Η αριστερά και η επιστήμη στη ζωή του Ευτύχη Μπιτσάκη

27.09.2015

Η θρυλική μορφή της επιστημονικής και πολιτικής σκέψης συνεχίζει στα 88 του χρόνια ν' αντιμετωπίζει τον κόσμο με μια ρεαλιστική αγάπη. 

Συνέντευξη στην Ιωάννα Κλεφτόγιαννη.

Φωτογραφίες: Άγγελος Χριστοφιλόπουλος/ FOSPHOTOS

«Εγώ είμαι αγρότης. Κι ως αγρότης, είμαι λίγο αριστοκράτης», είναι ο παράδοξος τρόπος με τον οποίο μου συστήνεται στο σπίτι του στη Νέα Ελβετία (Bύρωνα) ένας άνθρωπος που έχει διδάξει Μαθηματικά και Φιλοσοφία σε πανεπιστήμια της Γαλλίας και της Ελλάδας, έχει εργαστεί στο Πυρηνικό Κέντρο του Saclay στο εργαστήριο Πυρηνικής Φυσικής του College de France και έχει ασχοληθεί επιστημονικά με τη θεωρία της Σχετικότητας, την Κβαντική Μηχανική, την Οντολογία, τη Γνωσιοθεωρία και τη Φιλοσοφική Ανθρωπολογία. 

Ο Ευτύχης Μπιτσάκης για να ξεχωρίσω το σπίτι του από τα υπόλοιπα με προετοιμάζει: «Είναι το κόκκινο, με τα δέντρα και τα άνθη». 

Στην πραγματικότητα αυτό που αντικρίζω δεν είναι σπίτι, αλλά ένας απέραντος αγρός που έχει σπείρει ο 88χρονος με την άσβηστη αριστερή σπίθα ανάμεσα από τις στίβες με τα βιβλία που καλύπτουν κάθε σπιθαμή του δαπέδου και των τοίχων. Λεμονιές, ροδακινιές και ό,τι χωρά ο νους φυτρώνει αυθάδικα και μοσκοβολά στα μπαλκόνια και στην ταράτσα του.


Η τελευταία φράση σας, σε ραδιοφωνική συνέντευξη, πριν το 17ωρο Εurogroup και το Μνημόνιο 3 που έφερε ο Τσίπρας στη χώρα ήταν «Αλέξη, κράτα γερά». 

Σήμερα τι θα του λέγατε, κύριε Μπιτσάκη; 

Δυο φορές του το έχω πει. Έμπλεξε, βλέπετε, με μια φωλεά εχιδνών!

Δεν έκανε και λάθη στις διαπραγματεύσεις; 

Δυο λάθη. Πρώτον, δεν ήξερε με ποιους έμπλεκε. Και δεύτερον, παρότι δεν είναι προσωπικό του θέμα, αλλά συνολικά θέμα της Αριστεράς, έγινε λάθος στρατηγικής. Επρεπε να πάνε, κατά την ταπεινή μου γνώμη, και να πουν: «Θέλετε να μας διώξετε; Διώχτε μας! Αλλά δεν θα πάρετε φράγκο. 

Θέλετε να μας διώξετε; Διώξτε μας. Θα δημιουργήσετε μια εστία αναστάτωσης απέναντι στην φλεγόμενη Μέση Ανατολή. 

Θέλετε να μας διώξετε; Διώξτε μας! Θα ξεχαρβαλώσει το ρημάδι που λέγεται Ευρωπαϊκή Ενωση!». 

Από την αρχή είχαν μια στραβή στρατηγική πρόβλεψη. Έπρεπε οι δικοί μας να έχουνε μια στρατηγική στην οποία θα περιελάμβαναν και το ερώτημα «φεύγουμε-δεν φεύγουμε».

Ευτύχης Μπιτσάκης : Η Ανθρωπότητα ξανά μπροστά στην Βαρβαρότητα

Γιατί ο Μαρξισμός ως συνέχεια είναι πάντα επίκαιρος 

Ο επιστήμονας, φιλόσοφος και διανοητής, συνεχιστής στο σύγχρονη κόσμο όπως δηλώνει της μαρξιστικής -λενινιστικής ανάλυσης ως εργαλείο σκέψης, Ευτύχης Μπιτσάκης, μιλώντας στον 98.4 αναφέρθηκε στις κρίσιμες σχρονες προκλήσεις για την Ανθρωπότητα, την Ευρώπη αλλά και την Ελλάδα, που μπορεί να μας οδηγήσουν κατευθείαν στην Βαρβαρότητα και ένα νέο είδος ανθρώπου σχεδόν σε κατάσταση αποξένωσης από την κοινωνικοποίηση και την αλληλεγγύη. 

Για τον Ευτύχη Μπιτσάκη, τα όρια της Παγκοσμιοποίησης που δεν συνέτριψαν την εθνική πολιτιστική κουλτούρα, δεν σημαίνουν αναγκαστικά την επιστροφή στο έθνος-κράτος, αλλά την ανάγκη των κοινωνιών για μια παγκόσμια ενότητα και δράση των εργαζομένων. 

Η κατάσταση στην Ε.Ε. , οι ΗΠΑ του Τραμπ, οι εξελίξεις στην Ελλάδα , ακόμη και η Συμφωνία των Πρεσπών, βρέθηκαν στο μικροσκόπιο της ανάλυσης του Ευτύχη Μπιτσάκη. Το πρωί ενημέρωση, ψυχαγωγία όλη μέρα... 

Αριστερός αντιεθνικισμός

του Ευτύχη Μπιτσάκη

Ένας ιδιότυπος αριστερός αντιεθνικισμός ευδοκιμεί τα τελευταία χρόνια σε ορισμένους χώρους της ελληνικής Αριστεράς.

 Αλλά οι αριστεροί είναι εξ ορισμού αντιεθνικιστές. Ακόμα περισσότερο: είναι διεθνιστές. Πού βρίσκεται λοιπόν το πρόβλημα; Το πρόβλημα δεν είναι σημερινό και ο ελληνικός εθνικισμός δεν είναι τωρινό φαινόμενο. Εθνικισμός σε βάρος των Σλαβομακεδόνων, των Μουσουλμάνων και των Πομάκων της Θράκης. Οξύνθηκε όμως τελευταία με την επιμονή των Σλαβομακεδόνων της FYROM να ονομάζουν τους εαυτούς τους Μακεδόνες και το κράτος τους Μακεδονία. Λοιπόν;

Ο αριστερός αντιεθνικιστής θα αντιτείνει: Κάθε λαός έχει δικαίωμα να επιλέγει το όνομα του έθνους ή της κρατικής του υπόστασης. Σύμφωνοι. Όμως με μια προϋπόθεση: ότι δεν θα πλαστογραφεί την ιστορία, δεν θα διεκδικεί τίτλους ή εδάφη που δεν του ανήκουν, και δεν θα απειλεί γειτονικούς λαούς. Ας δεχτούμε λοιπόν ότι υπάρχει έθνος Σλαβομακεδόνων (επ’ αυτού φαντάζομαι έχουν γνώμη οι ιστορικοί). Το έθνος αυτό δικαιούται να επιλέξει όποιο όνομα θέλει, σεβόμενο τα αυτονόητα τα οποία σημείωσα.
Τι γίνεται λοιπόν με τη γειτονική Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, τη FYROM; Κατ’ αρχάς, στη FYROM συνυπάρχουν δύο εθνότητες: οι Σλαβομακεδόνες και οι Αλβανοί. Ας αγνοήσουμε όμως τις μεταξύ τους διαφορές και ας ασχοληθούμε μόνο με την ισχυρότερη εθνότητα: τους Σλαβομακεδόνες. 

