Τά κατά Τσαρούχη, περί Ἑλλάδος, ἀποφθέγματα

Δημήτρης Καπράνος Δεκ 06, 2024

Διάβασα μέ ἐνδιαφέρον τό βιβλίο τοῦ Γιώργου Χρονᾶ, ἑνός ἀνθρώπου τῶν Γραμμάτων καί τῶν Τεχνῶν, πού ἀγαπᾶ τό πολυτονικό καί διαβάζει τήν «Ἑστία».

Καί βρῆκα ἰδιαίτερα ἐνδιαφέροντα τά ὅσα ἀναφέρει γιά τόν σπουδαῖο, Πειραιώτη ἐπίσης, ὅπως εἶναι καί ὁ Χρονᾶς, μεγάλο εἰκαστικό μας Γιάννη Τσαρούχη. Τό βιβλίο εἶναι, πράγματι, πολύ ἐνδιαφέρον. Καί θά τό παρουσιάσουμε, μετά τίς «Γιορτές» στόν Πειραιᾶ, ἐλπίζω νά μᾶς δοθεῖ τό «Φουαγιέ» τοῦ Δημοτικοῦ Θεάτρου καί νά περάσουμε μιά ὄμορφη βραδυά. Δέν ἔχει πολλούς ἀξιόλογους συγγραφεῖς σήμερα ἡ πόλη μας. «Ἐξέλιπαν», πού θά ἔγραφε ὁ Παῦλος Νιρβάνας.

Διαβάζοντας, λοιπόν, τό βιβλίο τοῦ δημιουργοῦ τῆς «Ὁδοῦ Πανός» καί τῶν «Ἐκδόσεων Σιγαρέττα», ὁ ὁποῖος μεγάλωσε στά «ὀρεινά» τοῦ Πειραιῶς, φοίτησε στήν «Σχολή Αὐγέρη» (οἱ ἰδιοκτῆτες ὑπῆρξαν φίλοι τῆς ἐπίσης ἐκπαιδευτικοῦ καί ἰδιοκτητρίας τῆς «Σχολῆς Καπράνου» μητέρας μου), καί κατάγεται ἀπό τήν Ἀρκαδία, ἀπό τό Ψαθί τῆς περιοχῆς Μεγαλοπόλεως (θά τόν ἀνακηρύξουμε ἐπίτιμον μέλος τοῦ Συνδέσμου Ἀρκάδων Πειραιῶς «Ὁ Θεόδωρος Κολοκοτρώνης»), ἀσχολήθηκα λίγο περισσότερο μέ τά κατά Τσαρούχη ἀποφθέγματα, τά ὁποῖα βρῆκα συγκεντρωμένα σέ μιά διαδικτυακή ἀνάρτηση καί τά παραθέτω.

• Ἡ Ἑλλάδα εἶναι ὡραία ὡς σκηνικό, ἀλλά ὄχι ὡς παράσταση.

• Ἡ Ἑλλάδα δέν εἶναι οὔτε Ἀνατολή οὔτε Δύση, γι’ αὐτό εἶναι ὑπό διωγμό.

• Στήν Ἑλλάδα ὑπάρχει βρωμιά καί ἀκαταστασία πού δέν ὑπάρχει στό ἐξωτερικό, κι αὐτό ἀρέσει στούς ξένους.

• Ἡ Ἑλλάδα σπάνια βγάζει μεγάλους καλλιτέχνες, γιατί δέν μπορεῖ νά τούς συντηρήσει.

• Ἡ Ἑλλάδα ζεῖ ἀπό τίς ἐξαιρέσεις.

• Στήν Ἑλλάδα ποτέ δέν σοῦ συγχωροῦν τήν ἐπιτυχία.

Ὁ μύστης τῆς ἑλληνικότητος Χρῆστος Γιανναρᾶς

Δημήτρης Καπράνος Αυγ 28, 2024

«Ἡ σημερινή Ἑλλάδα εἶναι ἕνα καλαμπούρι. Δέν εἶναι οὔτε Εὐρώπη, οὔτε Ἀρχαία Ἑλλάδα, ἀλλά μιά τρίτη ὑποανάπτυκτη κατάσταση, ὅπου ἐπιμένουμε νά ἔχουν προτεραιότητα ἡ κατανάλωση, τά λεφτά πού βγάζουμε, τό πῶς θά μιμηθοῦμε, πῶς θά ἀντιγράψουμε.

