Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΕΘΝΙΣΜΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΕΘΝΙΣΜΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Παρασκευή 12 Απριλίου 2024

Περί ἔθνους, περί πατρίδος καί περί χώρας… [Καθηγητής Ἀδαμάντιος Πεπελάσης]

Γράφει ὁ Δημήτρης Καπρᾶνος.



Ὁ καθηγητής Ἀδαμάντιος Πεπελάσης, στόν δημοσιογράφο Γιῶργο Καραβίδα, τόν Μάρτιo τοῦ 2012…

«Ἡ μεγαλύτερη ἀνησυχία σας ποιά εἶναι;» ἐρωτᾶ ὁ συνάδελφος. Καί ὁ σοφός καθηγητής ἀπαντᾶ:

«Ἄν στό πῶ θά γελάσεις. Ὄχι ἐσύ. Ὁ ἀναγνώστης μας… Φοβᾶμαι γιά τό ἔθνος! 

Ὁ Γιάννης Σακελλαράκης, ἕνας διαπρεπής ἀρχαιολόγος πού, γιά εὐνόητους λόγους, δέν ἔγινε ποτέ καθηγητής στήν Ἑλλάδα, ἦταν δεμένος μέ τοῦτα τά χώματα. Ὁ ἀναγνώστης σου θά ἀναρωτηθεῖ τί θά πεῖ, στά 2012, δεμένος μέ τά χώματα. Δέν ξέρω. Ὅ,τι καταλαβαίνει ὁ καθένας.

Μοῦ ἔλεγε ὁ Γιάννης, ρέ σύ Διαμαντῆ, τόσα χρόνια σκάβω καί ἀνακαλύπτω ὅλα αὐτά τά εὑρήματα. Ξέρεις ποῦ καταλήγω; Ἴδιοι μασκαρᾶδες ἦταν κι αὐτοί ὅπως κι ἐμεῖς, ἀλλά ἦταν καί κάτι ἄλλο.

Εἴχανε ψυχή. Αὐτό ἐννοῶ λέγοντας ὅτι φοβᾶμαι γιά τό ἔθνος.

Αὐτό τό ἔθνος τό ἔμαθα στήν πρώτη δημοτικοῦ καί ἀπό τήν μάνα μου. Ἄς μοῦ πεῖ κάποιος τί ἄλλο ἔχουμε τούτη τή στιγμή τῆς συμφορᾶς νά μᾶς κρατήσει. Ἐγώ δέν πρόκειται νά πάρω μιά σημαία καί νά βγῶ στούς δρόμους καί νά φωνάζω ζήτω ἡ Ἑλλάς καί ζήτω τό ἔθνος. Ξέρω ὅμως πώς κάτι μέσα στήν ψυχή μου ἀναστατώνεται. Αὐτό φοβᾶμαι ὅτι χάθηκε, χάνεται. Λυπᾶμαι πού ὅταν γκρινιάζουμε γιά τήν κρίση φτάνουμε μέχρι ἐκεῖ πού πάει τό ἄτομό μας. Αὐτούς τούς Ἕλληνες φοβᾶμαι πού ἀλλάξανε μέσα σέ εἴκοσι χρόνια ἀξίες καί ἰδανικά…».

Σέ ἐρώτηση τῆς δημοσιογράφου Μαρίας Ἀνδρέου, γιά τό τί σημαίνει ἔθνος καί τό πῶς διαμορφώνεται ἡ ἐθνική συνείδηση, κλήθηκε νά ἀπαντήσει ὁ Γιάννης Βογιατζῆς. Ἡ ἀπάντηση πού ἔδωσε ὁ σπουδαῖος ἠθοποιός ἦταν ἡ ἀκόλουθη:

«Στό σχολεῖο εἴχαμε ἕναν Ἰταλό καθηγητή, μέ λατρεία στήν ἑλληνική παιδεία, τόν Κάρλο Μπρικέλι. Μᾶς ἔκανε ἰταλικά καί μᾶς μάθαινε νά λέμε ὅτι στό αἷμα μας ρέει αἷμα ἰταλικό. Τότε, ὅλα τά παιδιά καί χωρίς νά συνεννοηθοῦμε –αὐτή εἶναι ἡ πιό δυνατή μου ἀνάμνηση, πού μέ κάνει καί κλαίω ὅταν θυμᾶμαι τά παιδικά μου χρόνια– φωνάζαμε: “Στό αἷμα μᾶς ρέει αἷμα ἑλληνικό!”.

Τρίτη 9 Απριλίου 2024

Οικοφοβία”: Το μίσος για την πατρίδα και τον λαό σου

“Οικοφοβία”: Το μίσος για την πατρίδα και τον λαό σου





Του Diego Fusaro


Ο Diego Fusaro (Ντιέγκο Φουσάρο) είναι Ιταλός φιλόσοφος που διδάσκει Ιστορία της Φιλοσοφίας στο IASSP στο Μιλάνο (Ινστιτούτο Ανώτερων Στρατηγικών και Πολιτικών Σπουδών). Είναι πτυχιούχος Ιστορίας της Φιλοσοφίας και κάτοχος διδακτορικού στη Φιλοσοφία της Ιστορίας. Οι μελέτες του εστιάζονται στον γερμανικό ιδεαλισμό, στους προπαρασκευαστικούς στοχαστές του (Spinoza) και στους οπαδούς του (Marx), με ιδιαίτερη εστίαση στα ιταλικά ρεύματα σκέψης (Gramsci, Gentile). Τον Ιούλιο του 2013, η εφημερίδα “La Repubblica” τον χαρακτήρισε ως έναν από τους τρεις πιο ελπιδοφόρους νέους ευρωπαίους φιλοσόφους.

* * *

Ο αγώνας των ιεροφαντών της παγκοσμιοποίησης εναντίον της σταθερής και ριζωμένης ταυτότητας είναι ο ίδιος ενάντια των συνόρων ως μιας όχθης που σχηματίζει έναν καθορισμένο και περιορισμένο χώρο, ικανό να αυτοκυβερνηθεί σύμφωνα με τους δικούς του κανόνες, αποτελεί την βασική αρχή της μετα-δημοκρατικής ετερονομίας του παγκόσμιου καπιταλισμού.

 Από την άλλη πλευρά, το ίδιο το όριο είναι απαραίτητο για την οικοδόμηση της ταυτότητας, η οποία διαμορφώνεται πάντοτε σε σχέση με την ετερότητα : όπως το λέει και ο τίτλος του γνωστού δοκιμίου του Heidegger, “Identität und Differenz” η Ταυτότητα και η Διαφορά σχηματίζουν ένα εννοιολογικό ζευγάρι στο οποίο κάθε όρος εμφανίζεται ως απαραίτητος για την ύπαρξη και τον ορισμό του άλλου. Δεν μπορεί να υπάρχει ταυτότητα, εκτός αν αυτή δεν έχει διαφορά σε σχέση με τους άλλους. Ούτε μπορεί να υπάρξει διαφορά, εκτός από την περίπτωση που υπάρχουν πολλαπλές ταυτότητες.

Εάν, μέσω της κατεδάφισης των ορίων, εξαφανιστεί η ετερότητα και παραμείνει μόνο η αβεβαιότητα, τότε κάθε πιθανή ταυτότητα αποκρύπτεται για τον ίδιο ακριβώς λόγο.

Ο διάλογος μπορεί να γίνει μόνο όταν υπάρχουν ισχυρές ταυτότητες, οι οποίες έχουν αξίες και ρίζες: είναι το αντίθετο του πολυπολιτισμικού διαλόγου που προωθείται και επαγγέλλεται από τους αποστόλους της παγκοσμιοποίησης. Στην ουσία, είναι ένας σιωπηλός διάλογος, στον οποίο τα μέρη, αφού έχουν γυμνωθεί από την ταυτότητά τους, δεν έχουν αφήσει κυριολεκτικά τίποτα να πει το ένα στο άλλο.

