Του Βασίλη Στοϊλόπουλου
Εκατό χρόνια «Το μαγικό βουνό»!
Πριν από 100 χρόνια, Νοέμβριο του 1924, κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα σταθμός στην παγκόσμια λογοτεχνία: «Το μαγικό βουνό» του Γερμανού νομπελίστα συγγραφέα Τόμας Μαν.
Πρόκειται, πανθομολογουμένως, για ένα σπάνιο «λογοτεχνικό θαύμα» στο οποίο περιγράφονται αριστοτεχνικά οι διαχρονικές παθολογίες της νεωτερικότητας: «ένας χαλαρός κόσμος της κατάπτωσης και μια απελπισμένη δίψα για ζωή μιας κοινωνίας που περιστρέφεται με αυτολύπηση γύρω από τον εαυτό της».
Πίσω από τους συναρπαστικούς στοχασμούς, τις συζητήσεις βάθους, τα άφθονα αποφθέγματα, τις ευθύβολες αναφορές, τις μοναδικές συνομιλίες, τους δεικτικούς υπαινιγμούς και τις μακροσκελείς διαλέξεις που παραθέτει ο Τόμας Μαν στο «βιβλίο του αιώνα», «αναδύεται το άσχημο πρόσωπο ενός τυφλωμένου, απερίσκεπτου, ηδονιστικού και κυρίως υποχονδριακού κόσμου».
Ένα αριστούργημα που ακουμπά στο σήμερα του δυτικού κόσμου! Γιατί - μεταξύ πολλών άλλων - ο αναγνώστης διαπιστώνει στο «μαγικό βουνό» κι ένα αλληγορικό «παραμύθι» για τη νεωτερικότητα, που «ξεκίνησε στα πεδία των μαχών του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και τώρα πλησιάζει σπασμωδικά στο φινάλε». Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που «Το μαγικό βουνό» είναι συγχρόνως και «μια τραγωδία, μια κωμωδία, ένα σατυρικό έργο και μια άρνηση του κλασικού εξελικτικού μυθιστορήματος».
Το έργο διαδραματίζεται στον διακριτικά δυσοίωνο κόσμο ενός πνευμονολογικού σανατόριου, στο Berghof του Νταβός της Ελβετίας, που συγχρόνως είναι και ένα απόκοσμο, απόμακρο και άτονο καταφύγιο για πλούσιους και εύπορους. Μιας υποτιθέμενης ελίτ που «πανηγυρίζει την ανικανότητά της να ζήσει και απολαμβάνει με λαγνεία την πτώση της».