«Τον αντισημιτισμό τον προκαλεί το ίδιο το Ισραήλ»

Ακολουθούν εκτεταμένα αποσπάσματα από τη συνέντευξη που έδωσε στην Ξένια Κουναλάκη ο καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Μπράουν και βετεράνος του ισραηλινού στρατού. Ομερ Μπάρτοβ. Η συνέντευξη προέρχεται από την Καθημερινή της Κυριακής 3/8/2025 και παραχωρήθηκε με αφορμή το προγενέστερο δοκίμιό του στη New York Times που προκάλεσε σάλο (και τα δύο λινκ στα σχόλια).

«Δεν μπορείτε να απαντήσετε στη γενοκτονία με μια άλλη γενοκτονία. Σκεφτείτε τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ποια θα ήταν η απάντηση στο Ολοκαύτωμα; Να σκοτώσουμε όλους τους Γερμανούς ή να σκοτώσουμε το ένα τρίτο των Γερμανών ή τα δύο τρίτα; Είναι ένα ανούσιο επιχείρημα. Η Χαμάς αναμφισβήτητα διέπραξε εγκλήματα πολέμου όταν επιτέθηκε στο Ισραήλ. Ηταν επίσης ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας λόγω του αριθμού των αμάχων που σκοτώθηκαν. 

Ο καταστατικός χάρτης της Χαμάς στα τέλη της δεκαετίας του 1980 είναι όντως ένα είδος γενοκτονικού εγγράφου. Η Χαμάς όμως έχει υποχωρήσει από αυτό το κείμενο τα τελευταία χρόνια και ήταν στην πραγματικότητα πρόθυμη να συνεργαστεί με την Παλαιστινιακή Αρχή. Παράλληλα δεν έχει καμία ικανότητα, με κανέναν τρόπο, να καταστρέψει το κράτος του Ισραήλ. Μπορεί να έχει την επιθυμία να το κάνει, αλλά δεν έχει την ικανότητα να το κάνει. Δεν έχει αεροπλάνα, δεν έχει ναυτικό, δεν έχει πυροβολικό. Το μόνο που μπορεί να κάνει είναι ανταρτοπόλεμο.

»Αρχικά, τους πρώτους μήνες, οι άνθρωποι απλά δεν ήθελαν να ξέρουν. Υπήρχε μια μεγάλη παραίτηση, ειδικά στην Αριστερά.

Ο κατ' επάγγελμα αντι-αντισημίτης (αφελής ή ιδιοτελής, αδιάφορο) είναι πρώτα και πάνω απ' όλα απολογητής του Ισραήλ.

Του Κώστα Κουτσουρέλη 

Ο αντισημιτισμός είναι μια ιστορική παθογένεια με φρικαλέες συνέπειες, πασίγνωστες και εν εκτάσει μελετημένες. Ο σημερινός αντι-αντισημιτισμός είναι -φευ, πολύ συχνά- ένα "επάγγελμα". 

Ο κατ' επάγγελμα αντι-αντισημίτης (αφελής ή ιδιοτελής, αδιάφορο) είναι πρώτα και πάνω απ' όλα απολογητής του Ισραήλ. Σκοπός του δεν είναι να φωτίσει τα ιστορικά αίτια του αντισημιτισμού και τις σημερινές του επιβιώσεις, αλλά να αστυνομεύσει τον δημόσιο διάλογο. Και αυτό το κάνει λογοκρίνοντας ή και φιμώνοντας εκείνες τις φωνές που ασκούν κριτική κατά της γενοκτονικής πολιτικής του ισραηλινού κράτους στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη.