Τρίτη 5 Σεπτεμβρίου 2023

Μνήμη και Αστέριου Αστεριάδη


Του Βαγγέλη Χωραφά


Στις 4 Σεπτεμβρίου του 1944 και ενώ η περιοχή της Δράμας και της ευρύτερης Ανατολικής Μακεδονίας βρισκόταν υπό την κατοχή των Βουλγάρων συνέβη ένα μοναδικό για ολόκληρη την κατακτημένη Ευρώπη γεγονός: η υποστολή της σημαίας του κατοχικού στρατού υπό το φως της ημέρας και η έπαρση της ελληνικής σημαίας.

 Στην κεντρική πλατεία της Προσοτσάνης ο δάσκαλος Κώστας Καζάνας μαζί με τον Αστέριο Αστεριάδη υπέστειλαν τη βουλγαρική φασιστική σημαία και ύψωσαν την ελληνική, αψηφώντας την τρομοκρατία και τις απειλές, που αποτελούσαν την καθιερωμένη πρακτική των Βουλγάρων κατακτητών.

 Το γεγονός αυτό αποτέλεσε ισχυρό πλήγμα για τις φασιστικές βουλγαρικές δυνάμεις κατοχής ενώ ταυτόχρονα αναπτέρωσε το ηθικό των Ελλήνων αγωνιστών και του τοπικού πληθυσμού. 

Η πράξη αυτή, θεωρείται ως η μοναδική υποστολή σημαίας η οποία συνέβη υπό το φως της ημέρας, σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη. 

Τρίτη 18 Ιουλίου 2023

K. Λαμπρόπουλος: Το επικίνδυνο πλαίσιο του διαφαινόμενου Ελληνοτουρκικού Διαλόγου




Ο Κωνσταντίνος Λαμπρόπουλος , Ανώτερος Στρατηγικός Αναλυτής, Συνδιευθυντής του Athens Hub του Οργανισμού Geneva Centre for Security Policy, μιλώντας στον 98.4 , έκανε λόγο για την διαμόρφωση με επισπεύδουσα την Ελλάδα, ενός επικίνδυνου πλαισίου, για τον διαφαινόμενο Ελληνοτουρκικό διάλογο . 

Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά , όταν προαναγγέλλεις υποχωρήσεις απ τις πάγιες θέσεις, όταν θεωρείς εφαλτήριο διαπραγμάτευσης θέματα κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων, όταν σχετικοποιείς την απομείωση της εθνικής κυριαρχίας, τότε το μόνο που δύνασαι να διαπραγματευτείς είναι το μέγεθος της ήττας. Και δεν υπάρχει καμία νομιμοποίηση για κάτι τέτοιο γιατί δεν ετέθη καν στη προεκλογική περίοδο. 

Δυστυχώς, όπως υπογραμμίζει, επιβεβαιώθηκε πανηγυρικά, απ τα πιο επίσημα χείλη αυτό που γράφει εδώ και 4 χρόνια..οτι η Ελλάδα έχει ως στρατηγικό στόχο την Ύφεση και τις Σχέσεις Καλής Γειτονίας με τη Τουρκία ανεξαρτήτως Τιμήματος. Ένα απ τα πλέον επικίνδυνα που ακούστηκαν στη περίφημη συνέντευξη, του Έλληνα Πρωθυπουργού, είναι η απάλειψη της πρόσφατης συμπεριφοράς της Τουρκίας χάριν ενός restart άνευ όρων και μιας αναζήτησης "τολμηρής" ατζέντας. 

Δεν μηδενίζεται ο ιστορικός χρόνος ποτέ σε μια διαπραγμάτευση αφενός, αφετέρου το συνολικό πλαίσιο που τίθεται συν-καθορίζει το αποτέλεσμα. Όταν αναφερόμαστε σε πολιτικό διάλογο τότε αναπόφευκτα εισέρχεται ο παράγων ισχύς και οι έννοιες της συμμετρίας ή της ασυμμετρίας ισχύος. Ακόμα και αν ο απώτερος στόχος είναι η ύφεση πάντα πρέπει να χρησιμοποιείς ως όπλο τη διαδικασία (process) για να ισχυροποιείς τη θέση σου. 

Όταν την αναβαθμίζεις σε peer to peer χωρίς το παραμικρό αντάλλαγμα χωρίς τη παραμικρή κύρωση για προηγούμενη επιθετική συμπεριφορά τότε ως χώρα καθίστασαι εξ υπαρχής σε καθεστώς αδυναμίας. Επιπρόσθετα το μοτίβο της Προσωπικής Διπλωματίας( Personal Diplomacy) καθίσταται επικίνδυνο για τη χώρα που το υιοθετεί γιατί το πρόσωπο αναγορεύεται σε καθοριστικό δρώντα. 

Κυριακή 9 Ιουλίου 2023

Ὁ Παπαδιαμάντης καὶ οἱ Γραικύλοι

  Η ἄρνηση τῆς ταυτότητας



«Τούτ’ ἡ χώρα ποὺ ἀνεμίζει τοὺς ἀμέτρητους γραικύλους» 

ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ

Φώτιου Ἀρ. Δημητρακόπουλου


Καθηγητοῦ Βυζαντινῆς Φιλολογίας Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν


(Aπόσπασμα)

  
Ὁ τελευταῖος γραικυλισμὸς ὡς νόσημα τῆς ἑλληνικῆς διανόησης ἀπορρέει ἀπὸ ἕνα παλαιὸ σύμπτωμα μειονεξίας ἀπέναντι στὴ Δύση, συνοδευόμενο μὲ αἴσθημα προκατάληψης κατὰ τοῦ Βυζαντίου, ἕνεκα παντελοῦς ἀγνοίας τῆς ἑλληνορθόδοξης θέασης τοῦ κόσμου...

Τὸ νόσημα παρουσιάζει συγκεκριμένα παθολογικὰ φαινόμενα, ποὺ τὰ ἀποτυπώνει ὁλοκάθαρα ὁ Παπαδιαμάντης στὸ ἀτελὲς μυθιστόρημά του «Τὸ λάβαρον», καὶ προσβάλλει κυρίως τοὺς νεοέλληνες λογίους, διανοουμένους καὶ πολιτικούς. 

Ὡς ἰδεολογικὸ σύνδρομο ἐμφανίζεται γενικῶς ὡς κρίση ταυτότητας, ὡς ἀπόρριψη τῶν ἡμετέρων καὶ θαυμασμὸς τῶν ἀλλοτρίων, ἤγουν ὡς πλέγμα ἐθνικοῦ αἰσθήματος κατωτερότητας...

Ὁ γραικυλισμὸς ἐμφανίζεται καὶ ὡς ὀξεῖα μορφὴ τῆς χρονίου νόσου τοῦ μιμητισμοῦ καὶ τῆς ξενομανίας.

Ακυρώνει τὸν πατριωτισμό, παραλύει τὸ ἐθνικὸ φρόνημα, καταργεῖ κάθε ἐθνικὴ θεωρία, συχνὰ ὁδηγεῖ τὰ θύματά του νὰ μεταβληθοῦν σὲ ἄτυπους ἐξωμότες. Ἐν ἄλλοις λόγοις βρίσκεται στὸν ἀντίποδα τοῦ σωβινισμοῦ.

Δὲν εἴχανε κλείσει ἕξι χρόνια ἀπὸ τότε ποὺ ὁ Παπαδιαμάντης πρωτοδημοσίευσε διήγημα, τὸ ἑορταστικὸ χριστουγεννιάτικο «Τὸ Χριστόψωμο» στὴν ἐφημ. «Ἐφημερίς», 26 Δεκ. 1887, ἴσαμε τὴ δημοσίευση τοῦ «Λαμπριάτικου ψάλτη» στὴν ἐφημ. «Ἀκρόπολις», 27-31 Μαρτίου 1893.

Εἰκοσιεφτὰ διηγήματα σὲ πεντέμισυ χρόνια, τὰ περισσότερα στὶς δύο παραπάνω ἐφημερίδες καὶ στὸ περιοδικὸ «Ἑστία», στὸ μεγαλύτερο μέρος τους μὲ ὑπόθεση συνδεδεμένη μὲ τὸ δωδεκαήμερο τῶν Χριστουγέννων ἢ τὸ Πάσχα, καὶ δημοσιευμένο τὶς μέρες τῶν γιορτῶν. 

