Μπάμπης Στέρτσος
Το ταξίδι προς τη Γιάσναγια Πολυάνα
Ήταν ένα από εκείνα τα απογεύματα του ρωσικού καλοκαιριού που ο χρόνος μοιάζει να διαστέλλεται, λουσμένος σε ένα φως χρυσό και μελαγχολικό. Το ταξίδι από τη Μόσχα προς την Τούλα, και από εκεί με μια άμαξα προς το κτήμα της Γιάσναγια Πολυάνα, ήταν από μόνο του μια μύηση. Η τρόικα—το τρίζυγο άλογων που με μετέφερε—καλπάζε πάνω στον χωματόδρομο, σηκώνοντας σύννεφα λεπτής σκόνης που χρυσίζονταν στο απογευματινό φως. Ο αμαξάς, ένας γεροδεμένος μουζίκος με πυκνά μουστάκια και ρούμπασκα—το παραδοσιακό λευκό πουκάμισο με κεντήματα στο λαιμό—τραγουδούσε μια μελαγχολική ρωσική ρομάντσα, και η φωνή του χανόταν στην απεραντοσύνη των χωραφιών.Κάθε βέρστι που άφηνα πίσω μου, με απομάκρυνε από τη βουή της πόλης και με βύθιζε βαθύτερα στην καρδιά της ρωσικής γης. Τα χωράφια απλώνονταν ατελείωτα, το περίφημο τσερνόζεμ—το μαύρο χώμα της Ρωσίας, το πιο γόνιμο της Ευρώπης—έλαμπε σκούρο και πλούσιο κάτω από τον ήλιο. Σημύδες και έλατα σχημάτιζαν μικρά δασύλλια στον ορίζοντα, και κατά διαστήματα διέκρινα τις ξύλινες ίσμπες των χωρικών, με τις χαρακτηριστικές σκεπές από άχυρο και τα πολύχρωμα παράθυρα με τα περίτεχνα ξυλόγλυπτα ναλίτσνικ—τα διακοσμητικά πλαίσια που πλαισίωναν κάθε παράθυρο σαν δαντέλα από ξύλο.
Δεν πήγαινα ως απλός επισκέπτης. Είχα την ασύλληπτη τιμή μιας πρόσκλησης, μιας ευκαιρίας να συναντήσω τον ίδιο τον γίγαντα της λογοτεχνίας, σε έναν από τους περίφημους κύκλους συζητήσεων που οργάνωνε στο σπίτι του, μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα της Αγίας Πετρούπολης και τα λαμπερά σαλόνια της Μόσχας. Στην τσέπη του σακακιού μου κρατούσα σφιχτά το γράμμα με την πρόσκληση, γραμμένο με την χαρακτηριστική γραφή του Κόμη, και ένιωθα τον παλμό της καρδιάς μου να επιταχύνεται καθώς πλησιάζαμε.
Η άφιξη στο κτήμα
Το κτήμα εμφανίστηκε ξαφνικά, σαν όαση γαλήνης μέσα στην απεραντοσύνη της στέπας. Μια λεωφόρος από λεύκες και σημύδες οδηγούσε στο κύριο σπίτι, και η μυρωδιά του φρεσκοκομμένου χόρτου, των ανθισμένων λιπ—των φιλύρων—και του υγρού χώματος πλανιόταν παντού. Το σπίτι, λιτό και επιβλητικό ταυτόχρονα, ήταν χτισμένο από ξύλο σημύδας που είχε πάρει με τα χρόνια ένα όμορφο ασημί χρώμα. Δεν πρόδιδε την αριστοκρατική καταγωγή του ιδιοκτήτη του με χρυσά στολίδια ή μαρμάρινες κολόνες, αλλά περισσότερο την ιδιοσυγκρασία ενός ανθρώπου που είχε γυρίσει την πλάτη στην κοσμική χλιδή, αναζητώντας μια πιο ουσιαστική αλήθεια.
