Ο ΠΑΠΑΣ ΛΕΩΝ ΙΔ' ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΚΟΓΛΥΦΙΑ

Του Κώστα Χατζηαντωνίου 

[Γιατί από τα μέσα ενημέρωσης μάλλον δεν θα πληροφορηθούμε αυτή την προσφώνησή του, χθες, 18 Οκτωβρίου, προς την Ιταλική Εθνική Συνομοσπονδία εναντίον της τοκογλυφίας.

"Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα και καλώς ήρθατε!

Χαιρετίζω τον Πρόεδρο και όλους εσάς που εκπροσωπείτε το Εθνικό Συμβούλιο κατά της Τοκογλυφίας. Ενώνω τη φωνή μου με αυτή των προκατόχων μου για να σας ευχαριστήσω για τη δέσμευσή σας τα τελευταία τριάντα χρόνια στην καταπολέμηση ενός προβλήματος που έχει καταστροφικές επιπτώσεις στις ζωές πολλών ανθρώπων και πολλών οικογενειών.

Το φαινόμενο της τοκογλυφίας υποδηλώνει τη διαφθορά της ανθρώπινης καρδιάς. Είναι μια οδυνηρή και αρχαία ιστορία, που έχει ήδη καταγραφεί στη Βίβλο. Οι προφήτες, μάλιστα, κατήγγειλαν την τοκογλυφία, μαζί με την εκμετάλλευση και κάθε μορφή αδικίας προς τους φτωχούς. Ο προφήτης Ησαΐας, στο όνομα του Κυρίου, θέτει το εξής ερώτημα: «Δεν είναι αυτή η νηστεία που εγώ επιλέγω: να λύσω τα δεσμά της ανομίας, να λύσω τα λουριά του ζυγού, να αφήσω ελεύθερους τους καταπιεσμένους και να συντρίψω κάθε ζυγό;» (Ησ.  58:6).

 Πόσο μακριά βρίσκεται ο Θεός από τη στάση που συντρίβει τους ανθρώπους μέχρι του σημείου να τους υποδουλώσει! Είναι μια σοβαρή αμαρτία, μερικές φορές πολύ σοβαρή, επειδή δεν μπορεί να αναχθεί σε ένα απλό λογιστικό ζήτημα. Η τοκογλυφία μπορεί να φέρει κρίση στις οικογένειες, μπορεί να φθείρει το μυαλό και την καρδιά σε σημείο που να οδηγήσει τους ανθρώπους να σκεφτούν την αυτοκτονία ως τη μόνη διέξοδο.

Η αρνητική δυναμική της τοκογλυφίας εκδηλώνεται σε διαφορετικά επίπεδα. Υπάρχει μια μορφή τοκογλυφίας που προφανώς φαίνεται να θέλει να βοηθήσει όσους αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, αλλά σύντομα αποκαλύπτεται για αυτό που είναι:

 ένα ασφυκτικό βάρος. Οι συνέπειες πληρώνονται ιδιαίτερα από εύθραυστους ανθρώπους, όπως εκείνους που είναι θύματα τζόγου. Ωστόσο, επηρεάζει και εκείνους που πρέπει να αντιμετωπίσουν δύσκολες στιγμές, όπως για παράδειγμα έκτακτη ιατρική περίθαλψη ή απρόβλεπτα έξοδα πέρα από τις δυνατότητές τους ή των οικογενειών τους. Αυτό που αρχικά παρουσιάζεται ως χείρα βοηθείας στην πραγματικότητα γίνεται, μακροπρόθεσμα, ένα μαρτύριο.

Και αυτά συμβαίνουν ακόμη και σε επίπεδο χωρών σε όλο τον κόσμο. Δυστυχώς, τα τοκογλυφικά χρηματοπιστωτικά συστήματα μπορούν να γονατίσουν ολόκληρους λαούς. Ομοίως, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε «εκείνους των οποίων οι τοκογλυφικές και άπληστες συναλλαγές οδηγούν στην πείνα και τον θάνατο των αδελφών τους στην ανθρώπινη οικογένεια» ( Κατήχηση της Καθολικής Εκκλησίας, αρ. 2269 ): οι ευθύνες τους είναι σοβαρές και τροφοδοτούν δομές άνομης αμαρτίας.