Τὸ ἑορταστικὸ- θρησκευτικὸ-περιεχόμενο τῶν διηγημάτων ὡς ἐξωτερικὸ αἴτιο, κι ἡ ζήλια ὡς ἀφανὴς λόγος ἐπίκρισης, εἶχαν κάνει κάποιους κριτικοὺς νὰ δηλώσουν τὴ δυσφορία τους ἔναντι τοῦ Παπαδιαμάντη. 

Σ’ αὐτοὺς ἀπαντᾶ στὸν πρόλογό του ὁ κυρ-Ἀλέξανδρος, ἤπια, ἀλλὰ καὶ εἰρωνικά, καὶ μὲ ἀρκετὸ θυμὸ πρὸς τὸ τέλος. Μνημονεύει τὴ συγγραφική του πρόθεση, τὶς πηγὲς τῆς ἔμπνευσής του, τὸ ἀναγνωστικὸ ἐνδιαφέρον ποὺ παρουσιάζουν τὰ διηγήματά του, τὴν ἔλλειψη ἐπιζητημένης καὶ βεβιασμένης ὑπόθεσης ἢ πλοκῆς, τὴν ἄντληση τῆς θεματικῆς ἀπὸ τὴν πραγματικότητα χωρὶς κάτι τὸ ἀπίθανο, καί, τέλος, πὼς ἐργάζεται ὁ ἴδιος ὡς δημιουργός.

Ὁ Παπαδιαμάντης συνεχίζει ὑπογραμμίζοντας τὰ σημεῖα ποὺ ἐνοχλοῦν τοὺς ἐπικριτές του: ἡ θρησκευτικὴ ὑπόθεση τῶν ἔργων του, ἡ ἄποψή του περὶ συνεχείας τοῦ ἑλληνισμοῦ διὰ μέσου τοῦ ἑλληνικοῦ μεσαίωνα, ἡ ἀδιαφορία του γιὰ τὸν κακῶς νοούμενο ἐκπολιτισμὸ καὶ τὴν πρόοδο. 

Κυριακή 2 Ιουλίου 2023

Ο φλογερός επαναστάτης και «πατέρας» της Ιταλίας, Τζουζέπε Γκαριμπάλντι




Ένας εξεγερμένος πατριώτης αντάρτης κατάφερε να ενώσει την Ιταλία και να της χαρίσει την ανεξαρτησία της έχοντας στο πλευρό του χίλιους εθελοντές που φορούσαν κόκκινα πουκάμισα! Αυτή είναι σε δυο γραμμές η ιστορία του εθνικού ήρωα της Ιταλίας που ηγήθηκε του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα στα μέσα του 19ου αιώνα. «Εμείς οι Ιταλοί λατρεύουμε τον Γκαριμπάλντι, μας μαθαίνουν να τον θαυμάζουμε από την κούνια μας», έλεγε γι’ αυτόν ο σπουδαίος ιταλός μαρξιστής Αντόνιο Γκράμσι, καθώς οι κατακτήσεις και οι επιτυχίες του επαναστάτη τον μετέτρεψαν σε ήρωα διεθνούς βεληνεκούς. 

Η κατ’ εξοχήν ηγετική μορφή που ξεπήδησε από την περίοδο ενοποίησης της Ιταλίας κατά τον 19ο αιώνα (το λεγόμενο Ριζορτζιμέντο), τα έβαλε με θεούς και δαίμονες για τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους και δεν σταμάτησε ούτε όταν ήρθε αντιμέτωπος με τον ίδιο τον Πάπα.

 Μπαρουτοκαπνισμένος και διψασμένος για μάχη και δόξα, πολέμησε τόσο στη Λατινική Αμερική (απ’ όπου έλκει εξάλλου και την καταγωγή του το «Ήρωας των Δύο Κόσμων») όσο και στη χώρα του, συμμετέχοντας σε όλες τις μείζονες μάχες της Ιταλίας και μετρώντας επιτυχίες που ακούστηκαν στα πέρατα του κόσμου: επανάσταση στη Σικελία, κατάρρευση της μοναρχίας των Βουρβόνων, αναδίπλωση της Αυστριακής Αυτοκρατορίας, ανατροπή των παπικών κρατών και δημιουργία του ιταλικού έθνους!

 Ως σύγχρονος Ρομπέν των Δασών («Τσε Γκεβάρα του 19ου αιώνα» τον αποκαλούν συχνά), απολάμβανε την καθολική αναγνώριση του λαού, γι’ αυτό και όταν τον επικήρυξε ο Πάπας με σεβαστό ποσό κανένας Ιταλός δεν σκέφτηκε να τον προδώσει. Ένας από τους διασημότερους ανθρώπους του καιρού του και λεοντόκαρδος από τους λίγους, έγινε σύμβολο των ρομαντικών, έμβλημα των δημοκρατικών και σφράγισε την εικόνα του χαρισματικού στρατιωτικού και πολιτικού ηγέτη, αναγκάζοντας ακόμα και τον φασίστα Μουσολίνι να υιοθετήσει τα συνθήματά του (όπως το «Πορεία προς τη Ρώμη»). 

Πέμπτη 22 Ιουνίου 2023

ΕΘΝΗ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ Ο ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΤΑΙ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΝΑ ΑΦΑΝΙΣΘΟΥΝ!



Μουαμάρ Καντάφι 


«Ἔθνη τῶν ὁποίων ὁ ἐθνικισμὸς καταστρέφεται προορίζονται νὰ ἀφανισθοῦν. Οἱ μειονότητες, ποὺ ἀποτελοῦν ἕνα ἀπὸ τὰ μεγαλύτερα πολιτικὰ προβλήματα στὸν κόσμο, δημιουργήθηκαν ἀπὸ κοινωνικὲς αἰτίες, γιατὶ ἦταν ἔθνη ποὺ διαμελίσθηκαν, ἀφοῦ καταστράφηκε ὁ ἐθνικισμός τους. Ὑπάρχουν ἔθνη τῶν ὁποίων ὁ ἐθνικισμὸς ἔχει καταστραφεῖ καὶ τὰ ὁποῖα ἔχουν διαλυθεῖ. Ὁ κοινωνικὸς παράγοντας εἶναι, ἑπομένως, ἕνας ζωτικὸς παράγοντας, ἕνας παράγοντας ἐπιβίωσης, γι’ αὐτὸ εἶναι τὸ φυσικὸ καὶ τὸ αὐθόρμητο κίνητρο τῶν ἀνθρώπων γιὰ ἐπιβίωση, εἶναι ἡ ἔμφυτη ὁρμὴ τοῦ ἔθνους γιὰ ἐπιβίωση.

Ὁ ἐθνικισμὸς στὸν κόσμο τῶν ἀνθρώπων καὶ τὸ ὁμαδικὸ ἔνστικτο στὸ ζωικὸ βασίλειο εἶναι σὰν τὴν δύναμη τῆς βαρύτητας στὸ πεδίο τῶν ὑλικῶν καὶ οὐρανίων σωμάτων. Ἄν ἐκλείψει ἡ βαρύτητα τοῦ ἡλίου, τὰ ἀέριά του θὰ ἐκραγοῦν καὶ ἡ ἑνότητα τοῦ κόσμου δὲν θὰ ὑπάρχει πλέον. Ἔτσι, ἡ ἑνότητα ἀποτελεῖ τὴν βάση τῆς ἐπιβίωσης. Ὁ παράγοντας τῆς ἑνότητας ὁποιασδήποτε ὁμάδας εἶναι ἕνας κοινωνικὸς παράγοντας, καὶ στὴν περίπτωση τοῦ ἀνθρώπου αὐτὸς ὁ παράγοντας εἶναι ὁ ἐθνικισμός. Γι’ αὐτὸν τὸν λόγο, οἱ ἀνθρώπινες κοινότητες ἀγωνίζονται γιὰ τὴν ἐθνική τους ἑνότητα, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ τὴν βάση τῆς ἐπιβίωσης. 

