Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΒΥΖΑΝΤΙΟ - ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΒΥΖΑΝΤΙΟ - ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Δευτέρα 5 Μαΐου 2025

Στήβεν Ράνσιμαν: Το Βυζάντιο κι εμείς

"Σερ Στήβεν Ράνσιμαν: Χρειαζόμαστε την πνευματική μετριοφροσύνη", 

6/11/2000, Επιμέλεια-Επιλογή αποσπασμάτων: Λαμπρινή Χ. Θωμά

Η συνέντευξη που ακολουθεί δόθηκε από το σερ Στήβεν Ράνσιμαν, στο Ελσισιλντς της Σκωτίας, στον πατρογονικό πύργο του, τον Οκτώβρη του 1994, για λογαριασμό της ΕΤ3, στις δημοσιογράφους Χρύσα Αράπογλου και Λαμπρινή Χ. Θωμά. Για τεχνικούς λόγους, δεν «βγήκε» ποτέ στον αέρα. Και οι δύο δημοσιογράφοι θεωρούν την συνέντευξη αυτή από τις πιο σημαντικές της καριέρας τους, μια και ανήκει στο είδος των «συζητήσεων» που σε διαμορφώνουν και δεν ξεχνάς ποτέ. Θεωρούν ότι πρέπει να δει το φως της δημοσιότητας, έστω και με μια τόσο θλιβερή αφορμή, όπως ο θάνατος του μεγάλου φιλέλληνα. Ο Flash.gr δημοσιεύει, για πρώτη φορά, αδημοσίευτα αποσπάσματα από την συνέντευξη αυτή.

Δημοσιογράφος: Πώς νοιώθει ένας άνθρωπος που ασχολείται τόσα χρόνια με το Βυζάντιο; Κουραστήκατε;

Δύσκολο να απαντήσω. Το ενδιαφέρον μου ποτέ δεν εξανεμίστηκε. Οταν άρχισα να μελετώ το Βυζάντιο, υπήρχαν πολλοί λίγοι άνθρωποι σ' αυτήν τη χώρα (σ.σ. τη Μεγάλη Βρετανία) που ενδιαφέρονταν, έστω και ελάχιστα για το Βυζάντιο. Μ' αρέσει να πιστεύω πως «δημιούργησα» ενδιαφέρον για το Βυζάντιο. Αυτό που με ικανοποιεί, ιδιαίτερα σήμερα, είναι ότι πλέον υπάρχουν αρκετοί, πολλοί καλοί εκπρόσωποι (σ.σ. της σπουδής του Βυζαντίου) στη Βρετανία. Μπορώ να πω ότι αισθάνομαι πατρικά απέναντί τους. Είμαι ευτυχής, λοιπόν, που επέλεξα το Βυζάντιο ως το κύριο ιστορικό μου ενδιαφέρον.

Κι ήταν ελκυστικό για σας όλα αυτά τα χρόνια;

Πιστεύω πως κάθε γεγονός της ιστορίας, αν αρχίσεις να το μελετάς σε βάθος, μπορεί να γίνει συναρπαστικό. Το δε Βυζάντιο το βρίσκω εξαιρετικά συναρπαστικό, γιατί ήταν ένας αυθύπαρκτος πολιτισμός. Για να μελετήσεις το Βυζάντιο, πρέπει να μελετήσεις την τέχνη, να μελετήσεις τη θρησκεία, να μελετήσεις έναν ολόκληρο τρόπο ζωής, που είναι πολύ διαφορετικός από το σημερινό.

Καλύτερος ή χειρότερος;

Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου 2024

Ήταν το Βυζάντιο μια ελληνική αυτοκρατορία; Μια συζήτηση με τον Αντώνη Καλδέλλη



Μια συζήτηση με τον Ελληνοαμερικανό ιστορικό και Βυζαντινολόγο, Αντώνη Καλδέλλη, για την ταυτότητα της Ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και των κατοίκων της.

Το θέμα του σημερινού podcast του Reader για την Ελληνική ιστορία είναι η Βυζαντινή αυτοκρατορία και η χιλιόχρονη ιστορία της. Καλεσμένος είναι ο Ελληνοαμερικανός ιστορικός Αντώνης Καλδέλλης, ένας από τους κορυφαίους Βυζαντινολόγους στον κόσμο, με μια δική του, διαφορετική ματιά για τη θέση της Ανατολική Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας στην παγκόσμια ιστορία.



Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, με το δικό του podcast για το Βυζάντιο και την παγκόσμια κληρονομιά του (Byzantium and Friends), έχει συγγράψει μια πληθώρα βιβλίων για την ιστορία του Βυζαντίου (αν και όπως τονίζει, ο όρος είναι προβληματικός), καθώς και την πολιτική και εθνική ταυτότητα του: Romanland, Hellenism in Byzantium, Λαός και Εξουσία στο Βυζάντιο, The New Roman Empire: A History of Byzantium είναι μερικά από αυτά.

Στο κέντρο του έργου του Καλδέλλη βρίσκεται το ζήτημα της ταυτότητας της Ρωμανίας, όπως ονομαζόταν η Βυζαντινή αυτοκρατορία από τους ίδιους τους κατοίκους της. Αυτό που τόσο η Δύση όσο και πολλοί Έλληνες, για τους δικούς τους λόγους, αντιλαμβάνονται ως μία κατά βάση Ελληνική αυτοκρατορία, στην πραγματικότητα σύμφωνα με τον Καλδέλλη ήταν αυτό που εννοούσε το όνομα της: ένα πρώιμο έθνος-κράτος με καθαρά Ρωμαϊκή ταυτότητα, παράδοση, πολιτική συγκρότηση και αυτοεικόνα.

Στο πρώτο μέρος της συνέντευξης με τον κ. Καλδέλλη, της πρώτης του σε ελληνικό ΜΜΕ, εξερευνούμε το θέμα της ταυτότητάς τους Βυζαντίου. Πώς αντιλαμβάνονταν τον εαυτό τους οι κάτοικοι της Ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και πώς τους έβλεπαν οι Δυτικοί; Ήταν Ρωμαίοι, Έλληνες ή Ελληνόφωνοι Χριστιανοί Ρωμαίοι; Ποιός ήταν ο ρόλος της Ελληνικής γλώσσας και της Ορθόδοξης Χριστιανικής πίστης; Πότε και γιατί εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια μιας πρώιμης νεοελληνικής ταυτότητας;