσσερά τινα ὀφείλεται κοινῶέ ἐσμεν πάντες ἵνα προτιμήσωμεν ἀποθανεῖν μᾶλλον ἢ ζῆν, πρῶτον μὲν ὅπερ τῆς πίστεως ἡμῶν καὶ εὐσεβείας, δεύτερον δὲ ὅπερ πατρίδος, τρίτον ὅπερ τοῦ βασιλέως ὡς Χριστοῦ Κυρίου, καὶ τέταρτον ὅπερ συγγενῶν καὶ φίλων. Λοιπόν, ἀδελφοί, ἐὰν χρεῶσταί ἐσμεν ὑπὲρ ἑνὸς ἐκ τῶν τεσσάρων ἀγωνίζεσθαι ἕως θανάτου πολλὰ μᾶλλον ὅπερ πάντων ἡμεῖς, ὡς βλέπετε προφανῶς, καὶ ἐκ πάντων μέλλομεν ζημιωθῆναι.