Τρίτη 2 Μαΐου 2023

ΕΑΝ ΕΠΙΛΑΘΩΜΑΙ ΣΟΥ ΣΜΥΡΝΗ..



Του Κώστα Χατζηαντωνίου 


«ΕΑΝ ΕΠΙΛΑΘΩΜΑΙ ΣΟΥ ΣΜΥΡΝΗ
ἐπιλησθείη ἡ δεξιά μου· κολληθείη ἡ γλῶσσά μου τῷ λάρυγγί μου, ἐὰν μή σου μνησθῶ, ἐὰν μὴ προανατάξωμαι τὴν Σμύρνην ὡς ἐν ἀρχῇ τῆς εὐφροσύνης μου».
104 χρόνια από τη μέρα της απελευθέρωσης.





« δε ζει χωρίς πατρίδα η ανθρώπινη ψυχή» (Κωστής Παλαμάς)


Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Νικόλαος 10ο Ετήσιο Συμπόσιο του Δήμου Κερύνειας 24 Νοεμβρίου, 2018 

Κυριακή 30 Απριλίου 2023

Π. Ήφαιστος, ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ: Τι είναι οι Θερμοπύλες, εν τέλει; Τι είναι η Ιθάκη; Τι είναι οικογένεια; Τι είναι πατρίδα;



Του Παναγιωτη Ήφαιστου

Θερμοπύλες


Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή τωνώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.

Ποτέ από το χρέος μη κινούντες·
δίκαιοι κ’ ίσοι σ’ όλες των τες πράξεις,

αλλά με λύπη κιόλας κ’ ευσπλαχνία·
γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν
είναι πτωχοί, πάλ’ εις μικρόν γενναίοι,

πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε·
πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,
πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.

Και περισσότερη τιμή τους πρέπει
όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)

πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,
κ’ οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε
.

Κωνσταντίνος Π. Καβάφης

Και ο Χατζής σε μια αριστουργηματική μουσική απόδοση http://www.youtube.com/watch?v=KzFRXoovEbc&NR=1




Όμηρος, Θουκυδίδης, Αριστοτέλης και ο μεγάλος πολιτικός φιλόσοφος-ποιητής Κωσταντίνος Καβάφης. Ο τελευταίος τα συνόψισε όλα ιδιοφυώς σε μερικές μόνο σελίδες ποιητικά γραμμένες. Την Πόλη, την Ιθάκη, την Αλεξάνδρεια και τις Θερμοπύλες. [παρατίθενται στο τέλος του παρόντος]«Πόλη» είναι η Πατρίδα, η Πολιτεία μας. Η Πολιτεία-Πατρίδα με την βαθύτερη έννοια του όρου μας προσφέρει συλλογική ελευθερία και την δυνατότητα απαλλαγμένου έξωθεν καταναγκασμών αθλήματος ενός δημοκρατικού κατ’ αλήθεια βίου σύμφωνα με την ανθρωπολογική ετερότητα κάθε συλλογικής οντότητας.

Η Πατρίδα προς την οποία απαιτείται να είμαστε προσανατολισμένοι στο ταξίδι των εθνών και των ανθρώπων είναι η Ιθάκη.

Έτσι προσανατολισμένοι απαιτείται «νάχουμε στον νου μας την Ιθάκη». «Το Φθάσιμο εκεί είν’ ο προορισμός» μας. Το πως θα είμαστε προσανατολισμένοι και τι στάσεις και αποφάσεις θα υιοθετούμε κατά την διάρκεια του ταξιδιού ενέχει μεγάλη σημασία.
Όντας μέσα στην Πόλη–Αλεξάνδρειά μας, όμως, ποτέ δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι ο κόσμος έξω από αυτήν είναι θανατηφόρα ανταγωνιστικός. Να μην μας παίρνει ο ύπνος. Διαφορετικά κάποια στιγμή θα την αποχαιρετίσουμε.

Δευτέρα 13 Μαρτίου 2023

"Το αίμα της γυναίκας μου θα φάμε τώρα ;"



Χατζηαντωνίου Γιάννης

ΠΑΣΧΑ του 1919- ΡΟΔΟΣ

Στην Ρόδο όπως και στα άλλα Δωδεκάνησα γίνονται πάνδημες διαδηλώσεις υπέρ της Ένωσης με την Ελλάδα. Προκειμένου να παρακαμφθούν  οι απαγορεύσεις των Ιταλών, μετατρέπονται σε διαδηλώσεις είτε η περιφορά του Επιταφίου, είτε η συγκέντρωση του Πάσχα στις Ορθόδοξες Εκκλησίες.

Στο χωριό Παραδείσι της Ρόδου (τότε Βιλλανόβα) η κατάσταση ξεφεύγει. Ο ιταλικός στρατός χτυπά τους (άοπλους) διαδηλωτές με τους υποκοπάνους των όπλων και με τις ξιφολόγχες.

Δολοφονούνται με λογχισμούς ο ιερέας παπα-Λουκας και μια γυναίκα, η Ανθούλα Ζερβού.

Λίγο μετά και ενώπιον της διεθνούς κατακραυγής, με την  τότε ελληνική κυβέρνηση να απαιτεί την ενσωμάτωση των νησιών στην Ελλάδα,  οι Ιταλοί πρότειναν στον σύζυγό της, ένα Ρόδιο αγρότη, σημαντικό χρηματικό ποσό "γι αυτόν και τα παιδιά του".

Η απάντησή του έμεινε ιστορική : "Το αίμα της γυναίκας μου θα φάμε τώρα ;"

ΥΓ 1 Θυμήθηκα το περιστατικό τώρα, γιατί μαθαίνω ότι η κυβέρνηση δίνει χρήματα,  διορισμούς κλπ στις οικογένειες των θυμάτων των Τεμπών.

ΥΓ 2 Τυχόν αξιώσεις ψυχικής οδύνης κλπ πρέπει να διεκδικηθούν δικαστικώς, σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αποτελέσουν "παροχές" δηλ. κυβερνητικό άλλοθι και αντικείμενο χειρισμών εκτόνωσης

____________

Η οικονομική ενίσχυση στον πατέρα του ήρωα Σολωμού


Πριν από 25 περίπου χρόνια, στην Κύπρο, σε κάποιο σηµείο της «νεκρής ζώνης», πέφτει νεκρός από σφαίρες άνανδρων Τούρκων ένα 26χρονο παλληκάρι, ο Σολωµός Σπύρου Σολωµός.

 Σκαρφάλωνε άοπλος στον ιστό, για να κατεβάσει το κατοχικό σύµβολο του ψεύδους και του αίµατος: την «τουρκοκυπριακή σηµαία». Εκεί τον βρήκε το βόλι… Και το ηρωικό ελληνόπουλο – πού είχε ίδιο και το όνοµα και το επίθετο µε τον ποιητή πού έγραψε τον «Ύµνο στην Ελευθερία»! – πέρασε ελεύθερα στην αθανασία! Πήγαν μετά από μέρες στον πατέρα του ήρωα, για να του προσφέρουν οικονομική ενίσχυση, εκ μέρους της Βουλής των Ελλήνων. Αρνιόταν πεισματικά, όντας φτωχός μα περήφανος.

Παρασκευή 3 Φεβρουαρίου 2023

Και είναι ΗΡΩΑΣ γιατί εμείς, οι Ελληνες, τον έχουμε για ΗΡΩΑ. Ήταν και δικό μας παιδί κι όπως θέλουμε θα τον πούμε.



Λένα Σεπτέμβρη 


Από χθες, που ακούω αυτόν τον πατέρα να μιλάει και να λέει διάφορα, πολύ θα ήθελα να του πω δυο πράγματα. Είπα, άστον τον καημένο, έχει τον πόνο του, ο πόνος του μιλάει.  Σήμερα, όμως,  διαβάζοντας τα λόγια του , ειλικρινά δεν άντεξα. 

Από χθες, λοιπόν, ακούμε έναν πατέρα να είναι λαλίστατος και να κατηγορεί το παιδί του που δεν έγινε φαρμακοποιός σαν και του λόγου του, που ειχε στρωμένη δουλειά με φράγκα και θα ζούσε τώρα (άραγε ποιος του είχε υπογράψει συμβόλαιο ζωής, επειδή θα ήταν φαρμακοποιός;). 
Και όταν έγινε  πιλότος να του λεει συνέχεια, μα καλά για τόσα λίγα κάνεις αυτή τη δουλειά; Και οτι το νεκρό παιδι του, τους κατέστρεψε και οταν μιλάει στους δημοσιογράφους του περνάει η πίκρα (!!!) και, τέλος το υπέροχο "από που κι ως πού ειναι ο γιος μου ήρωας; ο γιος μου δεν θελει να τον λενε ήρωα, δεν ειναι ηρωας, επειδή σκοτώθηκε εν καιρώ ειρήνης" 

Ο γιος σου, αγαπητέ, πονεμένε πατέρα, είναι ΗΡΩΑΣ για όλους εμάς κι ας έφυγε εν καιρώ ειρήνης,  και κρίμα που δεν ειναι και για σένα

- γιατί παράτησε τη στρωμένη δουλίτσα που του προσέφερες για να προσφέρει τις υπηρεσίες του στην πατρίδα με ελάχιστα μέσα και χρήματα. Τα λεφτά τα είχε γραμμένα
- γιατί είχε όνειρό του τον ουρανό και τη σημαία, που έχει ξεφτιλιστεί ιδιαίτερα στις μέρες μας, από κάτι βολεμένους με σίγουρη δουλίτσα. 
- γιατί αυτό που έκανε, δεν μπορεί να το κάνει ο οποιοσδήποτε, ελάχιστοι μπορούν. Ελάχιστοι
- γιατί βρισκόταν σε πόλεμο κάθε μέρα. Αυτοί οι άνθρωποι δεν κάνουν τίποτα διαφορετικό κάθε μέρα, από το να είναι σε πόλεμο. Τιποτα παραπάνω δεν θα κάνουν στον πόλεμο, εκτός του  να ρίξουν τη βόμβα. 

Κυριακή 8 Ιανουαρίου 2023

«Να κάνουμε τα ζώπυρα φωτιά»


Αντιγράφω από αδημοσίευτο κείμενο του Θεόδωρου Παντούλα: 

«Στη φετεινή επέτειο του Πολυτεχνείου (17 του Νοέμβρη) κανόνιζαν φίλοι μου προσυγκέντρωση, για την καθιερωμένη πορεία. Ζήτησα από τους νεώτερους να έχουν μαζί τους σημαίες – made in China, βεβαίως, αλλά ελληνικές σημαίες. Αντέδρασαν ομοθύμως: “Οχι σημαίες, θα μας την πέσουν” – ήσαν κατηγορηματικοί στην άρνησή τους.

Τις μέρες που προηγήθηκαν της επετείου, σε ένα ατελιέ γραφικών τεχνών, παρακολούθησα μιαν ακόμη λαλέουσα απρέπεια. Ενας εκπαιδευτικός ετοίμαζε την αφίσα για τον σχολικό εορτασμό του Πολυτεχνείου, ζητώντας από την γραφίστρια να μεγαλώσει την ιστορική εικόνα της πύλης του Πολυτεχνείου, τόσο όσο να μην φαίνονται οι σημαίες που βρίσκονταν αμφιπλεύρως της πύλης – “να μην μας πούνε και εθνίκια”, όπως δικαιολογήθηκε. Εμεινα ενεός και μετανιώνω για την αμηχανία μου. Εξομολογήθηκα το περιστατικό σε φίλη, που ήταν επίσης υπεύθυνη για τον εορτασμό στο σχολείο της. Κι αυτή με τη σειρά της μου επιβεβαίωσε τον σκανδαλισμό των συναδέλφων της, όταν τους ανακοίνωσε ότι η γιορτή θα έκλεινε με τον εθνικό ύμνο: “Ε, όχι και τον εθνικό ύμνο στην επέτειο του Πολυτεχνείου”! αντέδρασαν ομοφώνως.

Ολα αυτά τα αναφέρω για να σας θυμίσω ότι την ώρα που το τανκ έριχνε την πόρτα του Πολυτεχνείου, ο νεαρός εκφωνητής του παράνομου ραδιοσταθμού του απήγγειλε τον εθνικό ύμνο –λυπάμαι που σας κακοκαρδίζω, αλλά δεν απήγγειλε ούτε τα “Στρουμφάκια” ούτε τη “Διεθνή”. Διονύσιο Σολωμό απήγγειλε ο άνθρωπος.

Αυτά το ’73. Σήμερα σκιαζόμαστε μην “μας την πέσουν”. Ποιοι θα μας την πέσουν, ποιοι είναι αυτοί που μας την πέφτουν; Ποιοι είναι οι πορτιέρηδες, οι νταβατζήδες του Πολυτεχνείου; Τους μνημόνευσα πριν από λίγο. Οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας είναι. Και κάποιοι νέοι, που είναι λιγότερο κομψοπρεπείς και πολύ πιο ειλικρινείς στην αρνησιπατρία τους: “στο Διάολο η οικογένεια, στο Διάολο η πατρίς, η Ελλάδα να πεθάνει, να ζήσουμε εμείς”.

Αν πίστευα ότι όλα αυτά είναι υπερβολές μιας βολεμένης νεότητας, δεν θα τα ανέφερα. Αν πίστευα ότι ανήκουν σε ένα περιθώριο, δεν θα τα κουβέντιαζα. Δεν ανήκουν όμως. Ενα “παλιόπανο” είναι η σημαία μας, που όταν δεν το παίρνει ο άνεμος, το κάνουμε προσάναμμα μόνοι μας! Ξέρετε γιατί σας μιλώ. Οι μαρτυρίες δεν λείπουν. Οι διαψεύσεις, ναι, λείπουν. Οπως λείπει και η ντομπροσύνη να παραδεχτούμε πως η πατρίδα κι ο πατριωτισμός μπορεί να μην είναι ακριβώς στον Διάολο, που τη στέλνουν τα καλόπαιδα, αλλά είναι, μετά βεβαιότητας, καθ’ οδόν. Αμφότερα βρίσκονται σε αποδρομή…

Κυριακή 1 Ιανουαρίου 2023

«Οἰωνός» Παπαδιαμάντης Ἀλέξανδρος



Του Δημήτρη Σταματάκη

ΠΙΟ ΕΠΙΚΑΙΡΟ ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ...

Ένα καταπληκτικό κείμενο του 1896 από τον Αλ.Παπαδιαμάντη για το Νέο Έτος - όχι πολύ γνωστό φιλολογικό σημείωμα - υπό μορφή πρωτοχρονιάτικου άρθρου. Δημοσιεύθηκε πριν από 127 χρόνια στην αθηναϊκή εφημερίδα «Ακρόπολις».

Έχει τον τίτλο «Οἰωνός», τίτλος ο οποίος σχετίζεται με τον περίφημο ομηρικό στίχο –αποφθεγματική ρήση/ομολογία φιλοπατρίας- (στο Μ 243) της Ιλιάδος: ΕΙΣ ΟΙΩΝΟΣ ΑΡΙΣΤΟΣ, ΑΜΥΝΕΣΘΑΙ ΠΕΡΙ ΠΑΤΡΗΣ (=Ένα είναι το καλύτερο σημάδι, ο καλύτερος οιωνός: το να πολεμάει κανείς υπερασπιζόμενος την πατρίδα του).

Σε αυτό το πρωτότυπο και απίστευτα επίκαιρο δημοσίευμα, ο Σκιαθίτης ενώ ξεκινά με μια διάθεση φιλολογική (στην εισαγωγή του κάνει τρείς κειμενικές αναφορές σε αντίστοιχους κλασσικούς συγγραφείς, Όμηρο, Κικέρωνα και Πλάτωνα), συνεχίζει με μια σύντομη διήγηση, την οποία χρησιμοποιεί ως παράδειγμα (λίαν τολμηρό και στην σύλληψη και στην διατύπωση) –ειδικά στο β’ μέρος του - για το άστοχο της αναζήτησης «οιωνών, καλών δηλ. σημαδιών και ευνοϊκών προβλέψεων.
«Οι μόνοι αληθείς οιωνοί είναι τα πράγματα» επισημαίνει ο Παπαδιαμάντης και κλείνει το άρθρο του με μια σύντομη αναφορά στα εθνικά ζητήματα.

