Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΚΡΑΤΟΣ-ΕΘΝΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΚΡΑΤΟΣ-ΕΘΝΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 31 Μαΐου 2023

Τα έθνη-κράτη και τα κράτη-πολιτισμοί

από Ευάγγελος Κοροβίνης



Ο σύγχρονος κόσμος περιγράφονταν μέχρι πρόσφατα ως συγκροτούμενος από έθνη-κράτη που βρίσκονται σε διαρκή ανταγωνισμό μεταξύ τους. Τα τελευταία χρόνια, όμως, ορισμένα κράτη (ιδίως η Κίνα, η Ρωσία και η Ινδία) προσπαθούν να φέρουν στην επιφάνεια την πολιτισμική τους κληρονομιά και να οριοθετηθούν ως διακριτά και ιδιαίτερα κράτη-πολιτισμοί.

Στα πλαίσια των εθνών-κρατών το κράτος απορροφά και υποκαθιστά το έθνος. Η εθνικότητα ταυτίζεται με την κρατική υπηκοότητα. Το έθνος ως πολιτισμικό υποκείμενο αδειάζει από το περιεχόμενο του. Μοναδική σχεδόν επιδίωξη του έθνους-κράτους γίνεται η διαρκής αύξηση των καταναλωτικών δυνατοτήτων των πολιτών. Το νεωτερικό έθνος-κράτος εμφανίζεται ως ουδέτερο απέναντι στα ζητήματα του πολιτισμού, αλλά στην ουσία στηρίζει μια μορφή «αρνητικού» ατομοκεντρικού πολιτισμού, ο οποίος προσδιορίζει ως ευ ζην την ιδιωτική απόλαυση και θεοποιεί το χρήμα. Στα πλαίσια αυτά τα έθνη-κράτη καθίστανται εγγενώς επεκτατικά και κατακτητικά, καθώς η επιθυμία και η καταναλωτική βουλιμία είναι ακόρεστες.

Στην περίπτωση των κρατών-πολιτισμών, τώρα, διακηρυγμένος τους στόχος είναι η υπεράσπιση και αναπαραγωγή των οικείων πολιτισμικών παραδόσεων. Δεν αγνοείται η αναγκαιότητα της οικονομικής ανάπτυξης και ευρύτερα του εκσυγχρονισμού, αλλά οι επιδιώξεις αυτές θεωρούνται ως εργαλεία διασφάλισης της πολιτισμικής ιδιαιτερότητας του κράτους. Αν, λοιπόν, η οικονομική ανάπτυξη είναι στην περίπτωσή των εθνών-κρατών αυτοσκοπός, για τα κράτη-πολιτισμούς είναι ένα απλό μέσον. Στόχος της αναβίωσης των προνεωτερικών πολιτισμικών παραδόσεων είναι η άμυνα απέναντι στις δυνάμεις αποσύνθεσης της κοινωνικής συνοχής, η αντίσταση απέναντι στην μηδενιστική διάβρωση που συνδέεται με την αναζήτηση της ηδονής της στιγμής Ο διάχυτος σε όλον τον πλανήτη μηδενισμός της «μεταμοντέρνας συνθήκης» απειλεί, σε αυτόν ή τον άλλο βαθμό, και τα κράτη-πολιτισμούς.

***

Τα κράτη-πολιτισμοί υπερασπίζονται σθεναρά την πολιτισμική τους ιδιαιτερότητα χωρίς να έχουν, όμως, παγκόσμιες βλέψεις και επεκτατικές διαθέσεις.

Σάββατο 29 Ιανουαρίου 2022

Από το παρόν της παγκοσμιοποίησης στο μέλλον της ταυτότητας

0
518




Ο Θεόδωρος Ζιάκας αναλύει ζητήματα Παιδείας, ταυτότητας, σχέσεων Έθνος-Κράτος και πολίτη, Εκκλησίας ως συστήματος πατρίδας, σχολιάζει την ρήση του Ηράκλειτου “πόλεμος πατήρ πάντων” και καταλήγει σε ζητήματα παγκοσμιοποίησης και δυνάμεων αναίρεσης της.

Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 2022

Κριτικές στην εκπομπή των Σκάι-Καλύβα, "Καταστροφές και Θρίαμβοι" (Καραμπελιάς - Ασημακόπουλος -Τασιόπουλος)

Για την εκπομπή των Σκάι-Καλύβα, "Καταστροφές και Θρίαμβοι"

Ο Στάθης Καλύβας αποκαλύπτει: Αγγλική ήταν η ελληνική επανάστασή!, Γιώργος Καραμπελιάς

Γιώργος Τασιόπουλος

Καμία έκπληξη, αφού, όπως και σε κάθε δημοσίευσή του συνεχίζει ιδεολογικά στρατευμένος στο νεοφιλελεύθερο, εθνομηδενιστικό, κοσμοπολίτικο, παγκοσμιοποιητικό του πρόταγμα.
Αποσιωπά κάθε εθνική και φιλολαϊκή κατάκτηση και αναδεικνύει με μανία τη συλλογική ήττα και το διχασμό.
Ο μεγαλοϊδεατισμός των Ελλήνων, σύμφωνα με τον κ. Καλύβα, παράγει μόνο εμφυλίους, διχασμό, πτώχευση και ήττες.
Η απελευθέρωση των Ελλήνων είναι δυτικό ή καλύτερα αγγλικό δώρο. Σε αυτό συμφωνούν με τον κ. καθηγητή, ο κ. Μπήμον και άλλοι ιστορικοί της επιτροπής της κ. Αγγγελοπούλου, αλλά είναι και η επίσημη τουρκική αντίληψη.
Η Ελλάδα είναι ένα αποτυχημένο κράτος και οι βασικοί υπεύθυνοι γι΄ αυτό, οι οπλαρχηγοί του αγώνα. Το μόνο θετικό στο νεοσύστατο κράτος το βαυαρικό του DNA.

