Το «ακραίο κέντρο» και τα άκρα

του Ρούντι Ρινάλντι

Αφορμή για το σημερινό σημείωμα είναι ένα σημείωμα του Γιάννη Πρετεντέρη στα ΝΕΑ της 5ης Δεκεμβρίου με τίτλο «Άκρα». Ο Γιάννης Πρετεντέρης είναι εκδότης του Βήματος, όπου κάθε Κυριακή υπογράφει το κύριο άρθρο, βασικός συντελεστής στα ΝΕΑ με τη στήλη «εμπιστευτικά», και σχολιαστής στον τηλεοπτικό σταθμό MEGA στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων. Έχει πένα, του αρέσει να κάνει πνεύμα, έχει και χιούμορ. Είναι πάντως επιθετικός αστός δημοσιογράφος. Κάποτε πετούσε και πορτοκαλάδες σε αγώνες μπάσκετ.

Το σημείωμα όμως με τίτλο «Άκρα» είναι ένας καθρέπτης της σκέψης και αντίληψης του «ακραίου κέντρου», δηλαδή του συνασπισμού δυνάμεων που κυβερνά μέχρι τώρα το Δυτικό βασίλειο. 

Γράφει λοιπόν ο Γ. Πρετεντέρης:

«Να το πούμε απλά. Η Ευρώπη (ίσως όλος ο δυτικός κόσμος) απειλείται με αποσταθεροποίηση.

Στη Γαλλία, η Άκρα Αριστερά και η Άκρα Δεξιά συνασπίζονται να ρίξουν την κυβέρνηση Μπαρνιέ κι ίσως να οδηγήσουν τον πρόεδρο Μακρόν σε παραίτηση.

Στη Γερμανία, ο κυβερνητικός συνασπισμός κατέρρευσε μπροστά στην άνοδο των ακροδεξιών του AfD και τις παλινωδίες των εταίρων του.

Η Ρωσία βάζει παντού το χεράκι της να ανακατέψει ό,τι μπορεί κι όπου μπορεί. Ιδίως όσο οι δημοκρατίες δεν παίρνουν σοβαρά τον κίνδυνο που αποτελεί.

Και στις ΗΠΑ βγήκε ο Τραμπ.

Στον δρόμο της δημοκρατίας λοιπόν βρίσκονται τα άκρα.

Τα οποία όταν συγκλίνουν (όπως στη Γερμανία της Βαϊμάρης ή στην Ιταλία των “μολυβένιων χρόνων” ή στην Ελλάδα της κρίσης ή στη σημερινή Γαλλία) κινδυνεύουν να κάνουν το μαγαζί καλοκαιρινό.

Αυτή είναι η βασική παρατήρηση».

Κατά τον Γ.Π. υπάρχει η «κυρία Δημοκρατία», που διοικείται από συνετές δυνάμεις, οπωσδήποτε «κεντρώες», έστω σε διαφορετικές ποσοστώσεις «κεντροδεξιάς» ή «κεντροαριστερής» κοπής (η ζωή μας έδωσε και υβρίδια συνασπισμών αυτών των δύο υποστρατοπέδων του «κέντρου», μαζί και με ολίγη από «πράσινους»)· αυτή λοιπόν η «Δημοκρατία» απειλείται από: τους εκπροσώπους των άκρων, αριστεράς ή δεξιάς, από τον Πούτιν και (πιθανά) από τον Τραμπ (τώρα οι αντιτραμπικοί τόνοι πρέπει να πέσουν). Η «βασική παρατήρηση» κατά Γ. Πρετεντέρη είναι σαφής: η δημοκρατία κινδυνεύει από τα άκρα που, αν επικρατήσουν, θα κάνουν «το μαγαζί καλοκαιρινό». Βέβαια ο πνευματώδης Γ. Πρετεντέρης δεν μιλάει και πολύ για το «μαγαζί» και την πορεία του, την κρίση του. Ούτε πολυνοιάζεται γιατί υπάρχει αυτή η μεγάλη κρίση σχεδόν σε όλες τις χώρες. Ούτε και θα μπει στο κόπο να απαντήσει γιατί υπάρχουν τα «άκρα», ποια πολιτική οδήγησε σε αυτήν την απονομιμοποίηση και κρίση αντιπροσώπευσης, τι αισθήματα έχουν οι πολίτες σε όλο τον κόσμο για το οικοδόμημα του νεοφιλελευθερισμού και της παγκοσμιοποίησης. Διότι αυτό είναι «το μαγαζί» κ. Πρετεντέρη, δεν είναι άλλο.

