✔️«Αδερφοί, έχετε αγάπη;», ρωτά τους κατοίκους ενός χωριού.
«Έχουμε άγιε πάτερ», απαντάνε.
"Αμ δεν έχετε! Τόσα ορφανά και εγκαταλειμμένα παιδιά έχετε στο χωριό σας.
Σου βαστάει η καρδιά, χριστιανέ, να είναι το παιδί σου καλοθρεμμένο σαν το γουρουνόπουλο και το ορφανό να πεινά, να κρυώνει, να ναι γυμνό;
Κάμε μια φορεσιά του παιδιού σου, κάμε και στο ορφανό να μην κρυώνει και ο Θεός ευλογεί και το δικό σου παιδί και το βλέπεις και χαίρεσαι.
Α μη αλλιώς, αρρωσταίνει το παιδί σου και χάνεται και καίγεται η καρδιά σου. Και βλέπεις το ορφανό πού το προστατεύει ο Θεός και ακμάζει και χαίρεται!"
✔️«Μπορείς να ζήσεις με 100 δράμια ψωμί και συ θέλεις και ΤΡΩΣ 110 δράμια, και ο αδελφός σου πεινάει!
Αυτά τα 10 δράμια γίνονται φωτιά στο σπιτικό σου και χάνεις τα υπάρχοντα σου και δυστυχείς...»
✔️Έλεγε στις περιοδείες που έκανε ανά το Ρωμαίικο:
“Έχετε σχολείον οπού να διαβάζουν, να μανθάνουν γράμματα τα παιδιά σας;”
“Δεν έχομε…”
“Παιδιά ωσάν τα γουρουνόπουλα να έχω δεν το καταδέχομαι, διατί είμαι υπερήφανος. Χάρισμά σας.
Ωσάν θέλετε χαρίσετέ μου και ένα σχολείον εδώ εις τη χώραν σας να μανθάνουν τα παιδιά μας γράμματα, να ηξεύρουν πού περιπατούνε… Αμή (άραγε) δεν είναι καλά να βάλετε όλοι σας να κάμετε ένα ρεφενέ, να βάλετε και επιτρόπους νάν το κυβερνούν το σχολείον, να βάνουν διδάσκαλον να μανθάνουν όλα τα παιδιά και πλούσια και πτωχά χωρίς να πληρώνουν;”.
Έτσι γέμισε τη χώρα σχολεία.
✔️«Εσύ που αδίκησες τους αδερφούς σου, και με άκουσες να τους λέω να σε συγχωρέσουν, μη χαίρεσαι, αλλά καλύτερα να κλαις και να θρηνείς, γιατί αυτή η συγχώρεση γίνεται φωτιά πάνω στο κεφάλι σου, αν δεν τους επιστρέψεις αυτά που τους πήρες άδικα […].
Όλοι οι εξομολόγοι, οι πατριάρχες, οι επίσκοποι, οι ιερείς, όλος ο κόσμος αν σε συγχωρέσει, και πάλι ασυγχώρητος θα μείνεις.
Ποιος έχει, λοιπόν, την εξουσία να σε συγχωρέσει;
Αυτός που τον αδίκησες […].
Αδελφοί μου, όσοι αδικήσατε κάποιους, είτε αυτοί είναι Τούρκοι, είτε Εβραίοι, είτε Φράγκοι, να δώσετε πίσω αυτό που πήρατε άδικα, γιατί είναι καταραμένο».
✔️« Χρέος έχουν εκείνοι οπού σπουδάζουν, να μη τρέχουν εις αρχοντικά και αυλάς μεγάλων και να ματαιώνωσι την σπουδήν τους, δια να αποκτήσουν πλούτον και αξιώματα, αλλά να διδάσκωσι μάλιστα τον κοινόν λαόν, οπού ζώσι με πολλήν απαιδευσίαν και βαρβαρότητα....»
Μήνυμα–κάλεσμα τοῦ Ἁγίου Κοσμᾶ πρὸς τοὺς κατοίκους Σενίτσας Δελβίνου (1779)
📜 «Εὐγενέστατοι καὶ ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, οἱ κατοικοῦντες τὴν χώραν Σενίτσης, σᾶς ἀσπάζομαι καὶ παρακαλῶ τὸν Ἅγιον Θεὸν διὰ τὴν ψυχικὴν καὶ σωματικὴν σας ὑγείαν.
Ἐγὼ ὡς δοῦλος ἀνάξιος, ἀδελφοί μου χριστιανοί, τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, περιερχόμενος καὶ διδάσκων τὸ κατὰ δύναμιν τοὺς χριστιανούς μὲ τὴν ἄδειαν τῶν ἀρχιερέων, ἦλθα καὶ ἐδῶ εἰς τὴν χώραν σας, καὶ βλέποντας ὅτι δὲν ἔχετε σχολεῖον νὰ διαβάζωσι τὰ παιδιά σας χωρὶς πληρωμήν, ἐπαρακίνησα τοὺς χριστιανοὺς καὶ ἔδωκαν τὸ κατὰ δύναμιν καὶ προαίρεσιν διὰ τὸ σχολεῖον σας.
Πρέπει δὲ καὶ ἡ εὐγένειά σας πάντες νὰ βοηθᾶτε τὸ σχολεῖον ἐξ ἰδίων πόρων ἢ κοινῶς ἀπὸ τὴν χώραν ἢ ἀπὸ βακούφια, διὰ νὰ λάβετε καὶ παρὰ Θεοῦ τὸν μισθόν σας καὶ τιμὴν παρὰ τῶν ἀνθρώπων.
Εἶμαι δὲ καὶ ἐγὼ χρεώστης νὰ παρακαλῶ τὸν Κύριον τὸν εὐλογοῦντα τὰ πάντα νὰ εὐλογήσῃ τὴν χώραν σας καὶ τὸ σχολεῖον σας καὶ τὰ παιδιά σας, καὶ νὰ σᾶς ἀξιώσῃ νὰ ζήσετε καὶ ἐδῶ καλά καὶ θεάρεστα, καὶ νὰ χαίρεσθε καὶ νὰ εὐφραίνεσθε καὶ δοξάζετε τὴν Παναγίαν Τριάδα. Ἀμήν.
Ἔβαλα καὶ ἐπίτροπον μὲ τὴν γνώμην πάντων τὸν κυρ Λέκα τοῦ Κύρκου καὶ ἐπιστάτας καὶ βοηθοὺς αὐτοῦ ὅλην τὴν χώραν, μάλιστα δὲ τὸν παπὰ κυρ Νίκα καὶ τὸν κυρ Γκίνο Δήμου καὶ τὸν κυρ Σπύρο Ντένε καὶ τὸν κυρ Σπύρον Ἀθανασίου, νὰ κυβερνήσουν τὸ σχολεῖον, καθὼς ὁ Κύριος τοῦ φωτὸς τοὺς φωτίσῃ.
Ταῦτα καὶ ὑγιαίνετε ἐν Κυρίῳ ἀψοθ’ (1779) Ἰουλίου κη’.
Κοσμᾶς ἱερομόναχος καὶ εὐχέτης σας.»
🔴Ο Δάσκαλος τα δύσκολα χρόνια του Γένους λεγόταν ιερομόναχος Κοσμάς ο Αιτωλός.
Πόσοι άραγε, σήμερα που γιορτάζει τον θυμούνται;