- Αρχική σελίδα
- ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
- 1940
- ΕΡΤFLIX
- ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟ ΧΘΕΣ
- ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ
- ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ
- ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΟ ΡΑΔΙΟ
- ΘΕΑΤΡ/ΜΟΥΣ/ΒΙΒΛΙΟ
- ΘΕΑΤΡΟ
- ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ
- ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΚΑΪ
- ΑΡΧΕΙΟ ΕΡΤ
- ΜΟΥΣΙΚΗ
- ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
- Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΜΟΥ
- ΤΥΠΟΣ
- ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ
- ΟΛΑ ΔΩΡΕΑΝ
- ΒΙΝΤΕΟ
- forfree
- ΟΟΔΕ
- ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΗΧΟΣ
- ΔΩΡΕΑΝ ΒΟΗΘΕΙΑ
- ΦΤΙΑΧΝΩ ΜΟΝΟΣ
- ΣΥΝΤΑΓΕΣ
- ΙΑΤΡΟΙ
- ΕΚΠ/ΚΕΣ ΙΣΤΟΣ/ΔΕΣ
- Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΑΣ
- ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
- ΓΟΡΔΙΟΣ
- SOTER
- ΤΑΙΝΙΑ
- ΣΙΝΕ
- ΤΑΙΝΙΕΣ ΣΗΜΕΡΑ
- ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
- Ε.Σ.Α
- skaki
- ΤΕΧΝΗ
- ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
- ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΗΣ
- gazzetta.gr
- ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ
- ΑΝΤΙΦΩΝΟ
- ΔΡΟΜΟΣ
- ΛΥΓΕΡΟΣ
- ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ...
- ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
- γράμματα σπουδάματα...
- 1ο ΑΝΩ ΛΙΟΣΙΩΝ
- ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ & ΓΛΩΣΣΑ
- ΓΙΑΓΚΑΖΟΓΛΟΥ
- ΜΥΡΙΟΒΙΒΛΟΣ
- ΑΡΔΗΝ
- ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΥΠΕΠΘ
- ΕΙΔΗΣΕΙΣ
- ΑΠΟΔΕΙΠΝΟ
- ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Τετάρτη 1 Ιανουαρίου 2025
“Πρωτοχρονιά” του Γεωργίου Σουρή
…κι αρχή καλός μας χρόνος.
Με την ευκαιρία άλλης μίας Πρωτοχρονιάς ας θυμηθούμε ένα ποίημα, από τα σχετικά άγνωστα, του μεγάλου μας σατιρικού και Τσιριγώτη Γεωργίου Σουρή, μαζί με ένα μικρό εορταστικό που δείχνει τη στιχουργική του δεινότητα.
Τρίτη 31 Δεκεμβρίου 2024
Η ανίκητη ελπίδα
Του Αντώνη Καραμπάτσου
Αν δεν ελπίζεις το ανέλπιστο, δεν θα το βρεις.
Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ.,
Ελπίδα είναι; «το ενύπνιο ενός ξύπνιου»,
Η ανίκητη ελπίδα
Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου 2024
Ὁ νεογέννητος Χριστὸς πολιτικὸς πρόσφυγας

Ἀπὸ τὴ Ραμᾶ στὴ Ραμάλα
Ἀναχωρησάντων δὲ αὐτῶν ἰδοὺ ἄγγελος Κυρίου φαίνεται κατ᾿ ὄναρ τῷ ᾿Ιωσὴφ λέγων· ἐγερθεὶς παράλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ φεῦγε εἰς Αἴγυπτον, καὶ ἴσθι ἐκεῖ ἕως ἂν εἴπω σοι· μέλλει γὰρ ῾Ηρῴδης ζητεῖν τὸ παιδίον τοῦ ἀπολέσαι αὐτό.
῾Ο δὲ ἐγερθεὶς παρέλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ νυκτὸς καὶ ἀνεχώρησεν εἰς Αἴγυπτον,
καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς ῾Ηρῴδου, ἵνα πληρωθῇ τὸ ρηθὲν ὑπὸ τοῦ Κυρίου διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· ἐξ Αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου.
Ὅπως γράφει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος,
” Βλέπεις, αὐτὸ γίνεται καὶ στὸν Χριστό, ἐνῶ ἀκόμη εἶναι στὰ σπάργανα; Μόλις γεννήθηκε, ξεσηκώθηκε ἐναντίον του ὁ Ἡρώδης.
