- Αρχική σελίδα
- ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
- 1940
- ΕΡΤFLIX
- ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟ ΧΘΕΣ
- ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ
- ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ
- ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΟ ΡΑΔΙΟ
- ΘΕΑΤΡ/ΜΟΥΣ/ΒΙΒΛΙΟ
- ΘΕΑΤΡΟ
- ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ
- ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΚΑΪ
- ΑΡΧΕΙΟ ΕΡΤ
- ΜΟΥΣΙΚΗ
- ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
- Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΜΟΥ
- ΤΥΠΟΣ
- ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ
- ΟΛΑ ΔΩΡΕΑΝ
- ΒΙΝΤΕΟ
- forfree
- ΟΟΔΕ
- ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΗΧΟΣ
- ΔΩΡΕΑΝ ΒΟΗΘΕΙΑ
- ΦΤΙΑΧΝΩ ΜΟΝΟΣ
- ΣΥΝΤΑΓΕΣ
- ΙΑΤΡΟΙ
- ΕΚΠ/ΚΕΣ ΙΣΤΟΣ/ΔΕΣ
- Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΑΣ
- ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
- ΓΟΡΔΙΟΣ
- SOTER
- ΤΑΙΝΙΑ
- ΣΙΝΕ
- ΤΑΙΝΙΕΣ ΣΗΜΕΡΑ
- ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
- Ε.Σ.Α
- skaki
- ΤΕΧΝΗ
- ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
- ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΗΣ
- gazzetta.gr
- ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ
- ΑΝΤΙΦΩΝΟ
- ΔΡΟΜΟΣ
- ΛΥΓΕΡΟΣ
- ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ...
- ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
- γράμματα σπουδάματα...
- 1ο ΑΝΩ ΛΙΟΣΙΩΝ
- ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ & ΓΛΩΣΣΑ
- ΓΙΑΓΚΑΖΟΓΛΟΥ
- ΜΥΡΙΟΒΙΒΛΟΣ
- ΑΡΔΗΝ
- ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΥΠΕΠΘ
- ΕΙΔΗΣΕΙΣ
- ΑΠΟΔΕΙΠΝΟ
- ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Δευτέρα 6 Ιανουαρίου 2025
Ανάλυση της θεολογίας της εικόνας της Βαπτίσεως του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού (πρωτοπρ. Κωνσταντίνος Στρατηγόπουλος)
''Φώτα'' - Ένα άγνωστο θρησκευτικό άρθρο του Παπαδιαμάντη (Γιώργος Βαλέτας, Από το Περιοδικό ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ, 1941)
αυξάνειν, εμέ δε ελαττούσθαι». Εκ των μαθητών τούτων του Ιωάννου λέγεται ότι ήσαν ο Ανδρέας ο πρωτόκλητος και ο αδελφός αυτού Σίμων Πέτρος, όστις και πρώτος εκ των άλλων αποστόλων ωμολόγησε τον Χριστόν, «Ραββί, συ ει ο Χριστός, ο υιός του Θεού, συ ει ο βασιλεύς του Ισραήλ». Προς τούτον λοιπόν τον Ιωάννην, τον κηρύττοντα και βαπτίζοντα βάπτισμα μετανοίας, προσήλθεν ο Χριστός ως άνθρωπος και εβαπτίσθη θέλων να δώση το παράδειγμα.
Τρίτη 24 Δεκεμβρίου 2024
Κυριακή προσευχή
Του Γεωργίου Μπαμπινιώτη
Τρίτη 26 Νοεμβρίου 2024
Το ιστορικό συνέδριο του ΕΚΠΑ «Η Ορθόδοξη Θεολογία στον 21ο αιώνα. Προκλήσεις και προοπτικές» στην Orthodox TV
>> ΛΗΨΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ "Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ. ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ"
>> ΛΗΨΗ ΤΟΥ BOOKLET (ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ ΕΙΣΗΓΗΤΩΝ & ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ)
>> ΖΩΝΤΑΝΕΣ ΜΕΤΑΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΥΡΙΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Από την Κυριακή 24/11/2024 έως και την Πέμπτη 28/11/2024 οι μονάδες εξωτερικών μεταδόσεων 1+2 της Orthodox TV θα μεταδίδουν τον παλμό του σημαντικότερου επιστημονικού γεγονότος γύρω από την επιστήμη της Ορθόδοξης Θεολογίας τις τελευταίες δεκαετίες, δίνοντας την δυνατότητα της παρακολούθησης του συνόλου των κεντρικών συνεδριάσεων που θα πραγματοποιηθούν στο αμφιθέατρο «Άλκης Αργυριάδης» του κεντρικού κτηρίου του ΕΚΠΑ.
