Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει ο καθηγητής και πρώην υφυπουργός Εξωτερικών κ. Ροζάκης, σε πρόσφατο άρθρο του, οι διερευνητικές συνομιλίες ήταν εξ αρχής προσχηματικές, προκειμένου να παρακάμψουν τη μία και μοναδική διαφορά του "παπανδρεϊκού όρου", δηλαδή αυτήν της υφαλοκρηπίδας. Στόχευαν, λοιπόν, στο να συζητηθούν όλα τα ζητήματα που κατά καιρούς είχε προβάλει η Τουρκία (γκρίζες ζώνες, αποστρατιωτικοποίηση, αιγιαλίτιδα ζώνη, εθνικός εναέριος χώρος), δηλαδή θέματα, που δεν αναγνώριζε ως νόμιμες διαφορές η Ελλάδα.
Τα ζητήματα αυτά αποτελούσαν μονομερείς διεκδικήσεις-απαιτήσεις της Τουρκίας, καθώς επρόκειτο για άμεση και ευθεία αμφισβήτηση κατά της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας μας (γκρίζες ζώνες) και της κυριαρχίας της (12 ν.μ., αιγιαλίτιδα ζώνη). Η Τουρκία, επίσης, αμφισβητεί και τη διεθνή δικαιοδοσία που έχει χορηγηθεί από Διεθνείς Οργανισμούς (FIR, περιοχή έρευνας και διάσωσης, τα οποία όμως δεν αναφέρει ο κ. Ροζάκης). Άλλωστε από την υποχρεωτική αρμοδιότητα του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης (που αποδέχθηκε το 1994 η Ελλάδα), έχουν εξαιρεθεί τα αμυντικά μέτρα της χώρας μας στα απειλούμενα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
Ο κ. Ροζάκης, λοιπόν, ομολογεί ότι οι διερευνητικές συνομιλίες, από το 2002 και μετά, αφορούσαν όλα τα θέματα που ήγειρε μονομερώς και παρανόμως η Τουρκία, ενώ η πάγια θέση της Ελλάδος ήταν και παραμένει ότι είναι εκτός συζήτησης με τη γείτονα. Θέση, την οποία υιοθετεί τροποποιημένη και η κυβέρνηση Μητσοτάκη (ως τώρα τουλάχιστον), προσθέτοντας, δηλαδή, ορθά στη μία και μόνη αποδεκτή διαφορά της υφαλοκρηπίδας, αυτήν της ΑΟΖ, που συνήθως έχουν τα ίδια εξωτερικά όρια (μέχρι τα 200 ν.μ.).
Ο κ. Ροζάκης, μάλιστα, θεωρεί τις διερευνητικές ως τη «μοναδική μέθοδο αντιμετώπισης όλων των ζητημάτων που κατά καιρούς είχε προβάλει η Τουρκία». Άρα, οι επί 14 χρόνια "συνομιλίες" θεωρούνται "αντιμετώπιση", ενώ στην πραγματικότητα επρόκειτο για διαιώνιση των "ζητημάτων" (δηλαδή των τουρκικών διεκδικήσεων), οι οποίες:
- α) Δεν θα έπρεπε καν να συζητηθούν από την Ελλάδα.
- β) Θα αρκούσε μία συντομότατη διερεύνηση των εκατέρωθεν θέσεων (π.χ. 3-6 μηνών ), ώστε να αποδειχθεί το αγεφύρωτο των θέσεων των δύο πλευρών.
- γ) Με την επί 14 χρόνια (!) συζήτησή τους, καθυστερούσαν την καθιέρωση και θέσπισή τους από την Ελλάδα (π.χ. 12 ν.μ.) και παγίωναν την τουρκική αμφισβήτηση, τόσο στις διμερείς σχέσεις μας (ως ανοικτά προς συζήτηση θέματα) όσο και ενώπιον της διεθνούς κοινότητας, στην αντίληψη της οποίας (χωρίς γνώση, βέβαια, των λεπτομερειών και της ουσίας των υποθέσεων) παρέμενε η αίσθηση ανοικτών διαφορών, είτε λόγω της ιδιαίτερης γεωγραφίας του Αιγαίου είτε, πάντως, χωρίς να επιρρίπτουν, σαφώς, την ευθύνη της εκκρεμότητας στην Τουρκία.