Ευτύχης Μπιτσάκης (24.8.1927-19.8.2025)

Ευτύχης Μπιτσάκης (24.8.1927-19.8.2025): ένας μικρός αποχαιρετισμός και ολόκληρο το κείμενο της ιστορικής σημασίας εισήγησής του για τη Μάχη της Κρήτης ενώπιον Γάλλων Αντιστασιακών το 1979 στο Παρίσι.

Έφυγε σε ηλικία 98 ετών ο Ευτύχης Μπιτσάκης, πλήρης χρόνων αλλά και αγώνων. 

Ο Ευτύχης Μπιτσάκης ήταν από εκείνο το σπάνιο κράμα ανθρώπου, που δεν συναντά κανείς σήμερα και η ιστορία του είναι απολύτως συνυφασμένη με την ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας.

Γεννήθηκε στο χωριό Κάδρος Καντάνου στο Νομό Χανίων στις 24.8.1927. Συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση, στις τάξεις της ΕΠΟΝ, από το 1943 κι αγωνίστηκε γενναία για την απελευθέρωση της πατρίδας από τους φασίστες κατακτητές. Την υπερήφανη και αξιοζήλευτη αυτή στάση του, όπως και τις ιδέες του για την εθνική και κοινωνική απελευθέρωση, για μία Ελλάδα ανεξάρτητη από δυνάστες και τον λαό να ζει σε συνθήκες δημοκρατίας και κοινωνικής δικαιοσύνης, την πλήρωσε με μία θανατική καταδίκη σε ηλικία 19 ετών, που μετατράπηκε σε 18ετή κάθειρξη.

 Έμεινε δεσμώτης μέχρι το 1955. Φυλακίστηκε στο Ιτζεδίν στο Καλάμι Χανίων, στις φυλακές Αβέρωφ, στη Σύρο και εξορίστηκε στη Γυάρο.

Είχε σπουδαία επιστημονική διαδρομή: σπούδασε Χημεία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Θεωρητική Φυσική και Φιλοσοφία στο Παρίσι, και δίδαξε στο Πανεπιστήμιο Paris XI (Orsay) και στο Πανεπιστήμιο Paris VIII, πριν επιστρέψει στην Ελλάδα αρχικά ως κύριος ερευνητής στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και μετά ως καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (διδάσκοντας παράλληλα και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών).

Αντίο σπουδαίε Ευτύχη...

Του Μανόλη Φραγκάκη 

Στην πλατεία της Κάντανου, κάτω από τον ίσκιο του μεγάλου πλατάνου, είχα ξαποστάσει σ’ ένα τραπέζι.

Ήταν από τις φορές που σταματούσα εκεί πριν κατηφορίσω στο Λιβυκό, 

να πάρω ανάσα απ’ τα βουνά και να γεμίσω τα μάτια μου με ανθρώπους. 

Γύρω μου φίλοι και γνωστοί· 

εγώ ο περαστικός, εκείνοι οι ρίζες του χωριού,

γινόμασταν όλοι συντροφιά.

Η κουβέντα άρχιζε πάντα απλά,

πήγαινε από το ένα στο άλλο, 

από το νερό και τα χωράφια,

από τις ελιές μέχρι τους σβούρους στα όρη,

ώσπου στο τέλος θα δενόταν η συζήτηση 

με την πολιτική.

– Γιατρέ, το κοπέλι είναι άδικα μέσα.

Πρέπει να κάνομε κάτι να βγει!

Η φωνή του Γιώργη ήρθε σαν μαχαιριά, στιβαρή και αποφασισμένη,σαν να μιλούσε για δικό του αίμα. 

– Ποιο κοπέλι, Γιώργη; ρώτησα.

– Η Ηριάννα, γιατρέ. Είναι άδικα σου λέω μέσα!

Έμεινα να τον κοιτώ απορημένος.

– Και πώς τη γνωρίζεις την Ηριάννα;

Τότε χαμογέλασε με ένα βλέμμα που δεν χωρούσε αμφισβήτηση.

– Ούλο το χωριό την ξέρει. 

Τα απογεύματα κάθεται εδώ ο Ευτύχης και μας μιλά. Μας φέρνει τα νέα του κόσμου.

Μιλάει, κι εμείς ακούμε. 

Έτσι μάθαμε την Ηριάννα, έτσι την πονέσαμε.

Ήταν η ώρα που ο ήλιος γαλήνευε, 

το Λιβυκό μύριζε αλμύρα από μακριά, 

Ευτύχης Μπιτσάκης (Κάνδανος Χανίων, 24 Αυγούστου 1927 - 19 Αυγούστου 2025)

Γιώργος Τασιόπουλος 

Ο Ευτύχης Μπιτσάκης έφυγε από τη ζωή, 

υπήρξε ίσως ο μεγαλύτερος φυσικός φιλόσοφος - διανοητής της εποχής μας.

Υπηρέτησε όσο λίγοι την επιστήμη και την κοινωνία με την στράτευσή του στο αριστερό κίνημα από τα μαθητικά του χρόνια.

Τεράστιο το συγγραφικό του έργο!

Πάνω απ' όλα ήταν ένας Σοφός Δάσκαλος!

Έφυγε υπηρετώντας έως το τέλος της ζωής του τις ιδέες του και την επιστήμη.

Αγωνίσθηκε και έκανε πράξη το λόγο του:

"Βρεθήκαμε στον κόσμο, καρπός της αναγκαιότητας του τυχαίου. Σε μας εναπόκειται να δώσουμε Νόημα στη Ζωή"!

Απόσπασμα από το τελευταίο του βιβλίο, "ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΓΚΟΣΜΙΑ ΗΘΙΚΗ" (Α/συνέχεια 2024):

ΓΙΑ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ*

[....Το ερώτημα για το νόημα της ζωής αποτελεί κεντρικό ερώτημα των φιλοσοφιών της ύπαρξης. Ο θετικισμός του απορρίπτει, με βάση τυπικά κριτήρια για το τι είναι επιστημονικό και το τι έχει νόημα. Οι μαρξιστές, από την πλευρά τους, συνήθως το παραγκάμπτουν, με μια αμήχανη σιωπή. Αλλά το πρόβλημα απασχολεί και της "μορφωμένους" και τους "αμορφώτους". Αν η φιλόσοφοι το αποφεύγουν, τόσο το χειρότερο για τη φιλοσοφία...

Σύμφωνα με την πατερναλιστική ηθική του κρατικού σοσιαλισμού, η εργασία μετατρέπεται από μέσο σε σκοπό, από προϋπόθεση ελευθερίας σε δήθεν πραγμάτωση της ελευθερίας. Αλλά η άποψη του Μαρξ είναι διαμετρικά αντίθετη...

...Το βασίλειο της ελευθερίας αρχίζει εκεί όπου σταματά η εργασία από ανάγκη.  Η ελευθερία κατά συνέπεια τοποθετείται πέρα από την καθαυτό σφαίρα της υλικής παραγωγής.

«Να τελειώνουμε με τους “σιδερένιους νόμους” της Ιστορίας»

"...Ο άνθρωπος όλο και πιο πολύ μέσω της τεχνολογίας παύει να είναι πρόσωπο. Να έχει τα χαρακτηριστικά του, τις κακίες του, τις μεγαλοσύνες του. Κυκλοφορούμε όλο και πιο πολύ μέσω του διαδικτύου. Εγώ, λοιπόν, που χρησιμοποίησα ηλεκτρονικό υπολογιστή στη Γαλλία, για τη Φυσική, από τότε ούτε κινητό έχω, ούτε υπολογιστή. Αναγνωρίζω ότι ζημιώνομαι απ’ όλα αυτά, αλλά έπαθα ένα είδος φροϊδιανής απώθησης...