Η Orthodox TV και το Orthodoxia.info ενώνουν τις δυνάμεις τους και δίνουν βήμα στους διαπρεπέστερους Έλληνες και ξένους Θεολόγους που θα καταλάβουν το βήμα του συνεδρίου σε μια προσπάθεια ενίσχυσης του διαλόγου κι ανάδειξης της πλούσιας θεολογικής παράδοσης της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Οι μεταδόσεις θα είναι διαθέσιμες στην διεύθυνση www.orthodoxtv.gr
Πιο συγκεκριμένα: (ΚΛΙΚ ΣΤΟΥΣ ΤΙΤΛΟΥΣ ΓΙΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ)
Οι πρωινές εργασίες της δεύτερης ημέρας του συνεδρίου
Οι απογευματινές εργασίες της δεύτερης ημέρας του συνεδρίου
Οι πρωινές εργασίες της τρίτης ημέρας του συνεδρίου
Οι απογευματινές εργασίες της τρίτης ημέρας του συνεδρίου
Οι πρωινές εργασίες της τέταρτης ημέρας του συνεδρίου
Οι απογευματινές εργασίες της τέταρτης ημέρας του συνεδρίου
Η θεματική τράπεζα λόγου το πρωινό της πέμπτης ημέρας του συνεδρίου
Οι πρωινές εργασίες της πέμπτης ημέρας του συνεδρίου
Η μουσική εκδήλωση και η λήξη το απόγευμα της πέμπτης ημέρας του συνεδρίου
Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2024
Μάρ Ἐφραίμ τοῦ Σύρου, Ὀκτώ Ὕμνοι τοῦ Παραδείσου Posted by il Notaro
*
Μετάφραση-Εἰσαγωγή: Νατάσα Κεσμέτη
Εἰς Μνημόσυνον Δημητρίου Β. Τριανταφυλλίδη (1959-2024)Ὁ Μάρ Ἐφραίμ, ὁ Ἅγιος Ἐφραίμ ὁ Σύρος, πολυγραφότατος ὕμνογράφος καί θεολόγος τοῦ 4ου αἰῶνα, τιμᾶται σέ ὁλόκληρο τόν χριστιανικό κόσμο. Ἀνακηρυγμένος ἀπό τούς ρωμαιοκαθολικούς ὡς Δάσκαλος τῆς Ἑκκλησίας, εἶναι ἰδιαιτέρως προσφιλής στήν Ὀρθόδοξη Συριακή Ἐκκλησία. Ἔγραψε ποικίλους ὕμνους, ποιήματα καί ὁμιλίες σέ στίχους, ὅπως ἐπίσης βιβλικές ἑρμηνεῖες σέ πεζό. Οἱ ἐργασίες του αὐτές, πού ἔχουν ἐπίσης χαρακτηρισθεῖ ὡς «πρακτική θεολογία», ἀποτελοῦσαν θεμελιακά ἔργα σέ ταραγμένους καιρούς. Ἦσαν τόσο δημοφιλῆ ὥστε, αἰῶνες μετά τήν κοίμησή του, χριστιανοί συγγραφεῖς έξέδιδαν ψευδεπίγραφα ἔργα μέ το ὄνομά του. Ἡ μεγάλου εὔρους μαρτυρία του φανερώνει τήν πρώιμη μορφή τῆς χριστιανοσύνης, στήν ὁποία οἱ ἰδέες τῆς Δύσης δέν ἔπαιζαν κανένα σημαίνοντα ρόλο. Ἔχει ἀναγνωριστεῖ ὡς ὁ πιό σημαντικός ἀπό ὅλους τούς Πατέρες τῆς Συριακῆς Ἐκκλησιαστικῆς παράδοσης.
