Ο ΝαύαρχοςΛυμπέρης ενώπιον ενός πολυπληθούς ακροατηρίου, το οποίο παρακολούθησε τη διάλεξη με μεγάλη προσοχή, ανέφερε μεταξύ άλλων και τα εξής:
Την πατρίδα την υπηρετούμε είτε μιλώντας είτε ενίοτε σιωπώντας.
Η χώρα μας ζει σε μια κρίσιμη περίοδο πολλά χρόνια τώρα. Ζούμε χωρίς ταυτότητα. Η ταυτότητά μας είναι η αγάπη για την πατρίδα και ο πολιτισμός και πρέπει να πολιτευτούμε άξια σύμφωνα με τις αξίες μας και τις παραδόσεις μας.
Στην περίπτωση των Ιμίων αλλά και σε άλλες κρίσεις δεν έγινε καμία ανάλυση και αξιολόγηση και έτσι πληγές , που δεν αναλύονται δεν θεραπεύονται στο μέλλον. Η κρίση είναι μια διαταραχή των σχέσεων μεταξύ δύο κρατών, που μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε πόλεμο. Στη συνέχεια ο κ. Λυμπέρης αναφέρθηκε σε στιγμές της πολύκροτης σταδιοδρομίας του στις ένοπλες δυνάμεις και στα γεγονότα που προηγήθηκαν των Ιμίων, λέγοντας ότι στα τέλη του 1995 οι Τούρκοι αναζητούν μεγαλύτερο ρόλο και χώρο στο Αιγαίο. Όλα ήταν τότε θετικά για εμάς. Είχαμε βέβαια ελλείψεις και αδυναμίες αλλά το στρατηγικό πλεονέκτημα το είχαμε εμείς. Είχαμε τη συμφωνία με την οποία τα Ιμια δόθηκαν στην Ελλάδα και βέβαια είχαμε με το μέρος μας το δίκαιο της θάλασσας.
Το βράδυ των Ίμίων κλήθηκα από το Υπουργό Αμύνης για συνάντηση με τον πρωθυπουργό στη Βουλή. Πρότεινα την εμπλοκή μας με τους Τούρκους, αλλά δεν υπήρχαν κανόνες εμπλοκής. Στη συζήτηση που ακολούθησε διαφάνηκε ότι η πολιτική ηγεσία δεν επιθυμούσε εμπλοκή και διεξήγαγε διαπραγματεύσεις με τους Αμερικανούς για την εκτόνωση της όλης κατάστασης. Φυσικά δεν γνώριζα τίποτε απ’ όλα αυτά. Έτσι η υπόθεση των Ιμίων εξελίχτηκε όπως εξελίχτηκε λόγω της αναποφασιστικότητας της τότε πολιτικής ηγεσίας.
Αποκαλυπτικός ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ Ναύαρχος Χ. Λυμπέρης (1:34'-2:17') για τη νύχτα των Ιμίων και τις βαθύτερες αιτίες της ελληνοτουρκικής κρίσης, το μεσολαβητικό ρόλο των Αμερικανών κατά την κρίση και την υποτέλεια της πολιτικής ηγεσίας στα κελεύσματά τους.
Ίμια 1996: Σαν σήμερα το 1996 έγινε το θερμό επεισόδιο στις βραχονησίδες Ίμια με τους Χριστόδουλο Καραθανάση, Παναγιώτη Βλαχάκο και Έκτορα Γιαλοψό να πέφτουν την ώρα του καθήκοντος. Το χρονικό του «θερμού» επεισοδίου που έφερε Ελλάδα και Τουρκία μια ανάσα από τον πόλεμο
Έχουν περάσει 27 χρόνια από εκείνο το μοιραίο βράδυ της 31ης Ιανουαρίου του 1996 στα Ίμια αλλά τα ερωτήματα παραμένουν πολλά και κυρίως αναπάντητα. Γιατί η Ελλάδα έδειξε ατολμία με αποτέλεσμα να χαθούν άδικα ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός;
Αυτό είναι το μεγαλύτερο ερώτημα από όλα, κι αυτό που πληγώνει ακόμα και σήμερα τους Έλληνες…
Οι τρεις Έλληνες αξιωματικοί που έπεσαν την ώρα του καθήκοντος δεν πρόκειται ποτέ να ξεχαστούν από κανέναν, αφού οι ήρωες πεθαίνουν μόνο όταν τους ξεχνάμε. Για το τι πραγματικά έγινε, όμως, εκείνη τη μοιραία νύχτα στα Ίμια, ακόμα δεν έχουν δοθεί σαφείς απαντήσεις.