Όμως θέλει να είναι ακριβοδίκαιος απέναντι στα «άκρα»: 

«Τα άκρα δεν πάντα ισοδύναμα.

Η αριστερά εξακολουθεί να κάνει ζημιά στη Γαλλία. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές δημοκρατίες όμως έχει εξαερωθεί ή διασκορπιστεί σε όσα τη συνέθεσαν, όπως στην Ελλάδα.

Η απειλή λοιπόν είναι κυρίως από την Άκρα Δεξιά. Αν μπορεί να υπάρξει ποτέ σαφής και ξεκάθαρος διαχωρισμός μεταξύ δύο άκρων που “βλάπτουν τη Συρία το ίδιο”».

Με «δημοκρατικό» τρόπο: Η ρητορική του μικρότερου κακού

*του ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ

1.

Στο περιβάλλον της γερασμένης μετανεωτερικότητας, όπου η ιδεολογία ζει και βασιλεύει και τους ανθρώπους κυριεύει, παρά τα όσα αντίθετα λέγονται, η πολιτική ως κυβερνητικό φαινόμενο, δηλαδή ως άσκηση της εξουσίας και «διαχείριση» της κυριαρχίας από το πολιτικό προσωπικό των ελίτ, αδυνατεί να προκαλέσει την γνήσια εκδίπλωση συγκρουσιακών καταστάσεων που αποτελούν τον πυρήνα της Δημοκρατίας. Αυτό προφανώς οφείλεται στην απουσία εχθρού, πράγμα που εκφράζεται στην πλήρη κατανίκηση της πάλαι ποτέ οργανωμένης γνήσιας λαϊκής υποκειμενικότητας,

Το πολιτικό προσωπικό των ελίτ που ηγείται σήμερα στις χώρες του Δυτικού κόσμου όπου ανήκουμε και πρωτίστως μας ενδιαφέρει, μετριέται στην ικανότητα να «αλλάζει γήπεδο», να φαντάζεται και να εφευρίσκει νέες ευκαιρίες για «σύγκρουση», μέσω όμως των οποίων επιτυγχάνεται πάντοτε η «συναίνεση» που το εξυπηρετεί στα προκαθορισμένα επιθυμητά σημεία εντός του δεδομένου πλαισίου εξασφάλισης της κυριαρχίας του. Οι περίτεχνοι εκλογικοί νόμοι –πάντοτε σε πλειοψηφική κατεύθυνση– που συνεχώς εφευρίσκονται στο όνομα του αποστειρωμένου όρου της «κυβερνησιμότητας», σπρώχνει τον ψηφοφόρο να προβεί σε «χρήσιμες» επιλογές. Προφανώς αυτές οι «χρήσιμες επιλογές» συγκλίνουν προς το κέντρο, η κατάκτηση του οποίου στις χώρες της Δύσης αποτελεί το πραγματικό εκλογικό διακύβευμα. Άλλωστε αυτό εκφράζεται και από την εγκαθίδρυση στο κέντρο του συστήματος δύο πόλων: κεντροδεξιά – κεντροαριστερά στη θέση των τριών πόλων: δεξιά, κέντρο, αριστερά του πρόσφατου παρελθόντος[1].