Ὁ σερ Σεμπάστιαν Μπρόκ, παγκόσμια αὐθεντία στά ἀφορῶντα τήν ἀραμαϊκή γλώσσα καί τήν συριακή γραμματεία, ἔχει δώσει μιάν ἔξοχη εἰσαγωγή ὡς πρός τόν τρόπο σκέψης τοῦ Μάρ Ἐφραίμ. Εἰδικά γιά τούς Ὕμνους τοῦ Παραδείσου ὀφείλεται νά τονιστεῖ ὅτι μᾶς μαθαίνει πῶς νά βλέπουμε τήν πραγματικότητα ὄχι μέ τά μάτια ἑνός ἑλληνιστῆ, ἀλλά μέ τά μάτια κάποιου ἀνήκοντος στήν ὁμάδα τῶν ἀρχαίων λαῶν: ἀπογόνων τοῦ Σήμ (γιοῦ τοῦ Νῶε) στήν Ἐγγύς Ἀνατολή καί τήν Ἀφρική, καί ἔχοντος σημιτική νοοτροπία. Πράγμα πού σημαίνει ὅτι στήν ἑλληνιστική ἀντίληψη προτεραιότητα εἶχε ἡ Μορφή, ἡ ὁποία καί ἀποτελοῦσε τό Πραγματικό. Δέν γνωρίζουμε ἄν ὁ Μάρ Ἐφραίμ θά συμφωνοῦσε ἤ ὄχι. Αὐτό ὅμως πού βλέπουμε στόν Ἐφραίμ δέν εἶναι Μορφές ἀλλά Σύμβολα. Ἐπιπλέον συχνά μετακινεῖ ται ἀπό τό ἀτομικό στό συλλογικό. Ἀκριβῶς στο σημεῖο αὐτό ὁ Σεμπάστιαν Μπρόκ διευκρινίζει:
Για τήν σημιτική νοοτροπία τῶν βιβλικῶν συγγραφέων καί τῶν Σύρων ποιητῶν, ὅπως ὁ Ἅγιος Ἐφραίμ, εἶναι πάρα πολύ ἁπλή καί εὔκολη ἡ μετακίνηση ἀπό το συλλογικό στό ἀτομικό, καί ἀπό το ἀτομικό στό συλλογικό.
Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2024
Βία – Οικουμενισμός – Ετερότητα από π. Ευάγγελος Παπανικολάου
Κυριακή 27 Οκτωβρίου 2024
Ου Φονεύσεις. (Πατήρ Νικόλαος Λουδοβίκος)
Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2024
«ΤΟ ΚΩΔΙΟΝ ΠΑΡΕΛΘΕ...».
«ΤΟ ΚΩΔΙΟΝ ΠΑΡΕΛΘΕ...».
Το κακό ως αποτέλεσμα της θνητότητας - κ. Διονύσιος Σκλήρης
Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2024
Ο π. Γαβριήλ Τσάφος† φιλοξενεί την Αγία Γαβριηλία
Παπαγιάννη (ομιλεί η ίδια)
Η φιλοξενία έγινε στο Εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέα Πατησίων (Λευκωσίας).
Κυριακή 6 Οκτωβρίου 2024
Ανάμεσα στη φιλοσοφία και τη θεολογία
Γιώργος Γρηγορίου
Κείμενα, Χρήστος ΓιανναράςΧρήστος Γιανναράς και Ζαν- Λυκ Μαριόν.
Δύο συγγενείς πορείες, δύο ανάλογες αντιδράσεις
Χρήστος Γιανναράς. Από τον «θάνατο του Θεού» στην αποφατική θεολογία
Για τον Χρήστο Γιανναρά ο Φρειδερίκος Νίτσε (Friedrich Nietzsche) υπήρξε ο φιλόσοφος-προφήτης της ευρωπαϊκής νεωτερικότητας[1]. Είχε το χάρισμα της πρόβλεψης και της προαγγελίας. Διακρινόταν για την οξυμμένη αντιληπτικότητά του και είχε τη ικανότητα της οξυδέρκειας. Στο βιβλίο του Η θέληση για δύναμη (Der Wille zur Macht), το 1887, σημειώνει ο Γιανναράς, ο Γερμανός φιλόσοφος εκθέτει το δικό του αφήγημα για την επερχόμενη ιστορία των δύο επομένων αιώνων. «Περιγράφω», αναφέρει εκεί, «αυτό που έρχεται και νομοτελειακά θα συμβεί. Περιγράφω την ανάδυση του μηδενισμού· ενός μηδενισμού που αποδίδω στον Χριστιανισμό· σ’ αυτήν την μηδενιστική θρησκεία».
Για τον Γιανναρά, το διορατικό χάρισμα του Νίτσε συνίσταται στην πιστοποίηση ότι ο Θεός του, ο Θεός που πέθανε, είναι ο Θεός του μεσαιωνικού Χριστιανισμού. Η περί του θεού αυτού ήδη νεκρή νοητική κατασκευή είναι εκείνη που πέθανε· και φονείς του Θεού αυτού είμαστε όλοι εμείς· εμείς που δεχτήκαμε να επαληθεύεται η ύπαρξή του από την «ορθότητα» της συλλογιστικής μας μεθόδου, εμείς που μεταποιήσαμε τον Θεό σε νεκρό νοητικό είδωλο[3]. Το «ο Θεός πέθανε» σημαίνει ότι ο χριστιανικός Θεός, ο Θεός της χριστιανικής μεταφυσικής, είναι πλέον ένα νεκρό πλάσμα του νου, μία αφηρημένη έννοια, μία ειδωλοποιημένη συμβατική αξία. Το προφητικό κήρυγμα του Νίτσε για τον «θάνατο του Θεού» είναι μια άρνηση που μηδενίζει τα «νοητά είδωλα του Θεού» δίχως να αποκαλύπτει κάποια αλήθεια στη θέση τους. Πρόκειται για έναν ειδωλοκλαστικό αποφατισμό, που με τη μορφή του μηδενισμού εμφανίζεται ως η εσωτερική κρίση της δυτικής μεταφυσικής· μιας μεταφυσικής, η οποία στηριζόμενη στην αλλοτριωμένη από τον σχολαστικισμό αριστοτελική γνωσιοθεωρία, οικοδομείται επάνω στην προϋπόθεση της ύπαρξης του Θεού, ενώ σταδιακά τον αποκλείει από την παρουσία του στον κόσμο. Ο Θεός ταυτίζεται με τη νοητική σύλληψη της απρόσωπης και αφηρημένης πρώτης αιτίας του κόσμου ή της απόλυτης αυθεντίας στην Ηθική. Και στις δύο περιπτώσεις η ύπαρξή του είναι μία νοητική αναγκαιότητα κατοχυρωμένη με αποδεικτική επιχειρηματολογία[4], αλλά άσχετη με την ιστορική εμπειρία και την υπαρκτική περιπέτεια του ανθρώπου [5].