_____****______


Η κριτική από τον Βασίλη Ασημακόπουλο (Vasilis Asimakopoulos) 


Για την εκπομπή των Σκάι-Καλύβα, Καταστροφές και Θρίαμβοι
Είχα γράψει μια πρόταση-σχόλιο αμέσως μετά το 1ο επεισόδιο. Θα δω όλη τη σειρά και ίσως μετά γράψω κάτι συνολικό. Μετά και το 2ο επεισόδιο της περασμένης Παρασκευής (1830-1913), πέραν της διαφωνίας μου , είναι και μεγάλη η επιστημονική αδυναμία που εμφανίζει η σειρά.
Δεν είναι μόνον ότι απουσιάζουν από την αφήγηση καταλυτικής σημασίας γεγονότα. Αυτό που διαφημίζει αφετηριακά το κανάλι και ο παρουσιαστής-υπεύθυνος της σειράς, μια νέα δηλαδή οπτική, είναι τραγικά φτωχή και ανεπαρκέστατη.
Στο 2ο επεισόδιο, 1830-1913 δεν υπήρξε καμία αναφορά στο Κίνημα στου Γουδή (1909), στον Ελευθέριο Βενιζέλο (και μιλάμε για την εποχή μέχρι και τους Βαλκανικούς Πολέμους), σχεδόν ανύπαρκτη αναφορά στο Κρητικό ζήτημα και τις αντίστοιχες επαναστάσεις-εξεγέρσεις στην Κρήτη που συγκλονίζουν τον ελλαδικό χώρο, καμία αναφορά στο Μακεδονικό ζήτημα-Αγώνα που επίσης παίζουν καταλυτικό ρόλο και προφανώς καμία αναφορά στους Ριζοσπάστες στα Επτάνησα, γενικώς απουσιάζει το επαναστατικό εθνικο-ενωτικό κίνημα στις διάφορες εκδοχές του και η Μεγάλη Ιδέα, που ήταν η κινητήρια δύναμη στα πρώτα 100 χρόνια (από το 1821), παρά μόνο μία φορά νομίζω αναφέρθηκε και αυτή απαξιωτικά.
Δεν υπήρξε καμία αναφορά στον πολύ σημαντικό Κριμαϊκό Πόλεμο στα μέσα του 19ου αιώνα και την επιρροή που άσκησε στην Ελλάδα και το ελληνικό κράτος ειδικότερα.

Τρίτη 6 Απριλίου 2021

Γ. Κοντογιώργης, Πώς το πολιτικό σύστημα ιδιοποιείται το κράτος και χειραγωγεί την κοινωνία




Ο Ομότιμος Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης και πρώην Πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Γιώργος Κοντογιώργης στις 2.4.2021 στην εκπομπή «Σε γνωρίζω από την κόψη» του τηλεοπτικού σταθμού Βεργίνα TV και στον δημοσιογράφο Αντώνη Κοκορίκο.

Πέμπτη 18 Μαρτίου 2021

Η μακρά πορεία του ελληνισμού μέσα στο χρόνο: πραγματικότητα ή επινόηση;

0
117

Ο ελληνισμός είναι συνομήλικος με την ελληνική γλώσσα. Ό,τι έχει γραφεί στην γλώσσα αυτή, είναι το ζωντανό αλλά όχι και το μοναδικό τεκμήριο της ύπαρξής του.  Συνεπώς  στο χρονικό  εύρος αυτής της γλώσσας,  δηλαδή στην διάσταση περίπου τριών χιλιάδων χρόνων ξετυλίγει την ιστορική του πορεία ως σύνολο που έχει συνείδηση της ενότητάς του.

Ο Ρ. Μπήτον σε μια πρόσφατη συνέντευξη στο περιοδικό «Φρέαρ» (Περ. «Φρέαρ», Ιούλιος 2020, τεύχος 27-28, σελ. 21) διαπιστώνει το στοιχείο της ελληνικής συνειδητοποίησης  να αναδεικνύεται κατά τους Περσικούς πολέμους, δηλαδή την  πρώτη οργανωμένη συλλογική προσπάθεια του ελληνισμού να αντισταθεί σε ένα πολλαπλάσιο εχθρό που εισβάλλει από την ανατολή. Στα ίδια συμπεράσματα δεν κατέληξαν μόνο οι παλαιότεροι ιστορικοί μας ο Κ. Παπαρρηγόπουλος, ο Σ. Ζαμπέλιος, αλλά και οι νεότεροι ο Κ. Δημαράς, ο Ν. Σβορώνος και ο Γ. Δερτιλής. Σε αυτή την συζήτηση η συνεισφορά της γενιάς του ’30  είναι πολύτιμη: επέτυχε με το έργο της τον συγκερασμό παράδοσης και νεοτερικότητας, οικουμενισμού και ελληνισμού, η υιοθέτηση της φόρμας του μοντερνισμού και η ανανέωση της ποίησης  συνδυάστηκε με την ανακάλυψη των σημασιών που έχουν ο Μακρυγιάννης, ο Θεόφιλος, η λαϊκή παράδοση αλλά και η εκκλησιαστική λειτουργία ως διάσωση του ύφους της αρχαίας τραγωδίας.

Απέναντι σε αυτή την σχολή σκέψης διαμορφώθηκε, κυρίως μετά την άνοδο της παγκοσμιοποίησης και τις προσδοκίες που αυτή έφερε για την κατάργηση των εθνικών κρατών, μια αντίθετη σχολή σκέψης που θεωρεί τον ελληνισμό ως κατασκευή του ελληνικού κράτους και των ιστορικών του. Το συμπέρασμα αυτό όχι μόνο περιφρονεί την ιστορική πραγματικότητα αλλά παρερμηνεύει πολλούς νεότερους ιστορικούς  που κάποιοι όπως ο Ε. Γκέλλνερ παραδέχονται ότι το ελληνικό έθνος προϋπήρξε της επανάστασης του 1821. Συνεπώς δεν είναι το ελληνικό έθνος πρόσφατη κατασκευή, αλλά οι θεωρίες που ερμηνεύουν αυτό ως πρόσφατη κατασκευή.

Δευτέρα 11 Ιανουαρίου 2021

Πως οι ελίτ μέσω του κράτους έφεραν το ελληνικό έθνος στα μέτρα τους

Καραμπελιάς Γιώργος
3753

H ανισομετρία μεταξύ έθνους και κράτους στην Ελλάδα (το ελληνικό έθνος μέχρι σχετικά πρόσφατα υπερέβαινε τις διαστάσεις του κράτους) δεν είχε επιτρέψει ποτέ στο παρελθόν την πλήρη σύμπτωση έθνους και κράτους. Και παρότι οι Κύπριοι αγωνιστές δάκρυζαν όταν έψαλλαν το "σκέπασε μάνα σκέπασε", αυτή τους συμπεριφέρθηκε μάλλον σαν μητρυιά που απόδιωχνε τα παιδιά της.

Οι ελίτ του ελλαδικού κράτους, στην πλειοψηφία τους, ιδιαίτερα κατά τα πρώτα 80 ή 90 χρόνια της ιστορίας του, προσπαθούσαν διαρκώς να ανακόψουν τη βούληση του εθνικού σώματος, για δημιουργία ενός ενιαίου ελληνικού κράτους που να περιλαμβάνει το σύνολο του έθνους. Πράγμα που έκαναν είτε κάτω από τη μόνιμη πίεση των μεγάλων δυνάμεων που επιθυμούσαν μια μικρή Ελλάδα άθυρμα στα χέρια τους, είτε διότι είχαν ενστερνιστεί και οι ίδιοι την ίδια ιδεολογία (η μικρά άλλα τίμιος Ελλάδα) είτε, συνηθέστερα, και για τα δύο μαζί. Αυτό το γεγονός θα μεταβάλει την υπαρκτή ήδη επί τουρκοκρατίας διαφοροποίηση των ανώτερων τάξεων και των ελίτ, με το λαϊκό σώμα σε αντίθεση μεταξύ κράτους και έθνους.

