 |
Του Ανδρέα Αλεξόπουλου
Σε συνάρτηση με το προηγούμενό μου ποστ για την αγία Μαρία Σκομπτσόβα.
Θα ήθελα να κάνω ορισμένες διευκρινήσεις σε σχέση με την αγία Μαρία, ώστε να διαλυθούν κάποιες παρανοήσεις.
Ο βίος της αγίας ήταν συναρπαστικός, θα τολμούσα να πω μοναδικός, σίγουρα δεν μοιάζει με τα υπόλοιπα συναξάρια αγίων στα οποία έχουμε συνηθίσει. Η αγία είναι ένα φαινόμενο sui generis.
Με πολλή μεγάλη μου χαρά είδα τη θερμή ανταπόκριση και το ενδιαφέρον όσων αφιέρωσαν τον χρόνο τους να διαβάσουν το ποστ. Διαπίστωσα μάλιστα ότι είναι μία άγνωστη αγία για τους περισσότερους από εμάς (ούτε εγώ την ήξερα πριν την προτροπή του καθηγητή μου, Θανάση Παπαθανασίου).
Διαπίστωσα όμως και κάτι άλλο, ότι ακόμα προκαλεί, 20 χρόνια μετά την αγιοκατάταξή της αποτελεί πέτρα σκανδάλου, που δύσκολα χωνεύεται. Παρατήρησα μία προσπάθεια να την φέρουμε στα μέτρα μας. Το ίδιο έπαθα και εγώ την πρώτη φορά που ήρθα σε επαφή μαζί της (όχι μόνο με τον βίο της, αλλά και με τα λιγοστά θεολογικά της κείμενα, τα οποία είναι θεολογικά διαμαντάκια). Ήταν τουλάχιστον δυο με τρεις γενιές μπροστά από την εποχή της...αλλά να το παράδοξο: ήταν στην καρδιά του Ευαγγελίου, συνεπώς δίπολα τύπου συντηρητικός-προοδευτικός διαστρεβλώνουν τα πράγματα. Ήταν στην ουσία της Παράδοσης, στο κέντρο του Ευαγγελίου, ήταν μια εικόνα της σταυρικής αγάπης του Χριατού.
Η ελευθερία της αγίας και η πλήρη της αδιαφορία για την τυπολατρία, τον πουριτανισμό και τη σεμνοτυφία είναι κάτι που δύσκολα χωρά στα μέτρα μας, στην ασφαλή μας ευσέβεια.
Κάποιος φίλος, πολύ εύστοχα την αποκάλεσε "φρικιό". Σίγουρα θα της άρεσε και της ίδιας. Όντως, η μοναδικότητά της, η ετερότητά της σε σχέση με τα ειωθότα έχει κάτι φρικιαστικό για τις νόρμες μας: η αγία μας βγάζει τη γλώσσα. Δεν χωρά στα καλούπια μας και αυτό μας ανησυχεί. Ο ίδιος φίλος τα συνόψισε τέλεια: παντρεμένη δις, χωρισμένη δις, με εξώγαμο, σοσιαλίστρια, καπνίστρια με ράσο, ζυθοκαταναλώτρια (δική μου λέξη), αντιφασίστρια φουλ, απειθής σε πνευματικούς, άτακτη στον μοναχικό της κανόνα, αντι-αντισημίτης, δεν τηρούσε με ακρίβεια νηστείες, καμιά φορά έχανε ακολουθίες, θεριό ανήμερο. Είχε όλα τα red flags για τον τακτοποιημένο ευσεβισμό μας.