...Συνεπώς πρέπει να βλέπουμε τις αντικειμενικές συνθήκες και την κατάσταση της εργατικής τάξης. Πείτε μου εάν το ΚΚΕ έγραψε ποτέ μια μελέτη για την εργατική τάξη. Εάν η εξωκοινοβουλευτική Αριστερά που είναι υποτίθεται πρωτοπορία κάθισε ποτέ να σκεφτεί πού ζει ο εργάτης, τι τρώει, με τι διασκεδάζει, με ποιους συναναστρέφεται. Δεν μελετήσαμε τον ουσιώδη ρόλο του εποικοδομήματος. Με τούτα και μ’ εκείνα αγανάκτησα με την απλοϊκή αντίληψη την οποία φορτώσανε στον Μαρξ – γιατί ο Μαρξ είπε βέβαια μια δυο φορές για τους νόμους της ιστορίας, αλλά όλο του το έργο είναι ξεθεμελίωμα αυτής της αντίληψης...

...Μου λέει ο Κώστας Βάρναλης: «Ρε παιδί μου, Κώστα, πού έμαθες αυτή την ωραία δημοτική γλώσσα;». Του λέω «Μπάρμπα-Κώστα, από τη γιαγιά μου». «Και τι ήταν, ρε παιδί μου, η γιαγιά σου;» με ρωτάει. «Αγράμματη αγρότισσα» του απαντώ. «Γι’ αυτό έμαθες δημοτική» μου λέει...

...Γεννήθηκα σ’ ένα χωριό όπου το ανιμιστικό σύμπαν ήταν ολοζώντανο. Θεοί, δαίμονες, βρικόλακες, νεράιδες. Ό,τι θέλεις ήταν ζωντανό. Οι άνθρωποι κάτι προσπαθούσαν να κερδίσουν από τον Θεό και τα καλά πνεύματα και τρέμανε τα κακά. Εγώ εκεί επάνω μεγάλωσα. Βέβαια, όπως είπαμε, έκανα δύο αφελείς θεοδικίες και στα δεκαπέντε μου ξεμπέρδεψα με τη θρησκεία, φεύγοντας μακριά από τον παππού μου που ήτανε δεσπότης και όλο μου το σόι που ήταν αξιωματικοί. Λέγανε: «Μωρέ ο Ευτύχης που ήταν πάντα πρώτος μαθητής, έγινε κομμουνιστής».

Τάσος Τσακίρογλου

Ο Ευτύχης Μπιτσάκης, ζώσα ιστορία της Αριστεράς, μιλά για την ιστορική μνήμη, τα ελλείμματα των προοδευτικών δυνάμεων, για την ανάγκη μιας πολιτικής οικολογίας, αλλά και αποτιμά τους πρώτους μήνες διακυβέρνησης της Ν.Δ.

• Πώς βλέπετε την άνοδο της Νέας Δημοκρατίας στην κυβέρνηση και πώς αξιολογείτε τους πρώτους μήνες της διακυβέρνησής της;

Νομίζω ότι μόνο οι αφελείς δεν προβλέπανε τι θα γίνει με την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Ο νυν πρωθυπουργός τα είχε πει όλα. Ή από αφέλεια ή από ειλικρίνεια, δεν ξέρω. Εφαρμόζει λυσσασμένος το νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα. Δεν ξέρω τι σκέφτεται αυτός και τι του λένε οι σύμβουλοί του. Πρέπει να έχει πολλούς συμβούλους γιατί δεν είναι και πολύ έμπειρος στην πολιτική.

Χτυπάει το άσυλο. Το άσυλο υπάρχει από τον Μεσαίωνα. Από τότε που υπάρχει πανεπιστήμιο. Τώρα το καταργεί. Σκότωσαν κανένα μέσα στο Πανεπιστήμιο; Τσακώνονται για την πολιτική. Η πολιτική είναι μέσα στην επιστήμη και η επιστήμη μέσα στην πολιτική. Και αυτό είναι φυσικό. Καταργεί λοιπόν το άσυλο. Θα καταργήσει τα εργατικά δικαιώματα.

Ό,τι δεν έκοψε η προηγούμενη κυβέρνηση σε μισθούς και συντάξεις θα το κόψει αυτή. Εάν μπορέσει να το κάνει, θα το κάνει και αυτό. Εκτός πια και εάν ξυπνήσει ο κόσμος. Μην παινεύουμε τον «ήρωα λαό». Δεν είναι ήρωας ο λαός. Ο λαός είναι λαός. Αγράμματοι, παλιάνθρωποι, ψεύτες, κλέφτες, τίμιοι άνθρωποι, λεβέντες, παλικάρια. Είναι όλα αυτά.

Μπιτσάκης για Μακεδονία: Οι αριστεροί αντιεθνικιστές βλέπουν μόνο τον ελληνικό εθνικισμό

αναδημοσίευση (πρώτη δημοσίευση 31.01.2018)

Ένας ιδιότυπος αριστερός αντιεθνικισμός ευδοκιμεί τα τελευταία χρόνια σε ορισμένους χώρους της ελληνικής Αριστεράς. Αλλά οι αριστεροί είναι εξ ορισμού αντιεθνικιστές. Ακόμα περισσότερο: είναι διεθνιστές. Πού βρίσκεται λοιπόν το πρόβλημα; 

Το πρόβλημα δεν είναι σημερινό και ο ελληνικός εθνικισμός δεν είναι τωρινό φαινόμενο. Εθνικισμός σε βάρος των Σλαβομακεδόνων, των Μουσουλμάνων και των Πομάκων της Θράκης. Οξύνθηκε όμως τελευταία με την επιμονή των Σλαβομακεδόνων της FYROM να ονομάζουν τους εαυτούς τους Μακεδόνες και το κράτος τους Μακεδονία. Λοιπόν;

Ο αριστερός αντιεθνικιστής θα αντιτείνει: Κάθε λαός έχει δικαίωμα να επιλέγει το όνομα του έθνους ή της κρατικής του υπόστασης. Σύμφωνοι. Όμως με μια προϋπόθεση: ότι δεν θα πλαστογραφεί την ιστορία, δεν θα διεκδικεί τίτλους ή εδάφη που δεν του ανήκουν, και δεν θα απειλεί γειτονικούς λαούς. Ας δεχτούμε λοιπόν ότι υπάρχει έθνος Σλαβομακεδόνων (επ’ αυτού φαντάζομαι έχουν γνώμη οι ιστορικοί). Το έθνος αυτό δικαιούται να επιλέξει όποιο όνομα θέλει, σεβόμενο τα αυτονόητα τα οποία σημείωσα.

Τι γίνεται λοιπόν με τη γειτονική Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, τη FYROM; Κατ’ αρχάς, στη FYROM συνυπάρχουν δύο εθνότητες: οι Σλαβομακεδόνες και οι Αλβανοί. Ας αγνοήσουμε όμως τις μεταξύ τους διαφορές και ας ασχοληθούμε μόνο με την ισχυρότερη εθνότητα: τους Σλαβομακεδόνες. Επίσης ας αναγνωρίσουμε το καθεστώς του έθνους σε αυτή την εθνότητα. Και ρωτάμε: Πότε εμφανίστηκαν οι Σλάβοι στον ελληνικό χώρο, και ειδικά στην ιστορική Μακεδονία; Γνωστό: τον 6ο, 7ο, 8ο αιώνα μ.Χ. Δηλαδή χίλια χρόνια περίπου μετά το Μακεδονικό βασίλειο και τον Αλέξανδρο. Δεν πάσχω από κανένα είδος προγονοπληξίας. Οι Μακεδόνες εξάλλου θεωρούνταν βάρβαροι από τους κατοίκους της Νότιας Ελλάδας. Είναι γνωστό ότι τα σλαβικά φύλα έφτασαν μέχρι την Πελοπόννησο και βαθμιαία αφομοιώθηκαν. Έμειναν βεβαίως τα τοπωνύμια, που πολλά επιβιώνουν μέχρι και σήμερα, παρ’ όλες τις μετονομασίες στις οποίες προχώρησε το ελληνικό κράτος. Όμως συμπαγείς σλαβικοί πληθυσμοί, πλειοψηφικοί, υπήρχαν μόνο σε ορισμένες περιοχές της βόρειας ελληνικής Μακεδονίας, και κυρίως στη βόρειο Μακεδονία, στη σημερινή FYROM. Πού στηρίζεται λοιπόν ο σλαβομακεδονικός, όψιμος και ανιστορικός εθνικισμός και ο συνακόλουθος αλυτρωτισμός;

