Ο “πόλεμος των λέξεων” και η “Ακροδεξιά”. (*)

Του Βασίλη Στοϊλόπουλου 

Ένας από τους βασικούς στόχους “στρατηγικού βάθους” της ευρωπαϊκής Αριστεράς στην εξέγερση του Μάη του 1968 ήταν η ρήση του Γερμανού “εθνοεπαναστάτη” Ρούντι Ντούτσκε: 

«Πορεία (προς την κατάληψη της εξουσίας) μέσα από τους (δημοκρατικούς) θεσμούς» (Marsch durch die Institutionen).

Στα χρόνια που ακολούθησαν το σύντομο καλοκαίρι της “υπερταξικής αμφισβήτησης” του 1968, ο μακροπρόθεσμος αυτός πολιτικός στόχος αποδείχτηκε ρεαλιστικός, με αποτέλεσμα τη σταδιακή δημιουργία στην Ευρώπη μιας νέας πολιτικής πραγματικότητας “αριστερών προδιαγραφών”. Σε αρκετές χώρες της Δύσης (Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία κ.α.) ήρθαν στην εξουσία με δημοκρατικό τρόπο όχι μόνο “αριστερά” κόμματα (Πράσινοι, Σοσιαλιστές, Κομμουνιστές κ.α.), αλλά και μια πληθώρα προσώπων που ως “Αριστεροί” ανέλαβαν σημαντικές κυβερνητικές θέσεις ακόμα και σε “δεξιές” κυβερνήσεις.

Τα τελευταία χρόνια στους κόλπους της Αριστεράς εκδηλώνεται δυναμικά και πάλι μια νέα πορεία, αν και με εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά. Το πεδίο αγώνων αυτής της νέας πορείας είναι η γλώσσα, συχνά μάλιστα με χαρακτηριστικά ζηλωτικής δράσης και πιεστικής έως και επιθετικής συμπεριφοράς δυναμικών μειοψηφιών.

Ουσιαστικά, πρόκειται για τη συστηματική επιβολή και προσπάθεια καθιέρωσης δεκάδων αυθαίρετων νεολογισμών, ασαφειών, παρερμηνειών και την ad absurdum αντικατάσταση συγκεκριμένων γλωσσικών όρων, ορολογιών, φράσεων και εννοιών. Και μάλιστα συχνά με την αγαστή σύμπραξη νεοφιλελεύθερων και σοσιαλφιλελεύθερων κέντρων εξουσίας, πανεπιστημίων, αρχισυνταξιών mainstream, στρατιών ΜΚΟ, “ευαγών” ιδρυμάτων τύπου Σόρος, Bertelsmann κ.α.

  Πόλεμος των λέξεων

Συγκρίνοντας κανείς παλιά και νέα λεξικά για τις ίδιες λέξεις αντιλαμβάνεται εύκολα προς τα που οδεύει αυτός ο “πόλεμος των λέξεων” όπου τα όρια της γλωσσικής επιστήμης και του πολιτικού ακτιβισμού έχουν καταργηθεί προ πολλού. Το διαπιστώσαμε τελευταία στη χώρα μας και με τις δημόσιες αντιπαραθέσεις αναφορικά π.χ. με τις λέξεις “ομόφυλος”, “ομοφυλόφιλος”, “πρόσφυγας”, “μετανάστης” κλπ.

Το μυστικό λεξιλόγιο των παλαιών χτιστών της Ηπείρου

«Κουδαρίτικα» ή «μαστόρικα»: Το μυστικό λεξιλόγιο των παλαιών χτιστών της Ηπείρου

του Δημήτρη Τζήκα | πρώτη δημοσίευση Ερανιστής

«Τον πήραν τον Κολιό, τον πήραν οι μαστόροι,

παιδί απ’ το σχολειό, να μάθει πηλοφόρι.»

