"Εκεί που οικοδομούνταν ο Σοσιαλισμός". ..

Του Δημήτρη Μπελαντή 

Εκεί που "οικοδομούνταν ο σοσιαλισμός" -ή μια μελέτη πάνω στα αποτελέσματα άσκησης της απόλυτης εξουσίας πάνω στον ανθρώπινο ψυχισμό 

Nikolai Yezhov ( Νικολάι Γιεζόφ 1895-1940) , Ρώσος, εργατικής καταγωγής, μεταλλεργάτης από 15 ετών, κάποιο διάστημα και στο περίφημο Πουτίλοφ της Πετρούπολης,   Μπολσεβίκος από το 1914 . Από το 1930 και μετά Υπουργός Γεωργίας  και αργότερα  μέλος της Γραμματείας των Μπολσεβίκων και ιδίως (σημαντικότερο)  διευθυντής του Τμήματος διορισμού και αρχείου κομματικών στελεχών της Κεντρικής Επιτροπής, δηλαδή του Μηχανισμού και της κομματικής  νομενκλατούρα. 

 Ευφυής και επινοητικός, ασυνήθιστα  εργατικός άνθρωπος του μηχανισμού, ευγενής και προσηνής στους γνωστούς του, ακόμη και κατά τον Μπουχάριν. . Όχι άσχημος, αλλά πολύ κοντός, 1.51 ανάστημα, με ασθενική φύση λόγω των κακουχιών της νεότητάς του (φυματίωση και άλλα). . . Ψευδώνυμο "Ο Νάνος".  Άνθρωπος με λογοτεχνικά ενδιαφέροντα, με μεγάλο ενδιαφέρον για το γυναικείο φύλο και τον ερωτισμό, εξαιρετικά ευφυής και επινοητικός. . Η γυναίκα του, εβραϊκής καταγωγής,  ήταν διάσημη  και γοητευτική ποιήτρια και οργανώτρια φιλολογικών σαλονιών στην Μόσχα.  

Προ του Μεγάλου Τρόμου, ελέγχει, στα πλαίσια της Γραμματείας του κόμματος,  την ηθική και το επίπεδο των κομματικών οργανώσεων  μέσα από την μη βίαιη  " οργανωτική εκκαθάριση"  (chistka)  των γραμμών του το 1933 και ξανά το 1935-1936. Θεωρείται και κάπως "αντιγραφειοκράτης" καθώς καλεί τα κομματικά μέλη να καταγγέλουν  τις αυθαιρεσίες των τοπικών γραμματέων του κόμματος, που συχνά λειτουργούν   ως "σατράπες". Ζητά το ανέβασμα του πολιτικού  και μορφωτικού επιπέδου των μελών. 

Βλέπουμε, λοιπόν, ότι συγκριτικά μιλώντας, ο Γιεζόφ δεν είναι ούτε από τους  αυταρχικότερους  ούτε από  τους βιαιότερους ηγέτες του κόμματος προ του Μεγάλου Τρόμου.     

Πώς ένας ευγενής και προσηνής γραφειοκράτης καταφέρνει να   γίνει  "αποτρόπαιο τέρας";

Από την αρχή του 1936 και μετά, εμπλέκεται με εντολή του Στάλιν  ενεργά στον Μεγάλο Τρόμο, που μόλις έχει ξεκινήσει, ανακρίνει προσωπικά τους Ζηνόβιεφ και Κάμενεφ,   και από τον Σεπτέμβριο του 1936 αναλαμβάνει ο ίδιος την ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών και Κρατικής Ασφάλειας ( NKVD) . Διεκπεραιώνει επιτυχώς την Πρώτη Δίκη της Μόσχας (Αύγουστος 1936), αυτός ουσιαστικά και όχι ο  Γκενρίκ Γιάγκοντα που είναι ακόμη  τυπικά διευθυντής της NKVD, μετά   την  Δεύτερη Δίκη της Μόσχας  (Γενάρης 1937) και τέλος  την Τρίτη  Δίκη ( Μάρτιος 1938 ) που αφορούσε κυρίως τον Νικολάι Μπουχάριν αλλά και τον Γιάγκοντα, προκάτοχο του Γιεζόφ στην ηγεσία της NKVD. Πριν από την εκτέλεση του Γιάγκοντα τον Μάρτιο 1938, ζητά από τα όργανα να ρίξουν στον μελλοθάνατο  Γιάγκοντα και ένα χέρι ξύλο !! 

Από την τραγωδία της κομμουνιστικής τριτοδιεθνιστικής Αριστεράς

Ο Τρότσκι, που δολοφονήθηκε σαν σήμερα τον Αύγουστο του 1940 από έναν σταλινικό πράκτορα στο Μεξικό, ενσαρκώνει όλη την τραγωδία, το δράμα και το αδιέξοδο της τριτοδιεθνιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς, που τόσο ακριβά πλήρωσαν οι λαοί, αλλά και η υπόλοιπη Αριστερά...