Εξ ου και η γελοιότης του σχήματος που προωθούν οι εθνοαποδομητές πως "είναι το κράτος που συγκρότησε το έθνος", όχι μόνο διότι το έθνος προϋπήρχε κατά χιλιετίες του νεοελληνικού κράτους, αλλά και διότι το κράτος, αντίθετα, προσπαθούσε να συρρικνώσει το έθνος στα δικά του μέτρα και μεγέθη. Ο πρώτος που θα δοκιμάσει να άρει αυτή την ανισορροπία, εν μέρει επιτυχώς, υπήρξε ο Ελευθέριος Βενιζέλος.

Αυτός είχε αναδειχθεί μέσα από την επανάσταση ενός τμήματος του αλύτρωτου ελληνισμού, πέραν του ελλαδικού κράτους, της Κρήτης, η οποία εξεβίασε κυριολεκτικώς την ένταξή της στο ελληνικό κράτος. Ο Βενιζέλος ερχόταν από έξω, γι’ αυτό και θα επιχειρήσει μιαν αντίστροφη κίνηση: να φέρει το κράτος στα μέτρα του έθνους.

Εν τέλει, αυτή η αντίθεση ανάμεσα στο ευρύτερο έθνος και τον στενό ελλαδισμό των κρατικών ελίτ (συσπειρωμένων γύρω από τον βασιλιά Κωνσταντίνο) θα οδηγήσει και στην πρώτη μεγάλη εμφύλια διαμάχη, από το 1915 έως το 1923. Αυτός ο διχασμός τελικά και θα οδηγήσει στη βίαιη συρρίκνωση του έθνους, ώστε να προσαρμοστεί στα μεγέθη του κράτους, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Εμφύλιος πόλεμος 

Το 1922, η σύμπτωση έθνους και κράτους (εκτός από την Κύπρο και τη Βόρεια Ήπειρο) θα ολοκληρωθεί με την οριστική απώλεια της Μικράς Ασίας και της Κωνσταντινούπολης. Εν συνεχεία, καθώς οι Έλληνες θα έχουν χάσει κάθε μεγάλο εθνικό όραμα, θα ακολουθήσει μία μακρά περίοδος εμφύλιων διαμαχών και αντιπαραθέσεων, στη διάρκεια των οποίων το κράτος συχνά συγκρούεται με το λαϊκό σώμα, ή με ένα μεγάλο μέρος του, ακόμα και βίαια.

Αυτό  θα συμβεί κατ’ εξοχήν στη διάρκεια του εμφυλίου, αλλά και στις κινητοποιήσεις για το Κυπριακό, στα Ιουλιανά και προφανώς στη διάρκεια της δικτατορίας των συνταγματαρχών. Άλλωστε, αυτή η διαμάχη συνιστά εν μέρει και σύγκρουση στο εσωτερικό του λαϊκού σώματος, όπως ανάμεσα στις ελλαδικές μάζες και τις επήλυδες προσφυγικές μάζες. Επίσης, ανάμεσα στους παλαιοελλαδίτες  και τις νέες χώρες.

Κυριακή 10 Ιανουαρίου 2021

Γιώργος Κοντογιώργης: Βαθιά ανθελληνικό το δοξαστικό των εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια από το 1821





Ο Καθηγητής Γιώργος Κοντογιώργης, μιλά με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου του «Ελληνισμός και ελλαδικό κράτος. Δύο αιώνες αντιμαχίας, 1821-2021», από τις Εκδόσεις Ποιότητα. Αναλύει και τεκμηριώνει πώς η 200 χρόνων αντιμαχία κράτους – έθνους αποδόμησε τον ελληνισμό και τη δυνατότητα η Ελλάδα να αποκτήσει οικουμενική οντότητα. Επισημαίνει πως αυτό που συνέβη με την ελληνική επανάσταση δεν είναι μόνο ένα εθνικό ζήτημα, αλλά έχει να κάνει με την γενικότερη εξέλιξη του κόσμου. 

Η συνέντευξη δόθηκε στις 30-12-2020 στον ραδιοφωνικό σταθμό Alpha Radio 88,6 της Καβάλας.

Πέμπτη 9 Απριλίου 2020

Προτεραιότητα στο Έθνος-Κράτος



Το κυρίαρχο οικονομικό μοντέλο της παγκοσμιοποίησης σε ένα κόσμο που φαίνεται να καταρρέει…
του Νίκου Ντάσιου 
Η έγκαιρη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας στη χώρα μας δεν ήταν τυχαία. Εν πολλοίς οφείλεται στην εγρήγορση που είχε προηγηθεί για την οριοθέτηση της αθρόας εισροής μεταναστών στον Έβρο, με το κλείσιμο των συνόρων. Ενέργεια που επιβλήθηκε στην κυβέρνηση από την εξέγερση των κατοίκων των νησιών του βορειο-ανατολικού Αιγαίου και από τη μεταστροφή της συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινής γνώμης, που κατανόησε την «εργαλειοποίηση» του μεταναστευτικού από τον τουρκικό αναθεωρητισμό. Η αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης στα αρχικά στάδια εμφάνισης του ιού έναντι των άλλων ευρωπαϊκών χωρών οφείλεται δηλαδή στη συγκυρία που συνετέλεσε ώστε να τεθεί σε προτεραιότητα το εθνικό συμφέρον. Αντίθετα, στον ευρωπαϊκό Νότο όπως και στην Αγγλία ή στη Γαλλία, η αργοπορία στη λήψη μέτρων οφείλεται στην προτεραιότητα της οικονομίστικης προσέγγισης και της αδράνειας του ανοιχτού και παγκοσμιοποιημένου τρόπου ζωής.
Στη χώρα μας ενυπάρχουν δυο παράλληλες απειλές που αλληλοδιαπλέκονται: ο κορωνοϊός και ο Ερντογάν. Στο αμέσως επόμενο στάδιο απαιτείται ένας καθολικότερος σχεδιασμός που να συνδυάζει την προτεραιότητα του περιορισμού των ανθρώπινων απωλειών με την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης που θα επιφέρει το κλείσιμο πολλών επιχειρήσεων, η μείωση των μισθών, η ανεργία και η συνεπακόλουθη φτώχεια. Η αναβάθμιση των δημόσιων συστημάτων θα πρέπει ν’ αποτελέσει ζήτημα πρώτιστης σημασίας όπως κατέδειξε η σχεδόν αποκλειστική απεύθυνση στο δημόσιο σύστημα υγείας και η εμπιστοσύνη των πολιτών στο αξιόμαχο ανθρώπινο δυναμικό γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού.
Η Κίνα αντιμετώπισε την οικονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία με ένα συνδυασμό αυξημένης ρευστότητας κεφαλαίων και παρεμβάσεων των τοπικών κυβερνήσεων στην αγορά εργασίας, με χρηματική ενίσχυση ύψους 250 δισ. $ για τα 63 εκατ. των μικρών επιχειρήσεών της που απασχολούν πάνω από 150 εκατ. εργαζόμενους. Ανάλογο παράδειγμα φαίνεται πως ακολουθεί και η Αμερική, με ένεση ρευστότητας 200 δισ. $ το προηγούμενο διάστημα.

