Ἄκρως ἐπίκαιρος ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης, ἀδελφὸς τοῦ Μεγάλου Βασιλείου ποὺ ἔζησε τὸν 4ο μ.Χ. αἰώνα. Ἀναδεικνύει πολλὲς διαστάσεις τοῦ κοινωνικοῦ μηνύματος τοῦ Εὐαγγελίου καὶ τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας.
- Χωρὶς περιστροφὲς τονίζει ὅτι ἡ ἀνισότητα εἶναι τὸ βασικὸ αἴτιο τῶν δεινῶν τῆς ἀνθρωπότητας: «Ἡ δέ κατά πενίαν τε καί πλοῦτον ἀνισότης τοῦ βίου τό γενικώτατόν ἐστιν αἴτιον τῆς ποικίλης τε καί πολυειδοῦς τῶν ἐν ἀνθρώποις πραγμάτων ἀνωμαλίας». Δηλαδή: «Ἡ ἀνισότητα στὴ ζωὴ μὲ τὸν διαχωρισμὸ σὲ πλούσιους καὶ φτωχοὺς εἶναι τὸ βασικὸ αἴτιο τῆς ποικίλης καὶ πολύμορφης ἀνωμαλίας στὶς ὑποθέσεις τῶν ἀνθρώπων». «Εἰς τήν ἐπιγραφήν τῶν Ψαλμῶν» 2, 12, PG 44, 557C.
- Ἀναδεικνύει τὶς συνέπειες τῆς «τυραννίδας τῆς πλεονεξίας», ἡ ὁποία, « Ἀφοῦ ὑποδουλώσει τὴν ἄθλια ψυχή, συνεχῶς τὴν ἀναγκάζει νὰ ἐκπληρώνει τὶς ἄπληστες ἐπιθυμίες της, χωρὶς ποτὲ νὰ ἱκανοποιεῖται, σὰν κάποιο πολυκέφαλο θηρίο, ποὺ τρώει μὲ χιλιάδες στόματα καὶ ποτὲ τὴν κοιλιά του δὲν γεμίζει. Ἔτσι καὶ μὲ τὸ κέρδος, ὅσο κι ἂν εἶναι, δὲν ὑπάρχει κορεσμός, ἀφοῦ τὸ λαμβανόμενο, γίνεται καύσιμη ὕλη τῆς ἐπιθυμίας γιὰ περισσότερα.» Εἰς τούς Μακαρισμούς 5, PG 44, 1260A.
- Μιλᾶ γιὰ τὴν τεχνητὴ διόγκωση τῶν ἀναγκῶν σὲ σχέση μὲ ὅσα ὁ ἄνθρωπος χρειάζεται γιὰ νὰ ζήσει: «Ὁ δέ ὑπηρέτης τῶν ἡδονῶν, ἔκανε τὶς βασικὲς ἀνάγκες ὀχήματα ἱκανοποίησης παθῶν: Ἀντὶ γιὰ τροφή, τρυφὴ ἐπιζητώντας, ἀντί περιβολῆς τόν καλλωπισμό, ἀντί γιὰ τ’ ἀναγκαῖα τοῦ νοικοκυριοῦ τήν πολυτέλεια, ἀντί τῆς παιδοποιΐας τὶς παράνομες καὶ ἀπαγορευμένες ἡδονές. Γι’ αὐτὸ καὶ διάπλατα ἄνοιξε ὁ δρόμος γιὰ νὰ εἰσβάλουν στὴν ἀνθρώπινη ζωὴ ἡ πλεονεξία, ἡ μαλθακότητα, ἡ ἀλαζονεία, ἡ χαυνότητα, ἡ πολύμορφη ἀσωτία. Αὐτὰ κι ἄλλα παρόμοια, ξεφύτρωσαν σὰν διογκώσεις τῶν βασικῶν ἀναγκῶν, προκειμένου νὰ δημιουργηθεῖ ὄρεξη μεγαλύτερη ἀπὸ τὴν ἀπαραίτηττη καὶ νὰ ἐπιδιώκονται πράγματα ἐντελῶς ἄχρηστα.» Πρός τούς πενθοῦντας, PG 46, 528CD….
- «Ἡ κακὴ τοῦ διαβόλου ἀγορά», ποὺ προάγει τὴν ὑπερκατανάλωση καὶ διογκώνει τεχνητὰ τὶς ἀνάγκες, «εὔκολα καθιστᾶ ἐλεγχόμενες τὶς πιθηκώδεις ψυχές». «Περί τι τό χριστιανῶν ὄνομα ἤ ἐπάγγελμα», PG 46, 241Β
Γιὰ μιὰ δίκαιη διακυβέρνηση