Καθώς  και οι ημέτεροι Καρσλήδες, οι οποίοι εκπατρίστηκαν  με τη Συνθήκη του Μπρεστ Λιτοφσκ τον Φεβρουάριο-Μαρτιο του 1918. Τότε ο Τρότσκι αρνήθηκε να υποστηρίξει την άποψη του, που ήταν και άποψη της Αριστεράς της Επανάστασης, για συνέχιση του πολέμου και μετατροπή του σε επαναστατικό έως το Βερολίνο. Και έτσι πέρασε η φιλογερμανική και φιλονεοτουρκική άποψη του Λένιν για μονομερή ειρήνη. Μια απόφαση μοιραία για τους λαούς της Ανατολής , που οδήγησε στην διάσπαση του επαναστατικού στρατοπέδου και στον σκληρό και ανελέητο  εμφύλιο πόλεμο. 

Αλλά και στη συνέχεια ο Τρότσκι συνέβαλε αποφασιστικά στην ολοκληρωτική συντριβή της επαναστατικής Αριστεράς, όπως εκφράστηκε στην Κροστάνδη το 1921. Υιοθέτησε επισης την φιλοκεμαλική πολιτική του Λένιν, που οδήγησε στην συντριβή των Ελλήνων και των Αρμενίων από τους Τούρκους εθνικιστές. (Για να μην υπάρχουν παρανοήσεις να ξεκαθαρίσουμε ότι η Μικρασιατική Καταστροφή υπήρξε ένα έγκλημα της δικιάς μας μοναρχικής Δεξιάς, καθώς και του αμοραλισμού των τάχα συμμάχων μας Ιταλών, Γάλλων και Αμερικανών)...

Στη συνέχεια ο Τρότσκι έχασε την μάχη της διαδοχής από τον Στάλιν. Και αποτέλεσε το πρώτο απόλυτο θύμα της νέας σταλινικής πολιτικής.

Ο Τρότσκι είδε σχεδόν ολόκληρη την οικογένειά του και τους πιο πιστούς του συνεργάτες να ξεκληρίζονται από το σταλινισμό, όπως και χιλιάδες οπαδοί του στη Σοβιετική Ένωση και τον υπόλοιπο κόσμο. Ενδεικτικός είναι ο ακόλουθος τραγικός κατάλογος που συμπεριλαμβάνει μόνο τα πιο κοντινά μέλη της οικογένειάς του:

Γιατί ρωσικά τανκς στην Ουκρανία είχαν σοβιετικές σημαίες

"... Οι Ρώσοι κομμουνιστές! Να σημειωθεί πως το Ρωσικό Κομμουνιστικό Κόμμα (επισήμως Κομμουνιστικό Κόμμα Ρωσικής Ομοσπονδίας) αποτελεί την αξιωματική αντιπολίτευση στην Ρωσία. Κατέκτησε το 25% στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, εν μέρει και λόγω του ότι υποστηρικτές του προφυλακισμένου ηγέτη της αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι, έδωσαν “γραμμή” να ψηφιστούν οι υποψήφιοι των κομμουνιστών, για να περιοριστεί η δυναμική των εκλεκτών του Πούτιν.

 Αν είναι όντως, λοιπόν, νόθες οι εκλογές στη Ρωσία (όπως παγίως ισχυρίζονται οι δυτικοί) αυτές είναι πρωτίστως εις βάρος των… Ρώσων κομμουνιστών, οι θέσεις των οποίων σίγουρα δεν προκαλούν ενθουσιασμό στην Δύση! Βέβαια το Ρωσικό Κομμουνιστικό Κόμμα, “σκιά” του άλλοτε κραταιού ΚΚΣΕ, περισσότερο θυμίζει την “βολική αριστερή αντιπολίτευση” στον Πούτιν, όπως είναι το εθνικιστικό κόμμα του Βλαντιμίρ Ζιρινόφσκι (τρίτο στην ρωσική Δούμα) η “βολική (ακρο)δεξιά αντιπολίτευση” στον Ρώσο πρόεδρο.  

 Ο οικονομικός πόλεμος για την Ουκρανία έχει φόντο... την Κίνα Ρώσοι πολιτικοί επιστήμονες σε πρόσφατο συνέδριο τους, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το Ρωσικό Κομμουνιστικό Κόμμα «δεν έχει καμία σχέση με τον μαρξισμό» και πως είναι ένα «συντηρητικό, δεξιό κόμμα… σαν τους Ρεπουμπλικάνους στις ΗΠΑ»!