Παρασκευή 4 Οκτωβρίου 2024
Δημήτρης Κουτρουμπής (1921-1983)
Ὁ Δημήτρης Κουτρουμπῆς ὑπῆρξε ἕνα ἀπὸ τὰ πρόσωπα ποὺ ἔπαιξαν καθοριστικὸ ρόλο στὰ θεολογικὰ πράγματα κατὰ τὸ δεύτερο ἥμισυ τοῦ 20oῦ αἰώνα, ἔχοντας συμβάλλει οὐσιαστικὰ γιὰ τὴν ἐπανεύρεση τῆς θεολογικῆς καὶ πνευματικῆς ἀλήθειας τῆς Ὀρθόδοξης παράδοσης, ποὺ ἀπὸ τὰ τέλη τοῦ 19ου αἰώνα εἶχε ἀρχίσει νὰ γλυστράει σὲ ἀκαδημαϊσμό, σχολαστικισμὸ καὶ εὐσεβισμό.
Δημήτρης Μαυρόπουλος – 05/03/2016 – ΑΝΤΙΦΩΝΟ
Εἶναι δύσκολο νὰ μιλήσει κανεὶς γι’ αὐτὀν, δυσκολότερο νὰ τὸν σκιαγραφήσει. Πρόσωπο κάπως ἀντιλεγόμενο, ἀπὸ ἄλλους τιμήθηκε ὡς αὐθεντία καὶ ἀπὸ ἄλλους λοιδορήθηκε ὡς «σπερμολόγος»· ἄλλοι τὸν ἀγάπησαν γιὰ τὴν ἀλήθεια του καὶ τὴν καλοσύνη του καὶ ἄλλοι ἀντέδρασαν ἐξαιτίας τῆς παρρησίας του. Κατόρθωσε να συναντηθεῖ, μέσα ἀπὸ τὴν προσωπική του πορεία καὶ τὶς ἀναζητήσεις του, μὲ μεγάλα πνευματικὰ ρεύματα καὶ παραδόσεις, νὰ ἀντλήσει, ὅπως ἡ μέλισσα, ὅσους καλοὺς χυμούς, καὶ νὰ ὁλοκληρωθεῖ μἐσα στὴν Ὀρθόδοξη Ἀνατολικὴ Ἐκκλησία στὴν ὁποία γεννήθηκε καὶ παραδόθηκε.
Τὸ μεγάλο μυστήριο στὸ ὁποῖο τὸν ὁδήγησαν οἱ ἀναζητήσεις του καὶ ποὺ τὸ θεωροῦσε ὡς τὴν καταξίωση τοῦ ἀνθρώπου, ἦταν τὸ μυστήριο τῆς Σαρκώσεως τοῦ Λόγου. Τόνιζε ἰδιαίτερα τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ προσέλαβε τὴν παλαιὰ ἀνθρώπινη φύση, μὲ τὴν ἐμπειρία καὶ τὴ σφραγίδα ποὺ ἔφερε πάνω της, μιὰ σφραγίδα σύγχυσης καὶ θανάτου ὅτι χωρὶς νὰ ἀρνηθεῖ κανένα της στοιχεῖο, τὴν ἀνακαίνισε καὶ ταῆς ἀπέδωσε τὸ ἀρχαῖο της κάλλος, τὴν ἀρχαία της δόξα, κι ἔτσι ἀνακαινισμένη, σώα, ἀκέραιη καὶ ὑγιή, τὴν ἔστησε στὰ δεξιὰ τοῦ Πατρός. Αὐτὸ τὸ μυστήριο, τόνιζε ὁ Δημήτρης Κουτρουμπῆς, καλεῖ τὸν κάθε ἄνθρωπο νὰ ἐπιχειρήσει τὴν ἀνάλογη κίνηση: νὰ προσαγάγει τὴ φύση του -τὰ πάθη του, τὸ λόγο του, τὴν ἐμπειρία του, τὴν πορεία καὶ τὰ συμβεβηκότα τῆς ζωῆς του- στὸν ἀναστημένο Ἰησοῦ καὶ νὰ τὴν ἐναποθέσει στοὺς παντοκρατορικοὺς κόλπους τῆς Ἁγίας Τριάδος. Ὄχι ἀρνούμενος τὴ φύση του, ἀλλὰ περνώντας την ἀπὸ τὸ θάνατο τῆς κολυμβήθρας, γιὰ νὰ τὴν ὁδηγήσει στὴ μεταμόρφωση τοῦ Θαβώρ, σφυρηλατώντας σ’ αὐτὴ τὴν πορεία τὸν ἀνακαινούμενο ἄνθρωπο.
