Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΙΜΠΡΑΗΜ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΙΜΠΡΑΗΜ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 3 Ιανουαρίου 2024

ΟΙ ΚΑΤΑΔΡΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΟΛΟΥ ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ (1825 & 1827).

 Δύο τολμηρές αλλά αποτυχημένες απόπειρες καταστροφής του αιγυπτιακού στόλου

του ΧΡΟΝΗ ΒΑΡΣΟΥ

Φιλολόγου-Ιστορικού ερευνητή

Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Στρατιωτική Ιστορία (τεύχος 316, Δεκεμβρίου 2023)


Η Αλεξάνδρεια σε γαλλικό χάρτη με τα δύο λιμάνια της. Διακρίνεται καθαρά το δυτικό λιμάνι του Ευνόστου, όπου και ο αιγυπτιακός ναύσταθμος, που σημειώθηκαν οι δυο επιθέσεις του ελληνικού ναυτικού το 1825 και το 1827.

Η ναυτικός αγώνας στα χρόνια της Παλιγγενεσίας έλαβε νέες διαστάσεις με την είσοδο του ισχυρότατου αιγυπτιακού στόλου στο θαλάσσιο πεδίο αντιπαράθεσης το 1824. Η απόβαση του Ιμπραήμ στη Μεσσηνία, η κατάληψη της Μεθώνης και του Νεόκαστρου και η ταχεία προέλασή του στο εσωτερικό της Πελοποννήσου την άνοιξη του 1825, δημιούργησαν νέα δεδομένα και απειλές. Οι αλλεπάλληλες αρχικές αποτυχίες αναχαίτισής του, η παράλληλη έναρξη της πολιορκίας του Μεσολογγίου από τον Κιουταχή και η έξοδος του σουλτανικού στόλου στο Αιγαίο έθεταν την επανάσταση σε τεράστιο κίνδυνο. Ήταν σαφές ότι η γραμμή ανεφοδιασμού των αιγυπτιακών δυνάμεων Αλεξάνδρεια – Σούδα – Ναβαρίνο, έπρεπε να πληγεί αποφασιστικά με ένα εντυπωσιακό χτύπημα στην καρδιά της ναυτικής ισχύος του αντιπάλου, τον ναύσταθμο της Αλεξάνδρειας. Σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν έτσι δύο επιχειρήσεις τον Ιούλιο του 1825 και τον Ιούνιο του 1827, που αν και απέτυχαν, εντούτοις αποτέλεσαν την κορύφωση της ναυτικής τόλμης και ικανότητας των ελληνικών πληρωμάτων.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η αποτυχία του σουλτάνου Μαχμούτ Β΄ (1808-1839) να καταστείλει την Ελληνική Επανάσταση τον οδήγησε τον Μάρτιο του 1824 να ζητήσει τη βοήθεια του πανίσχυρου και φιλόδοξου πασά της Αιγύπτου, Μεχμέτ Αλή που απέστειλε τον θετό γιό του Ιμπραήμ στην Ελλάδα για να υποτάξει τους «απείθαρχους ραγιάδες» με αντάλλαγμα την Κρήτη και τον Μοριά. Η Επανάσταση θα αντιμετώπιζε πλέον έναν νέο αντίπαλο με τεράστιες στρατιωτικές δυνατότητες, εκσυγχρονισμένο στρατό, διαρθρωμένο και εκπαιδευμένο σε ευρωπαϊκά πρότυπα, διοικούμενο από βετεράνους αξιωματικούς των Ναπολεοντείων πολέμων, σαφώς ισχυρότερο στόλο, ανεξάντλητες εφεδρείες και απεριόριστες δυνατότητες ανεφοδιασμού.

Πέμπτη 11 Ιουλίου 2019

Τι απέγινε ο πανίσχυρος Ιμπραήμ Πασάς μετά την Επανάσταση του 1821

Τι απέγινε ο πανίσχυρος Ιμπραήμ Πασάς μετά την Επανάσταση του 1821


Ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας αυτής της χούφτας των ραγιάδων εξελισσόταν ιδιαιτέρως αρνητικά για την Υψηλή Πύλη, τόσο σε στεριά όσο και θάλασσα, αναγκάζοντάς τον σουλτάνο να καλέσει εσπευσμένα σε βοήθεια τον ικανότατο βαλή Μεχμέτ Αλή.
Στις εκκλήσεις του Μαχμούτ Β’, ο χεδίβης (αντιβασιλέας) της Αιγύπτου απέστειλε τον εξίσου αποτελεσματικό στη μάχη γιο του, Ιμπραήμ Πασά, παίρνοντας ως αντάλλαγμα την υπόσχεση για προσάρτηση της Κρήτης και όλης της Πελοποννήσου στην Αίγυπτο μετά την κατάπνιξη της επανάστασης των Ελλήνων.
Το 1825 λοιπόν, μετά τις λαμπρές νίκες των εξεγερμένων που έκαναν τον γύρο της Ευρώπης, ο αιγυπτιακός στόλος αποβίβασε αιφνιδιαστικά στρατεύματα στον Μοριά και η πλάστιγγα έγειρε ξαφνικά υπέρ των Τουρκο-Αιγυπτίων. Ο ελληνικός αγώνας κινδύνευε πλέον ανοιχτά, μετά και την πτώση του Μεσολογγίου, και όλα έδειχναν πως αυτό θα μπορούσε κάλλιστα να είναι το τέλος της Επανάστασης του 1821.
Οι σαρωτικές νίκες του Ιμπραήμ στη στεριά και η παροιμιώδης σκληρότητά του τρόμαξαν τους πάντες, την ίδια ώρα που ο πανίσχυρος τουρκο-αιγυπτιακός στόλος είχε αποκλείσει την Πελοπόννησο στην τελική κίνηση-ματ της Υψηλής Πύλης. Μόνο που ήταν αυτά ακριβώς, οι ωμότητες του Ιμπραήμ, οι σφαγές των Ελλήνων και η πιθανότητα για κατάληψη των δύο γεωστρατηγικά ευαίσθητων περιοχών από τους Αιγύπτιους, που θα ανάγκαζαν τις Μεγάλες Δυνάμεις να αναλάβουν δράση.
Η Ελληνική Επανάσταση έγινε, ακριβώς λόγω της εμπλοκής του Ιμπραήμ και του ενδεχομένου να καταστούν η Κρήτη και ο Μοριάς ορμητήρια του αιγυπτιακού στόλου, πρόβλημα όλης της χριστιανικής Ευρώπης, ένα μείζον γεωπολιτικό ζήτημα που καλούσε σε διπλωματικό συντονισμό και στρατιωτική επέμβαση.
Κι έτσι στις 8 Οκτωβρίου 1827, ο Ιμπραήμ αναγκάστηκε να παρακολουθήσει την ολοσχερή καταστροφή των ναυτικών του δυνάμεων στο Ναβαρίνο, το σημείο καμπής για την πορεία του εθνικοαπελευθερωτικού μας αγώνα, αναγκάζοντας τον Δεριγνύ να παρατηρήσει πως «στην Ιστορία δεν υπήρξε μεγαλύτερη καταστροφή στόλου».
Την επομένη κιόλας Άγγλοι, Γάλλοι και Ρώσοι απαίτησαν από τον Ιμπραήμ, που είχε στο μεταξύ καταφύγει στα βουνά της Μεσσηνίας, να υψώσει λευκή σημαία στα φρούριά του και οι Οθωμανοί αποδέχτηκαν την ανακωχή που υπογράφηκε πάνω στη ναυαρχίδα του Κόδριγκτον.