Σημείωσα ότι η ιστορία δεν είναι σημερινή. Ένα παράδειγμα: Στη Γυάρο, στη δεκαετία του ’40 προς ’50, εκτός από Έλληνες, είχε και πολλούς Σλαβομακεδόνες κρατούμενους. Οι σχέσεις Ελλήνων-Σλαβομακεδόνων ήταν άψογες. Όμως οι τελευταίοι ήταν κάπως κλεισμένοι στον εαυτό τους, πράγμα κατανοητό αν σκεφτούμε και τα δικά τους μαρτύρια (διωγμοί, φυλακίσεις, εκτελέσεις) από το εθνικόφρον ελληνικό κράτος. Ως εδώ καλά. Όμως οι συμπαθείς Σλαβομακεδόνες ονόμαζαν από τότε τους εαυτούς τους Μακεδόνες. Τι εννοούσαν μ’ αυτό;

Μπιτσάκης για Μακεδονία: Οι αριστεροί αντιεθνικιστές βλέπουν μόνο τον ελληνικό εθνικισμό

Ένας ιδιότυπος αριστερός αντιεθνικισμός ευδοκιμεί τα τελευταία χρόνια σε ορισμένους χώρους της ελληνικής Αριστεράς. Αλλά οι αριστεροί είναι εξ ορισμού αντιεθνικιστές. Ακόμα περισσότερο: είναι διεθνιστές. Πού βρίσκεται λοιπόν το πρόβλημα; 

Το πρόβλημα δεν είναι σημερινό και ο ελληνικός εθνικισμός δεν είναι τωρινό φαινόμενο. Εθνικισμός σε βάρος των Σλαβομακεδόνων, των Μουσουλμάνων και των Πομάκων της Θράκης. Οξύνθηκε όμως τελευταία με την επιμονή των Σλαβομακεδόνων της FYROM να ονομάζουν τους εαυτούς τους Μακεδόνες και το κράτος τους Μακεδονία. Λοιπόν;

Ο αριστερός αντιεθνικιστής θα αντιτείνει: Κάθε λαός έχει δικαίωμα να επιλέγει το όνομα του έθνους ή της κρατικής του υπόστασης. Σύμφωνοι. Όμως με μια προϋπόθεση: ότι δεν θα πλαστογραφεί την ιστορία, δεν θα διεκδικεί τίτλους ή εδάφη που δεν του ανήκουν, και δεν θα απειλεί γειτονικούς λαούς. Ας δεχτούμε λοιπόν ότι υπάρχει έθνος Σλαβομακεδόνων (επ’ αυτού φαντάζομαι έχουν γνώμη οι ιστορικοί). Το έθνος αυτό δικαιούται να επιλέξει όποιο όνομα θέλει, σεβόμενο τα αυτονόητα τα οποία σημείωσα.

Τι γίνεται λοιπόν με τη γειτονική Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, τη FYROM; Κατ’ αρχάς, στη FYROM συνυπάρχουν δύο εθνότητες: οι Σλαβομακεδόνες και οι Αλβανοί. Ας αγνοήσουμε όμως τις μεταξύ τους διαφορές και ας ασχοληθούμε μόνο με την ισχυρότερη εθνότητα: τους Σλαβομακεδόνες. Επίσης ας αναγνωρίσουμε το καθεστώς του έθνους σε αυτή την εθνότητα. Και ρωτάμε: Πότε εμφανίστηκαν οι Σλάβοι στον ελληνικό χώρο, και ειδικά στην ιστορική Μακεδονία; Γνωστό: τον 6ο, 7ο, 8ο αιώνα μ.Χ. Δηλαδή χίλια χρόνια περίπου μετά το Μακεδονικό βασίλειο και τον Αλέξανδρο. Δεν πάσχω από κανένα είδος προγονοπληξίας. Οι Μακεδόνες εξάλλου θεωρούνταν βάρβαροι από τους κατοίκους της Νότιας Ελλάδας. Είναι γνωστό ότι τα σλαβικά φύλα έφτασαν μέχρι την Πελοπόννησο και βαθμιαία αφομοιώθηκαν. Έμειναν βεβαίως τα τοπωνύμια, που πολλά επιβιώνουν μέχρι και σήμερα, παρ’ όλες τις μετονομασίες στις οποίες προχώρησε το ελληνικό κράτος. Όμως συμπαγείς σλαβικοί πληθυσμοί, πλειοψηφικοί, υπήρχαν μόνο σε ορισμένες περιοχές της βόρειας ελληνικής Μακεδονίας, και κυρίως στη βόρειο Μακεδονία, στη σημερινή FYROM. Πού στηρίζεται λοιπόν ο σλαβομακεδονικός, όψιμος και ανιστορικός εθνικισμός και ο συνακόλουθος αλυτρωτισμός;

Μπιτσάκης για Μακεδονία: Οι αριστεροί αντιεθνικιστές βλέπουν μόνο τον ελληνικό εθνικισμό

 από seisaxthiablog

 Οι αριστεροί αντιεθνικιστές μας βλέπουν μόνο τον ελληνικό εθνικισμό. Δεν βλέπουν τα στρατηγικά παιχνίδια των ΗΠΑ πίσω από τις γελοιότητες των Σλαβομακεδόνων. Να εργαστούμε για τη συνεργασία των δύο λαών. Αυτό πρέπει να κάνουν οι αριστεροί, αντί να υποστηρίζουν έναν όψιμο εθνικισμό, χειραγωγούμενο από τις ΗΠΑ και ο οποίος αποβλέπει στην ενσωμάτωση αυτής της χώρας στην ΕΕ και στην πολεμική μηχανή του ΝΑΤΟ.

Ευτύχης Μπιτσάκης

Το πρόβλημα δεν είναι σημερινό και ο ελληνικός εθνικισμός δεν είναι τωρινό φαινόμενο. Εθνικισμός σε βάρος των Σλαβομακεδόνων, των Μουσουλμάνων και των Πομάκων της Θράκης. Οξύνθηκε όμως τελευταία με την επιμονή των Σλαβομακεδόνων της FYROM να ονομάζουν τους εαυτούς τους Μακεδόνες και το κράτος τους Μακεδονία. Λοιπόν;

Ο αριστερός αντιεθνικιστής θα αντιτείνει: Κάθε λαός έχει δικαίωμα να επιλέγει το όνομα του έθνους ή της κρατικής του υπόστασης. Σύμφωνοι. Όμως με μια προϋπόθεση: ότι δεν θα πλαστογραφεί την ιστορία, δεν θα διεκδικεί τίτλους ή εδάφη που δεν του ανήκουν, και δεν θα απειλεί γειτονικούς λαούς. Ας δεχτούμε λοιπόν ότι υπάρχει έθνος Σλαβομακεδόνων (επ’ αυτού φαντάζομαι έχουν γνώμη οι ιστορικοί). Το έθνος αυτό δικαιούται να επιλέξει όποιο όνομα θέλει, σεβόμενο τα αυτονόητα τα οποία σημείωσα.

