Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΜΑΡΚΟΥΖΕ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΜΑΡΚΟΥΖΕ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 20 Ιανουαρίου 2021

Χ. Μαρκούζε: Ανθρωπισμός ή Τεχνοφασισμός;

Ουκ ολίγες φορές εκφέρεται η άποψη ότι η εξέλιξη της τεχνολογίας θα φέρει την αποθέωση της επικοινωνίας και θα οδηγήσει στην απόλυτη χειραφέτηση. Οξύμωρο σε αυτές τις διαπιστώσεις, είναι το γεγονός, ότι κανείς δε λαμβάνει κατά νου την καθημερινή αλλαγή που δρομολογείται στις ζωές του καθενός από εμάς. Ακόμα πιο αντιφατικό δε, όταν αυτό εκφράζεται από τις επονομαζόμενες ως προοδευτικές φωνές που αποβλέπουν σε μια ουτοπία των ατομικιστικού δικαιωματισμού. Αν κάποιος επανέφερε στο νου του τις θέσεις του Μαρκούζε για την τεχνολογική πρόοδο, τότε μερικές απαντήσεις θα μπορούσαν να δοθούν άμεσα.

Ο Μαρκούζε τονίζει την προβληματική που τίθεται με τις νέες τεχνολογίες της μαζικής αποχαύνωσης πιο ξεκάθαρα και συνοπτικά από κάθε άλλο φιλόσοφο του 20ου αιώνα. Ο ίδιος αποτελεί μια φιγούρα μύθο για το φοιτητικό κίνημα και την ελευθεριακή σκέψη που δε δίστασε να κριτικάρει τα κακώς κείμενα του σύγχρονου τεχνολογικού καπιταλισμού. Για τον ίδιο η κατάσταση που βιώνει ο σημερινός άνθρωπος χαρακτηρίζεται ως «καταπιεστική ελευθερία» (repressive Toleranz/Freiheit). Επηρεασμένος από έναν χαϊντεγκεριανό πεσιμισμό, αναλύει την παρακμή του σύγχρονου πολιτισμού της ανελεύθερης υπόστασης. Ο άνθρωπος μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου βίωσε μια ραγδαία οικονομική ανάπτυξη που επιταχύνθηκε με την είσοδο της τεχνικής σε κάθε πτυχή του ανθρώπινου βίου. Μέσα σε μια τέτοια συνθήκη κάθε διάθεση για κοινωνική αλλαγή καταπατάται, χωρίς καν να συνειδητοποιείται. Η μετάβαση στον νέο κόσμο ήρθε λοιπόν να συνδεθεί με την εφαρμογή του πλάνου του μετανθρώπου.