Ἀκολουθεῖ ἡ φυγὴ στὴν Αἴγυπτο. Ἐξορία σὲ χώρα βαρβαρική.
Ἀκούγοντας τὰ αὐτά, πρόσεξε. Μὴ ταραχθεῖς, ὅταν σὲ βρίσκουν ἀθεράπευτες συμφορὲς καὶ ἀμέτρητοι κίνδυνοι! Καὶ κυρίως πρόσεξε. Μὴ πεῖς: «Γιατὶ μοῦ συμβαίνουν αὐτά; Ἐγώ, ἀφοῦ τηρῶ τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ, ἔπρεπε νὰ στεφανωθῶ καὶ νὰ ἀνακηρυχθῶ νικητής! Νὰ ἀποκτήσω ὄνομα καὶ δόξα!» Μὴ σκέφτεσαι ἔτσι. Ἀντίθετα νὰ τὰ δέχεσαι ὅλα μὲ γενναιότητα….
Πνευματική ζωὴ χωρὶς πειρασμοὺς δὲν γίνεται. Νὰ ἔχεις ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στὸν Θεό. Τέτοια ἐμπιστοσύνη στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ εἶχε καὶ ὁ Δίκαιος Ἰωσήφ. Τοῦ ἐμφανίζεται ὁ Ἄγγελος καὶ τοῦ λέει: «Πάρε τὸ Παιδὶ καὶ τὴ Μητέρα Του καὶ πηγαίνετε στὴν Αἴγυπτο.» Δὲν σκανδαλίσθηκε ὅταν ἄκουσε αὐτὰ ὁ Ἰωσήφ. Οὔτε εἶπε στὸν Ἄγγελο: «Τί μπερδεμένα πράγματα μοῦ λές; Ἐσὺ δὲν μοῦ ἔλεγες προηγουμένως, ὅτι Αὐτὸς θὰ σώσει τὸν λαό Του; Τώρα λοιπόν, οὔτε τὸν Ἑαυτὸ Του δὲν μπορεῖ νὰ σώσει;! Ἄλλα μοῦ ὑποσχέθηκες καὶ ἄλλα γίνονται στὴν πραγματικότητα;»
Πέμπτη 26 Δεκεμβρίου 2024
Η α-νοησία είναι ανέορτη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ
Η Γέννηση του Χριστού στη ζωγραφική

ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ ΜΑΝΟΣ
“Παράδοξον μυστήριον οικονομείται σήμερον. Κοινοποιούνται φύσεις και Θεός άνθρωπος γίγνεται”… Από την πρώτη στιγμή της Γεννήσεως του Χριστού εικονογραφικά προοικονομείται για τον πιστό η Σταύρωση, η Ταφή και βέβαια η Ανάσταση Του, δηλαδή όλος ο Σωτηριολογικός κύκλος που δικαιολογεί την ενσάρκωση του Θεού.
Γι’ αυτό ο Χριστός αποδίδεται σε όλες τις βυζαντινές παραστάσεις μέσα σε σαρκοφάγο, σε τάφο. Εδώ δηλαδή δεν έχουμε ένα ηθογραφικό, κοσμικό γεγονός όπως αποδίδεται το γεγονός στην Αναγέννηση, αλλά δόγμα και μυστήριον μέγα. Ο θεατής προτού συγκινηθεί, πρέπει να θαυμάσει και να φρίξει. Άλλη λεπτομέρεια: Τα ζώα και η φάτνη δεν αναφέρονται στην Καινή Διαθήκη, αλλά στα απόκρυφα Ευαγγέλια, ενδεικτικό του πόσο η δύναμη της αφήγησης υπερβαίνει το όποιο ιστορικό γεγονός. Η γέννηση του Ιησού Χριστού αρχικά εορταζόταν την 6η Ιανουαρίου, μαζί με τα Θεοφάνια. Από τα μέσα του τέταρτου αιώνα όμως καθορίστηκε πρώτα από την εκκλησία της Ρώμης και μετά από την Κωνσταντινούπολη να εορτάζεται στις 25 Δεκεμβρίου.