Τα κίνητρα του κατ' επάγγελμα αντι-αντισημίτη ποικίλλουν. Κάποιοι καθοδηγούνται από προθέσεις ευλογοφανείς. Πιστεύουν λ.χ. ότι το Ισραήλ αποτελεί ανάχωμα στον ζηλωτικό ισλαμισμό, προπύργιο των αξιών του πολιτισμένου δικαιωματικού μας κόσμου. Ορισμένοι Έλληνες ιδίως, νομίζουν ότι το Ισραήλ είναι δυνάμει φίλος της Ελλάδας επειδή έχει εχθρικές σχέσεις με την Τουρκία, μάλιστα αναζητούν στο Τελ Αβίβ τον "προστάτη"  που δεν βρίσκουν στην Ουάσιγκτον ή τις Βρυξέλλες. Κάποιοι άλλοι είναι της γραμμής του "ανήκομεν εις την Δύσιν" πάση θυσία και με όποιες συνέπειες και αυτή η "Δύσις" (θεωρούν ότι) περιλαμβάνει και το Ισραήλ. Άλλοι διαβλέπουν σε κάθε δήλωση συμπάθειας προς τον παλαιστινιακό αγώνα την επάρατο "αριστερά" και νομίζουν ότι υποστηρίζοντας τον Νετανιάχου ξορκίζουν το... φάντασμα του κομμουνισμού που περιφέρεται ανά την Ευρώπη. 

Ο «ΑΝΤΙΣΗΜΙΤΙΣΜΟΣ» ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ

Της Άβα Μπουλούμπαση

Η κατηγορία/ες [ως «θεμελιώδεις έννοιες ή μορφές σκέψεις που εκφράζουν τις πιο ουσιώδεις σχέσεις  ανάμεσα στα αντικείμενα της γνώσης και της νόησης» αλλά και ως  πρόταση που ενοχοποιεί   κάποιον για κάτι»-1 ], περί «αντισημιτισμού», παρουσιάζεται όλο και συχνότερα στον καθημερινό δημόσιο λόγο. 

Πρόσφατα ενέπλεξε σε αυτόν και δύο έγκυρους Έλληνες ιστορικούς, γεγονός όχι αναγκαστικά αρνητικού χαρακτήρα, αφού και με τις διαφωνίες προωθείται η ιστορική έρευνα.

 Οι «πόλεμοι για την ιστορία» είναι γνωστό ενδοελλαδικό και εξωελλαδικό φαινόμενο, Γενικά οι ιστορικές διαμάχες δεν αφορούν μόνο την ιστοριογραφία, αλλά και τις εκάστοτε διανοητικές και πολιτικές μεταβολές-2 . 

Ο Έντσο Τραβέρσο χρησιμοποιεί κάποια κριτήρια εκτίμησης ενός ιστορικού γεγονότος: την πλαισιοθέτηση (τοποθέτηση ενός συμβάντος στο κοινωνικό του πλαίσιο και το νοητικό τοπίο), τον ιστορισμό (για την ιστορικότητα της πραγματικότητας που μας περιβάλλει), τον συγκριτισμό( να συγκρίνουμε συμβάντα, εποχές, συμφραζόμενα και ιδέες) , και την εννοιολόγηση(να κατανοούμε το πραγματικό μέσω των εννοιών που το εκφράζουν-3) . 

Ενώ, επειδή παρελθόν και μέλλον συναντώνται και ανασυγκροτούνται στο παρόν, η συγγραφή της ιστορίας νομιμοποιείται να συμβάλει στην πολιτική χρήση, -ενδεχομένως και κατάχρηση-4 -, του παρελθόντος.

Ο +καθ. Φιλοσοφίας της Ιστορίας και διατελέσας Πρόεδρος της Διεθνούς Εταιρίας Διαλεκτικής Φιλοσοφίας, Societas Hegeliana, Ντομένικο Λοσούρντο, έχει γράψει ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο για τις Εκδόσεις Α/ΣΥΝΕΧΕΙΑ, που είχα την τιμή να μεταφράσω: Το «Λεξικό της αμερικανικής ιδεολογίας. Η Γλώσσα της Αυτοκρατορίας», Αθήνα: 2010.

Όπως αναφέρει στην εισαγωγή του,

 «Κάθε πόλεμος που είναι σε εξέλιξη συνοδεύεται και τροφοδοτείται από μια δική του ιδεολογία», που «πρέπει να εξοπλίσει  με επιχειρήματα τόσο αυτούς που «αναλαμβάνουν να σπείρουν τον θάνατο», όσο και «την εσωτερική κοινή γνώμη που αναλαμβάνει να τους συμπαρασταθεί»-5 .