Τι γίνεται λοιπόν με τη γειτονική Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, τη FYROM; Κατ’ αρχάς, στη FYROM συνυπάρχουν δύο εθνότητες: οι Σλαβομακεδόνες και οι Αλβανοί. Ας αγνοήσουμε όμως τις μεταξύ τους διαφορές και ας ασχοληθούμε μόνο με την ισχυρότερη εθνότητα: τους Σλαβομακεδόνες. Επίσης ας αναγνωρίσουμε το καθεστώς του έθνους σε αυτή την εθνότητα. Και ρωτάμε: Πότε εμφανίστηκαν οι Σλάβοι στον ελληνικό χώρο, και ειδικά στην ιστορική Μακεδονία; Γνωστό: τον 6ο, 7ο, 8ο αιώνα μ.Χ. Δηλαδή χίλια χρόνια περίπου μετά το Μακεδονικό βασίλειο και τον Αλέξανδρο. Δεν πάσχω από κανένα είδος προγονοπληξίας. Οι Μακεδόνες εξάλλου θεωρούνταν βάρβαροι από τους κατοίκους της Νότιας Ελλάδας.

Αριστερός αντιεθνικισμός

Συγγραφέας: 

Ευτύχης Μπιτσάκης

ΟΥΤΟΠΙΑ, Τεύχος: 81, ΣΕΛ. 7

Ένας ιδιότυπος αριστερός αντιεθνικισμός ευδοκιμεί τα τελευταία χρόνια σε ορισμένους χώρους της ελληνικής Αριστεράς. Αλλά οι αριστεροί είναι εξ ορισμού αντιεθνικιστές. Ακόμα περισσότερο: είναι διεθνιστές. Πού βρίσκεται λοιπόν το πρόβλημα; Το πρόβλημα δεν είναι σημερινό και ο ελληνικός εθνικισμός δεν είναι τωρινό φαινόμενο. Εθνικισμός σε βάρος των Σλαβομακεδόνων, των Μουσουλμάνων και των Πομάκων της Θράκης. Οξύνθηκε όμως τελευταία με την επιμονή των Σλαβομακεδόνων της FYROM να ονομάζουν τους εαυτούς τους Μακεδόνες και το κράτος τους Μακεδονία. Λοιπόν;

Ο αριστερός αντιεθνικιστής θα αντιτείνει: Κάθε λαός έχει δικαίωμα να επιλέγει το όνομα του έθνους ή της κρατικής του υπόστασης. Σύμφωνοι. Όμως με μια προϋπόθεση: ότι δεν θα πλαστογραφεί την ιστορία, δεν θα διεκδικεί τίτλους ή εδάφη που δεν του ανήκουν, και δεν θα απειλεί γειτονικούς λαούς. Ας δεχτούμε λοιπόν ότι υπάρχει έθνος Σλαβομακεδόνων (επ’ αυτού φαντάζομαι έχουν γνώμη οι ιστορικοί). Το έθνος αυτό δικαιούται να επιλέξει όποιο όνομα θέλει, σεβόμενο τα αυτονόητα τα οποία σημείωσα.

Τι γίνεται λοιπόν με τη γειτονική Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, τη FYROM; Κατ’ αρχάς, στη FYROM συνυπάρχουν δύο εθνότητες: οι Σλαβομακεδόνες και οι Αλβανοί. Ας αγνοήσουμε όμως τις μεταξύ τους διαφορές και ας ασχοληθούμε μόνο με την ισχυρότερη εθνότητα: τους Σλαβομακεδόνες. Επίσης ας αναγνωρίσουμε το καθεστώς του έθνους σε αυτή την εθνότητα. Και ρωτάμε: Πότε εμφανίστηκαν οι Σλάβοι στον ελληνικό χώρο, και ειδικά στην ιστορική Μακεδονία; Γνωστό: τον 6ο, 7ο, 8ο αιώνα μ.Χ. Δηλαδή χίλια χρόνια περίπου μετά το Μακεδονικό βασίλειο και τον Αλέξανδρο. Δεν πάσχω από κανένα είδος προγονοπληξίας. Οι Μακεδόνες εξάλλου θεωρούνταν βάρβαροι από τους κατοίκους της Νότιας Ελλάδας. Είναι γνωστό ότι τα σλαβικά φύλα έφτασαν μέχρι την Πελοπόννησο και βαθμιαία αφομοιώθηκαν. Έμειναν βεβαίως τα τοπωνύμια, που πολλά επιβιώνουν μέχρι και σήμερα, παρ’ όλες τις μετονομασίες στις οποίες προχώρησε το ελληνικό κράτος. Όμως συμπαγείς σλαβικοί πληθυσμοί, πλειοψηφικοί, υπήρχαν μόνο σε ορισμένες περιοχές της βόρειας ελληνικής Μακεδονίας, και κυρίως στη βόρειο Μακεδονία, στη σημερινή FYROM. Πού στηρίζεται λοιπόν ο σλαβομακεδονικός, όψιμος και ανιστορικός εθνικισμός και ο συνακόλουθος αλυτρωτισμός;

Μπιτσάκης: "Θα μείνουμε αδιάφοροι μπροστά στην καταστροφή μιας νέας γυναίκας;"

Του Ευτύχη Μπιτσάκη

«Εν φυλακήν ήμην και ουκ ήλθατε προς με» 

Δυο νέοι άνθρωποι, η Ηριάννα και ο Κωνσταντίνος, είχαν την ευτυχία να αγαπιούνται.

Ο Κωνσταντίνος κατηγορήθηκε για συμμετοχή στους «Πυρήνες της Φωτιάς».

Η ψευδής κατηγορία κατέπεσε και ο «τρομοκράτης» αθωώθηκε. Αργότερα η φίλη του συλλαμβάνεται και οδηγείται στο δικαστήριο.

Κατά τον αρμόδιο ιατροδικαστή της ΕΛ.ΑΣ., το τμήμα του DNA που χρησιμοποιήθηκε ως ενοχοποιητικό στοιχείο δεν ήταν αρκετό για να υπάρξει ταυτοποίηση.

Και όμως, χωρίς στοιχεία, η νέα κοπέλα, υποψήφια διδάκτωρ, καταδικάστηκε σε 13 χρόνια φυλακή. 

Θα αφήσουμε τη νέα κοπέλα να καταστραφεί; Το κάθε ανθρώπινο ον είναι μοναδικό και ανεπανάληπτο.

Και όχι μόνο: είναι πρόσωπο φορέας ελπίδων και δυνατοτήτων που θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν.

Ποιος, ελαφρά τη καρδία και χωρίς αποδείξεις αποφασίζει για τη ζωή του μοναδικού προσώπου; 

Στα χριστιανικά μας δικαστήρια κρέμεται η εικόνα του Χριστού και ενίοτε η επιγραφή «Μηδενί δίκην δικάσης πριν αμφοίν μύθον ακούσης». Λοιπόν; 

Κατά την περίοδο του εμφυλίου, δεκάδες χιλιάδες σύρθηκαν στα στρατοδικεία και στα κακουργιοδικεία, δικάστηκαν, εκτελέστηκαν ή πέρασαν 5, 10, 20 χρόνια στη φυλακή.

Τότε ήταν εμφύλιος. Η ανθρωποφαγική τακτική της Δικαιοσύνης δεν δικαιολογείται, αλλά κατανοείται χωρίς να αθωώνεται.

Εγώ, νεαρός φοιτητής, κατηγορήθηκα ότι έστελνα όπλα στον Δημοκρατικό Στρατό, ότι θα παρέδιδα τη Μακεδονία στους Σέρβους και τη Θράκη στους Βουλγάρους.

Τόσο σπουδαίος ήμουν κατά το κατηγορητήριο. Ο βασιλικός επίτροπος ζήτησε την καταδίκη μου σε θάνατο, επειδή δεν αποκήρυξα το ΚΚΕ.

Συνέπειες: Εμεινα 7,5 χρόνια φυλακή και 8 έξω από το Πανεπιστήμιο και άλλα τόσα χωρίς διαβατήριο. 

Ποιος θα μου δώσει τα 7,5 χαμένα χρόνια της νιότης μου, τα 15 χρόνια της χαμένης επιστημονικής μου ζωής; 

Ποιος θα απολογηθεί για την οδύνη των γονιών μου και της οικογένειάς μου; 

Χρησιμοποίησα την προσωπική μου περίπτωση ως τυπική, αντιπροσωπευτική των χαλκευμένων αποφάσεων της τότε Δικαιοσύνης. 