Σε κάθε περίπτωση, οι μνήμες παραμένουν, και θα παραμένουν για πάντα, ζωντανές, όπως και τα «καυτά» ερωτήματα για όσα πραγματικά συνέβησαν εκείνη τη νύχτα και οδήγησαν στην εθνική τραγωδία…
Σήμερα (31.01), συμπληρώνονται 27 χρόνια από την κρίση που έφερε Ελλάδα και Τουρκία στα πρόθυρα του πολέμου. Μία κρίση που έληξε όταν η κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη προχώρησε σε μια πράξη που κατά πολλούς συνιστούσε εθνική προδοσία.
Στο επίκεντρο ιδιαίτερα σκληρής κριτικής βρέθηκε η συμφωνία που έκανε, η οποία προέβλεπε «no ships, no troops, no flags» για τα Ίμια, υπογράφοντας επί της ουσίας πως η περιοχή είναι «γκρίζα» και αμφισβητούμενη.
Ο Κώστας Σημίτης συγκέντρωσε και συγκεντρώνει ακόμα και σήμερα «πυρά», για την κίνηση που έκανε στη συνέχεια, ευχαριστώντας τους Αμερικανούς από το βήμα της Βουλής.
Η φράση του «θέλω να ευχαριστήσω την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών για την πρωτοβουλία και τη βοήθειά τους», ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων κι ακόμα και 25 χρόνια μετά αποτελεί για μεγάλη μερίδα των συμπατριωτών μας μια ντροπιαστική στιγμή για τη σύγχρονη Ελλάδα…
Η κρίση των Ιμίων έληξε, δυστυχώς, με τον θάνατο του πληρώματος του ελικοπτέρου AB-212 (ΠΝ21) που κατέπεσε στην περιοχή των βραχονησίδων. Η κοινή γνώμη ακόμη αναρωτιέται για το τι συνέβη και κόπηκε το νήμα της ζωής τριών νεαρών και φερέλπιδων αξιωματικών του Πολεμικού Ναυτικού.
Η επίσημη άποψη του ελληνικού κράτους ήταν ότι το σκάφος κατέπεσε λόγω κακοκαιρίας και απώλειας προσανατολισμού του πιλότου.
Ωστόσο, στην Ελλάδα υπάρχει ευρέως διαδεδομένη η άποψη ότι το ελικόπτερο καταρρίφθηκε είτε από το Τουρκικό Ναυτικό είτε από τους Τούρκους καταδρομείς που υπήρχαν πάνω στο νησί και ότι το γεγονός αποκρύφτηκε, προκειμένου να λήξει η κρίση και να μην οδηγηθούν οι δύο χώρες σε γενικευμένη σύρραξη ή ακόμα και σε πόλεμο.
Και μέσα σε όλα αυτά, ήρθε στο φως και η αλήστου μνήμης φράση του τότε υπουργού Εξωτερικών Θεόδωρου Παγκαλου τη βραδιά της εθνικής κρίσης.
Όπως αποκάλυψε σε μεταγενέστερο χρόνο, ο τέως Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Ναύαρχος Λυμπέρης, όταν ο ίδιος ρώτησε τον κ. Πάγκαλο τι θα πουν στον ελληνικό λαό σχετικά με την απομάκρυνση της σημαίας απʼ τα ελληνικά Ίμια, ο κ. Πάγκαλος απάντησε κυνικά: «Θα πείτε ότι τη σημαία την πήρε ο αέρας!».
Οι στρατιωτικές αρετές όπως, η ηγετική ικανότητα, η δυνατή προσωπικότης, η ανάληψη πρωτοβουλιών, αλλά και οι ηθικές αξίες, αποτελούν βασικά ποιοτικά στοιχεία κάθε άξιου και ικανού αξιωματικού των Ε.Δ.
Ιδιαίτερα η έννοια του πραγματικού ηγέτη, συγκεντρώνει ίσως τις σημαντικότερες αρετές που αφορούν, το άτομο που ασκεί επιρροή, εμπνέει, εμψυχώνει, κερδίζει την εμπιστοσύνη και σεβασμό των άλλων, για κάθε επίτευξη σκοπού.
Οι πλούσιες αυτές αρετές και ηθικές αξίες που κοσμούν τον ικανό στρατιωτικό, εύλογα τυγχάνουν πάντα της επιβραβεύσεως εκ μέρους των ηγεσιών των Ε.Δ κάθε χώρας, ηγεσίες που σέβονται και εκτιμούν την ύψιστη αποστολή των.
Αντιθέτως στην χώρα μας, οι βαρύνουσας σημασίας αυτές αρετές, θεωρούνται πολλάκις ως μειονεκτήματα, στοιχεία υπηρεσιακής δυσλειτουργικότητος, εμπόδια διεκπεραιώσεως ”αλλοτρίων” επιταγών.