Συνήθιζε νὰ τονίζει ἐπίσης, ἀνάμεσα σὲ ἄλλες ἱστορίες ποὺ διηγόταν ἀπὸ τὸν Συναξαριστή, στὸν ὁποῖο ἐντρυφοῦσε, τὴν ἱστορία τοῦ ἁγίου Κόνωνα τοῦ Ἰσαυρίας: ὅταν ὁ μισόκαλος ἔστειλε τὰ δαιμόνια νὰ τὸν παρασύρουν στὴν ὁδὸ τῆς ἀπωλείας, ἐκεῖνος κατόρθωσε νὰ τὰ μεταστρέψει ἀπὸ δαιμόνια τῆς καταστροφῆς σὲ δυνάμεις ὑπηρετικὲς τοῦ ἀνθρώπου καὶ κατ’ ἐπέκταση τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἐπεξηγοῦσε ὅτι ἔργο τοῦ ἀνθρώπου δὲν εἶναι νὰ ἀρνεῖται τὴ γνώση τοῦ κόσμου τούτου, ἀλλὰ νὰ τὴν προσάγει ὡς σμύρνα, χρυσὸ καὶ λιβάνι στὰ πόδια τοῦ ἐσπαργανωμένου Παιδίου.
Ὁ Δημήτρης Κουτρουμπῆς γεννήθηκε στὴν Ἀθήνα, στὶς 21 Ἰουλίου τοῦ 1921. Ὁ πατέρας του Γεώργιος, ἀθηναῖος ἔμπορος, καταγόταν ἀπὸ τὴν Καστανιὰ τῆς Σπάρτης, καὶ ἡ μητέρα του Ἀναστασία ἀπὸ τὸ Βάβδο τῆς Χαλκιδικῆς. Μοναχοπαίδι, ποὺ οἱ γονεῖς του τὸ ἀπέκτησαν σὲ μεγάλη σχετικὰ ἡλικία, ἔτυχε ἐπιμελημένης φροντίδας, ἰδιαίτερα γιατὶ ἀπὸ μικρὸς διακρίθηκε γιὰ τὶς νοητικές του ἱκανότητες. Οἱ παιδικὲς θρησκευτικὲς ἐμπειρίες του ἦταν ὁ τακτικὸς ἐκκλησιασμὸς μὲ τοὺς γονεῖς του, κάποια προσκυνήματα καὶ ἠθικὲς νουθεσίες ἁπλῶν ἱερέων τῆς ἐκκλησίας τῆς γειτονιᾶς του, μιὰ ἀνεπίγνωστη εὐσέβεια, ποὺ στὰ ἐφηβικά του χρόνια ὑποχώρησε. Τελειώνοντας τὸ Πειραματικὸ σχολεῖο Ἀθηνῶν, ἐγγράφεται τὸ 1938 στὴν ἰατρικὴ σχολὴ τοῦ Πανεπιστημίου, μὲ τὴ φιλοδοξία νὰ διακριθεῖ ὡς χειρουργός. Πρὶν ὅμως τελειώσει τὴ φοίτηση, ἕνα τραῦμα στὸ δεξί του πόδι ἐξελίσσεται σὲ φλεγμονὴ ἐπικίνδυνη γιὰ τὴ ζωή του. Αὐτὴ ἡ περιπέτεια καταλήγει τελικὰ σὲ ἀγκύλωση τοῦ δεξιοῦ γόνατος – μιὰ ἀναπηρία ποὺ θὰ ἔχει σημαντικὲς συνέπειες γι’ αὐτόν. Ἡ ἐξέλιξη αὐτὴ γίνεται ἀφορμὴ νὰ ἐκδηλωθοῦν ἔντονες μεταφυσικὲς ἀνησυχίες, καὶ ἡ ἀνάγκη ἐπιλογῆς νέων στόχων τὸν ὁδηγεῖ στὴν ἀναζήτηση ἀπαντήσεων σὲ θέματα ὑπαρξιακά. Βρισκόμαστε ἤδη στὶς ἀρχὲς τῆς γερμανικῆς κατοχῆς καὶ εἶναι φανερὸ ὅτι τὸ γενικὸ κλίμα ὀδύνης ἐπηρεάζει τὸν ψυχικό του κόσμο παράλληλα μὲ τὴν προσωπική του περιπέτεια. Διαβάζει θρησκευτικὰ ἔντυπα τῆς ἐποχῆς καὶ ἔρχεται σὲ ἐπαφὴ μὲ κύκλους ποὺ αὐτὰ τὰ ἔντυπα ἐκφράζουν. Πρὶν ὅμως οἱ ἐπαφὲς αὐτὲς προλάβουν νὰ ἀποδώσουν, γνωρίζεται συμπτωματικὰ μὲ Ἰησουΐτες μοναχοὺς ποὺ παρεπιδημοῦν στὴν Ἀθήνα καὶ ποὺ ἡ θεολογική τους μόρφωση εἶναι ἐντυπωσιακή. Νομίζει ὅτι στὴν πνευματικὴ παράδοση ποὺ ἐκπροσωποῦν θὰ βρεῖ τὶς ἀπαντήσεις ποὺ ἀναζητάει, ἐνῶ παράλληλα τὸν συγκινεῖ ἰδιαίτερα τὸ λατρευτικὸ τυπικὸ τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας. Μὲ τὸ τέλος τοῦ πολέμου ἐπιχειρεῖ ἕνα ταξίδι στὴ Γαλλία, ὅπου γνωρίζεται μὲ μεγάλα ὀνόματα τοῦ Καθολικισμοῦ, καὶ ἐπιστρέφει στὴν Ἑλλάδα. Ἐδῶ, ὕστερα ἀπὸ ἐπίπονες ἐσωτερικὲς διευθετήσεις, ἀποφασίζει νὰ προσχωρήσει στὸ τάγμα τῶν Ἰησουϊτῶν καὶ τὸ Σεπτέμβριο τοῦ 1946 ἐντάσσεται στὶς τάξεις τους ὡς δόκιμος μοναχός. Τὸν ἴδιο μήνα ἐγκαταλείπει τὴν Ἑλλάδα γιὰ νὰ ἀρχίσει μιὰ ὁδοιπορία σὲ Δύση καὶ Ἀνατολή, σπουδάζοντας τὰ φαινόμενα καὶ τὰ νοούμενα τῆς ζωῆς μέσα ἀπὸ τὴ φιλοσοφία καὶ τὴ θεολογία τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας.
Παρασκευή 30 Αυγούστου 2024
Χρήστος Γιανναράς (1935 – 2024): Προοπτικές για μία «υπαρξιστική» Ορθόδοξη θεολογία
Από την 24η Αυγούστου του έτους 2024, ο Νεοέλληνας συγγραφέας, ακαδημαϊκός φιλόσοφος και θεολόγος, Χρήστος Γιανναράς, δυστυχώς δεν βρίσκεται πλέον μαζί μας. Το έργο του, πολλές δεκάδες βιβλία, μερικά πολυμεταφρασμένα και με διεθνή απήχηση, θα μένουν πίσω για να γονιμοποιούν τη σκέψη μας και να προκαλούν τον προβληματισμό.
Γράφει ο Μύρων Ζαχαράκης
Στο παρόν κείμενο, θα εκφράσουμε λίγες σκέψεις για την υπαρξιστική φιλοσοφία, η οποία τον επηρέασε στα πρώτα του βήματα και τον ώθησε να ξεκινήσει έναν διάλογο, ο οποίος συνεχίστηκε για έξι σχεδόν δεκαετίες. Στο πλαίσιο αυτό, καθοριστικής σημασίας στάθηκε ο Ρώσος υπαρξιστής φιλόσοφος Nicolas Berdyaev.
Πράγματι, οι Γιανναράς και Berdyaev, αμφότεροι φιλοσοφικά περσοναλιστές, έδωσαν μεγάλη αξία στη «σχέση» και στο «πρόσωπο» έναντι της ατομικότητας. Το «καλό» θεωρείται και από τους δύο σπάνιο και κατορθωτό από λίγα και ιδιαίτερα άτομα. Και οι δύο αντιλαμβάνονται τη φύση με αρνητικό πρόσημο, σαν κυριαρχία των «τυφλών» και κτηνωδέστερων ορμέμφυτων, και βλέπουν καθετί το καλό στον αντίποδά της.
