Η αγορά του κράτους.
Η ακαταμάχητη έλξη του κρατικού καπιταλισμού
1 Οκτωβριου 2014
Γιάννης Μηλιός- Στις Θέσεις
“They sentenced me to twenty years of boredom
For trying to change the system from within”
Leonard Cohen – First We Take Manhattan
1. Δύσκολα ερωτήματα
Όσο περνάει ο χρόνος και διαφαίνεται η ισχυρή πιθανότητα αν όχι βεβαιότητα μιας κυβέρνησης της Αριστεράς, τόσο πληθαίνουν τα ερωτήματα για τις κομβικές επιλογές που θα καθορίσουν την πολιτική και κυρίως την κρατική διαχείριση. Ιδίως επειδή η Αριστερά έχει επανειλημμένα καταγγείλει την άρχουσα τάξη που χρησιμοποιεί το κράτος ως εργαλείο ταξικής επιβολής και ταυτόχρονα ιδεολογικού προσεταιρισμού και αφομοίωσης των κυριαρχούμενων κοινωνικών στρωμάτων. Τίθενται λοιπόν σήμερα ερωτήματα και απορίες που έως πριν μερικά χρόνια ανήκαν στην πολιτική «Δευτέρα Παρουσία», σε συνθήκες ανατροπής των καπιταλιστικών σχέσεων και εργατικής εξουσίας.
Όταν όμως ο «υλισμός του αστάθμητου» αγνόησε τα προαπαιτούμενα της αριστερής περιοδολόγησης και η «ανατροπή» έχει τεθεί επί τάπητος σε συνθήκες ευρύτατης απονομιμοποίησης των πολιτικών ιδεολογικών μηχανισμών ως επακόλουθο της κρίσης, είναι αδύνατο να παραπέμψει κανείς στις (αριστερές) ελληνικές καλένδες ζητήματα όπως:
• Πώς μπορεί να διαχειριστεί η Αριστερά τη σχέση κράτους, κεφαλαίου και κυριαρχούμενων τάξεων στην κρίση;
• Ποιο πρόσημο θα αποκτήσουν οι κρατικές παρεμβάσεις στην κρίση, ποιο περιθώριο υπάρχει για την υπεράσπιση των συμφερόντων των εργαζόμενων τάξεων με την αξιοποίηση των κρατικών μηχανισμών;
• Πόση αυτονομία μπορεί να αποκτήσει ο κρατικός μηχανισμός που έχει εγκαθιδρυθεί και λειτουργεί στο συγκεκριμένο συσχετισμό δύναμης κεφαλαίου-εργασίας;
• Πόσο μπορεί να μετασχηματιστεί ο ρυθμιστικός ρόλος του κράτους απέναντι στην αγορά και πόση έκταση μπορεί να λάβει ο «οικονομικός ρόλος του κράτους» ειδικά στην περίοδο της μεγάλης κρίσης που έχει ανατρέψει δεδομένα δεκαετιών;
• Ποιο αποτέλεσμα μπορεί να πετύχει μια κυβέρνηση της Αριστεράς που θα επιχειρήσει να αναμορφώσει, να «εκδημοκρατίσει» στεγανούς μηχανισμούς οι οποίοι μέχρι σήμερα έχουν εμφανίσει σημαντική αντοχή στις προσπάθειες μετασχηματισμού τους;
• Τελικά, ποιες είναι οι επιλογές πολιτικής που διατίθενται για μια κυβέρνηση της Αριστεράς που θα επιδιώξει να εκφράσει και να προωθήσει τα συμφέροντα των «από κάτω» στον κοινωνικό ανταγωνισμό, και πόσο συνδέονται αυτές με μια έστω ριζική και εκ βάθρων «εσωτερική» παρέμβαση στους μηχανισμούς, μια παρέμβαση που θα καταστεί εφικτή επειδή η Αριστερά θα έχει στα χέρια της τους μοχλούς της κυβερνητικής εξουσίας;