Τότε ήταν εμφύλιος. Αλλά τώρα έχουμε δημοκρατία και «αριστερή» κυβέρνηση και οι ιερείς ψάλλουν: «Δικαιοσύνην μάθετε, οι ενοικούντες επὶ της γης».

Θα μείνουμε αδιάφοροι μπροστά στην καταστροφή μιας νέας γυναίκας; Και όμως, ένα κίνημα διαμαρτυρίας αναπτύσσεται ήδη, εδώ και στο εξωτερικό. 

Αίτημα: Να ανασταλεί η κράτηση της Ηριάννας μέχρι την εκδίκαση στο Εφετείο. Και να ελπίσουμε ότι η «τυφλή» Δικαιοσύνη δεν είναι και αναίσθητη. 

Πρόταση: Οι δικαστές που καταδικάζουν αθώους, να δικάζονται για το έγκλημά τους. Η σημερινή κυβέρνηση ας ψηφίσει σχετικό νόμο. 

Η έννοια της προόδου (και η ανάπτυξη): Η αστική και η μαρξιστική αντίληψη

Του Ευτύχη Μπιτσάκη
Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Ο εκσυγχρονισμός και η ανάπτυξη είναι σήμερα κεντρικός στρατηγικός στόχος

των κυβερνήσεων και κεντρικές έννοιες της προπαγάνδας. Ποια είναι όμως η ουσία αυτής της πολιτικής, η οποία καλύπτεται από την αχλύ της ιδεολογίας; Εκσυγχρονισμός και ανάπτυξη ταυτίζονται με την πρόοδο. Τι σημαίνει όμως πρόοδος; Και ειδικότερα τι σημαίνει πρόοδος στην εποχή της «παγκοσμιοποίησης»;

Η τάση για τεχνολογική ανανέωση, η τάση για αναδιάρθρωση των κεφαλαιοκρατικών σχέσεων και η τάση για παγκοσμιοποίηση, είναι εγγενείς στον καπιταλισμό. Η τάση αυτή έγινε κυρίαρχη στην εποχή μας με τη θυελλώδη ανάπτυξη των φυσικών επιστημών και της τεχνολογίας. Η ανάπτυξη όμως οδήγησε στη γενική ευημερία όπως φαντάζονταν οι ιδεολόγοι της πρώιμης αστικής τάξης; Οδήγησε στην εκλογίκευση των κοινωνικών σχέσεων και στην «αιώνια ειρήνη»; (Καντ). Τα γεγονότα είναι γνωστά. Η τεχνολογική πρόοδος είχε ως συνέπεια την πρωτοφανή αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας και κατά συνέπειαν την πρωτοφανή συγκέντρωση κοινωνικού πλούτου και κεφαλαίου. 

Αλλά η συσσώρευση κεφαλαίου είχε ως συνέπεια, μέσα από την παγκοσμιοποίηση των αντιθέσεων και του ανταγωνισμού, την επίσης πρωτοφανή συγκεντροποίηση.

Σήμερα την παγκόσμια οικονομία την ελέγχει ένα αριθμός πολυεθνικών γιγάντων, που αντίστοιχα καθορίζει την παγκόσμια πολιτική. Έτσι η τεχνολογική πρόοδος αποδείχθηκε «θεομηνία» (Μαρξ) για τους λαούς του πλανήτη. Η παγκοσμιοποίηση είναι προπαντός παγκοσμιοποίηση του παρασιτικού - χρηματιστικού κεφαλαίου (1-1,5 τρισεκ. δολάρια διακινούνται ημερησίως στους καθεδρικούς του τζόγου) και παγκοσμιοποίηση των ενδογενών αντιθέσεων του καπιταλισμού. Ειδικότερα η τάση για παγκοσμιοποίηση συμβάδισε με την πολιτική του νεοφιλελευθερισμού και είχε ως συνέπεια την ένταση της εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης, την ένταση της ανεργίας, και την καταστροφή των εργασιακών σχέσεων. Συνεπώς την όξυνση της αντίθεσης φτώχειας πλούτου. Για ποια πρόοδο μιλάμε λοιπόν;

Η αναπτυξιακή ιδεολογία δεσπόζει σήμερα και στη χώρα μας. Οι έννοιες: ανάπτυξη, τεχνολογική πρόοδος, παραγωγικότητα κλπ., έχουν γίνει κεντρικές έννοιες του πολιτικού λόγου. Βασικός στόχος εξάλλου της σημερινής κυβέρνησης είναι ο «εκσυγχρονισμός». Η τεχνολογική και οικονομική ανάπτυξη ταυτίζεται κατά κανόνα από τους προπαγανδιστές με την πρόοδο. Αλλά η ανάπτυξη δεν είναι ουδέτερη έννοια: υπάρχει καπιταλιστική ανάπτυξη και ανάπτυξη προς όφελος της εργατικής τάξης και ευρύτερα των εργαζομένων, η οποία, αναπόφευκτα, έχει αντικαπιταλιστική κατεύθυνση. Για ποια ανάπτυξη λοιπόν μιλάμε; Ποιοι θα ωφεληθούν από την τυχόν τεχνολογική και οικονομική ανάπτυξη, και ποιοι θα την πληρώσουν; Αντίστοιχα, τι σημαίνει πρόοδος; Υπάρχει γενική πρόοδος και γενικό καλό; Μπορούμε σήμερα να μιλάμε με τους όρους του αφηρημένου, αστικού ανθρωπισμού; Το κείμενο που ακολουθεί δεν θα εισέλθει στις ελληνικές πτυχές του προβλήματος. Ωστόσο, μια απόπειρα θεωρητικής αποσαφήνισης έχει άμεση πολιτική εμβέλεια.

Οπως οι γέροντες της Κέας

Του Ευτύχη Μπιτσάκη

Καθ’ υπόδειξιν του Ευτ. Μπιτσάκη αναδημοσιεύουμε το άρθρο του που είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» στις 24/10/97, επ’ αφορμή της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης που ετοίμαζε η τότε κυβέρνηση Σημίτη. Με το άρθρο αυτό, που θα μπορούσε κάλλιστα να είχε γραφτεί σήμερα, αποδεικνύεται ότι η ασφαλιστική μεταρρύθμιση που τώρα προτείνεται, δεν είναι εφεύρεση των τελευταίων κυβερνήσεων. Τα μέτρα που προτείνει η κυβέρνηση, είχαν προταθεί προ 19 ετών από τον καθηγητή Σπράο.

Ορμητικός και θορυβώδης εισήλθεν ο κ. Σπράος εις το προσκήνιον. Οπως άλλοτε οι χήνες του Καπιτωλίου. Αλλά ήδη ο εχθρός είναι εντός!

Περί τίνος πρόκειται λοιπόν; Προφανώς για την κρίση του ασφαλιστικού συστήματος το οποίον, κατά το σωτήριον έτος 2010 (ή κάτι τέτοιο) προβλέπεται να καταρρεύσει. Αιτία κατά τον κ. Σπράο;

Οι Ελληνες δεν γεννούν επαρκώς αλλά και δεν πεθαίνουν εγκαίρως, με συνέπεια να μην εισέρχονται στην αγορά εργασίας νέοι εργαζόμενοι και να παραμένουν εν ζωή οι συνταξιούχοι. («ΤΑ ΝΕΑ», 14/10). Αυτή είναι η νέα, λογιστική αντίληψη της ανθρώπινης ζωής.