Σήμερα μόνο οι Αρμένιοι ακολουθούν την αρχαία παράδοση και γιορτάζουν τα Χριστούγεννα στις 6 Ιανουαρίου. Η Εκκλησία της Παλαιστίνης έμεινε πιστή στο αρχαίο έθιμο έως και την βασιλεία του Ιουστινιανού. Στα χρόνια της λατινικής κυριαρχίας στην Κωνσταντινούπολη ο βασιλιάς Λουδοβίκος Θ αγόρασε από το ναό του ιερού παλατίου σταγόνες (!) από το γάλα της Παναγίας που φυλάσσονταν εκεί. Αυτές μαζί με το ακάνθινο στεφάνι του Χριστού μεταφέρθηκαν στο σκευοφυλάκιο της Sainte-Chapelle.
Έκτοτε και κάθε 30η Σεπτεμβρίου εορταζόταν στο Παρίσι η μεταφορά αυτών των λειψάνων για τα οποία γράφτηκαν ειδικοί, λειτουργικοί ύμνοι. Γιατί λοιπόν να μην υποθέσουμε ότι οργανώθηκε παράλληλα και ολόκληρο, θεατρικό δρώμενο που θα παρασταινόταν είτε εντός είτε έξω από το ναό; Πρόκειται για μία συνήθεια, αυτή των ιερών αναπαραστάσεων, της λεγόμενης sacra rappresentazione, άκρως διαδεδομένη σε όλο το Μεσαίωνα αλλά και την Αναγέννηση.
Τετάρτη 25 Δεκεμβρίου 2024
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ: ΜΕ ΤΟΝ ΙΩΣΗΦ ή ΜΕ ΤΟΝ ΜΕΤΤΕΡΝΙΧ;
Του Κώστα Χατζηαντωνίου
ΝΑ ΤΑ ΠΟΥΜΕ;
Του Θοδωρή Παντούλα
Τρίτη 24 Δεκεμβρίου 2024
ΤΟ ΘΕΙΟΝ ΒΡΕΦΟΣ
Πατρός ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΜΕΜΑΝ
"Το παιδί ως Θεός, ο Θεός ως παιδί…
Νίκος Καρούζος – Χριστούγεννα του σταλαγμίτη
στην κοιλιά του καρπού λησμονημένος
και του έδωσαν το όνομα Καρπός
όλα τ’ άστρα των παιδιών αγαπημένων
με τους άνεμους όταν λευκάζουν το χειμώνα.
οι καμπάνες οδηγούσαν από χαλκό μεγάλο
ένα τραγούδι νοσταλγίας αιχμάλωτης…
κι ανεβαίνοντας
σ’ ένα βαθύ άλογο πήγαινα σ’ αυτό
κρατώντας ευωδιαστή φασκομηλιά προς τη θέρμη
του βρεφικού δέρματος όνομα βαθύ και ανάερο.
κι ο θάνατος έφευγε στ’ αστέρια
μονάχα το άστρο νικούσε το πλήθος που είναι τ’ αστέρια
λάμποντας το Ένα.
Κάποτε ο κόσμος γιόρταζε Χριστούγεννα! Τότε που είχε η ζωή σκοπό, και νόημα ο αγώνας.
Κάποτε ο κόσμος γιόρταζε Χριστούγεννα!
ΣΩΤΗΡΗΣ ΓΟΥΝΕΛΑΣ, ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

καὶ ἡ γῆ τὸ Σπήλαιον, τῷ ἀπροσίτῳ προσάγει
Από τη στιγμή που ο Θεός σαρκώνεται δεν μπορούμε να ξανακοιτάμε ψηλά. ‘Ουρανία’ κατά Σωκράτη, είναι η θεωρία των υψηλών, είναι η όραση των άνω ‒άνω θωρώ‒ να θεωρείς τα υπερκείμενα. Τώρα, όμως, ο ουρανός κατέβηκε στη γη, ο Θεός από υπερβατικός γίνεται εμμένων, εγκάτοικος που χτυπά την μέσα θύρα και γυρεύει ‘μονήν’. Ο Θεός φιλάνθρωπα, σαρκωμένος και σταυρωμένος, ήρθε πολύ κοντά στον άνθρωπο, τον άγγιξε, κι αυτό μονάχα έτσι μπορούσε να γίνει ‒διαμέσου ανθρώπινης σαρκός‒ αλλιώς ο άνθρωπος θα εξαφανιζόταν. Είναι ένας από τους λόγους που η ουσία του Θεού μένει ακατάληπτη. Όμως, μετέχουμε του θείου. Μάλιστα, από την Ενανθρώπηση και μετά, μετέχουμε μέσα από το μυστήριο της Ευχαριστίας, μέσα από θυσιαστική αγάπη, μέσα από νιάσιμο για τον άλλο, μέσα από υπέρβαση του εαυτού. Μετέχουμε από Φως σε Φως, αλλά το Φως δεν αντικρίζεται κατάματα, όπως αναπτύσσει ο Σωκράτης στο μύθο του σπηλαίου. Η Εκκλησία είναι ένα Σπήλαιο, μόνο που τώρα, μέσα στο Σπήλαιο κείται το μυστικό Σώμα του ομοούσιου με τον Πατέρα Υιού. Εάν συνδέσουμε το πλατωνικό Σπήλαιο, με το Σπήλαιο της Βηθλεέμ και την Εκκλησία, φτάνουμε εσχατολογώντας στην Πόλη, «την άνωθεν καταβαίνουσαν, εστολισμένη ως Νύμφη», για την οποία κάνει λόγο η Αποκάλυψη. Η σπηλιά μεταμορφώνεται σε πάγκαλη και πάμφωτη Νύμφη.