Σ’ αυτό το κομμάτι (που αναδεικνύει το όλο δημοσίευμα σε μαρτυρία μνημειώδους για τον μέγα συγγραφέα πολιτικής τόλμης) με μια σειρά ρητορικών ερωτήσεων και κατάλληλων κριτικών τοποθετήσεων σε γλώσσα που σφύζει από το πάθος της φιλοπατρίας, αποδεικνύει πως «το αμύνεσθαι περι πάτρης» δεν συγκινεί την πολιτική ηγεσία της Ελλάδας.
Αντίθετα, για την πνευματική και κοινωνική παρακμή, τον ηθικό εκφυλισμό, την πολιτική φαυλότητα ακόμα και αυτήν την οικονομική καταστροφή με την συντελεσθείσα (και ακόμα πρόσφατη τότε) χρεοκοπία της ορφανεμένης από φιλοπάτριδες ηγέτες χώρας μας, καταδεικνύει ως υπεύθυνους τους άστοργους (σαν …τις μητριές! -όπως λέει) πολιτικούς.

«Οἰωνός» Παπαδιαμάντης Ἀλέξανδρος


Tὸ ἐκήρυξεν ὁ θεῖος Ὅμηρος πρὸ ἐτῶν τρισχιλίων: Εἷς οἰωνὸς ἄριστος !...Εὗρεν εὐκαιρίαν νὰ βάλῃ εἰς τὸ στόμα τοῦ Ἕκτορος ὅλην τὴν ἀηδίαν, ὅσην τοῦ ἐνέπνεον κατὰ βάθος οἰωνοὶ καὶ οἰωνοσκόποι, καίτοι, λόγῳ τοῦ ἐπικοῦ ἀξιώματος, ἦτο ἠναγκασμένος, ὁ θεσπέσιος, νὰ περιγράφῃ μετὰ μεγάλης σοβαρότητος ὅλας τὰς τελετὰς καὶ τὰς ἀσκήσεις τῶν θυσιῶν, καὶ τῶν οἰωνῶν, καὶ τῶν μαντευμάτων. Καὶ ὁ Κάτων, ὁ ἄκαμπτος Ρωμαῖος, εἶπε, χίλια ἔτη ὕστερον: Si augur augurem...Δηλαδή, ἐὰν οἰωνοσκόπος συναντήσῃ οἰωνοσκόπον, δὲν ἠμπορεῖ νὰ κράτησῃ τὰ γέλια...

Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2022

Τo τέλος του πατριωτισμού


από Θεόδωρος Παντούλας


Στην πρόσφατη επέτειο του Πολυτεχνείου κανόνιζαν φίλοι μου προσυγκέντρωση για την πορεία του Πολυτεχνείου. Ζήτησα από τους νεότερους να έχουν μαζί τους σημαίες – made in China βεβαίως αλλά ελληνικές σημαίες. Αντέδρασαν ομοθύμως: «Όχι σημαίες, θα μας την πέσουν» – ήσαν κατηγορηματικοί στην άρνησή τους.

Τις ημέρες που προηγήθηκαν της επετείου, σε ένα ατελιέ γραφικών τεχνών, παρακολούθησα μιαν ακόμη λαλέουσα απρέπεια. Ένας εκπαιδευτικός ετοίμαζε την αφίσα για τον σχολικό εορτασμό του Πολυτεχνείου, ζητώντας από την γραφίστρια να μεγαλώσει την ιστορική εικόνα της πύλης του Πολυτεχνείου, τόσο όσο να μην φαίνονται οι σημαίες που βρίσκονταν αμφιπλεύρως της πύλης – «να μην μας πούνε και εθνίκια», όπως δικαιολογήθηκε. Έμεινα ενεός και μετανιώνω για την αμηχανία μου. Εξομολογήθηκα το περιστατικό σε φίλη που ήταν επίσης υπεύθυνη για τον εορτασμό στο σχολείο της. Κι αυτή με την σειρά της μου επιβεβαίωσε τον σκανδαλισμό των συναδέλφων της όταν τους ανακοίνωσε ότι η γιορτή θα έκλεινε με τον εθνικό ύμνο! «Ε, όχι και τον εθνικό ύμνο στην επέτειο του Πολυτεχνείου», αντέδρασαν ομοφώνως!

Όλα αυτά τα αναφέρω για να σας θυμίσω ότι την ώρα που το τανκ έριχνε την πόρτα του Πολυτεχνείου ο νεαρός εκφωνητής του παράνομου ραδιοσταθμού του απήγγειλε τον εθνικό ύμνο – λυπάμαι που σας κακοκαρδίζω αλλά δεν απήγγειλε ούτε τα «Στρουμφάκια» ούτε την «Διεθνή». Διονύσιο Σολωμό απήγγειλε ο άνθρωπος.

Αυτά το ’73. Σήμερα σκιαζόμαστε μην «μας την πέσουν». Ποιοι θα μας την πέσουν; Ποιοι είναι αυτοί που μας την πέφτουν; Ποιοι είναι οι πορτιέρηδες, οι νταβατζήδες του Πολυτεχνείου; Τους μνημόνευσα πριν από λίγο. Οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας είναι. Και κάποιοι νέοι, που είναι λιγότερο κομψοπρεπείς και πολύ πιο ειλικρινείς στην αρνησιπατρία τους: «στο Διάολο η οικογένεια, στο Διάολο η πατρίς, η Ελλάδα να πεθάνει να ζήσουμε εμείς».

Αν πίστευα ότι όλα αυτά είναι υπερβολές μιας βολεμένης νεότητας δεν θα τα ανέφερα. Αν πίστευα ότι ανήκουν σε ένα περιθώριο δεν θα τα κουβέντιαζα. Δεν ανήκουν όμως. Ένα «παλιόπανο» είναι η σημαία μας, που όταν δεν το παίρνει ο αέρας, το κάνουμε προσάναμμα μόνοι μας! Ξέρετε γιατί σας μιλώ. Οι μαρτυρίες δεν λείπουν. Οι διαψεύσεις ναι, λείπουν. Όπως λείπει και η ντομπροσύνη να παραδεχτούμε πως η πατρίδα κι ο πατριωτισμός μπορεί να μην είναι ακριβώς στο Διάολο, που την στέλνουν τα καλόπαιδα, αλλά είναι μετά βεβαιότητος καθ’ οδόν. Αμφότερα βρίσκονται σε αποδρομή.

Σάββατο 17 Δεκεμβρίου 2022

Τo τέλος του πατριωτισμού

από Θεόδωρος Παντούλας



Στην πρόσφατη επέτειο του Πολυτεχνείου κανόνιζαν φίλοι μου προσυγκέντρωση για την πορεία του Πολυτεχνείου. Ζήτησα από τους νεότερους να έχουν μαζί τους σημαίες – made in China βεβαίως αλλά ελληνικές σημαίες. Αντέδρασαν ομοθύμως: «Όχι σημαίες, θα μας την πέσουν» – ήσαν κατηγορηματικοί στην άρνησή τους.

Τις ημέρες που προηγήθηκαν της επετείου, σε ένα ατελιέ γραφικών τεχνών, παρακολούθησα μιαν ακόμη λαλέουσα απρέπεια. Ένας εκπαιδευτικός ετοίμαζε την αφίσα για τον σχολικό εορτασμό του Πολυτεχνείου, ζητώντας από την γραφίστρια να μεγαλώσει την ιστορική εικόνα της πύλης του Πολυτεχνείου, τόσο όσο να μην φαίνονται οι σημαίες που βρίσκονταν αμφιπλεύρως της πύλης – «να μην μας πούνε και εθνίκια», όπως δικαιολογήθηκε. Έμεινα ενεός και μετανιώνω για την αμηχανία μου. Εξομολογήθηκα το περιστατικό σε φίλη που ήταν επίσης υπεύθυνη για τον εορτασμό στο σχολείο της. Κι αυτή με την σειρά της μου επιβεβαίωσε τον σκανδαλισμό των συναδέλφων της όταν τους ανακοίνωσε ότι η γιορτή θα έκλεινε με τον εθνικό ύμνο! «Ε, όχι και τον εθνικό ύμνο στην επέτειο του Πολυτεχνείου», αντέδρασαν ομοφώνως!

