Επικεφαλής των Βυζαντινών ήταν ο αυτοκράτορας Ρωμανός Δ΄ Διογένης, των Σελτζούκων ο σουλτάνος Αλπ Αρσλάν. Η ήττα αυτή αποτέλεσε προϊόν διεργασιών που συντελούνταν στο εσωτερικό του βυζαντινού κράτους, από το 1025, όταν εκδήμησε ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄
.Δρ Σωτηρούλα Βασιλείου
Ενδεικτικό του εκφυλισμού των πραγμάτων είναι το γεγονός πως κατά τη μάχη οι ευγενείς έφυγαν από το πεδίο ενώ οι Ούζοι μισθοφόροι λιποτάκτησαν. Η ήττα στο Μάντζικερτ επέφερε τη γοργή κατάρρευση της βυζαντινής διοικητικής εξουσίας στη Μικρά Ασία και συνεκδοχικά τη διάλυση μιας σχετικά ισορροπημένης πολιτικής ενότητας στην περιοχή.
Στην εικόνα, ο Ρωμανός Δ΄ Διογένης με ιππείς, όπως αναπαρίστανται σε χειρόγραφο.Οπωσδήποτε, η ήττα στο Μαντζικέρτ έδωσε στους Τούρκους την πολυπόθητη πρόσβαση στη Μικρά Ασία. Ωστόσο η διείσδυση και εγκατάστασή τους δεν οφείλεται τόσο στη νίκη τους επί του αυτοκράτορα Ρωμανού Δ΄ Διογένη, αλλά εκμαιεύθηκε μέσα από την αλληλουχία των γεγονότων που την ακολούθησαν.