Ο Berdyaev είναι ρητά υπαρξιστής. Όσο για τον Γιανναρά, εκείνος διάβασε από νωρίς με θαυμασμό τον Berdyaev, ενστερνιζόμενος στη συνέχεια τη θεωρία του π. Γεωργίου Florovsky για τη «Δυτική αιχμαλωσία», θεωρία την οποία επρόκειτο να επεκτείνει ο ίδιος αργότερα στον ελληνισμό. Στον σύντομο χώρο που έχουμε εδώ μπορούμε να δούμε ένα έργο εκάστου, γραμμένο κατά την ώριμη περίοδο της φιλοσοφικής του σκέψης.
Αρχικά, το βιβλίο του Γιανναρά με τίτλο Ενθάδε-Επέκεινα αποτελείται από σχόλια πάνω σε ορισμένα χωρία του Κατά Ιωάννην Ευαγγελίου, και είναι αφιερωμένο στην «κένωση» του Ιησού Χριστού. Κένωση, εξηγεί ο Χρήστος Γιανναράς, σημαίνει άδειασμα, παραίτηση από την ίδια του τη θεότητα, όπως αναφέρεται και στο χωρίο απ’ την επιστολή του Αποστόλου Παύλου (Φιλιπ. 2,7). Κένωση είναι η ελευθερία του να μπορείς, αν θέλεις, να είσαι κάτι άλλο από Θεός. Ακούγεται παράδοξο. Κι όμως, η Ενανθρώπιση του Χριστού είναι η ιδιότητα Του να υπάρχει και ως άνθρωπος. Η πράξη αυτή φανερώνει τον άχρονο τρόπο της θεϊκής ύπαρξης. Όχι ένα «τι» αλλά ένα «πώς», το γεγονός ότι ο Θεός υπάρχει, και μάλιστα όχι μόνος αλλά ως ελεύθερη και αγαπητική κοινωνία τριών προσώπων, απλώς επειδή θέλει να υπάρχει. Και ο λόγος που θέλει να υπάρχει, δεν είναι άλλο απ’ το ότι αγαπάει, απ’ το ότι ο ίδιος ο Θεός είναι αγάπη. Η Γραφή μας λέει πως ο «Θεός αγάπη εστί » (Α’ Ίωάν. 4, 16). Όχι πως ο Θεός διαθέτει αγάπη, αλλά πως ο Ίδιος είναι αγάπη. Ο τρόπος ύπαρξης του Θεού δηλαδή είναι η αγάπη.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία καθρεπτίζει αυτόν τον τρόπο ύπαρξης, ούσα μια ελεύθερη κοινωνία προσώπων που λατρεύουν τον Χριστό και συνυπάρχουν μέσα σε πνεύμα αγάπης. Αυτό είναι στην πραγματικότητα η Εκκλησία, η οποία μέχρι σήμερα παράγει Αγίους, αυθεντικά ολοκληρωμένους ανθρώπους που έχουν φωτιστεί από τη Χάρη του Θεού.
Σύμφωνα με τον Χρήστο Γιανναρά, δεν υπήρξε άλλη, θρησκευτική ή φιλοσοφική, πρόταση στην ιστορία της ανθρωπότητας που να βλέπει το νόημα (δηλ. την αιτία και τον σκοπό) της ύπαρξης και των υπαρκτών στον έρωτα του έλλογου Δημιουργού για τον κάθε άνθρωπο. Με τη λογική της γλώσσας μας, η αγάπη είναι μια σχέση ελευθερίας, όχι αναγκαιότητας. Σχέση μεταξύ όρων (συντελεστών της σχέσης) με υπαρκτική ετερότητα – αν οι όροι-συντελεστές δεν διαφοροποιούνται, τότε δεν προκύπτει σχέση.
Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΣΑΡΚΩΣΗ ΤΗΣ, ΤΗΝ ΥΣΤΑΤΗ ΠΡΑΞΗ ΑΓΑΠΗΣ, ΜΑΣ ΕΔΕΙΞΕ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΝΑ ΜΕΤΕΧΟΥΜΕ ΣΤΟ ΑΚΤΙΣΤΟ (ΘΕΟΣ), ΠΑΡΟΤΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΜΕΡΟΣ ΤΟΥ ΚΤΙΣΤΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΟΙ).
Σύμφωνα και πάλι με τον Γιανναρά, η ιστορική προσωπικότητα του Ιησού Χριστού, με την ενσάρκωσή Της, την ύστατη πράξη αγάπης, μας έδειξε τον τρόπο να μετέχουμε στο Άκτιστο (Θεός), παρότι είμαστε μέρος του κτιστού (άνθρωποι). Χάρη σ’ αυτό, ο άνθρωπος αποκτά τη δυνατότητα να υπάρχει ελεύθερος απ’ τις ιδιότητες του κτιστού. Ο Θεός, λοιπόν, καλεί τον άνθρωπο να υπερβεί τις συνθήκες του υλικού μας κόσμου (ατομισμός, ορμέμφυτα, ναρκισσισμός κ.λπ.).