Υπάρχουν τρεις τουλάχιστον λόγοι για τους οποίους δεν αντικρίζεται το Φως. Ο πρώτος η υπέρτατη φωταύγεια. Ο δεύτερος οι αμαρτίες-αστοχίες-άγνοιες που παρεμβάλλονται ως στρώματα λίπους ‒η παχιά ύλη που αναφέρουν οι Πατέρες‒ που εμποδίζουν την πρόσβαση, όπως τα χοντρά τζάμια και ο τρίτος λόγος οι ενοχές μας, που μας κρατούν δεμένους και φυλακισμένους του πλατωνικού Σπηλαίου, με τον αυχένα αγκυλωμένο απ’ το αλυσόδεμα, έτσι ώστε να μη μπορούμε να δούμε παρά μονάχα σκιές. Σήμερα μάλιστα, πολλοί ούτε τις σκιές δεν μπορούν να δουν. Ζουν σε απόλυτο σκοτάδι, σ’ ένα είδος μόνιμης ύπνωσης ή χαύνωσης.
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης "Ο έρωτας στα χιόνια"...

".... − Σεβτὰς εἶν' αὐτός, δὲν εἶναι τσορβάς …· ἔρωντας εἶναι, δὲν εἶναι γέρωντας.
....Ἐξεπιάσθη ἀπὸ τὴν λαβήν του. Ἐκλονήθη, ἐσαρρίσθη, ἔκλινε καὶ ἔπεσεν. Ἐξηπλώθη ἐπὶ τῆς χιόνος, καὶ κατέλαβε μὲ τὸ μακρόν του ἀνάστημα ὅλον τὸ πλάτος τοῦ μακροῦ στενοῦ δρομίσκου.
Ἅπαξ ἐδοκίμασε νὰ σηκωθῇ, καὶ εἶτα ἐναρκώθη. Εὕρισκε φρικώδη ζέστην εἰς τὴν χιόνα.
«Εἶχαν οἱ φωτιὲς ἔρωτα!… Εἶχαν οἱ θηλιὲς χιόνια!»
Καὶ τὸ παράθυρον πρὸ μιᾶς στιγμῆς εἶχε κλεισθῆ. Καὶ ἂν μίαν μόνον στιγμὴν ἠργοπόρει, ὁ σύζυγος τῆς Πολυλογοῦς θὰ ἔβλεπε τὸν ἄνθρωπον νὰ πέσῃ ἐπὶ τῆς χιόνος.
Πλὴν δὲν τὸν εἶδεν οὔτε αὐτὸς οὔτε κανεὶς ἄλλος. Κ' ἐπάνω εἰς τὴν χιόνα ἔπεσε χιών. Καὶ ἡ χιὼν ἐστοιβάχθη, ἐσωρεύθη δύο πιθαμάς, ἐκορυφώθη. Καὶ ἡ χιὼν ἔγινε σινδών, σάβανον.
Καὶ ὁ μπαρμπα−Γιαννιὸς ἄσπρισεν ὅλος, κ' ἐκοιμήθη ὑπὸ τὴν χιόνα, διὰ νὰ μὴ παρασταθῇ γυμνὸς καὶ τετραχηλισμένος, αὐτὸς καὶ ἡ ζωή του καὶ αἱ πράξεις του, ἐνώπιον τοῦ Κριτοῦ, τοῦ Παλαιοῦ Ἡμερῶν, τοῦ Τρισαγίου."