Ευρωπαϊκή Ένωση: Περί αξιών και πολέμων

ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

Δημοσίευση: Φύλλο 294 - 09/1/2016

Αἱ ἀλώπεκες φωλεοὺς ἔχουσιν καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατασκηνώσεις, ὁ δὲ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἔχει ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ

Του Ευτύχη Μπιτσάκη

Η τραγωδία στο Αιγαίο συνεχίζεται. Καθημερινά μετράμε τους πνιγμένους: άντρες, γυναίκες και παιδιά. Στην άμμο ξεβρασμένα πτώματα παιδιών, θυμίζουν πτώματα πνιγμένων ζώων. Όσοι γλίτωσαν από τον πνιγμό, βαδίζουν τώρα κάτω από τη βροχή, κοιμούνται άστεγοι κάτω από τον εχθρικό ουρανό, οδοιπορούν πεισματικά, νηστικοί και βρεγμένοι, προς τη νέα Γη της Επαγγελίας. Ποια γη; Τη Γερμανία και τις άλλες χώρες του Βορρά. Άφησαν τη γη τους και τα σπίτια τους. Τους συγγενείς και τους φίλους. Ελπίδα; «Να φτιάξουν μια νέα ζωή»! Πού και πώς; Και τι συναντούν; Συρματοπλέγματα και κλειστά σύνορα. Την παγωνιά των κρατών και την όποια αλληλεγγύη των ανθρώπων. Και προπαντός των Ελλήνων.

Γιατί αυτό το κύμα των προσφύγων και των μεταναστών που διασχίζουν με πλαστικές βάρκες και σάπια καράβια το Αιγαίο; Και ερωτά ο ποιητής:

Μα τι γυρεύουν οι ψυχές μας ταξιδεύοντας
πάνω σε καταστρώματα κατελυμένων καραβιών
στριμωγμένες με γυναίκες κίτρινες και μωρά που κλαίνε
χωρίς να μπορούν να ξεχαστούν ούτε με τα χελιδονόψαρα
ούτε με τ’ άστρα που δηλώνουν στην άκρη τα κατάρτια.
Μα τι γυρεύουν οι ψυχές μας ταξιδεύοντας
πάνω στα σαπισμένα θαλάσσια ξύλα
από λιμάνι σε λιμάνι; […]
σε μια πατρίδα που δεν είναι πια δική μας
ούτε δική σας

Γιώργος Σεφέρης

Μετανάστες και πρόσφυγες υπήρχαν πάντα. Από την εποχή της αρχαίας Ελλάδας και της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, μέχρι τις μεγάλες μεταναστεύσεις των λαών που συνέβαλαν αποφασιστικά στη διαμόρφωση της Ευρώπης. Οι μετανάστες αναζητούσαν μια καλύτερη ζωή. Οι πρόσφυγες ήταν θύματα πολέμου, δικτατορικών καθεστώτων, εμφύλιων συγκρούσεων. Ποιες είναι όμως οι αιτίες του σημερινού τραγικού φαινομένου;

Mνημόνια: Θα τα κάψουμε;

Του Ευτύχη Μπιτσάκη

Αναζητώντας διέξοδο εν μέσω μιας καταστροφικής κατάστασης 

Στο  προηγούμενο άρθρο επιχείρησα να επισημάνω τις αιτίες οι οποίες ανάγκασαν την κυβέρνηση να υπογράψει ένα καταστροφικό Μνημόνιο. Κύρια αιτία, κατά τη γνώμη μου, ήταν ένα λάθος στρατηγικού χαρακτήρα: η επαναλαμβανόμενη βεβαίωση ότι η χώρα μας θα παραμείνει στην Ε.Ε. Η βασική αυτή θέση εμπόδιζε την κυβέρνηση να αξιοποιήσει ορισμένα πλεονεκτήματα υπέρ της Ελλάδας. Το Μνημόνιο υπογράφτηκε και το πρόβλημα συνεχίζει να διχάζει τις πολιτικές δυνάμεις της Αριστεράς.

Ο ΣΥΡΙΖΑ δήλωνε σε κάθε ευκαιρία: Δεν πουλάμε. Θα θάψουμε τα μνημόνια. Πριν από την υπογραφή του Μνημονίου, η κυβέρνηση είχε ήδη αθετήσει πολλές από τις προεκλογικές δεσμεύσεις της. Με το Μνημόνιο δεσμεύεται για συγκεκριμένα μέτρα:

ΔΕΗ: Θα παραχωρηθεί το 50% του μεριδίου αγοράς της ΔΕΗ σε ιδιώτες-ανταγωνιστές. Επίσης, θα υπάρξει σύμπραξη με ιδιώτη-επενδυτή. Κατά το υπουργείο, στόχος είναι να διατηρηθεί ο κρατικός έλεγχος της ΔΕΗ και των ΕΛΠE (Ελληνικά Πετρέλαια). Με ποιο τρόπο;

Φυσικό αέριο: Πλήρης απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου.

ΟΛΠ: Σύμφωνα με το κείμενο της Σύμβασης, προσδιορίζεται ρητά ότι ο ΟΛΠ πωλείται όπως είναι, χωρίς καμιά εξαίρεση χώρου. Σύμφωνα με τη νέα Σύμβαση, ο επενδυτής θα διαχειρίζεται το εμπορικό κομμάτι. Θα πωληθούν τα σιλό. Θα πουληθεί σύσσωμο το παραλιακό μέτωπο της Δραπετσώνας, η περιοχή των Λιπασμάτων κ.λπ.

ΟΛΘ: Παρόμοια εκποίηση.

Ελλάδα και Ευρωπαϊκή Ένωση: και τώρα τι;

Του Ευτύχη Μπιτσάκη

Η χώρα στο πιο κρίσιμο σημείο της νεώτερης ιστορίας της

Η διαμάχη για τη θέση της Ελλάδος στην υπό ενοποίηση Ευρώπη άρχισε από την εποχή της ίδρυσης της ΕΟΚ (Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα -1958) και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Τα αστικά κόμματα ήταν και είναι υπέρ της συμμετοχής. Η Aριστερά (τότε ΕΔΑ) ήταν εναντίον της ΕΟΚ (λάκκος των λεόντων). Η θέση αυτή ήταν σωστή. Τότε υπήρχε το «σοσιαλιστικό στρατόπεδο», ισχυρά κομμουνιστικά κόμματα στη Δύση, εργατικό κίνημα κ.λπ. Η Ελλάδα είχε συμμάχους στον πολιτικό και οικονομικό τομέα.

Σήμερα οι συνθήκες αυτές δεν υπάρχουν. Και σήμερα η χώρα μας είναι ουσιαστικά χρεοκοπημένη και το πρόβλημα των σχέσεων με την Ε.Ε. συνεχίζει να διχάζει την Aριστερά. Ειδικότερα, υπήρξε το κύριο εμπόδιο στην συνεργασία των δυνάμεών της (επί του παρόντος) εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς. Αλλά, σήμερα, δεν πρόκειται απλώς για συμμετοχή ή μη για «μέσα» ή «έξω». Σήμερα παίζεται το μέλλον της Ελλάδας. Και οι μεν μονίμως υποτελειακοί δεν ανησυχούν. Αλλά οι ηγεσίες της Αριστεράς δεν μπόρεσαν να υπερβούν τις παραδοσιακές καταγωγικές αγκυλώσεις τους και να συγκροτήσουν ένα λαϊκό, πατριωτικό μέτωπο για τη σωτηρία της χώρας.

«ΟΧΙ» ΣΤΗ ΝΕΑ ΚΑΤΟΧΗ!

Του ΕΥΤΥΧΗ ΜΠΙΤΣΑΚΗ*

Γιατί οι λεγόμενοι «εταίροι» θέλουν να μας γονατίσουν, να μαςεξευτελίσουν και τελικά να μας πεθάνουν; Το βασικό δεν είναι το χρέος. Φυσικά, τοκογλύφοι, προτεστάντες ή καθολικοί ,έναν θεό προσκυνούν: το χρήμα. Η άθλια συμπεριφορά τους, συμπεριφορά μπακάληδων (δεν έχω τίποτα με τους μπακάληδες, τους εξαφάνισαν εξάλλου οι πολυεθνικές), δεν εξηγείται μόνο από τη μικρότητά τους, ούτε από το ότι καλοπληρωμένοι υπάλληλοιυπηρετούν πιστά τους εργοδότες τους.

