By Χαρά Κοζάκη on 02/09/2025Κόσμος
Με στόχο τον έλεγχο γεννήσεων, χιλιάδες γυναίκες στην Γροιλανδία, πολλές εξ αυτών ανήλικες ακόμη, υποβλήθηκαν σε διαδικασία τοποθέτησης ενδομήτριου σπιράλ χωρίς την συγκατάθεση τους.
Δεκαετίες αργότερα και ενώ επίσημη έρευνα για το σκάνδαλο αναμένεται να δημοσιοποιηθεί μέσα στον Σεπτέμβριο, η Δανία αναγνωρίζει την ευθύνη της σε αυτό το σκοτεινό κεφάλαιο της ιστορίας της.
Στις 27 Αυγούστου, η Δανή πρωθυπουργός Mette Frederiksen, ζήτησε για πρώτη φορά συγγνώμη εκ μέρους της χώρας της σε χιλιάδες γυναίκες από τη Γροιλανδία που χωρίς την γνώση ή την συγκατάθεσή τους, υποβλήθηκαν σε τοποθέτηση ενδομήτριων σπειραμάτων (IUD).
«Δεν μπορούμε να αλλάξουμε αυτό που έγινε, όμως μπορούμε να αναλάβουμε την ευθύνη. Εκ μέρους της Δανίας, θα ήθελα να ζητήσω συγγνώμη.» δήλωσε η Δανή πρωθυπουργός αναγνωρίζοντας ότι αυτό που συνέβη ήταν συστημική διάκριση κατά των γυναικών και τα θύματα υπέφεραν ψυχολογικά και σωματικά.
Στις δεκαετίες του ’60 και του ’70, χιλιάδες γυναίκες υποβλήθηκαν στην επέμβαση, κάποιες εκ των οποίων ήταν μόλις 12 ετών όταν κρίθηκαν κατάλληλες από τους Δανούς γιατρούς. Στόχος ήταν να ελεγχθεί ο πληθυσμός της Γροιλανδίας, ο οποίος είχε αυξηθεί μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και σχεδόν διπλασιάστηκε μέχρι το 1970. Ο ιστορικός Soeren Rud είχε πει στο BBC ότι οι λόγοι ήταν μερικώς οικονομικοί, η μείωση του πληθυσμού θα μείωνε την ανάγκη για κάλυψη αναγκών στέγασης και κοινωνικές υπηρεσίες.
Υπολογίζεται η επέμβαση έγινε σε 4.500 γυναίκες από το 1966 έως το 1970, με κάποιες από αυτές να είναι τότε μόλις 13 ετών. Ο πρώην Δανός πρωθυπουργός Mute B. Egede, μιλώντας πέρυσι τον Δεκέμβριο στην Δανική τηλεόραση, χαρακτήρισε το σκάνδαλο «γενοκτονία».
Η έκταση του σκανδάλου ακούσιας αντισύλληψης, είδε το φως της δημοσιότητας το 2022, από το ερευνητικό podcast «Spiralkampagnen» – η καμπάνια των σπιράλ.