Δευτέρα 30 Μαρτίου 2020

J.Jielonka: Αναβιώνει η έννοια του έθνους-κράτους. Και ένα σχόλιο του Π.Λαφαζάνη

έθνους
Ο Ιταλός καθηγητής Jan Jielonka, στο άρθρο που έγραψε στην “Καθημερινή“(28/3) και δημοσιεύεται παρακάτω, αναγνωρίζει ότι η επανάκαμψη της έννοιας του έθνους-κράτους και της στροφής σε αυτό, μοιάζει πραγματική και οικεία αλλά, όμως, ισχυρίζεται ότι αυτή η επανάκαμψη και στροφή είναι παραπλανητική και ότι μάλλον δεν μπορεί πλέον να υπάρξει.
Ο Jan Jielonka κάνει, πέραν των άλλων, στο κείμενό του δύο κρίσιμα λάθη.
Πρώτον: Ούτε η Ε.Ε ούτε η “παγκοσμιοποίηση“, δια των κυρίαρχων κύκλων της και πρώτα απ’ όλα των ΗΠΑ, έχουν συμβάλλει ουσιαστικά στην απόλυτα αναγκαία ευρωπαϊκή αλληλοβοήθεια και τη διεθνή αλληλεγγύη για την καταπολέμηση της κρίσης του κορονοϊού.
Αντίθετα και η Ε.Ε και η “παγκοσμιοποίηση”, έχουν εγκαταλείψει τα πιο δοκιμαζόμενα κράτη στην τύχη τους ενώ στην Ευρώπη και τον πλανήτη ισχύει η ρήση: ο σώζων εαυτόν σωθήτω.
Ακόμα και για την ανακάλυψη φαρμάκου για την καταπολέμηση του κορονοϊού, ούτε η Ε.Ε ούτε η “παγκοσμιοποίηση” έχουν συμβάλλει στο παραμικρό, ενώ, αντίθετα και σε αυτό το πεδίο υπάρχει έντονος, σχεδόν αβυσσαλέος, ανταγωνισμός για το ποιο θα κατακτήσει τα πρωτεία.
Ο διεθνισμός και η διεθνοποίηση που υπόσχοντο η Ε.Ε και η “παγκοσμιοποίηση” αποδεικνύεται κενό γράμμα. Αντίθετα, στο πλαίσιο της Ε.Ε και της “παγκοσμιοποίησης” ο κόσμος εξελίσσεται σε θηριοτροφείο.

Τρίτη 11 Φεβρουαρίου 2020

Χτυπούν την εθνότητα, για να μην συσπειρώνονται οι λαοί


Αποτέλεσμα εικόνας για κοντογιωργησ

 Γιώργος Κοντογιώργης


Ο καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Γιώργος Κοντογιώργης και πρώην πρύτανης, βλέπει στις αφηρημένες <<αγορές>> ενα πολύ συγκεκριμένο παράγοντα με πολύ συγκεκριμένους στόχους, που θέλει να επιβάλει (εκεί που ακομα δεν το επέβαλε) μια οικονομικη δικτατορία. Που στόχος του δεν είναι ο εθνικισμός, όπως του Soros για παράδειγμα, αλλα η κατάργηση του έθνους ως παράγοντα που συσπειρώνει τους λαούς σε αντίσταση και σε δημοκρατικές (μη οικονομοτεχνοκρατικες) διεκδικήσεις.

Το παρακάτω άρθρο δημοσιεύεται στο slpress.gr

Πολλοι θεωρούν πως η λεγόμενη παγκοσμιοποίηση ορίζει ένα άλλο σύστημα Στην πραγματικότητα πρόκειται για ιδιοποίηση του συστήματος που είναι εξ αντικειμένου εγκατεστημένο ήδη μέσα στα κράτη. Ο οικονομικός παράγοντας το ιδιοποιείται. Ο οικονομικός παράγοντας με το όνομα <<αγορές>> αυτονομήθηκε από το κράτος και φιλοδοξεί να παίξει έναν διακρατικο ρόλο.


Οι νέοι οικονομικοί ηγεμόνες έχουν θέσει σε ομηρία τις πολιτικές ηγεσίες των κρατών και έχουν εκβάλει από το σκοπό της πολιτικής το συμφέρον των κοινωνιών. Αυτό συμβαίνει όχι γιατί οι «αγορές» είναι πρωτογενώς παντοδύναμες, αλλά επειδή οι κοινωνίες παραμένουν εγκιβωτισμένες σε αξίες, σε θεσμούς και σε πολιτικές συμπεριφορές του 18ου αιώνα.
Με άλλα λόγια, η μεν οικονομία έχει ήδη μεταβεί στο μέλλον, ενώ οι κοινωνίες παραμένουν δέσμιες σε ένα παρελθόν που παρήλθε ανεπιστρεπτί. Έτσι ανατράπηκαν οι συσχετισμοί υπέρ των «αγορών». Οι κοινωνίες αργοπορούν να αντλήσουν τα αναγκαία συμπεράσματα για το πώς θα ανακτήσουν μια σχετική πολιτική επιρροή.
Όσο συμβαίνει αυτό, η μόνη αντιστασιακή παράμετρος που απομένει για να σφυρηλατήσει μια εναντίωση στην άλωση της πολιτικής τάξης από τις «αγορές» και να αναγκάσει την επαναφορά των πολιτικών του κράτους στο συμφέρον της κοινωνικής συλλογικότητας, είναι η πολιτισμική συνοχή της κοινωνίας των πολιτών που αντλεί δυνάμεις από την εθνική της συλλογικότητα.

Χορηγός συλλογικής ελευθερίας

Το έθνος, έτσι κι αλλιώς, είναι χορηγός πρωτογενούς συλλογικής ελευθερίας, χωρίς την οποία δεν είναι δυνατόν να οικοδομηθούν οι λοιπές ελευθερίες, όπως η ατομική, η κοινωνική και η πολιτική. Γι’ αυτό οι αρχαίοι έλεγαν ότι χωρίς την πατρίδα ελεύθερη το άτομο ούτε ελεύθερο μπορεί να είναι ούτε να ευημερεί. Αντιλαμβάνονταν, όμως, το άτομο ως συστατικό μέρος της Πολιτείας όχι ως ιδιώτη.

Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου 2019

Ίων Δραγούμης: Το ελληνικό έθνος






Ο Ίων (Ιωάννης) Δραγούμης (Αθήνα, 2 Σεπτεμβρίου (π.η.) ή 14 Σεπτεμβρίου (ν.η) 1878 – 31 Ιουλίου 1920) ήταν διπλωμάτης, πολιτικός και λογοτέχνης. Υπήρξε βασικός οργανωτής των ελληνικών κοινοτήτων κατά τον Μακεδονικό αγώνα. Υποστήριξε τη δημιουργία ενός πολυεθνικού ελληνικού κράτους, εκφραζόμενος από το 1908 εναντίον της Μεγάλης Ιδέας. Πρωταγωνίστησε στο γλωσσικό κίνημα του δημοτικισμού, ενώ με το συγγραφικό του έργο άσκησε σημαντική επιρροή στη διαμόρφωση της ελληνικής ιδεολογίας των αρχών του εικοστού αιώνα. Μέσα στο ασταθές πολιτικό κλίμα που ακολούθησε την απόπειρα δολοφονίας του Ελευθέριου Βενιζέλου στο Παρίσι, συνελήφθη και τελικά δολοφονήθηκε στην περιοχή Αμπελοκήπων της Αθήνας, από βενιζελικό στρατιωτικό σώμα ασφαλείας, μπροστά σε περαστικούς.

Το κείμενο που αναδημοσιεύουμε στη συνέχεια -με λίγες αλλαγές στην ορθογραφία- είναι από ένα μικρό βιβλιαράκι με τίτλο «Ελληνικός πολιτισμός» που κυκλοφόρησε στα 1913 από το περιοδικό «Γράμματα». Ο Δραγούμης υπογράφει με το ψευδώνυμο «Ίδας».


Ο Ίων (Ιωάννης) Δραγούμης (Αθήνα, 2 Σεπτεμβρίου (π.η.) ή 14 Σεπτεμβρίου (ν.η) 1878 – 31 Ιουλίου 1920) ήταν διπλωμάτης, πολιτικός και λογοτέχνης.

Κείμενο: Ίων Δραγούμης


Το κράτος δεν έγινε για το κράτος, ειδεμή τι ενδιαφέρο θα είχε; Είναι παιδί του έθνους, καρπός του, γέννημα του, και γι’ αυτό του έχει κάποια σημαντική υποχρέωση -να το φυλάγει. Και επειδή όλα τα μέρη του έθνους συνεργάστηκαν και αγωνίστηκαν για να πλάσουν αυτό το κράτος που έχουμε, το κράτος έχει από μέρος του χρέος να φυλάγει ολόκληρο το έθνος που το έπλασε. Είναι στενότερο το κράτος από το έθνος, μικρότερο το παιδί από το γονιό του, μα δεν έπαψε με τούτο να ζει και το έθνος ο μεγάλος γονιός που θέλει να τον φυλάγουν.

Παρασκευή 8 Νοεμβρίου 2019

Φταίνε τα 400 χρόνια της τουρκοκρατίας ή το πολιτικό σύστημα;

του Μιχάλη Αριδά,

Ειδικά στα μνημονιακά χρόνια, που μπήκαμε στην κόλαση, αλλά και νωρίτερα, ξεκινώντας λίγα χρόνια μετά από την απελευθέρωση, ζούμε καθημερινά και σε όλο τους το μεγαλείο κάποιες παθογένειες που βασανίζουν τους Έλληνες.
Παθογένειες που αφορούν το κράτος, το οποίο δρα ενάντια στον πολίτη, το πολιτικό σύστημα, το οποίο δρα ενάντια στην κοινωνία, τη δικαιοσύνη, η οποία μόνο δικαιοσύνη δεν αποδίδει, κλπ.
Αλλά, κυρίως, παθογένειες στην αντίληψη και στη συμπεριφορά των Ελλήνων. Αυτές που ενίοτε σε βγάζουν από τα ρούχα σου.
Τότε είναι που έρχεται στο μυαλό και στο στόμα όλων, το περίφημο: φταίνε τα 400 χρόνια σκλαβιάς από τους Τούρκους και δεν ξεπερνιώνται εύκολα.
Πόσο λάθος!
Αυτό τους βολεύει να πιστεύουμε, αυτό πιστεύουμε.
Δεν ισχυρίζομαι ότι επί τουρκοκρατίας ήταν ιδιαίτερα μορφωμένοι οι κατακτημένοι Έλληνες.
Υπήρχαν προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών, υπήρχαν ελληνικές κοινότητες σε όλο τον κόσμο και μάλιστα μεγαλουργούσαν επιχειρηματικά και όχι μόνο.
Στη μεγάλη τους πλειοψηφία οι Έλληνες δεν ήταν σπουδαγμένοι, δεν ήταν κοσμοπολίτες. Ήταν, όμως, Έλληνες. Διαπνεόντουσαν από τον δικό μας τρόπο αντίληψης και συμπεριφοράς, τον δικό μας τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας.
Μέχρι που τελείωσε η τουρκοκρατία, πάνω από όλα για τους Έλληνες, ήταν το «εμείς».
Οι κοινότητες αποφάσιζαν για την τύχη τους και ο καθένας ένιωθε και ήταν μέρος της κοινότητας. Και αυτό δεν το πείραξαν, ούτε οι Τούρκοι.
Είναι πολύ σημαντικό ότι οι φόροι δεν έμπαιναν στα άτομα, αλλά στην κοινότητα. Αυτή συγκεντρωνόταν στην πλατεία και από κοινού, ανάλογα με τη δυνατότητα του καθενός, αποφάσιζε το τι θα συνεισφέρει το κάθε μέλος της.
Μπορούμε να καταλάβουμε την τεράστια διαφορά; Η κοινότητα αποφάσιζε και όχι το κάθε μέλος της ή κάποιος έξω από αυτήν.