Γιώργος Κοτζιούλας

Σε παλαιότερες εποχές -μέχρι και τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο τουλάχιστον- οι χτίστες είχαν δική τους μυστική «γλώσσα», τα λεγόμενα «κουδαρίτικα»· στο επαγγελματικό λεξιλόγιο των οικοδόμων, «κούδα» σημαίνει πέτρα και «κούδαρης» είναι ο άνθρωπος που ασχολείται με την πέτρα, ο μάστορας, ο χτίστης.

Οι «κουδαραίοι», αφού συγκέντρωναν τα υλικά που ήταν απαραίτητα για τη δουλειά και τη διαβίωση τους, συγκροτούσαν ομάδες εργασίας, τα λεγόμενα «μπουλούκια», «παρέες», «ταϊφάδες» η «τσέτες»·[1] η επαγγελματική αυτή μετανάστευση ξεκινούσε γύρω στις αρχές του Μαρτίου· οι πρωτομάστορες έκλειναν τις συμφωνίες και αναλάμβαναν διάφορα μικρά και μεγάλα οικοδομικά έργα· έχτιζαν σπίτια, εκκλησίες και μοναστήρια, τζαμιά, σαράγια, στρατώνες, αρχοντικά, γεφύρια, φάρους, χάνια, μπεζεστένια, βρύσες, μύλους και λιοτριβιά, σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Η ανάγκη να ολοκληρωθούν τέτοιες εργασίες απαιτούσε πολλές φορές την ενασχόληση των μαστόρων με πολλές τέχνες· πολλοί χτίστες ήταν ταυτόχρονα μαραγκοί, ξυλογλύπτες και ζωγράφοι.

Τα περιοδεύοντα οικοδομικά συνεργεία προέρχονταν από άγονα μέρη, ορεινά χωριά και νησιά· κατά κανόνα τα μέλη της ομάδας ήταν συγγενείς μεταξύ τους· πρώτη τους φροντίδα ήταν να εξασφαλίσουν τον επιούσιο άρτο και τη συντήρηση της οικογένειας που άφηναν πίσω. Επικεφαλής της παρέας ήταν ο πρωτομάστορας, συνήθως ο καλύτερος χτίστης ή πελεκάνος· ακολουθούσαν οι πελεκάνοι ή πετροφάηδες (λιθοξόοι), οι μαστόροι, οι νταμαρτζήδες, τα μαστορόπουλα («κουδαρόπουλα» ή «λαγούλια»)· οι μεταφορές γίνονταν συνήθως με μουλάρια. Τον πρώτο καιρό, τα «λασποπαίδια» κουβαλούσαν εργαλεία και πέτρες, μετά μάθαιναν να φτιάχνουν «λάσπη» και αργότερα ανέβαιναν στη σκαλωσιά να διδαχτούν την τέχνη, έως ότου να γίνουν μαστόροι (και «να φάνε κεφάλι πράσο»).[2]

Η ανάγκη να κρύβουν τα μυστικά του επαγγέλματος και η ευνόητη επιθυμία τους να συνεννοούνται χωρίς να τους αντιλαμβάνονται οι εκάστοτε «ξένοι» ώθησε τους χτίστες να δημιουργήσουν μια συνθηματική «γλώσσα» της συντεχνίας, άγνωστη στους πολλούς. Άλλωστε, η συμπεριφορά του κόσμου απέναντι στους μαστόρους ήταν συχνά διφορούμενη και μάλλον αρνητική· οι πετράδες μιλούσαν με πίκρα «για μια περιφρόνηση που συναντούσαν απ’ τους ντόπιους πληθυσμούς. Μάστορας σήμαινε παρακατιανός».[3] Επιπλέον, είχαν ν’ αντιμετωπίσουν και την αρπακτικότητα των ντόπιων Οθωμανών αξιωματούχων.

Η ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΗ ΤΟΠΟΛΑΛΙΑ ΜΑΣ ΜΕ ΤΙΣ 853 ΛΕΞΕΙΣ ΤΗΣ.