Δούλοι πιστοί, ανέλαβαν ένα κυρίως θεάρεστο έργο :  Να συντρίψουν την πρώτη αριστερή κυβέρνηση που εκλέχτηκε δημοκρατικά από έναν λαό στο νοτιοανατολικό άκρο της Ευρώπης. Τι σημασία έχει για τον άκαρδο κόσμο τους, αν για να ανατρέψουν μια κυβέρνηση ταπεινώνουν και εξοντώνουν έναν λαό - τον λαό που τους έδωσε τα φώτα της επιστήμης, της τέχνης και της φιλοσοφίας;

Ο Μακρυγιάννης, απαριθμώντας τους διαδοχικούς κατακτητές της πατρίδας μας, κατέληγε: Εμενε πάντα μια μαγιά για την αναγέννηση του έθνους. Σήμερα ο λαός μας κινδυνεύει να χαθεί ως πολιτισμική οντότητα με την ομογενοποίηση μέσα στη χοάνη του πολυεθνικού καπιταλισμού. (Να γίνει η Ελλάδα ένα απέραντο ξενοδοχείο - Γ. Σεφέρης).

Συνεπώς, το «όχι» της Κυριακής δεν σημαίνει μόνο την απόρριψη της πρότασης των δανειστών. Σημαίνει ότι ο ελληνικός λαός υψώνει ξανά το πατριωτικό και το ηθικό του ανάστημα και ξανασυνδέεται  ψυχικά με τις μεγάλες εθνικοαπελευθερωτικές παραδόσεις του. Την Κυριακή ο λαός (εκτός από τους παλαιόθεν και νυν εθελόδουλους) θα βροντοφωνάξει: «Οχι» στη νέα κατοχή. «Οχι» στα σχέδια που θέλει να μας επιβάλει η φωλέα εχιδνών, που λέγεται ΔΝΤ και γραφειοκράτες της Ε.Ε.

Και για τους εθελόδουλους και τους αδιάφορους: «Ανάξιος όποιος κάπου ακούει το προσκλητήρι των καιρών, σάλπιγγα ή τύμπανο, τ’ ακούει, δεν λέει Παρών» (Κωστής Παλαμάς)

* Ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου ( φιλοσοφίας). Συγγραφέας πολλών βιβλίων θεωρητικής φυσικής  και φιλοσοφικής αναζήτησης.Διδάκτορας της Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Paris VIII και διδάκτορας Επικρατείας της Γαλλίας. Δίδαξε Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Paris XI (Orsay) και Φιλοσοφία των Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Paris VIII.

*Πηγή: Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών την Τετάρτη  1 Ιουλίου 2015

Και τώρα τι; Μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης

Του Ευτύχη Μπιτσάκη


Αυτές τις ημέρες κορυφώνεται το δράμα που παίζεται σε βάρος της χώρας μας, «στιγμή» (με την εγελιανή έννοια του όρου) που θα απαντήσει στο ερώτημα: υποτέλεια ή εθνική ανεξαρτησία και προοδευτική πορεία με στρατηγικό στόχο τον σοσιαλισμό.
Ουσιαστικά είμαστε μια χρεοκοπημένη χώρα. Πώς φτάσαμε λοιπόν εδώ; Η απάντηση είναι απλή και σαφής: Οι μεταπολεμικές κυβερνήσεις υπέταξαν το αίτημα της εθνικής ανεξαρτησίας και της κοινωνικής προόδου στο ταξικό συμφέρον της κυρίαρχης τάξης. Οι μετέπειτα αγώνες της Αριστεράς συνδύαζαν διαλεκτικά (ή έπρεπε να συνδυάζουν) το πατριωτικό (εθνική ανεξαρτησία) με το ταξικό (κοινωνική απελευθέρωση, σοσιαλισμός).
ΣΗΜΕΡΑ, ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ γενικής κρίσης του καπιταλισμού, το κεφάλαιο (με κυρίαρχο το χρηματιστικό), με την πολιτική του νεοφιλελευθερισμού, δεν επιχειρεί απλώς να μεταφέρει τα αποτελέσματα της κρίσης σε βάρος της εργατικής τάξης και των υποτελών στρωμάτων.
Επιδιώκει να καταστρέψει όσα κέρδισαν οι λαοί την περίοδο του αιματοβαμμένου καπιταλισμού (πληρωμή της εργατικής δύναμης, κράτος πρόνοιας, προοδευτική παιδεία κλπ.). Με τον οικονομικό πόλεμο, ο επί του παρόντος νικηφόρος καπιταλισμός επιδιώκει να συνθλίψει τις κοινωνικές αντιστάσεις και ταστόχρονα να σαρώσει τα κινήματα εθνικής ανεξαρτησίας. Η χώρα μας επιλέχθηκε ως πειραματόζωο για την εφαρμογή της νεοφιλελεύθερης θεωρίας και πράξης. Γιστί; Επειδή λόγω ειδικών συνθηκών, αλλά και επειδή η εγχώρια κυρίαρχη τάξη, υποτελειακή από παράδοση, θα δεχόταν πιο εύκολα αυτόν τον εθνοκτόνο ρόλο.

ΗΘΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Του ΕΥΤΥΧΗ ΜΠΙΤΣΑΚΗ*

Η πολιτική, λένε, είναι η τέχνη του εφικτού. Αλλά η πολιτική δεν είναι μόνο «τέχνη», «στιγμή» της ταξικής πάλης, έχει μια γνωσιοθεωρητική και μια ηθική θεμελίωση. Αναδραστικά, εκτός από τις πρακτικές κοινωνικές συνέπειες, παράγει ιδεολογία. Εχει συνεπώς γνωσιοθεωρητικές και ηθικές επιπτώσεις.

Στις επικείμενες εκλογές συγκρούονται δύο κόσμοι: ο ηθικά και πολιτικά αδίστακτος κόσμος της υποτέλειας και της χρεοκοπίας, δηλαδή ο κόσμος της κυρίαρχης τάξης, και ο κόσμος των εργαζομένων (εργατική τάξη, αγρότες, κ.λπ.), ο κόσμος που παράγει και που είναι ο κόσμος που αγωνίζεται για δημοκρατία, κοινωνική δικαιοσύνη και εθνική ανεξαρτησία.

Ας σκιαγραφήσουμε τα έργα και τις συνέπειες των έργων του κόσμου της υποτέλειας και του εργαζόμενου λαού. Τα «πρακτικά έργα» και την ηθική των πρωταγωνιστών, της ανανεούμενης ελληνικής τραγωδίας. Και την αγωνιστική στάση της Αριστεράς. Η αστική «μας» τάξη, για λόγους ιστορικούς και κοινωνικούς (δουλεία και ξένη κυριαρχία, μετά την επανάσταση του ‘21), δεν μπόρεσε να ολοκληρώσει τον αστικοδημοκρατικό μετασχηματισμό της κοινωνίας.

Η εξάρτηση από τις ξένες δυνάμεις ήταν μια βασική υποτελειακή σχέση, η δημοκρατία παρέμεινε ανάπηρη και η οικονομική ανάπτυξη συνέχισε να βρίσκεται σε διαφορά φάσης σε σχέση με τις ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης. Αντίστοιχα η κυρίαρχη ιδεολογία ήταν διαποτισμένη από την προκαπιταλιστική πραγματικότητα και οι πρώτες απόπειρες αστικού Διαφωτισμού αντιμετώπισαν την κρατική εχθρότητα και την εχθρότητα των «οργανικών» ιδεολόγων της κυρίαρχης τάξης.