Κυριακή 11 Αυγούστου 2019

Η επίμαχη συνέχεια

Του Μιχάλη Μερακλή* από τον νέο Λόγιο Ερμή τ. 3
Είναι γνωστό το ζήτημα της εθνικής ασυνέχειας, που προέκυψε στην Ελλάδα, κατεξοχήν μετά τις παρατηρήσεις του Γερμανού ιστορικού Ιάκωβου Φιλίππου Φαλλμεράιερ, σχετικά με την εθνολογική μεταβολή που είχε υποστεί ο ελληνικός πληθυσμός, εξαιτίας της καθόδου των Σλάβων προς το Νότο, από τους χρόνους ήδη του Βυζαντίου, και μάλιστα από τον 7ο αιώνα.
Στην Ελλάδα πολλοί (και πολλοί μεταξύ αυτών από μιαν αυθόρμητη πατριωτική παρόρμηση) ζήτησαν να αντικρούσουν την άποψη αυτή. Διακρίθηκαν κατ’αρχάς ο Σπυρίδων Ζαμπέλιος και ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, ενώ αργότερα ο Διονύσιος Ζακυθηνός, εξέχων βυζαντινολόγος, ασχολήθηκε με το ζήτημα της τύχης των Σλάβων στην Ελλάδα.
Αποτέλεσμα εικόνας για φαλμεραυερ
Ιάκωβος Φαλλμεράιερ
Τα επιχειρήματα του Φαλλμεράιερ αποδείχθηκαν ανίσχυρα. Εξάλλου, πρέπει να σημειωθεί (πράγμα που δεν γίνεται συνήθως) ότι ο ίδιος ο Γερμανός ιστορικός ανεσκεύασε αργότερα τη ρήση του ότι στους νεότερους Έλληνες δεν έρρεε πλέον ούτε σταγόνα αρχαίου ελληνικού αίματος. Άλλωστε, κανένας εχέφρων άνθρωπος, μετά παρέλευση τόσων αιώνων, με συνακόλουθες επιμειξίες λόγω εισβολών και κατακτήσεων δεν θα υποστήριζε την πλήρη φυλετική συνέχεια των Ελλήνων. Πάντως στο έργο του για την Ιστορία της Χερσονήσου της Πελοποννήσου (1830-1836) διαπίστωνε ότι οι Έλληνες, γύρω στο έτος 1000, είχαν επιτύχει τη Rehellenisierung (επανελληνοποίηση). Η θεωρία του Φαλλμεράιερ περί Σλάβων προέβλεπε την επέκτασή τους προς τη Δύση και το Νότο (μια μαρτυρία περί αυτής αποτελούσε και η εκδοχή του για την προώθησή τους έως μέσα στο Βυζάντιο). Αλλά ο ίδιος υποστήριξε τη στενή προσέγγιση των Ελλήνων με το ρωσικό κόσμο, δια της ανατολικής ορθόδοξης Εκκλησίας, γεγονός που τον προβλημάτιζε απέναντι σε μια διασπασμένη Δύση (και Γερμανία). Το 1840-1842 έβλεπε την προοπτική ενός ένδοξου gräcoslawisches Moskowitertum, του ελληνοσλαβικού κόσμου της Μόσχας.
Τελικά έχει δίκαιο ο Hans Eideneier, όταν παρατηρεί ότι ο Φαλλμεράιερ μπορεί να θεωρηθεί:

Παρασκευή 12 Ιουλίου 2019

Η διάσταση αγγλοσαξωνικού Βορρά και ευρωπαϊκού Νότου - Γιώργος Κοντογιώργης

 
Το σημερινό κράτος είναι πολιτικά κυρίαρχο (ενσαρκώνει το όλον του πολιτικού συστήματος) αφενός έναντι των άλλων κρατών και αφετέρου έναντι της κοινωνίας. Σήμερα, με την κοσμοσυστημική διακτίνωση της επικοινωνίας και της οικονομίας, αυτός χρησιμοποιεί την πολιτική (ως δύναμη που απαντάται στο διακρατικό πεδίο), θα οικειοποιηθεί αντιστοίχως την εσωτερική πολιτική κυριαρχία του κράτους, επί της κοινωνίας.
Αντίβαρο στην εξέλιξη αυτή δύναται να υπάρξει μόνο με την ανάκτηση της μερικής έστω πολιτικής αρμοδιότητας (μέρους της πολιτικής κυριαρχίας του κράτους) από την κοινωνία των πολιτών. Πράγμα που μπορεί να γίνει μόνο με την θεσμική είσοδο της κοινωνίας των πολιτών στην Πολιτεία. Το γεγονός αυτό, προϋποθέτει την αποκοπή της ιδιότητας του εντολέα από την πολιτική εξουσία και την απόδοσή της στον φυσικό της φορέα, την κοινωνία των πολιτών.
Το γεγονός αυτό υποδηλώνει την μεταβολή της Πολιτείας, δηλαδή τη μετάβαση από την μοναρχευομένη ολιγαρχία στην αντιπροσωπευτική Πολιτεία, ώστε να αποκατασταθεί η ισορροπία μεταξύ κοινωνίας και οικονομίας. Πρέπει να αναπροσανατολιστεί ο σκοπός της πολιτικής στο συμφέρον της κοινωνίας. Η μετάβαση της κοινωνίας στο μέλλον, ως διακύβευμα, δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί, στη φάση αυτή, ούτε με την υπέρβαση του κράτους-έθνους και τη συγκρότηση ενός κοσμοκράτους, ούτε και με τις παραδοσιακές πολιτικές πρακτικές.
Θα απαιτηθεί ο ριζικός μετασχηματισμός του πολιτικού συστήματος εντός του κράτους που κληρονόμησε η πρωτο-ανθρωποκεντρική εποχή από τη δεσποτεία. Όσο οι θεμέλιες παράμετροι που κινούν την εξέλιξη θα διακτινώνονται στο σύνολο του πλανήτη, τόσο οι κοινωνίες θα επιδιώκουν την αντιστάθμιση της ισχύος τους με την είσοδό τους στην Πολιτεία. Πώς θα γίνει αυτή η είσοδος; Με την αντιπροσωπευτική προσομοίωση του πολιτικού συστήματος σε μια πρώτη φάση και προοπτικά με τη μετάβαση στη δημοκρατία.

Τρίτη 2 Ιουλίου 2019

"Ελλάδα: μια χώρα παραδόξως νεωτερική" - Μια κριτική στο βιβλίο του Γιάννη Βούλγαρη