Η πολιτική στο αντιπροσωπευτικό κοινοβουλευτικό φιλελεύθερο δημοκρατικό καθεστώς θεμελιώνεται στην ουσιαστική αδιαφορία της πλειονότητας των ενδιαφερομένων, χωρίς την οποία δεν υπάρχει δυνατότητα άσκησης πολιτικής. Η φθίνουσα συμμετοχή στις εκλογικές διαδικασίες στην Ευρώπη με την πάροδο του χρόνου αποτελεί αδιάψευστο μάρτυρα. Υπ’ αυτή την έννοια θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε ότι δομικό στοιχείο της πολιτικής σε αυτό το καθεστώς είναι κατ’ αρχάς η τέχνη να εμποδίζονται οι άνθρωποι από το να αναμειγνύονται σε ό,τι τους αφορά.

Αποτέλεσμα το δομικό χαρακτηριστικό της πολιτικής να λαμβάνει την εξής μορφή: να εξαναγκάζονται οι άνθρωποι να «αποφασίζουν» για πράγματα με τα οποία δεν συμφωνούν. Με απλά λόγια καλούνται να συμμετάσχουν σε μια διαδικασία επικύρωσης ήδη προαποφασισμένων λύσεων ή επιλεγμένων με προσεκτικά κριτήρια εναλλακτικών προτάσεων , που όμως καταλήγουν στον ίδιο παρονομαστή. Ο εγκλωβισμός είναι απόλυτος και θανατηφόρος.

2.

Ακόμη όμως και αν αναμειγνύονται, η μεγάλη πλειοψηφία τους, οδηγείται στις περισσότερες φορές να επιλέξει αυτό με το οποίο διαφωνεί λιγότερο, δηλαδή απλά το μικρότερο κακό δημιουργώντας μια διαδεδομένη στάση που συνάδει με την άποψη «το μη χείρον βέλτιστον».

Όμως «αυτός που επιλέγει το μικρότερο κακό γρήγορα ξεχνά ότι έχει επιλέξει υπέρ ενός κακού», σημείωνε η Χάννα Άρεντ. Φυσικά, σε εκείνη την περίπτωση αναφερόταν στο Τρίτο Ράιχ, «που ούτε με την καλύτερη θέληση στον κόσμο», διευκρίνιζε παρακάτω, «μπορούσε να ονομαστεί το μικρότερο κακό». Η φόρμουλα του «μικρότερου κακού», ωστόσο, κατάφερε να εισχωρήσει πολύ γρήγορα ακόμη και σε δημοκρατικές χώρες.

Χρύσανθος Τάσσης: «Το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να κεφαλαιοποιήσει την αλλαγή του κομμ

Ο Χρύσανθος Τάσσης, επίκουρος καθηγητής Κοινωνικής Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης με εστίες ερευνητικού ενδιαφέροντος στην Πολιτική Κοινωνιολογία και το Ελληνικό Πολιτικό Σύστημα, γνωρίζει πολύ καλά τον χώρο της σοσιαλδημοκρατίας. Προσπαθήσαμε στη συζήτησή μας να ερμηνεύσουμε το εκλογικό αποτέλεσμα για την προεδρία του ΠΑΣΟΚ, τις προοπτικές της κεντροαριστεράς, το ρόλο που παίζουν κρίσιμες, αντινομικές ή απλώς ανεδαφικές ιστορικοποιήσεις του πρόσφατου παρελθόντος από τα δρώντα συλλογικά υποκείμενα.

Τελείωσε ο δεύτερος γύρος των εσωκομματικών εκλογών του ΠΑΣΟΚ σε μία συγκυρία όπου το κόμμα-ανταγωνιστής, o ΣΥΡΙΖΑ, δεν λέει να ολοκληρώσει την κατηφόρα του. Πώς είδες το αποτέλεσμα, ήταν αναμενόμενο;