Ο ναύαρχος Παναγιώτης Λυμπέρης, αρχηγός τάξεως, άριστος επιτελικός αξιωματικός με έντονη προσωπικότητα, πραγματικός ηγέτης και ”στρατιώτης” μάλλον.. κληρονομικό τω τρόπω, φαίνεται να συγκεντρώνει αρκετά από τα ενδοχώρια μειονεκτήματα, υποπίπτοντας και σε πολλά λάθη, και μάλιστα πολύ ενωρίς, κατά την πανθομολογούμενη λαμπρή σταδιοδρομία του ως Αρχηγός Στόλου :
Αναλαμβάνοντας καθήκοντα Αρχηγού Στόλου, υπέπεσε στο πρώτο του λάθος, κατά την εκφώνηση της Ημερησίας Διαταγής παραλαμβάνοντος Αρχηγού Στόλου: ”Σας καλώ να επιβάλλουμε με την φήμη μας, και όποτε χρειασθεί με τα όπλα, την θέληση του Έθνους….. ”.
Σε κρίσιμες στιγμές για τον Eλληνισμό και με την τουρκική απειλή να κλιμακώνεται, οι θεσμοί των Ενόπλων Δυνάμεων δέχονται εγχώρια επίθεση. Διαβάσαμε έκπληκτοι ανώνυμο άρθρο στην εφημερίδα “Political”, το οποίο στρέφεται κατά του Αρχηγού του Στόλου Αντιναυάρχου Παναγιώτη Λυμπέρη. Μεταξύ άλλων τον κατηγορεί ότι επιδιώκει ένα «μικρό Ναυτικό» διότι εμφορείται από «αριστερές-αντιιμπεριαλιστικές» ιδεοληψίες, αποκρύπτει σειρά συμβάντων, δεν επιθυμεί την απόκτηση αμερικανικών πλοίων, διότι τρέφει “αντιαμερικανικά αισθήματα”, είναι “φιλοπόλεμος” για οικογενειακούς λόγους κ.λπ.
Το ανώνυμο του άρθρου είναι ενδεικτικό της αξιοπιστίας του. Οι λεπτομέρειες των κατηγοριών με ωθούν να υποψιάζομαι με θλίψη ότι προέρχονται από στρατιωτικούς και όχι από δημοσιογραφικούς κύκλους. Ο Παναγιώτης Λυμπέρης υπήρξε υφιστάμενός μου το 2003 όταν είχα τα καθήκοντα του Διοικητού Φρεγατών. Αν και δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω τα τρέχοντα στις Ένοπλες Δυνάμεις (αποστρατεία μου το 2006), οφείλω να δηλώσω απερίφραστα ότι τον άριστο αυτόν Αξιωματικό που γνώρισα το 2003, θα ήθελε κάθε διοικητής να υπηρετεί στο επιτελείο του, ενώ η σεμνότητα, η οξυδέρκειά του και η ικανότητα στην πρόβλεψη και την λήψη αποφάσεων εγγυάτο ανάλογη απόδοσή του και ως Διοικητής.
Αισθάνθηκα υπερήφανος και δικαιωμένος το 2020 όταν κατά την διάρκεια των τουρκικών προκλήσεων, η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων, σύσσωμη η ηγεσία του Πολεμικού Ναυτικού και ο Στόλος, με τις μονάδες που διέθετε αντέδρασαν υποδειγματικά (στο πλαίσιο των πολιτικών κατευθύνσεων) και όπως κάθε Έλληνας ανέμενε. Δεδομένων των οικονομικών περιορισμών, το θέμα της Δομής των Ενόπλων Δυνάμεων και των εξοπλιστικών προτεραιοτήτων επιδέχεται πολλών θεμιτών προσεγγίσεων.
Το γεγονός ότι σε ανύποπτο χρόνο συνυπέγραψα κείμενο υπέρ των γαλλικών φρεγατών και κατά συγκεκριμένων που προσέφεραν οι ΗΠΑ, δεν με καθιστά αντιαμερικανό και δεν αλλοιώνει την πεποίθησή μου ότι το εθνικό συμφέρον επιτάσσει όπως η Ελλάς συντάσσεται, δίχως αστερίσκους, με την Δύση.
Πρόσφατα αναρτήθηκε στο διαδίκτυο συνομιλία μου με τον Ναύαρχο Λυμπέρη με αφορμή το τελευταίο του βιβλίο Οψόμεθα την αλήθεια καθώς εστί, 1994-1996.Το βιβλίο αυτό θα είναι πλέον βιβλίο αναφοράς για πολλά πράγματα της σύγχρονης Ελληνικής ιστορίας. Τις τόσες πολλές πληροφορίες, τεκμηριώσεις, εκθέσεις και εκτιμήσεις κανείς δεν μπορεί να τις αγνοήσει εάν θέλει να μάθει ή να γράψει για την κρίση των Ιμίων, τα αίτιά της και τα προσδιοριστικής σημασίας γεγονότα των δύο χρόνων που προηγήθηκαν.