Του Βασίλη Ασημακόπουλου
«Σ’ αυτό η επιστήμη μας βοηθά. Γιατί εδώ έχουμε όχι ένα κράτος που δημιουργεί έθνος. Αυτό, το ελληνικό έθνος είναι ιστοριογεννημένο, το γέννησε η Φιλοσοφία, η Ποίηση, ο Ιωνικός, Δωρικός, Κορινθιακός ρυθμός, οι Μούσες, η μυθολογία και η Ιστορία. Εδώ το κράτος είναι αδύνατο, δορυφορικό, περιφερειακό, όπως το ανέλυσε η νοτιοαμερικανική κοινωνιολογία, οι δάσκαλοι μου. Εδώ όμως είναι ένα επίπεδο χειρότερα. Το κράτος είναι ενάντια στο έθνος» Μιχάλης Χαραλαμπίδης, 2010. Πριν από λίγες μέρες κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πόλις το νέο βιβλίο του Γιάννη Βούλγαρη, "Ελλάδα: μια χώρα παραδόξως νεωτερική" (σελ. 320). Ένας τίτλος που ουσιαστικά συμπυκνώνει και προϊδεάζει, θέτοντας ερωτήματα για το περιεχόμενο του βιβλίου.
Πολύ γνωστός ο συγγραφέας, με πλούσια επιστημονική διαδρομή στα πεδία της ιστορικής κοινωνιολογίας και της πολιτικής επιστήμης, αλλά και με συμμετοχή στα κοινά. Σήμερα ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο, προερχόμενος από την ανανεωτική Αριστερά (Αντιδικτατορικός Ρήγας, ΚΚΕ εσωτερικού, ΕΑΡ στη συνέχεια), υπήρξε από τους βασικούς διανοούμενους υποστηρικτές του εκσυγχρονιστικού εγχειρήματος τη δεκαετία του ’90.
Σε εκείνο το εγχείρημα ανήκαν επίσης οι Τσουκαλάς, Μουζέλης, Αλιβιζάτος, Δερτιλής, Λιάκος, Διαμαντούρος και πολλοί άλλοι. Μπορεί κανείς να μάθει περισσότερα στο Βούλγαρης Γ., Διαμαντούρος Ν., Λιάκος Α., Παπούλιας Δ. και Στουρνάρας Γ. "Η προοπτική του εκσυγχρονισμού στην Ελλάδα", εκδ. Καστανιώτη, 2002).
Ο Γιάννης Βούλγαρης έχει εκτενές και ενδιαφέρον συγγραφικό έργο δημοσιευμένο σε βιβλία, συλλογικούς τόμους και άρθρα ακαδημαϊκά και μη, μεταξύ των οποίων "Ο Δύσκολος Εκσυγχρονισμός. Πολιτικές στρατηγικές και κοινωνικό κράτος στη σύγχρονη Ιταλία", εκδόσεις Εξάντας, 1990, "Η Ελλάδα της Μεταπολίτευσης" εκδ. Θεμέλιο 2002, "Φιλελευθερισμός, συντηρητισμός και κοινωνικό κράτος 1973-1990" εκδόσεις Θεμέλιο, 2003. Διατυπώνει δημόσιο λόγο, κάποτε και με διάθεση ενεργητικής παρέμβασης, ιδιαιτέρως τα πρώτα χρόνια της μνημονιακής περιόδου.
Συνεπώς όταν ένας δημόσιος διανοούμενος όπως ο Γιάννης Βούλγαρης κάνει θεωρητικές "στροφές", ή σε κάθε περίπτωση επανεξετάζει ζητήματα και «αναλυτικά στερεότυπα», ή προβαίνει σε θεωρητική "επανεπίσκεψη της ελληνικής περίπτωσης", σύμφωνα με την ορολογία του βιβλίου (Γ.Β., 2019:19), το πράγμα έχει τη σημασία του, όπως ίσως θα έγραφε και ο Άγγελος Ελεφάντης.

Ένα νέο παράδειγμα

Σάββατο 20 Απριλίου 2019

Αντί να φύγει το κράτος, φεύγει το έθνος


Αποτέλεσμα εικόνας για κρατοσ εθνοσ

Της Μπέτης Μπιζά


Αντί να φύγει το κράτος, φεύγει το έθνος

Το ελληνικό κράτος υπάρχει χάριν του ελληνικού έθνους, και όχι το αντίστροφο. 
Το ελληνικό έθνος αγωνίστηκε για την ελευθερία του απ' τους Τούρκους το 1821, και δημιούργησε ένα μικρό κράτος που σιγά σιγά μεγάλωνε καθώς απελευθερώνονταν κι άλλα εδάφη. Ως το 1821 ελληνικό κράτος δεν υπήρχε να βοηθήσει το έθνος να ελευθερωθεί. Υπήρχε μόνο η οθωμανική αυτοκρατορία και ο σουλτάνος.

Το έθνος επαναστάτησε όχι μόνο το 1821 αλλά και πρωτύτερα. Πολλές φορές. Χωρίς να έχει πρωθυπουργό, υπουργείο Άμυνας, στρατό. Το έθνος μόνο του αγωνιζόταν για την ελευθερία του.

Τους αιώνες της σκλαβιάς, που δεν υπήρχε κράτος, το έθνος είχε φυσικό αρχηγό του την Εκκλησία. Η Εκκλησία ήταν εθναρχούσα. Πατέρας του έθνους ήταν ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Και σε όλους τους αγώνες για ελευθερία, αρχηγός ήταν κάποιος κληρικός, συνήθως επίσκοπος. Όπως ο Διονύσιος ο Φιλόσοφος που ηγήθηκε επαναστατικού κινήματος γύρω στο 1610, που καταπνίγηκε, κι αυτό, από τους Τούρκους με πολύ σκληρό τρόπο. Τον ίδιο τον επίσκοπο τον έγδαραν ζωντανό.

Το ελληνικό έθνος λοιπόν, με τους θρησκευτικούς του ηγέτες, αγωνίστηκε και θυσιάστηκε ώστε να δημιουργήσει ένα ελεύθερο ελληνικό κράτος.
Γι' αυτό ο εθνικός μας ποιητής λέει για την ελευθερία ότι είναι «βγαλμένη απ' τα κόκαλα των Ελλήνων τα ιερά».

Επομένως, το ελληνικό κράτος υπάρχει χάρη στους Έλληνες. Δεν του χρωστάνε τίποτα οι Έλληνες. Αυτό χρωστάει στους Έλληνες την ύπαρξή του. Χωρίς τους αγώνες τους, δεν θα υπήρχε. Ούτε αυτό, ούτε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ούτε πρωθυπουργοί, υπουργοί, βουλευτές κ.λπ. Όλοι αυτοί έχουν τις θέσεις τους χάρη στους προγόνους τους που ελευθέρωσαν αυτόν τον τόπο και τον έκαναν κράτος.

Πέμπτη 11 Απριλίου 2019

Γιώργος Κοντογιώργης, Πως γεννήθηκε το ελληνικό πελατειακό κράτος


Γιώργος Κοντογιώργης


Στο εσωτερικό του νεοελληνικού κράτους, η εγκαθίδρυση της βαυαρικής απολυταρχίας με τη βίαιη κατάργηση των πόλεων/κοινών που ακολούθησε είχε ως συνέπεια να μεταστεγασθεί η λογική του πολεοκεντρισμού στο περιβάλλον του κεντρικού πολιτικού συστήματος. Φορείς της ήταν οι δυνάμεις εκείνες που εγκαλούσαν προηγουμένως τον Καποδίστρια για αυταρχισμό, επειδή θεωρούσαν ότι το εγχείρημα δημιουργίας ενός κεντρικού πολιτικού συστήματος ικανού να διαχειρισθεί τη διάσωση της επανάστασης και να συγκροτήσει κράτος, αντέκειτο στην πολεοτική τους αυτονομία.
Πώς ερμηνεύεται λοιπόν η μεταστέγαση της εμφυλιακής/διχαστικής λογικής της πολιτικής αντίθεσης στο νεοελληνικό κράτος; Επισημάναμε ήδη την επιβολή τηςαπολυταρχικής μοναρχίας σε μια χειμαζόμενη από την εξαθλίωση κοινωνία, γύρω από την οποία στεγάσθηκε η εκφυλισμένη από τις συνθήκες της επανάστασης πολεοτική πολιτική τάξη των «κοτζαμπάσιδων». Η πολιτική αυτή τάξη συναντήθηκε ευθύς αμέσως με την απολυταρχία στο ζήτημα της κατάλυσης των πολεοτικών κοινών και ιδίως της δημοκρατικής πολιτείας τους.
Είχαν ήδη από την εποχή του Καποδίστρια διαγνώσει ότι το πολίτευμα της απολυταρχικής ή ακόμη και της αιρετής μοναρχίας τους παρείχε περισσότερες εγγυήσεις για την εξουσία που κατέκτησαν στη διάρκεια της Επανάστασης, συγκριτικά με την αποκατάσταση των δημοκρατίας στα κοινά που επιχειρήθηκε από τον Κυβερνήτη.
Ουδείς προφανώς είχε λόγους

Παρασκευή 10 Αυγούστου 2018

Παγκοσμιοποίηση και Εθνική Κυριαρχία


του Νίκου Ιγγλέση
Ένας αδυσώπητος πόλεμος διεξάγεται ήδη, σε διεθνές επίπεδο, μεταξύ των δυνάμεων της παγκοσμιοποίησης (globalization) και των επί μέρους  κοινωνιών, που αντιπροσωπεύονται από τα κράτη-έθνη. Το διακύβευμα  της σύγκρουσης είναι ο έλεγχος της κυβέρνησης κάθε κράτους από τις δυνάμεις της παγκοσμιοποίησης ή απ’ αυτές που αντιτίθενται σ’ αυτήν. Ο έλεγχος της κρατικής δομής χρησιμοποιείται  προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση, δηλαδή, είτε προς την αποδυνάμωση της εθνικής κυριαρχίας είτε προς την ενίσχυσή της.
Η παγκοσμιοποίηση είναι το ανώτατο, μέχρι στιγμής, στάδιο του καπιταλιστικού συστήματος που προωθεί την ολοκλήρωσή του σε πλανητική κλίμακα. Η παγκοσμιοποίηση δεν είναι ο σύγχρονος ιμπεριαλισμός, όπως πιστεύουν κάποιοι μαρξιστές, αλλά ένα εντελώς νέο και διαφορετικό επίπεδο της εξέλιξης του καπιταλισμού. Ο Β. Ι. Λένιν στο κλασσικό έργο του «Ο ιμπεριαλισμός – ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού» που γράφτηκε πριν από 100 χρόνια, το 1916, κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, επισημαίνει ότι ο ιμπεριαλισμός έχει πέντε βασικά χαρακτηριστικά:
α) Η συγκέντρωση της παραγωγής και του κεφαλαίου έχει φτάσει σε τέτοια υψηλή βαθμίδα ανάπτυξης ώστε να δημιουργεί μονοπώλια.β) Η συγχώνευση του τραπεζικού κεφαλαίου με το βιομηχανικό έχει δημιουργήσει μια χρηματιστική ολιγαρχία.γ) Η εξαγωγή κεφαλαίου αποκτά εξαιρετικά σπουδαία σημασία, σε διάκριση από την εξαγωγή εμπορευμάτων.δ) Η συγκρότηση διεθνών μονοπωλιακών ενώσεων των κεφαλαιοκρατών που μοιράζουν τον κόσμο.ε) Το εδαφικό μοίρασμα της γης (σ.σ. αποικίες) έχει τελειώσει από τις Μεγάλες Δυνάμεις.

Γιώργος Κοντογιώργης, Από το έθνος του κράτους στο έθνος της κοινωνίας

Γιώργος Κοντογιώργης


Αποτέλεσμα εικόνας για κοντογιωργησΤο ελληνικό πρόβλημα είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το «διεθνές», πλην όμως διαθέτει τη δική του ιδιαιτερότητα και δυναμική που μας επιτρέπει να το ορίσουμε ως παρέκκλιση. Αποδίδω την αιτία της ελληνικής κακοδαιμονίας στις δυσμορφίες που προκαλεί η αναντιστοιχία του πολιτικού συστήματος/κράτους προς την ανθρωποκεντρική ιδιοσυστασία της ελληνικής κοινωνίας. Το πολιτικό αυτό σύστημα οδήγησε το κράτος και τους νομείς του να λειτουργούν ως λυμεωνικά παράσιτα επί του Ελληνισμού, να τον απομυζούν και να τον καταστρέφουν.
Δεν ανέμενα την τωρινή κρίση για να προβώ στη διαπίστωση αυτή. Δεκαετίες επισημαίνω το γεγονός, και ουσιαστικά ανήγγειλα πριν από τη δεκαετία του 1990 την, σε συντεταγμένες βάσεις, επιχειρούμενη λεηλασία της ελληνικής χώρας και την επερχόμενη νέα συντριπτική συρρίκνωση του Ελληνισμού. Στο πλαίσιο αυτό, αρκούσε μια μικρή έστω διεθνής αναταραχή για να εκθέσει την Ελλάδα και να της προκαλέσει μια ανήκεστη βλάβη.
Η ίδια γνωσιολογική αφετηρία με οδήγησε να επισημάνω την κατεύθυνση της λεγόμενης διεθνούς εξέλιξης και τις επιπτώσεις της. Καιρό πριν την εκδήλωση της αμερικανικής κρίσης, που οδήγησε στο κλείσιμο της τράπεζας Lehman Brothers, είχα αναδείξει το γεγονός της επελθούσης ανατροπής στην ισορροπία μεταξύ κοινωνίας, κράτους και οικονομίας, την αιτιολογία της και τις επερχόμενες επιπτώσεις.
Το επιχείρημα αυτό πηγαίνει πολύ πιο πίσω, στις αναλύσεις μου της δεκαετίας του 1980 και του 1990, στις οποίες κατέγραφα τον χαρακτήρα των αλλαγών που συντελούνταν στον κόσμο της εποχής: στο επικοινωνιακό σύστημα, στην εργασία, στη σχέση κοινωνίας και πολιτικής, στην διακρατική φιλοδοξία των εθνικών θεσμών, στις επιπτώσεις της πλανητικής διακτίνωσης σημαντικών παραμέτρων του ανθρωποκεντρικού γίγνεσθαι κλπ.
Εν σπέρματι η υπέρβαση