Από τον Πέτρο Ζερβό, αλήθειες για τη μνήμη του Άουσβιτς και την χρήση της ιστορίας:

Για την ταμπακιέρα κουβέντα…

Τη Δευτέρα 27/1/2020 ένα σκίτσο μου, που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών, ξεσήκωσε αντιδράσεις ενώ το Κεντρικό Ισραηλινό Συμβούλιο έστειλε επιστολή διαμαρτυρίας στη σύνταξη της Εφημερίδας!!! Επίσης έδωσε αφορμή για ένα κατάπτυστο άρθρο του Βαγγέλη Περρή στην Athens Voice.

Το σκίτσο δείχνει τον Άδωνη Γεωργιάδη με γερμανική στολή στην είσοδο του Άουσβιτς ενώ από πάνω γράφει την χαρακτηριστική φράση του «Μετά τις 30 Απριλίου μη χαλάσουμε τις καρδιές μας». Επίσης μια λεζάντα λέει «Η Τελική Λύση: Άρση προστασίας πρώτης κατοικίας από 1η Μαΐου.

Η σύγκριση του Ολοκαυτώματος με τους πλειστηριασμούς θεωρήθηκε προσβολή! Κι όμως η άρση προστασίας της πρώτης κατοικίας είναι ένα είδος «Τελικής Λύσης». Το ότι μόνο για φέτος προγραμματίζονται 25.000 ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί κατοικίας χωρίς ουσιαστικά να προβλέπεται καμιά νομική προστασία για την πρώτη κατοικία, το ότι τα επόμενα χρόνια θα γίνει η πιο βίαιη μεταφορά ακινήτων από τα μικρομεσαία στρώματα σε τράπεζες και ξένα funds και το τέλος της ιδιοκατοίκησης, με την ανείπωτη δυστυχία που αυτό συνεπάγεται, μόνο με ένα πολύ πιο μείζον, αλλά κατ’ αναλογίαν, αντίστοιχο ιστορικό γεγονός μπορεί, μέσω της υπερβολής, να συγκριθεί! Γιατί έτσι λειτουργεί η σάτιρα και η γελοιογραφία, μέσω της υπερβολής και της αλληγορίας.

Το σκίτσο, λένε, θίγει τη μνήμη του Άουσβιτς! Δεν την θίγει όμως η υποκριτική επίσκεψη ενός φασίστα υπουργού της Ελληνικής κυβέρνησης στον τόπο αυτό, υπουργού που πριν λίγα χρόνια εκθείαζε τηλεοπτικά αλλά και πούλαγε αντισημιτικό βιβλίο του Κ. Πλεύρη! Και λίγες μέρες πριν μίλαγε με χλευασμό για όσους θα χάσουν τα σπίτια τους με την φράση που αναγράφεται στο σκίτσο. Κουβέντα γι’ αυτήν την προσβλητική παρουσία (που ήταν και η πραγματική αφορμή του σκίτσου κι όχι η επέτειος του Ολοκαυτώματος) δεν άκουσα να γίνεται από τους τωρινούς θιγόμενους…

Το Ολοκαύτωμα είναι κομμάτι της Ευρωπαϊκής Ιστορίας, προέκυψε από τα σπλάχνα της και δεν έχει ιδιοκτήτες! Όσοι κατηγορούν για «αντισημιτισμό» αντίστοιχα σκίτσα επειδή χρησιμοποιούν ένα ιστορικό γεγονός, έμμεσα και σιωπηλά, χτίζουν ένα αόρατο τοίχος δέους και αποτροπής για οτιδήποτε αφορά το σημερινό κράτος του Ισραήλ. Γιατί με την ίδια κατηγορία του «αντισημιτισμού» αποκρούεται οποιαδήποτε κριτική στα πεπραγμένα αυτού του κράτους! Όπως το Αουσβιτς , τόπος μαρτυρίου εκατομμυρίων Εβραίων και όχι μόνον, ανάγεται σε ιερό σύμβολο που δεν αγγίζουμε, κατά προέκταση δεν αγγίζουμε και δεν κριτικάρουμε το κράτος του Ισραήλ, ένα κράτος απαρτχάιντ όπου οι Παλαιστίνιου και άραβες είναι πολίτες δεύτερης κατηγορίας και με τις νέες διατάξεις που μετατρέπουν το Ισραήλ σε αμιγώς «Εβραϊκό» κράτος, απαλλοτριώνονται τα πολιτικά τους δικαιώματα οριστικά και οδηγούνται αργά και σταθερά σε αφανισμό!