Το αποτέλεσμα ήταν αναμενόμενο γιατί υπήρξαν δύο βασικά χαρακτηριστικά. Το πρώτο είναι ότι ο Νίκος Ανδρουλάκης είχε τα κεντρικά γραφεία του ΠΑΣΟΚ και αυτό του έδινε πλεονέκτημα. Αυτό είναι πολύ βασικό στη στρατηγική των κομμάτων και δείχνει και την έλλειψη γνώσεων του πολιτικού προσωπικού για τα πολιτικά κόμματα. Δηλαδή, το ποιος έχει τα κεντρικά γραφεία παίζει σημαντικό ρόλο στο να κερδηθεί μια εσωκομματική σύγκρουση. Το γεγονός πως ο Ανδρουλάκης ήταν εν ενεργεία πρόεδρος και το γεγονός ότι έδρευε εκεί ήταν το πλεονέκτημά του. Δεύτερον, οι τρεις υποψήφιοι οι οποίοι ουσιαστικά προκάλεσαν τις εκλογές (Γερουλάνος, Διαμαντοπούλου, Κατρίνης) τη δεύτερη Κυριακή στήριξαν τον Νίκο Ανδρουλάκη. Δηλαδή, δεν μας έκαναν σοφότερους οι εκλογές αυτές, αλλά το ΠΑΣΟΚ μπήκε σε μια εσωκομματική δίνη για τέσσερις μήνες, με τελικό αποτέλεσμα οι υποψήφιοι αυτοί στο δεύτερο γύρο να ακυρώσουν τον εαυτό τους πολιτικά. Γιατί όταν αμφισβητείς την ηγεσία πρέπει στο δεύτερο γύρο να υποστηρίξεις τον ανταγωνιστή της ηγεσίας. Πιστεύω, επίσης, ότι μεγάλος νικητής, εκτός από τον Νίκο Ανδρουλάκη, ήταν και ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Διότι τέσσερις μήνες, μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ και το δικό του πραγματικό πρόβλημα, τα φώτα βρίσκονται σε αυτά τα δύο κόμματα κι όχι στη ΝΔ που κυβερνάει χωρίς αντιπολίτευση, παρόλο που συρρικνώθηκε από το 41% στο 28%.

Να ρωτήσω και αντιστρόφως. Για ποιο λόγο δεν μπόρεσε τουλάχιστον να πλησιάσει τη νίκη ο Δούκας, ο οποίος φαινόταν να έρχεται με πολιτική φόρα, με ένα μήνυμα σχετικής ανανέωσης με τον ίδιο ως νέο πρόσωπο που προσπαθούσε να οριστεί αριστερότερα των συνυποψηφίων του;

Γι’ αυτό ακριβώς που είπες, γιατί φάνηκε να εκφράζει μια αριστερότερη στροφή στο ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ όμως είναι ένα κεντροδεξιό, νεοφιλελεύθερο κόμμα ιδεολογικά. Οργανωτικά είναι ένα “ανοιχτό κόμμα” κατά τα πρότυπα του 2004 επί Παπανδρέου και με μια στρατηγική η οποία είναι πιο κοντά στη Νέα Δημοκρατία παρά στην Αριστερά. Από το 2011, το ΠΑΣΟΚ συγκυβέρνησε κυρίως με τη Νέα Δημοκρατία, μαζί με ΛΑΟΣ και ΔΗΜΑΡ. Υπενθυμίζω πως από το 2013 ο Νίκος Ανδρουλάκης ήταν γραμματέας. Το ΠΑΣΟΚ κατά τη γνώμη μου, λοιπόν, είναι ένα κεντροδεξιό κόμμα και ο Δούκας, ως πρωσοποποίηση της μετακίνησής του προς την κεντροαριστερά, δεν γινόταν να κερδίσει, καθώς ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ είναι κεντροδεξιός και το ίδιο και τα στελέχη του.

Τώρα ο Ανδρουλάκης φαίνεται ότι έχει περισσότερο από το μαχαίρι και το καρπούζι. Δηλαδή, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να προκύψει ως νέος αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ή τέλος πάντων ένας άνθρωπος που αναμένει να γίνει αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αν όχι Πρωθυπουργός. Είναι έτσι;

Κ. Λαπαβίτσς: Το ακραίο κέντρο και το δίπολο Δεξιάς - Αριστεράς στην Ευρώπη

ΠΗΓΗ:https://youtu.be/cm6Ee7OzPHM?si=D1z7DkwQnob0iwPM

Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Τα χαστούκια της απλουστευτικής σκέψης...