Η Μεσσηνιακή τοπολαλιά, αυτού του τόπου σταματημό δεν έχει.

Συνεχώς το λεξιλόγιο και φρασεολόγιο των Μεσσηνίων, της Μεσσηνίας και όλων των απανταχού Μεσσηνίων είναι ατέλειωτο !

Μετά την τελευταία δημοσίευση των 832 λέξεων και φράσεων, η έρευνά μας δεν σταμάτησε, εμείς συνεχίσαμε τη συλλογή λέξεων και φράσεων, με τη βοήθεια πάντα των φίλων και επισκεπτών μας του blog, βρήκαμε νέες λέξεις και φράσεις, τις οποίες ευχαρίστως σας παρουσιάζουμε. 

Δεν θα σταματήσουμε να καλούμε όλους τους Μεσσήνιους, της Μεσσηνίας, της υπόλοιπης Ελλάδας, καθώς επίσης τους Μεσσήνιους της αλλοδαπής όπου και αν βρίσκονται διασκορπισμένοι στα πέρατα του κόσμου, να θυμηθούν κάποιες λέξεις των παππούδων τους και των γονιών τους. Στείλτε τε μας να τις καταχωρήσουμε στο λεξιλόγιό μας. Αυτό που επιδιώκουμε είναι αυτή η προσπάθεια που κάνουμε να μείνει πράγματι παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές . Άλλωστε ας μη ξεχνάμε από τη δική σας βοήθεια έχουμε συγκεντρώσει τις περισσότερες από αυτές.

Όποιες νέες λέξεις μπορείτε και θέλετε να μας στείλετε, στείλτε τες στο e-mail: agsaouti@gmail.com, ή αν θέλετε τηλεφωνείστε στο κινητό 6977 172942.

Τέλος, να ευχαριστήσω για μια ακόμη φορά ιδιαιτέρως όλους αυτούς τους φίλους που βοηθούν σ’ αυτήν την προσπάθεια.

Δείτε λοιπόν σήμερα τις 853 λέξεις και φράσεις, που μέχρι τώρα συγκεντρώθηκαν, κατ’ αλφαβητική σειρά.

ΕΠΕΙΔΗ ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΦΡΑΣΕΙΣ, ΕΙΝΑΙ ΠΛΕΟΝ ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΕΣ,

ΘΑ ΤΙΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΟΥΜΕ ΣΕ ΔΥΟ ΔΟΣΕΙΣ.

A 

1. Αβανιά=καταστροφή-ζημιά,

2. Αβγατίζω = αυξάνω

3. Αβέρτα = πλουσιοπάροχα.

4. Αγανό = το αραιό πχ είναι αραιό πλεγμένο.

5. Αγκλιά = Δοχείο για το διάλεγμα της τελευταίας ποσότηας του λαδιού από την κασέλα του ελαιοτριβείου.

6. Αγκωνή =άκρη καρβελιού φρατζόλας

7. Ακρίθια = παρανυχίδες, άγρια σημεία του δέρματος

8. Αγγειό = δοχείο ή λέγεται και το γυναικείο γεννητικό όργανο.

9. Αγκορτσια=η αγρια αχλαδια.

10. Άγγουσα ζέστη = η κάψα

11. Αγκωνάρι=Ακρογωνιαίος λίθος και γενικά μεγάλη πέτρα

12. Αγροικάω = ακούω ή ξαγρυπνώ

13. Αδειάζω = ευκαιρώ(δεν αδειάζω = δεν ευκαιρώ).

14. Ακαμάτης = τεμπέλης

15. Ακουμπέτι = παρά ταύτα

16. Ακώ = ακούω

17. Αλάργα= μακριά.

18. Αλαφιάζομαι = Ξαφνιάζομαι

19. Αλλαξιά= σύνολο ένδυσης,