Ο Κώστας Καστανάς διαβάζει Χριστουγεννιάτικα διηγήματα: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης "Ο έρωτας στα χιόνια"...
Ο έρωτας στα χιόνια - Παπαδιαμάντης_Μέρος 1ο
Η Σαπφώ Νοταρά διαβάζει το διήγημα "Ο έρωτας στα χιόνια" του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Ο ήχος είναι από το αρχείο της ΕΡΤ.
Έρωτας στα χιόνια - Γεράσιμος Ανδρεάτος|Χρυσόστομος Σταμούλης
Παπαδιαμάντης, Αλέξανδρος
Ο έρωτας στα χιόνια
Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ
Καρδιὰ τοῦ χειμῶνος. Χριστούγεννα, Ἅις−Βασίλης, Φῶτα.
Καὶ αὐτὸς ἐσηκώνετο τὸ πρωί, ἔρριπτεν εἰς τοὺς ὤμους τὴν παλιὰν πατατούκαν του, τὸ μόνον ροῦχον ὁποὺ ἐσώζετο ἀκόμη ἀπὸ τοὺς πρὸ τῆς εὐτυχίας του χρόνους, καὶ κατήρχετο εἰς τὴν παραθαλάσσιον ἀγοράν, μορμυρίζων, ἐνῷ κατέβαινεν ἀπὸ τὸ παλαιὸν μισογκρεμισμένον σπίτι, μὲ τρόπον ὥστε να τὸν ἀκούῃ ἡ γειτόνισσα:
− Σεβτὰς εἶν' αὐτός, δὲν εἶναι τσορβάς …· ἔρωντας εἶναι, δὲν εἶναι γέρωντας.
Τὸ ἔλεγε τόσον συχνά, ὥστε ὅλες οἱ γειτονοποῦλες ὁποὺ τὸν ἤκουαν τοῦ τὸ ἐκόλλησαν τέλος ὡς παρατσούκλι: «Ὁ μπαρμπα−Γιαννιὸς ὁ Ἔρωντας».
Διότι δὲν ἦτο πλέον νέος, οὔτε εὔμορφος, οὔτε ἄσπρα εἶχεν. Ὅλα αὐτὰ τὰ εἶχε φθείρει πρὸ χρόνων πολλῶν, μαζὶ μὲ τὸ καράβι, εἰς τὴν θάλασσαν, εἰς τὴν Μασσαλίαν.
Εἶχεν ἀρχίσει τὸ στάδιόν του μὲ αὐτὴν τὴν πατατούκαν, ὅταν ἐπρωτομπαρκάρησε ναύτης εἰς τὴν βομβάρδαν τοῦ ἐξαδέλφου του. Εἶχεν ἀποκτήσει, ἀπὸ τὰ μερδικά του ὅσα ἐλάμβανεν ἀπὸ τὰ ταξίδια, μετοχὴν ἐπὶ τοῦ πλοίου, εἶτα εἶχεν ἀποκτήσει πλοῖον ἰδικόν του, καὶ εἶχε κάμει καλὰ ταξίδια. Εἶχε φορέσει ἀγγλικὲς τσόχες, βελούδινα γελέκα, ψηλὰ καπέλα, εἶχε κρεμάσει καδένες χρυσὲς μὲ ὡρολόγια, εἶχεν ἀποκτήσει χρήματα· ἀλλὰ τὰ ἔφαγεν ὅλα ἐγκαίρως μὲ τὰς Φρύνας εἰς τὴν Μασσαλίαν, καὶ ἄλλο δὲν τοῦ ἔμεινεν εἰμὴ ἡ παλιὰ πατατούκα, τὴν ὁποίαν ἐφόρει πεταχτὴν ἐπ' ὤμων, ἐνῷ κατέβαινε τὸ πρωὶ εἰς τὴν παραλίαν, διὰ νὰ μπαρκάρῃ σύντροφος μὲ καμμίαν βρατσέραν εἰς μικρὸν ναῦλον, ἢ διὰ νὰ πάγῃ μὲ ξένην βάρκαν νὰ βγάλῃ κανένα χταπόδι ἐντὸς τοῦ λιμένος.