 Επειδή μία εικόνα αξίζει χίλιες λέξεις, όταν ο ηγούμενος Εφραίμ της Μονής Βατοπεδίου είχε περιφέρει την Αγία Ζώνη στην Μόσχα το 2011, ο πρώτος που είχε σπεύσει να προσκυνήσει ήταν ο Ζουγκάνοφ! 

Σαρλ Μπετελέμ: Οι ταξικοί αγώνες στην ΕΣΣΔ, 3η περίοδο 1930-1941, Τόμος Γ1 Οι κυριαρχούμενοι, Τόμος Γ2 Οι κυρίαρχοι, μετάφραση Σπύρος Κακουριώτης, εκδόσεις Κουκκίδα, σελ.725, Αθήνα 2017

του  ΣΠΥΡΟΥ ΚΟΥΤΡΟΥΛΗ

Ως μνημειώδες αναφέρεται το έργο του Σ.Μπετελέμ που επιχειρεί να ερμηνεύσει το κοινωνικό καθεστώς της πρώην ΕΣΣΔ και συνεπώς να κατανοήσει έγκυρα τους λόγους της παρακμής και τελικά της κατάρρευσης του. Αλλά μνημειώδη είναι και η έκδοση του στην ελληνική γλώσσα από τις εκδόσεις Κουκκίδα του Δημήτρη Δημόπουλου. Νομίζω ότι η αναγνωστική προσπάθεια θα είναι πιο ολοκληρωμένη αν συνδυαστεί με την μελέτη του έργου του Κώστα Παπαϊώαννου " Η γένεση του ολοκληρωτισμού".
Μακρυά από το να προσδιορίζονται ως "εκφυλισμένα εργατικά κράτη" όπως έγραφε ο Τρότσκυ ο Σ.Μπετελέμ τα προσδιορίζει ως "κρατικό καπιταλισμό". Βεβαίως μια τέτοια ορολογία που εφαρμόζει την μαρξική κριτική στον σοβιετικό σχηματισμό αποσκοπεί να δείξει ότι παρότι άλλαξαν οι νομικές σχέσεις ιδιοκτησίας από ιδιωτικές σε κρατικές , οι πραγματικές κοινωνικές σχέσεις παρέμειναν αλώβητες και άρα
εκμεταλλευτικές ("η κρατική ιδιοκτησία αφήνει ανέγγιχτη τη μισθωτή σχέση εκμετάλλευσης και το μόνο που κάνει είναι να επιτρέπει την ανάδυση μιας ειδικής μορφής καπιταλιστικής ιδιοκτησίας, που αναπτύσσεται πλήρως με τον κρατικό σχεδιασμό" σελ.348). Η εμμονή των κρατούντων για την δημιουργία βαριάς βιομηχανίας σε μια υπανάπτυκτη χώρα προϋπέθετε την πρωτογενή συσσώρευση κεφαλαίου με την χρήση εκτεταμένης κρατικής βίας, την καταστροφή των αγροτών αλλά και την ευρύτατη χρήση της καταναγκαστικής εργασίας και των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Παρότι η καταναγκαστική εργασία δεν θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα παραγωγική όμως χρησιμοποιείτο εκεί που η χρησιμοποίηση εργατών υπό ομαλές συνθήκες θα ήταν περίπου ανέφικτη. Φυσικά η απουσία της αγοράς είχε ως αποτέλεσμα την ανορθολογική χρήση των πόρων και την συγκρότηση μίας νέας τάξης γύρω από το κομμουνιστικό κόμμα η οποία ήταν υπόλογη μόνο στην ηγεσία. Η κοινή λογική βέβαια κακόπαθε από την ιδεολογική της χρήση. Ο Στάλιν, ακολουθώντας τον Λένιν, ισχυριζόταν ότι το κράτος θα μαραθεί όταν αποκορυφωθεί η ισχύς του ("η απονέκρωση του κράτους δεν θα γίνει με το αδυνάτισμα της κρατικής εξουσίας, μα με το δυνάμωμά της στον ανώτατο βαθμό",σελ.376). Ίσως σε αυτό το σημείο θα πρέπει να αναζητηθούν οι ευθύνες του Hegel , του Ηράκλειτου ή της μαρξικής ερμηνείας του.
Ο σταλινισμός αντιστρέφει την πραγματικότητα, θεμελιώνεται πάνω στον μύθο ότι τον Οκτώβριο του 1917 εγκαθιδρύθηκε η προλεταριακή εξουσία και στον άλλο μύθο ότι στην δεκαετία του ' 30 οικοδομήθηκε ο σοσιαλισμός. Συγχρόνως κατασκευάζει μια νέα γλώσσα "αυτή η κωδικοποιημένη γλώσσα παίρνει σιγά-σιγά τη μορφή ξύλινης γλώσσας, μιας γλώωσας νεκρής, απ' όπου αφαιρέθηκε η ζωή, καθώς έχασε κάθε επαφή με την πραγματικότητα"(σελ.407).