Όλα αυτά τα αναφέρω για να σας θυμίσω ότι την ώρα που το τανκ έριχνε την πόρτα του Πολυτεχνείου ο νεαρός εκφωνητής του παράνομου ραδιοσταθμού του απήγγειλε τον εθνικό ύμνο – λυπάμαι που σας κακοκαρδίζω αλλά δεν απήγγειλε ούτε τα «Στρουμφάκια» ούτε την «Διεθνή». Διονύσιο Σολωμό απήγγειλε ο άνθρωπος.

Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2022

ΖΩΗ ΜΕ ΝΟΗΜΑ



Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη

Αν δεν υπάρχει τίποτα τόσο σημαντικό ώστε να θυσιάσω γι' αυτό τη ζωή μου, (έστω κι αν δεν χρειαστεί ποτέ να το κάνω) πάει να πει, πως δεν έχω βρεί ακόμη έναν σημαντικό λόγο-νόημα για να ζω.

Κι ως εκ τούτου δεν μπορεί παρά να "γεμίζω" τη ζωή μου με επαναλαμβανόμενες ματαιώσεις και λογής υποκατάστατα.  

Δηλαδή, να την αδειάζω ακόμη περισσότερο από νόημα.
Γιατί, όπως κι αν το πεις, το νόημα της ζωής μου συγκροτείται πάντα κάπου έξω από "το σεσημασμένο δέρας της υπάρξεως μου".

_________


Κι αν υπάρχει μια τεράστια διαφορά 82 χρόνια μετά, αυτή είναι η διακοπή της συνέχειας του λαϊκού μας ήθους. 

Σιγά-σιγά, σχεδόν ανεπαίσθητα, 82 χρόνια μετά, διαπιστώνουμε την Μεγάλη Αποκοπή της ελληνικής συνέχειας, λες και το σχοινί της διαχρονίας μας κόβεται. 

Και εμείς μένουμε κάπως ακρωτηριασμένοι, ξεχασμένοι κι αρίζωτοι στην μέση του ιστορικού πουθενά. 

Δίχως παρελθόν και άρα δίχως μέλλον, πλατσουρίζουμε στα λασπόνερα ενός χαοτικού παρόντος, όπως κάποιος ηλικιωμένος που η άνοια του τρώει την ταυτότητα.

Πέμπτη 13 Οκτωβρίου 2022

Η πονεμένη και απροσκύνητη Ρωμιοσύνη

Γράφει ο Δημήτρης Νατσιός.

Έγραφε η τότε εφημερίδα Νέα Ημέρα στις 21.1.1913 για τον ηρωικό θάνατο του ανθυπολοχαγού Ιωάννη Μαυροδήμου: «Μου διηγήθηκαν σήμερα μερικάς λεπτομερείας του θανάτου του ανθυπολοχαγού Μαυροδήμου. Μοιάζει με ποίημα. Οι Μαυροδημαίοι είναι μία παλαιά στρατιωτική οικογένεια της Ελλάδος. Εις κάθε πόλεμον σκοτώνεται κι από ένας Μαυροδήμος. Στο Εικοσιένα, στο ‘86, στο ‘97… Ο ανθυπολοχαγός Μαυροδήμος μόλις είχε βγει από το στρατιωτικόν σχολείον. Την ημέρα που ο λόχος του επρόκειτο να λάβει μέρος εις την μάχην, εσηκώθη πρωί, εξυρίσθη, εκτενίσθη, διέταξε και του έφεραν την καλή του στολή, τις καινούργιες του τις μπότες, τα άσπρα του γάντια, τέλος στολίστηκε σαν γαμπρός, ετράβηξε το σπαθί και είπε στους άνδρας του: εμπρός παιδιά… Και σκοτώθηκε από τους πρώτους». (Εφημερίδα Νέα Ημέρα στις 21.1.1913).  Είναι ο πρώτος πεσών αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού, στις 6 Οκτωβρίου του 1912, στους Βαλκανικούς Πολέμους. Τέτοιες ιστορίες ανήκουν στο Συναξάρι του Γένους. Είναι οι άγνωστοι ήρωες, τα πολυτίμητα εικονίσματα του έθνους μας…

Το διάβασα στους μαθητές μου. Αυτό το μικρό, λακωνικό για τόσο μεγάλη θυσία αφιέρωμα της τότε εφημερίδας. Θυμήθηκα μια ξεχασμένη παιδαγωγική αρχή. «Ο διδάσκων δις διδάσκεται». Σε τέτοια κείμενα καθρεφτιζόμαστε πρώτα εμείς, που τα προσφέρουμε στα παιδιά. Σηκώθηκε, στολίστηκε σαν γαμπρός για να πάει, πού; Στην μάχη, στον υπέρ Πίστεως και Πατρίδος γάμο του. Στις χαρές της νύμφης του πατρίδας Ελλάδας. Και θυσιάστηκε, έδωσε το αίμα του γι’ αυτήν, τόσο την αγαπούσε.

Και τα παιδιά άκουγαν με συγκίνηση. Με χαρμολύπη. Υπερηφάνεια για την ανδρεία και την λεβεντιά. Λύπη για την νιότη του. Αυτό θέλουμε.  Αυτή είναι η πατρίδα. Με τα «πάθια και τους καημούς της» (Παπαδιαμάντης) και με τις τρανές χαρές της, τις αναστάσιμες ημέρες της ιστορίας της. Τις Θερμοπύλες του Λεωνίδα, την Πύλη του Ρωμανού με τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, το Μανιάκι με τον αρχιμανδρίτη Παπαφλέσσα, την Στάτιστα του Παύλου Μελά, το μοναστήρι της Παναγίας του Μαχαιρά με τον Γρηγόρη Αυξεντίου. Μοσχοβολούν λευτεριά αυτοί οι τόποι με την θυσία τους… όπως οι μάρτυρες και οι άγιοι της αμωμήτου Πίστεώς μας αγιάζουν τα χώματα με το αίμα τους και τον ιδρώτα των ασκητικών αγώνων τους.

Αναστάσιμη ημέρα, Πασχαλιά, ήταν για τους σκλάβους Μακεδόνες, η ημέρα που πατούσε ο ελληνικός στρατός την αιματοβαμμένη γη τους. (Και ήρθε η σταύρωσή της, όταν άθλιοι προδότες, που καμαρώνουν ακόμη στα εδώλια, όχι του δικαστηρίου, αλλά της Βουλής, την ξεπούλησαν για μια γραβάτα).

Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου 2022

Η εθνικοαπελευθερωτική Αριστερά κυριαρχεί μέχρι το 1918 στην Ελλάδα

Η Αριστερά και η Μεγάλη Ιδέα (Α΄ μέρος)

Χάρτης της Ελλάδας όπως καθορίστηκε από την συνθήκη των Σεβρών το 1920.

Απόσπασμα από το νέο βιβλίο του Γιώργου Καραμπελιά, 1909-1922, Επανάσταση και Αντεπανάσταση στην Ελλάδα που κυκλοφορεί από τις Εναλλακτικές Εκδόσεις   

Παρότι  είναι ευρύτατα γνωστή η στάση της κομμουνιστικής Αριστεράς, εναντίον της Μικρασιατικής Εκστρατείας αγνοείται το γεγονός  έως το 1918-19 στο εσωτερικό της κυριαρχούν τα ρεύματα που αναδείκνυαν τη σημασία του εθνικού ζητήματος, παρότι διακινούνταν και αντίθετες απόψεις. Και αυτό διότι μετά το 1919 κυριάρχησε η κομμουνιστική Αριστερά στο σοσιαλιστικό κίνημα της Ελλάδα πνίγηκαν όλα τα άλλα ρεύματα και «ξεχάστηκε» η παλαιότερη ιδεολογία της ελληνικής Αριστεράς.