Τέλος, ο Χριστός συγκεφαλαιώνει στο πρόσωπό Του αυτόν τον τρόπο και μέσω Εκείνου το χάσμα κτιστού και Ακτίστου γεφυρώνεται. Για τον Γιανναρά, λοιπόν, το θεολογικό ζητούμενο δεν έγκειται σε κάποιες ορθές αφηρημένες αλήθειες αλλά σ’ έναν ολότελα διαφορετικό τρόπο ύπαρξης.
Ας περάσουμε τώρα στον Nicolas Berdyaev, ο οποίος εξέφρασε ακόμη εντονότερα το κάλεσμα για μία «υπαρξιστική» Ορθοδοξία.
Τετάρτη 3 Ιουλίου 2024
Μετανεωτερικό πρόσωπο άνευ-φύλου: Εικόνα του Θεού της ορθόδοξης εκκλησίας;
Σάββατο 22 Ιουνίου 2024
Π. Σεραφείμ Ρόουζ: Τι μπορούμε να κάνουμε για τους κεκοιμημένους;
Αύριο Ψυχοσάββατο
Τρίτη 18 Ιουνίου 2024
Εχουμε μεγαλύτερη ευθύνη, ότι είμαστε ορθόδοξοι χριστιανοί - Επίσκοπος Ειρηναίος Μπούλοβιτς
Επίσκοπος Μπάτσος κ. Ειρηναίος Μπούλοβιτς & Σταύρος Γιαγκάζογλου
Σχολιασμός Σταύρου Γιαγκαζογλου
Τετάρτη 5 Ιουνίου 2024
Επιστολή ανθύπατου Ιουδαίας για τον Ιησού στον Τιβέριο, τότε Καίσαρα της Ρώμης
Του Μιχαήλ Γ. Κελαϊδή |
Σάββατο 25 Μαΐου 2024
H Ανάσταση και η κρίση του Ανθρωπισμού
από π. Νικόλαος Λουδοβίκος
μετά-Αναστάσιμη αντιφωνική συζήτηση με αφορμή το νέο του βιβλίο: Nα ξανασκεφτούμε τον ανθρωπισμό (Εναλλακτικές Εκδόσεις 2024)
O άνθρωπος και ο Θεάνθρωπος, O ορισμός του ανθρωπισμού είναι παράγωγο
Η αγελάδα και οι διαστροφούλες, Οι Σουλιώτισσες, τα κριτήρια ύπαρξης και η ελευθερία
Τα εκρηκτικώς ανόητα και τα αυτονόητα, Σεξ, θάνατος και αυτοκτονία, Η Ανάσταση και ο γλυκύτατος Βουδιστής, Μόνο ένας Θεός θα μας σώσει, Τσοβόλα δώστα όλα ως άλλοθι αυτοδιάλυσης, Κολάζει ο θεός;
Ο π. Νικόλαος Λουδοβίκος είναι Καθηγητής της Θρησκειολογίας και της Ερμηνευτικής της Θρησκείας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
ΠΗΓΗ:https://youtu.be/hdmWCtUM5kI?si=ShJoJOIaWmv149Xp
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com
Πέμπτη 23 Μαΐου 2024
"Μεθ' ημών ο Θεός..."
Το στιγμιότυπο-θησαυρός τραβηγμένο
από την κρυφή "αμφοτεροδέξια" κάμερα...
Γιατί, αν ο παππουλάκος μάς έπαιρνε χαμπάρι,
ποια γη θα μας άνοιγε να κρυφτούμε;
Την ευχή σου, παππούλη μας άγιε, από κει ψηλά!
ΠΗΓΗ:https://www.eulogia.gr/, https://amfoterodexios.blogspot.com/2023/11/blog-post_2.html?m=0&fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTEAAR0XS4Q3YFKGGiI5fdwhFBkEmCymVZJjkPvumM6j4XM1jOzC0jECqEOqM28_aem_Ac3plDVTLxFm-17fCmvexz1pkC58ly0Uh9CI6735inedS5R35v8gVxTPp2j6a5xkdd4DVWkZ7aW3wxs2XnZN1yIy
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com
Τετάρτη 15 Μαΐου 2024
π. Ανανίας Κουστένης: Η Εκκλησία απέναντι στην Κρίση
Tην Τρίτη, 25 Σεπτεμβρίου του 2012, στα Γραφεία της εφημερίδας "ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ", ο π. Ανανίας Κουστένης τέλεσε Αγιασμό και μίλησε με θέμα: