Η «Αστερομάτα» και το βάθος του απλού

Η Κλαυδία διέψευσε εκείνους που θεωρούν ότι η ταυτότητα, η γλώσσα και η μνήμη δεν «πουλάνε» πλέον.

Δημοσθένης Γκαβέας, Αρθρογράφος

Klavdia from Greece performs the song "Asteromata" during the Grand Final of the 69th Eurovision Song Contest, in Basel, Switzerland, Saturday, May 17, 2025. (AP Photo/Martin Meissner)

VIA ASSOCIATED PRESS

Η παρουσία της Κλαυδίας (Klavdia) στη φετινή Eurovision, η συγκλονιστική φωνή της και τα λόγια που «έψαλε» με το τραγούδι «Αστερομάτα» λειτούργησαν σαν αναπάντεχο ξόρκι απέναντι στο φθηνό που μας έχει επιβληθεί ως κανονικότητα. Στάθηκε μόνη σε μια σκηνή που έχει μάθει να αγαπά το εντυπωσιακό, το προβλέψιμο και το θορυβώδες και κατάφερε κάτι σπάνιο: να συγκινήσει με την απλότητά της, να προφέρει ελληνικές λέξεις χωρίς να φοβηθεί πως θα ξενίσουν.

Η φωνή της Κλαυδίας θύμισε κάτι αρχαίο – σαν να κουβαλάει ήχους που επιβίωσαν στη σιωπή των χρόνων.

Όμως η Κλαυδία δεν έκανε επανάσταση. Δεν άλλαξε τη μουσική. Δεν είπε κάτι που δεν έχει ξαναειπωθεί. Αλλά το είπε με τρόπο που θύμισε ότι υπάρχει ακόμη χώρος για το αυθεντικό και το κοινό, ακόμη και το διεθνές, αντιδρά θετικά σε αυτό· ότι η συγκίνηση, όταν προκύπτει από ειλικρίνεια, παραμένει γλώσσα αναγνωρίσιμη σε όλους.

Με την Αστερομάτα και το χαρακτηριστικό της ηχόχρωμα η Κλαυδία απέδειξε ότι η παράδοση δεν είναι βάρος, είναι πηγή. Όταν το καινούριο δεν τη φοβάται, αποκτά βάθος.

Λου Γιούρενεκ: Η Καταστροφή της Σμύρνης παραμένει ανοιχτή πληγή για τον ελληνισμό

Δημοσθένης Γκαβέας

Η καταστροφή της Σμύρνης είναι μια πληγή που ακόμη δεν έχει κλείσει και η Ελλάδα δεν έχει συμβιβαστεί πλήρως με τα γεγονότα του 1922, υπάρχει μια επιβεβλημένη σιωπή, εν αντιθέσει με την περίπτωση των Εβραίων και των Αρμενίων, σχολιάζει μεταξύ άλλων ο Αμερικανός συγγραφέας Λου Γιούρενεκ με αφορμή το βιβλίο του «Η Μεγάλη φωτιά-Σμύρνη Σεπτέμβριος 1922» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.


Ο ίδιος δηλώνει σοκαρισμένος με την ιστορική λήθη που επικρατεί στην ελληνική κοινωνία και υπογραμμίζει την ανάγκη για την έναρξη ενός εθνικού διαλόγου.

«Η Μεγάλη Φωτιά» είναι ένα ιστορικό αφήγημα που πραγματεύεται όχι μόνο την καταστροφή της Σμύρνης, αλλά και τα γεγονότα που προηγήθηκαν αυτής.

Δίνει ανάγλυφα τη γεωπολιτική της εποχής στη Μέση Ανατολή, κάνοντας αναφορά στην «πετρελαϊκή διπλωματία» των μεγάλων δυνάμεων και τολμά να προχωρήσει σε συγκρίσεις με το σήμερα.

«Η καταστροφή της Σμύρνης περιλαμβάνει πλήθος παράλληλων ιστοριών. Αυτή του πετρελαίου συγκαταλέγεται μεταξύ των πλέον σημαντικών. Η προσπάθεια εξασφάλισης των πετρελαϊκών αποθεμάτων ήταν εκείνο που οδήγησε στη λήψη αποφάσεων, οι οποίες με τη σειρά τους οδήγησαν στα γεγονότα της Σμύρνης» αναφέρει σε ένα σημείο του βιβλίου του, ενώ κάπου αλλού γράφει: «Οι ΗΠΑ ενεπλάκησαν εντονότερα στις πολιτικές ισορροπίες και έριδες της περιοχής καθώς επιχειρούσαν να διασφαλίσουν την πρόσβασή τους στα πετρελαϊκά κοιτάσματα της Μέσης Ανατολής».


Όμως η ιστορία που αφηγείται ο Γιούρενεκ είναι ανθρωποκεντρική. Αποτυπώνει το δράμα των λαών της περιοχής, τις σφαγές του χριστιανικού πληθυσμού και καταλήγει στη μεγάλη φυγή του ελληνικού στοιχείου από τη Σμύρνη.

Ο Σάκης και η ανήλικη

Όλοι πέσαμε από τα σύννεφα

Όλοι πέσαμε από τα σύννεφα.

Του Δημοσθένη Γκαβέα από την huffingtonpost.gr

«Ο καθηγητής της φιλολογίας έριχνε κάθε μέρα το μπαλάκι. Όλη η τάξη το έπιανε σαν ένα γαργαλιστικό μήνυμα. Το πετούσε ο ένας στον άλλον. Χαράς ευαγγέλια. «Οσάκις…» άρχιζε τη φράση του ο φιλόλογος. «Ναι. Ναι. Ο Σάκης! Ο Σάκης!» φώναζαν όλες μαζί οι μαθήτριες γελώντας. Κι ο καθηγητής τρελαινόταν. …

Νόμιζε πως απλώς επαναλάμβαναν τη λέξη. Πως τις ερέθιζε αυτή η λέξη. ∆εν ήταν όμως έτσι. Άλλο πράγμα το «Οσάκις» κι άλλος άνθρωπος «Ο Σάκης». Ο Σάκης ήταν ηλεκτρολόγος με μαγαζί. Μεγαλύτερος τους, 20 με 25 ετών. Τα είχε φτιάξει με την Αλέκα. Μια από τις μαθήτριες της τάξης. …Ήταν ο πρώτος έρωτας της τάξης …«Ο Σάκης! Ο Σάκης!», φώναζαν ακόμα πιο δυνατά και γελούσαν με την καρδιά τους. Γιατί ήταν υπόθεση καρδιάς και όχι γραμματικής. ».

Τι ωραία, ο Σάκης τα είχε φτιάξει με μια ανήλικη. Και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο αποφάσισε το συγκεκριμένο κείμενο να το διδάξει σε ανήλικα της Α΄Γυμνασίου.

Την ίδια ώρα η ελληνική κοινωνία έχει πέσει από τα σύννεφα με τις αποκαλύψεις για τον βιασμό και την εξώθηση σε πορνεία μια ανήλικης 12 ετών από έναν ενήλικα.

Όλοι έπεσαν από τα σύννεφα και η πρόεδρος των ιερόδουλων εμφανίστηκε στην Εισαγγελέα για να καταγγείλει πως σ΄ένα από τα σπίτια της ασελγούσαν επώνυμοι και ανώνυμοι στο κοριτσάκι. «Έφερνε και άλλα κορίτσια» είπε για τον συλληφθέντα.

Έκθεση κόλαφος για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία

Στο αμερικανικό ΥΠΕΞ το ένα χέρι (η τουρκικής καταγωγής αναπληρώτρια υφυπουργός Εξωτερικών Ναζ Ντουράκογλου) εισηγείται την πώληση f-16 στην Τουρκία και το άλλο δημοσιεύει εκθέσεις – κόλαφο για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία. Άρδην.

Συστηματικές και ακραίες οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σύμφωνα με έκθεση του Στέιτ Ντιπάμτμεντ

του Δημοσθένη Γκαβέα από την huffingtonpost.gr

Απάνθρωπα βασανιστήρια, αυθαίρετες συλλήψεις, αυστηροί περιορισμοί στην ελευθερία της έκφρασης, εξαφανίσεις αντιφρονούντων, είναι μόνο μερικές από τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που καταγράφει η έκθεση – κόλαφος- του Στέιτ Ντιπάμτμεντ (του Αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών) όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Τουρκία το 2021. Μάλιστα το αμερικάνικο ΥΠΕΞ σημειώνει ότι η τουρκική κυβέρνηση έλαβε περιορισμένα μέτρα για τη διερεύνηση, τη δίωξη και την τιμωρία μελών των δυνάμεων ασφαλείας και άλλων αξιωματούχων που κατηγορούνται για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.