Του Ρούντι Ρινάλντι 

Ωραία η Γαλλία, ωραία και η αμηχανία της απλουστευτικής σκέψης μπροστά σε μια κατάσταση που κάτι se bouge (κινείται) σε κοινωνικό επίπεδο και έχει στρεβλή πολιτική εκπροσώπηση ή και αντιφατική. Πάνω σε αυτή την κοινωνική δυσφορία εκτυλίσσονται όλα τα σενάρια απορρόφησης, ενσωμάτωσης, αδρανοποίησης, αξιοποίησης, αποτροπής, περιθωριοποίησης, μετάλλαξης. Η πολιτική διαμεσολάβηση παίζει ακόμα ρόλο και έχει πρόσημο, ταυτότητα, συνθήματα, οριοθετήσεις.

Το συστημικό ευρωπαϊκό στρατόπεδο πορεύτηκε μέχρι σήμερα μέσω του «ακραίου κέντρου» στις διάφορες μορφές και ποσοστώσεις του (Δεξιά, σοσιαλδημοκρατία, φιλελεύθεροι, πράσινοι) προωθώντας την πανευρωπαϊκή λιτότητα, τον νεοφιλελευθερισμό, τον γαλλογερμανικό άξονα και πρόσφατα εγκολπώνοντας την «οικονομία πολέμου» και την επικυριαρχία ΗΠΑ-ΝΑΤΟ στον πόλεμο της Ουκρανίας. Όμως η «Ευρώπη» είναι βαριά άρρωστη: βαθύτατη οικονομική κρίση (βλέπε Γερμανική και Γαλλική οικονομία), έντονη πολιτική κρίση και φυσικά κοινωνική κρίση.

 Το ακροδεξιό στρατόπεδο ενισχύεται πολιτικά γιατί κάνει κάποια αντιπολίτευση και ζητά πάρει μέρος με κάποια ποσόστωση στην ευρωπαϊκή διακυβέρνηση κάνοντας τις αναγκαίες προσαρμογές (ΝΑΤΟ, Ουκρανία κλπ).

Τι είναι ακραίο σήμερα;

της Μαρίας Χατζησταυράκη

Μετά τις διπλές εκλογές Μαΐου και Ιουνίου, την επικράτηση της Ν.Δ. και ιδίως με την άνοδο ακροδεξιών και συντηρητικών κομμάτων, ξεκίνησε, για άλλη μια φορά, μια παλιά και οικεία στα αριστερά ακροατήρια ρητορική γύρω από τον ακροδεξιό ή / και φασιστικό κίνδυνο. Και βέβαια μια τέτοια γραμμή πάντα διανθίζεται από κοσμητικά επίθετα απέναντι στον ελληνικό λαό (κυρ-Παντελήδες που θέλουν μετεωρίτη κ.ο.κ.) και τον τόπο (… γιδότοπο).

Αυτή η τοποθέτηση τείνει ενίοτε να ξεχνά ή και να υποβιβάζει το μεγάλο κίνδυνο για τους λαούς και τα υποτελή στρώματα, που δεν είναι άλλος από το μπλοκ της παγκοσμιοποίησης και τους εκπροσώπους του. Στη χώρα μας η συστημική τριάδα (Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ) αποτελείται από δυνάμεις που με τον παλιό τρόπο ανάγνωσης της πολιτικής γεωγραφίας θα χαρακτηρίζαμε κεντροδεξιές ή κεντροαριστερές. Δεν χρειάζονται πολλά επιχειρήματα για την επιβεβαίωση αυτού του ισχυρισμού. Πρόκειται για τις πολιτικές δυνάμεις που τα τελευταία χρόνια (συμπεριλαμβανομένης της τετραετίας Μητσοτάκη 2019-2023) υπηρέτησαν με μεγάλη σπουδή τις επιταγές της ευρωκρατίας (μνημόνια, λιτότητα, μεταναστευτικό, καταστάσεις έκτακτης ανάγκης) αλλά και του ευρωατλαντισμού (πόλεμος στην Ουκρανία, όπλα κ.λπ.), καθότι η τριάδα αυτή βρίσκεται στη… σωστή πλευρά της ιστορίας. Ιδίως στην τετραετία της κυβέρνησης Μητσοτάκη, η «αντιπολίτευση» λειτούργησε σε όλα τα κρίσιμα και σοβαρά ζητήματα του τόπου ως συμπολίτευση ψηφίζοντας μάλιστα σε μεγάλα ποσοστά τα νομοσχέδια της Ν.Δ. Ακόμα και η στάση που κρατήθηκε μετά τα Τέμπη ήταν τέτοια που να χαμηλώνει την ένταση και να καναλιζάρει την οργή, την αγανάκτηση και τις αντιδράσεις του κόσμου. Πάει και παραπέρα η τοποθέτηση αυτή τονίζοντας την άνοδο της ακροδεξιάς και σε κάθε εκλογική διαδικασία στην Ευρώπη ξεχνώντας και πάλι συχνά τους διάφορους «δημοκράτες», «τεχνοκράτες», «πράσινους» που κρατούν τα ηνία.

Το ακραίο κέντρο

Ὅταν ἡ Δημοκρατία γίνεται σνόμπ καί «ἐλιτίζει»…

Διερωτήθηκε κανείς γιατί τό 10% τῆς νεολαίας ψήφισε «Σπαρτιᾶτες» καί τί μπορεῖ νά σημαίνει ἡ λέξη «Σπάρτη» καί τό πολίτευμα αὐτῆς στόν 21ο αἰῶνα;

Εἶχε τήν περιέργεια νά ψάξει, νά βρεῖ καί νά ρωτήσει τά νέα παιδιά γιατί τό ἔκαναν; Ἡ ἰδέα ὅτι σέ καιρούς ἀντιηρωϊκούς οἱ νέοι ἀναζητοῦν ἥρωες, ἔστω καί τούς λάθος, εἶναι στό βεληνεκές τῆς μοναδικῆς σκέψης τῆς ἑλληνικῆς ἐλίτ; Ἡ σύνδεση τῶν στίχων τῶν ἄφραγκων ράπερ καί τράπερ μέ τά «ἄκρα» μήπως τῆς λέει κάτι; Ἡ σκέψη ὅτι σέ καιρούς κανονικούς καί ὄχι ἀντιμνημονιακούς, παραμονές τῆς ἐπενδυτικῆς βαθμίδας, ἐκτινάσσεται ἡ διαμαρτυρία στό 15%, τήν προβληματίζει καθόλου;

Ἐπίσης: Ἔψαξε νά βρεῖ κανείς γιατί τό 3% τῆς νεολαίας καί τό 7% τῶν ψηφοφόρων ἡλικίας 35-54 ἐτῶν ψήφισε «Νίκη»; Τοῦ πέρασε ἀπό τό μυαλό ὅτι ἡ ὠμή ἀνάμειξη τῆς κοσμικῆς ἐξουσίας σέ θέματα πνευματικά καί ταυτοτικά γιά τήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη, ὅπως ἡ πίστη καί τό μυστήριο τῆς Θείας Κοινωνίας, ἀπορρίπτεται καί ἀποτελεῖ κριτήριο ψήφου; Ὅτι ἀφοῦ ἡ κοσμική ἐξουσία εἰσβάλλει ἀπρόσκλητη στά χωράφια τῆς πνευματικῆς ἡγεσίας, τότε κατ᾿ ἀντιστροφή μπορεῖ νά συμβεῖ καί τό ἀνάποδο; Ἤ μήπως τοῦ εἶναι πιό βολική ἡ «ρετσέτα» τοῦ ἀνορθολογισμοῦ, γιά νά ἑρμηνεύσει τήν συμπεριφορά χιλιάδων ὀρθοδόξων ψηφοφόρων; Διανοήθηκε ὅτι ἡ ἔννοια «Ἄνθρωπος» τοῦ Χριστιανισμοῦ ἀρχίζει νά γίνεται πιό δημοφιλής στίς κοινωνίες ἀπό τήν ἔννοια «ἄτομο»

τοῦ οἰκονομικοῦ φιλελευθερισμοῦ; Κατάλαβε, τέλος, κανείς γιατί 725.000 πολῖτες ἀγνόησαν ἀπειλές, εἰρωνεῖες καί bullying καί ψήφισαν κόμματα ἐκτός τοῦ τρέχοντος πολιτικοῦ συστήματος; Πέντε μέρες μετά τίς ἐκλογές τῆς 25ης Ἰουνίου, τά κόμματα, ἡ διανόηση, τά media, ἡ Ἐκκλησία φαίνεται ὅτι δέν ἔχουν ἀπορίες! Συμπεριφέρονται σάν νά μήν συνέβη τίποτε (καί ὅμως, συνέβη καί ἦταν ἠχηρή ἡ ἀποδοκιμασία πρός τίς πατερναλιστικές συστάσεις καί ὑποδείξεις τους) καί προσεγγίζουν τήν νέα κατάσταση σάν νά μήν ἄλλαξε τίποτε. Μέ παλαιά ἐργαλεῖα. Τά κόμματα πού οἱ πολῖτες ἐπέλεξαν μέ τήν ψῆφο τους σέ δημοκρατική διαδικασία ἀποκαλοῦνται διαρκῶς, ἀκόμη καί τώρα, κατά τρόπο ὑποτιμητικό «μορφώματα». Τό χρῶμα τους ἀδιακρίτως γιά ὅλα εἶναι τό μαῦρο.

Τι είναι το Ακραίο Κέντρο;

Ο όρος Ακραίο Κέντρο, όπως και ο όρος νεοφιλελευθερισμός, δεν είναι ένας όρος με εξαρχής αρνητική φόρτιση. Πιο συγκεκριμένα, τις έννοιες αυτές τις δημιούργησαν υπέρμαχοι των αντίστοιχων πολιτικών ιδεολογιών και όχι αντίπαλοί τους. Πολύ πρόσφατα, ο Εμμάνουελ Μακρόν, που έχει χαρακτηριστεί (στο βιβλίο των Br. Amable και St. Palombarini) και ως ο «τελευταίος νεοφιλελεύθερος», είχε μιλήσει για το «ακραίο κέντρο» ως ιδεολογία του. Το 2017, το περιοδικό Foreign Policy είχε κάνει λόγο για τον ριζοσπαστικό κεντρισμό του Μακρόν. Ουσιαστικά, όμως, μπορούμε να πούμε ότι ένας από τους πρώτους θεωρητικούς (και πρακτικούς) του Ακραίου Κέντρου ήταν ο Τόνυ Μπλαιρ, ο οποίος, σε ένα άρθρο του το 2018, είχε μιλήσει για τον «επαναστατικό κεντρισμό» ή το «επαναστατικό κέντρο». Ο Μπλαιρ εκεί αναγνωρίζει την ανάγκη ενός επαναστατικού κέντρου, που κάνει ριζοσπαστικές τομές και δεν αποτελεί απλώς τη δύναμη του «ήρεμου ορθολογισμού», του «πραγματισμού» και των «συμβιβασμών». O Mπλαιρ εξαρχής άλλωστε είχε αυτό-χαρακτηριστεί «κεντριστής», που είναι ένας νέος όρος, ένας νεολογισμός, δηλαδή μέλος ενός νέου Κέντρου.

Μεγάλη αξία έχει ο τρόπος που ο Μπλαιρ βλέπει τη Δεξιά: είναι μία δύναμη «λαϊκιστική», «εθνικιστική», ενάντια στη μετανάστευση, και υπέρ του οικονομικού προστατευτισμού, δηλαδή προστασίας της εγχώριας παραγωγής, απέναντι στις δυνάμεις της παγκοσμιοποίησης και τον υπερανταγωνισμό (Philip Kotler) που φέρνουν. Επίσης, ο Μπλαιρ βλέπει την αριστερά με την οποία διαφωνεί ως «κρατιστική», «λαϊκιστική». Ήταν ένας από τους περισσότερο επίμονους (και ηττημένους) αντιπάλους του Τζέρεμυ Κόρμπιν, πριν εκλεγεί πανηγυρικά από το Συνέδριο των Νέων Εργατικών το 2015 με 60%, αποκαλώντας την πολιτική του ως «πολιτική Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων». Ο ίδιος ο Μπλαιρ ήταν αυτός που έβαλε τον όρο των Νέων Εργατικών μέσα στο πολιτικό σύστημα, όταν εξελέγη πρόεδρος του κόμματος του οποίου ο αρχηγός δήλωνε κάποτε, όπως έλεγε ο Γιώργος Θεοτοκάς περί το 1950, αριστερός και Χριστιανός. Όπως γράφει σχετική βιβλιογραφία (και είναι αυταπόδεικτο), ενσωμάτωσε μεγάλο μέρος της θατσερικής παράδοσης στην πολιτική του. Αυτό σημαίνει πολύ απλά ότι ο Μπλαιρ μετατόπισε στο όνομα του νέου πνεύματος, του πραγματισμού κ.λπ. τους παλιούς Εργατικούς, εν όψει της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και της κατάρρευσης του σοβιετικού μπλοκ με τον Γιέλτσιν και της «Ρεβάνς» της κοινωνικής ελίτ, προς τα δεξιά, τόσο σε επίπεδο αυταρχισμού όσο και σε επίπεδο κοινωνικής-οικονομικής πολιτικής. Είναι πολύ χαρακτηριστική η τοποθέτηση που γίνεται σε μια σχετική μελέτη των δύο κομμάτων, αυτού του Μπλαιρ και των «αντιπάλων» του στα πλαίσια του δικομματισμού, των «Συντηρητικών» (Tories).

Όπως μπορεί να φανεί από αυτό το διάγραμμα, οι Νέοι Εργατικοί του 2003 είναι πλέον ένα κόμμα που όχι απλώς είναι στα δεξιά του πολιτικού άξονα αλλά είναι πλέον κοντύτερα στο δεξί άκρο του πολιτικού άξονα παρά στο κέντρο. Αυτός είναι ο νέος «μεσαίος χώρος». Με δεδομένο ότι οι Νέοι Εργατικοί αποτέλεσαν πρότυπο για τη «μετάλλαξη» των πρώην σοσιαλιστικών/σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων (που πλέον λέγονταν «κεντροαριστερά»), η μετατόπιση του Κέντρου προς μια σκληρή, αυταρχική δεξιά παράταξη υπήρξε σχεδόν πλήρης. Η ελλαδική περίπτωση με τον Κώστα Σημίτη είναι χαρακτηριστική, οπότε και ο Χρ. Γιανναράς είχε μιλήσει για την «αριστερά ως δεξιά». Οι κκ. Ανδριανόπουλος μάλιστα και Μάνος, ίσως οι πιο χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι της νεοφιλελεύθερης δεξιάς, είχαν διερωτηθεί, όταν ο ΓΑΠ, πριν τη μνημονιακή καταβύθιση του ‘10, τους είχε απομακρύνει –αφού είχαν ήδη γίνει «κόκκινο πανί» λόγω της κλιμακούμενης εφαρμογής διάφορων νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων- από το ΠΑΣΟΚ. Ο κ. Ανδριανόπουλος χαρακτηριστικά είχε πει πως νόμιζε πως το ΠΑΣΟΚ, θα εφάρμοζε, όπως οι Νέοι Εργατικοί του Μπλαιρ, το σοσιαλισμό μέσα από το… μηχανισμό της αγοράς. Ωστόσο, η αγορά δεν έχει κανένα δίχτυ ασφαλείας και οι αιχμές της είναι ακονισμένες για να κόβουν τους «ανεπαρκώς προσαρμοσμένους», όπως θα’ λεγε κι ο κύριος Πέτσας, όπως ο τροχός του Διοκλητιανού τον άγιο Γεώργιο ή όπως η σπάθη το κεφάλι του Δαμοκλή.