Κανένα δὲν εἶχεν εἰς τὸν κόσμον, ἦτον ἔρημος. Εἶχε νυμφευθῆ, καὶ εἶχε χηρεύσει, εἶχεν ἀποκτήσει τέκνον, καὶ εἶχεν ἀτεκνωθῆ.
Καὶ ἀργὰ τὸ βράδυ, τὴν νύκτα, τὰ μεσάνυκτα, ἀφοῦ ἔπινεν ὀλίγα ποτήρια διὰ νὰ ξεχάσῃ ἢ διὰ νὰ ζεσταθῇ, ἐπανήρχετο εἰς τὸ παλιόσπιτο τὸ μισογκρεμισμένον, ἐκχύνων εἰς τραγούδια τὸν πόνον του:
Σοκάκι μου μακρὺ−στενό, μὲ τὴν κατεβασιά σου,
κάμε κ' ἐμένα γείτονα μὲ τὴν γειτόνισσά σου.
Ἄλλοτε παραπονούμενος εὐθύμως:
|
Σε τι μας χρειάζεται η Ενσάρκωση;
από π. Νικόλαος Λουδοβίκος
Ο Θεός θα μπορούσε να σώσει τον άνθρωπο και μέσα από άλλες οδούς: Με μια πράξη ουράνιας συγγνώμης – για παράδειγμα – που καταργεί τις συνέπειες της πτώσης, αντιπαρέρχεται το δεδομένο της ελευθερίας, και αποκαθιστά αμέσως τον κόσμο στον τελικό προορισμό του.Ο ομιλητής εξετάζει, εδώ, το ερώτημα της σχέσης Θεού και ανθρώπου υπό το πρίσμα μιας αμοιβαίως επιζητούμενης πίστης.
Το δίλημμα περί της συζυγικής, συγγενικής ή φιλικής εμπιστοσύνης, οπότε, ξεδιπλώνεται ως η αφετηρία εκείνων των κατανοήσεων οι οποίες θα μας εισαγάγουν στην καρδιά του νοήματος της ύπαρξης.
Είναι μια προσέγγιση – αυτή του π. Νικολάου, εδώ – η οποία καταλήγει να φωτίζει την ολοκλήρωση της ενσάρκωσης αυτού του νοήματος, μέσα από μια πίστη (του Θεού, κατ’ αρχήν, προς τον άνθρωπο) απίστευτη!
Ο π. Νικόλαος Λουδοβίκος μίλησε στη Χριστιανική Εστία της Λάρισας, την Πέμπτη 27 Δεκεμβρίου 2012, με θέμα «Σε τι μας χρειάζεται η Ενσάρκωση;».
Εικονογραφική πλαισίωση της ηχογράφησης: Αντίφωνο
Αντίστροφα γενέθλια ή: μια πασχαλινή εικόνα των Χριστουγέννων! Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου
Θανάσης Ν. Παπαθανασίου
Εκκλησιαστική εικόνα, δηλαδή εικόνα που αφορά την χριστιανική λατρεία, είναι η απεικόνιση κάποιας μορφής (του Χριστού, της Παναγίας ή αγίων) με οιονδήποτε τρόπο, αρκεί η εν λόγω μορφή να είναι αναγνωρίσιμη – κι έτσι να δηλώνεται η ταυτότητα του συγκεκριμένου προσώπου. Αυτό σημαίνει ότι οι εικόνες μπορούν να φτιαχτούν με οιαδήποτε τεχνοτροπία, παραδοσιακή ή μοντέρνα*. Εδώ ωστόσο θα σταθώ στις εικόνες του βυζαντινού τρόπου, οι οποίες κατεξοχήν βρίσκονται σήμερα στις εκκλησίες.