Δέν βλέπετε τώρα αὐτή ἡ καταστροφή πού γίνεται στίς μέρες μας; Ὅλη αὐτή ἡ περιοχή τῆς Ἀττικῆς, τό Φάληρο, ἡ Γλυφάδα, ἡ παραθαλάσσια Ἀττική, αὐτός ὁ παράδεισος τῶν θεῶν. Καί τό κάνουν τώρα μπίζνες. Καί θά χτίσουν πολυώροφους οὐρανοξύστες. κι ὅλο αὐτό τό θεωροῦμε πρόοδο, ἐνῶ εἶναι ὁ ἀφανισμός μας. Γιατί ἐδῶ δέν θά μείνει οὔτε πεντάρα. Ὅλο αὐτό θά παραδοθεῖ στό διεθνές κεφάλαιο. Εἶναι τραγική ἡ κατάστασή μας καί δέν θέλουμε νά τό παραδεχθοῦμε. Βλέπετε, τά κόμματα εἶναι ἀντιγραφή τῶν κομμάτων τῆς Δύσης. Καπιταλισμός, σοσιαλισμός, μέ βάση τή ρύθμιση τῆς διαχείρισης τοῦ χρήματος. Αὐτά δέν ἔχουν καμμία σχέση μέ Ἑλλάδα καί ἑλληνική παράδοση. Ἀκόμα καί στήν Τουρκοκρατία ἐπιβίωνε ὁ Ἑλληνισμός. Ἔλεγε ὁ Σβορῶνος ὁ μακαρίτης, ὁ ὁποῖος ἦταν ἀριστερός ἀλλά τίμιος ἀριστερός: ὑποκείμενο φορολογικῆς ὑποχρέωσης τέσσερεις αἰῶνες κάτω ἀπό τήν Τουρκοκρατία δέν ἦταν τό ἄτομο· ἦταν ἡ κοινότητα. Ἡ διαφορά εἶναι κολοσσιαία. Δέν ἤσασταν ἐσεῖς, ὁ κύριος τάδε, κι ἐγώ, ὁ κύριος δεῖνα, ἀλλά ἦταν ἡ κοινότητα. Πού σημαίνει ὅτι τό τί θά πληρώναμε φόρο τό συνεννοούμασταν στή συνέλευση τῆς κοινότητας. Ἐσεῖς εἴχατε περισσότερο σιτάρι, ἐγώ εἶχα λίγο, θά πληρώνατε φέτος περισσότερο φόρο, ἐγώ λιγότερο φόρο. Αὐτό πού προεῖχε ἦταν ἡ σχέση. Γι’ αὐτό λέω ὅτι ἡ Ἑλλάδα ἔχει μεθοδικά καταστραφεῖ»…

Ἀπαισιόδοξος; Πραγματιστής; Προφητικός; Τίποτε ἀπ’ ὅλα αὐτά. Ἁπλῶς, ἕνας ἄνθρωπος σκεπτόμενος, μέ βαθειά γνώση καί θέληση, μέ δυνατή ψυχή καί καθαρότητα στόν λόγο του. Ὁ σπουδαῖος, ὁ δάσκαλος Χρῆστος Γιανναρᾶς, ὁ ὁποῖος, ὅσο τοῦ ἐπετράπη καί ὅσο μποροῦσε, ἦταν ἕνας ἀπό τούς φάρους τῆς ἑλληνικότητος καί ἐξέπεμψε ὅσο φῶς μπορεῖ κανείς νά ἐκπέμψει σέ μιά παρακμάζουσα ἰλιγγιωδῶς κοινωνία.

Ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ νά αἰσθάνομαι ὅτι ἡ Θεά Τύχη ἐφάνη γενναιόδωρη πού μοῦ ἐπέτρεψε νά τόν γνωρίσω καί νά ἀπολαύσω τόν λόγο καί τούς στοχασμούς του, σέ κάποιες βραδιές μοναδικές, σέ μιά παρέα πεφωτισμένη καί «ἀγριεμένη», ἐκεῖνος, ὁ Γιάννης Μαρκόπουλος, ὁ Γιῶργος Γραμματικάκης καί ἡ ταπεινότης μου, μέ ἀνοιχτό τόν ὁρίζοντα πρός τόν Σαρωνικό καί τόν Μαρκόπουλο νά ἀρνεῖται ἐπιμόνως νά καθίσει στό σκαμπό τοῦ πιάνου. «Ἄν θέλετε νά τραγουδήσετε, θά τραγουδήσετε δίχως ὄργανα» ἔλεγε γιά νά προκαλέσει τόν Γιανναρᾶ νά τοῦ πεῖ «πές ὅτι δέν τά θυμᾶσαι, καημένε!»…