Πράγματι οι ρίζες της στον 19ο αιώνα ήταν μάλλον γαριβαλδινού χαρακτήρα, συναρτώντας την κοινωνική απελευθέρωση με την απελευθέρωση των υπόδουλων λαών της οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο Παναγιώτης Πανάς, στην Αλήθεια, τόνιζε, ήδη το 1861, πως το νόημα του «ἀληθοῦς» ριζοσπαστισμού δεν έχει «ὡς μόνο του δόγμα τὴν ἐθνικὴν ἀποκατάστασιν, ἀλλὰ καί τὴν ἐπὶ τὰ βελτίῳ τῆς κοινωνίας ἀνάπλασιν»[1].

Οι γεννήτορες του ελληνικού σοσιαλιστικού κινήματος, ο Πλάτων Δρακούλης, (1858 – 1942)  που εξέδιδε το Άρδην, και ο Σταύρος Καλλέργης την εφημερίδα Σοσιαλιστής, και είχαν οργανώσει από κοινού τον πρώτο εορτασμό της εργατικής Πρωτομαγιάς, το 1893, συνδύαζαν τις κοινωνιστικές τους αντιλήψεις με τον πατριωτισμό. Ο Πλάτων Δρακούλης θα προχωρήσει στην ίδρυση του Συνδέσμου των Εργατικών Τάξεων της Ελλάδος (ΣΤΕΤ), στα 1908, και του Ελληνικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, που συμπεριλάμβαναν στους στόχους τους και τις εθνικές διεκδικήσεις ενώ στη συνέχεια θα στηρίξει ανοικτά τους Φιλελευθέρους.

Ο Σταύρος Καλλέργης (1864-1926), που οργάνωσε τον Κεντρικό Σοσιαλιστικό Σύλλογο και εξέδιδε την εφημερίδα Σοσιαλιστής, θα συμμετάσχει μαζί με τον ομοϊδεάτη του Μαρίνο Αντύπα στην επανάσταση της Κρήτης και θα εκλεγεί αντιπρόσωπος στην Επαναστατική Συνέλευση του Αρκαδίου και βουλευτής στην εθνική εξέγερση του 1912. Ο Κεφαλλονίτης Μαρίνος Αντύπας (1872-1907), συνεχιστής του επτανήσιου ορθόδοξου ριζοσπαστισμού, μετά την Κρήτη θα συγκρουστεί με τους μεγαλοκτηματίες της Θεσσαλίας και θα δολοφονηθεί το 1907.

Ο Νικόλαος Γιαννιός (1885-1958) είχε χρηματίσει γραμματέας του Γιάννη Ψυχάρη στο Παρίσι, το 1903-1905, ενώ στην Κωνσταντινούπολη, το 1908-1910, υπήρξε αρχισυντάκτης της εφημερίδας Λαός –όργανο του δημοτικιστικού «Ἀδερφάτου τῆς Ἐθνικῆς Γλώσσας»– και συνεργάστηκε με τον Ίωνα Δραγούμη. Παράλληλα, ενεπλάκη στο σοσιαλιστικό κίνημα της οθωμανικής Αυτοκρατορίας με το «Σοσιαλιστικό Κέντρο της Τουρκίας» και εξέδιδε την εφημερίδα Εργάτης. Τελικώς, καταδιωγμένος από τους Νεότουρκους, θα καταφύγει στην Αθήνα και το 1911 θα ιδρύσει το Σοσιαλιστικό Κέντρο Αθήνας[2].

Όμως, η ενσωμάτωση των νέων εδαφών μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους, και ιδιαίτερα εκείνων της Θεσσαλονίκης, θα προκαλέσει τεκτονικές μετατοπίσεις στο σοσιαλιστικό και εργατικό κίνημα. Στη Θεσσαλονίκη, τουλάχιστον το 40% του πληθυσμού ήταν εβραϊκής καταγωγής, οι δε Εβραίοι εργάτες αποτελούσαν την πλειοψηφία της εργατικής τάξης. Μέσα στον αναβρασμό που είχε προκαλέσει η επανάσταση των Νεοτούρκων, οι Εβραίοι εργάτες θα ιδρύσουν, τον Ιούλιο του 1909, τη «Σοσιαλιστική Εργατική Ομοσπονδία», γνωστότερη ως Φεντερασιόν, η οποία επεκτάθηκε σε μια σειρά πόλεων της Μακεδονίας και αναγνωρίστηκε ως το επίσημο τμήμα της Σοσιαλιστικής Διεθνούς στην οθωμανική Αυτοκρατορία[3].

Όταν πραγματοποιήθηκε η ενσωμάτωση της Θεσσαλονίκης στο ελληνικό κράτος, η Φεντερασιόν αρχικώς την αντιμετώπισε αρνητικά, καθώς δεν συμμεριζόταν την ιδεολογία και τους πόθους των Ελλήνων. Σταδιακώς, όμως, μετά τον Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο, θα αρχίσει να συμμετέχει ενεργά στην εργατική και σοσιαλιστική κίνηση της χώρας – τα δε σωματεία της Θεσσαλονίκης ήταν πολύ ισχυρότερα από εκείνα της νότιας Ελλάδας. Σύντομα, η Φεντερασιόν, που υποστήριζε την ουδετερότητα, θα συγκρουστεί με τον Γιαννιό και τον Δρακούλη, που τάσσονταν υπέρ της συμμετοχής της Ελλάδας στον Α΄ ΠΠ. Η Φεντερασιόν θα συμμετάσχει στις εκλογές του 1915 μαζί με τη βασιλική Αντιπολίτευση και θα εκλέξει τον Αριστείδη Σίδερι και τον Άλμπερτ Κουριέλ ως τους πρώτους Έλληνες σοσιαλιστές βουλευτές. Όμως, εξαιτίας και της στενής σύνδεσης σημαντικού μέρους των Εβραίων της Θεσσαλονίκης με τη Γαλλία, η αντίθεσή τους προς τον πόλεμο σταδιακώς θα μετριαστεί.

Πάντως, μέχρι την εδραίωση της ρωσικής Επανάστασης, οι οπαδοί της στήριξης των εθνικών αιτημάτων της Ελλάδας θα κυριαρχούν στο εσωτερικό του εργατικού κινήματος· μάλιστα, το 1917, ο Νίκος Γιαννιός θα συμμετάσχει στην κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης και, μαζί με τον Γιάννη Πετσόπουλο, θα εκδώσουν τον Ριζοσπάστη που στήριζε τις εθνικές διεκδικήσεις της Ελλάδας. Ο Δημήτρης Γληνός θα αναλάβει τη γενική Γραμματεία του Υπουργείου Παιδείας ενώ ο Κωνσταντίνος Χατζόπουλος ο μεταφραστής του Κομμουνιστικού Μανιφέστου θα χρηματίσει το 1917 υπεύθυνος της κρατικής λογοκρισίας.[4] Σοσιαλιστές αντιπρόσωποι θα συμμετάσχουν και στις Διασκέψεις Ειρήνης: στο Λονδίνο –Πολυζόπουλος, Αλεξιάδης Δρακούλης, οι Σίδερις και Κουριέλ, και ο Π. Δημητράτος– με στόχο να επηρεάσουν τους Ευρωπαίους αντιπροσώπους υπέρ των ελληνικών θέσεων. Το ίδιο το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος (ΣΕΚΕ), το μετέπειτα ΚΚΕ, θα δημιουργηθεί το 1918, με τις ευλογίες της κυβέρνησης, στα πλαίσια της ενίσχυσης της ελληνικής παρουσίας στο ευρωπαϊκό σοσιαλιστικό κίνημα. Άλλωστε, και οι «Κοινωνιολόγοι» του Παπαναστασίου και οι ριζοσπάστες του Φιλάρετου θα συνταχθούν με τον Βενιζέλο.