Ο βυζαντινός τρόπος αποτελεί πλούσια εικαστική γλώσσα. Γλώσσα φτιαγμένη όχι με ήχους ή με γράμματα, αλλά με σχήματα και χρώματα. Εδώ λοιπόν θα στήσω αυτί (για την ακρίβεια: θα στήσω μάτι) σε κάτι που έχει να μας πει η βυζαντινή εικόνα της Γέννησης του Χριστού. Είναι σπουδαία προίκα το ότι ο άνθρωπος δύναται να στήνει αυτί (ή: να στήνει μάτι). Αν παραπετάξει αυτή του την προίκα, τότε χάνονται νοήματα, όπως για παράδειγμα χάνεται ένα τραγούδι όταν συναντά ντουβάρι αντί για αυτιά, όπως χάνεται η ευκαιρία για προβληματισμό όταν προσκρούσει σε αντιθρησκευτικό φανατισμό, όπως χάνεται η δυνατότητα για φως όταν η θρησκοληψία χρησιμοποιεί τις εικόνες σαν μαγικά αντικείμενα…

Αν λοιπόν παρατηρήσουμε την βυζαντινή εικόνα των Χριστουγέννων, θα εντοπίσουμε κάποια στοιχεία που θυμίζουν… πλαστογραφίες! Σύμφωνα με τα ευαγγέλια η γέννηση του Χριστού έγινε σε στάβλο και η Παναγία απίθωσε το νεογέννητο σε παχνί ζώων. Στην εικόνα όμως βλέπουμε σπηλιά, κι αντί για παχνί βλέπουμε μια κτιστή κατασκευή σαν τάφο, με τις φασκιές να θυμίζουν σάβανα! Μπορεί λοιπόν να παραπονεθεί κανείς ότι η εικόνα αυτή δεν αποτυπώνει με ακρίβεια ό,τι έγινε, δηλαδή ότι δεν λειτουργεί σαν φωτογραφία.
Γιατί άραγε αυτές τις αλλαγές; Ο βυζαντινός τρόπος βέβαια διαμορφώθηκε σε μακρά πορεία διαλόγου με την γύρω του κοινωνική συνάφεια, αλλά εδώ θα κάνω μόνο μερικές επισημάνσεις που αφορούν το νόημα της γιορτής.
Τα Χριστούγεννα του Μάνου Χατζιδάκι: Ο μύθος των Χριστουγέννων και η σιωπηλή Γέννηση του Χριστού ★ Αέναη επΑνάσταση
Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου, Αρθρογράφος
(Sophia Drekou, BSc in Psychology)Χωρίς τίτλο και ημερομηνίες, θα νόμιζε κανείς ότι γράφτηκε σήμερα το πρωί. Αυτό δείχνει πόσο παρών είναι ο Χατζιδάκις. Όχι, δεν ήταν μπροστά από την εποχή του. Γιατί και τότε μπορούσε κανείς να δει τη φενάκη που κουκούλωνε την αστική μας θλίψη. Τότε η φωτεινή βιτρίνα λεγόταν ΜΙΝΙΟΝ, Αδελφοί Λαμπρόπουλοι, Άκρον Ίλιον Κρυστάλ. Σήμερα, είναι τα Mall, σύγχρονα στρατόπεδα μαζικής κατανάλωσης. Τελικά, ο Χατζιδάκις ήταν και τότε παρών, είναι και σήμερα παρών. Κι αυτός, μαζί με άλλα άχρονα και μαζί διαχρονικά ξωτικά, είναι το αντίδοτο στην ψεύτικη χαρά, στη μασκαρεμένη θλίψη... στα Χριστούγεννα χωρίς Χριστό.
ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΤΡΙΤΟΥ ΜΙΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
Μάνος Χατζιδάκις: Σαν άρχισα τα «Σχόλια» στο Τρίτο το '78, δεν είχα αποσαφηνίσει μέσα μου ούτε το ύφος της γραφής τους, ούτε καλά-καλά τους στόχους μου. Γνώριζα βέβαια πως θά 'πρεπε να ξεκινήσω απ' την πραγματικότητα του τόπου μας, αλλά όχι με τον τρόπο της «βραδυνής» και «μεσημβρινής» παραδημοσιογραφίας - τρόπος και είδος γραφής πού απεχθάνομαι από νέος και περιφρονώ.Σχόλιο με σχόλιο λοιπόν σχημάτιζα τον τρόπο, τη γραφή και το επίπεδο μέσα απ' το όποιο έβλεπα τον νεοελλαδικό κόσμο μας και επικοινωνούσα ολοένα με ένα πλατύτερο κοινό ή καλλίτερα με ένα μεγαλύτερο κοινό, γιατί ποτέ είναι αλήθεια δεν υπήρξα κατάλληλος για το πλατύ κοινό. Φυσικά επικοινωνούσα με όλους, εκτός από τους παραδημοσιογράφους και τον αρμόδιο υφυπουργό - ανίκανους, για μια οποιαδήποτε επικοινωνία.
Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου 2024
Παπαδιαμαντικά Χριστούγεννα
Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2024
Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ
Παραμονή Χριστουγέννων