Πάπας Φραγκίσκος: Ο αποθανών δεδικαίωται πάντα;

Ως καρδινάλιος, ο Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο της Αργεντινής συνεργάστηκε με τον «Βρώμικο Πόλεμο» της αιματοβαμμένης δικτατορίας του Βιδέλα

Κλεάνθης Γρίβας

Ως καρδινάλιος, ο Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο της Αργεντινής συνεργάστηκε με τον «Βρώμικο Πόλεμο» της αιματοβαμμένης δικτατορίας του Βιδέλα (1976-1983), ενώ ως Πάπας Φραγκίσκος (2013-2025) συγκάλυψε το πολυπλόκαμο διεθνές δίκτυο της παιδεραστίας των αξιωματούχων της Καθολικής Εκκλησίας που η αποκάλυψή του από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 και μετά, συντάραξε τα θεμέλια του ολοκληρωτικού μηχανισμού της.

Πατήστε πάνω στο έγγραφο για να διαβάσετε όλο το κείμενο του Κλεάνθη Γρίβα:

Οι ωμές πραγματικότητες για τον «Πάπα των φτωχών»

Η καλά οργανωμένη επιχείρηση εξωραϊσμού του Πάπα, ο ρόλος του Βατικανού και ο καθολικισμός στην παρούσα ιστορική φάση

Από Kώστας Δημητριάδης (Από το Δρόμο της Αριστεράς του Σαββάτου)

Ο θάνατος του Πάπα Φραγκίσκου την περασμένη Δευτέρα έδωσε το σύνθημα για μια ολόκληρη, καλά οργανωμένη επιχείρηση εξωραϊσμού και αγιοποίησής του από το ευρύτατο φάσμα του πολιτικού και μιντιακού συστήματος. Στο μεγαλύτερο τμήμα της Δύσης, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, και βέβαια από το εγχώριο κατεστημένο με όλη τη σπουδή του υποτελούς ακολουθητισμού που το χαρακτηρίζει. Παντού η ίδια μονότονα προβαλλόμενη μέχρι κορεσμού, εικόνα ενός «Πάπα των φτωχών», που έζησε βίο λιτό, απλό και ταπεινό, που υπήρξε κοντά στον κόσμο, που στάθηκε απέναντι στις ανισότητες και πολλά άλλα συναφή σε ανάλογο τόνο και ύφος. Σ’ ένα πρώτο επίπεδο δεν μπορεί κανείς να αποφύγει κάποιες συγκρίσεις. Με όλα όσα στην κυριολεξία θάβονται. Όλες εκείνες τις εκδηλώσεις μιας άγρυπνης, δοτικής και ενεργού κοινωνικής συνείδησης που εξορίζονται «αόρατες» στο περιθώριο μόνο και μόνο γιατί δεν μπορούν εύκολα να «εξημερωθούν». Για να μην προσθέσουμε και τη χαρακτηριστική αντίστιξη ανάμεσα στην καθημερινή ρουτίνα εξοικείωσης με τον κυνισμό, τον ατομικισμό και τον «υπολογισμό του ιδιώτη» που είναι η «κανονικότητα» του εκπεμπόμενου συστημικού «μηνύματος», και στις διατεταγμένες καμπάνιες «ανθρωπισμού» (ακόμη και η «Νταϊάνα – θλιμμένη φιλάνθρωπος πριγκίπισσα» αξιοποιήθηκε μέχρις εσχάτων πριν κάποια χρόνια) που παρεμβάλλονται για να «επικοινωνήσουν» και να εκφορτίσουν συγκινησιακά τα πλήθη που ζουν τη δυσφορία της αφάνειας και της μη εκπροσώπησης που χαρακτηρίζει την εποχή μας.
Το Βατικανό ρίχνει πάντοτε τη βαριά σκιά του

Ανάγκη, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της σημερινής αποδιοργανωτικής για τη διαμόρφωση κριτηρίων και προσανατολισμού, συγκυρίας, να ξεκινήσουμε απ’ αυτό. Το Βατικανό σαν μοναδικής ιδιομορφίας κρατική-πολιτική έκφραση ενός ισχυρού θρησκευτικού δόγματος –του Καθολικισμού και της οργανωμένης Καθολικής Εκκλησίας‒ δεν είναι βέβαια μια κάποια δεύτερης σημασίας δομή. Η μακραίωνη ιστορική του διαδρομή του δίνει ανάμεσα σε πολλά άλλα, σημαντικές ευχέρειες ώστε να διαμορφώνει ανάλογα με την κάθε φορά ιστορική περίοδο την κατάλληλη «εικόνα» εκπροσώπησής του στο πρόσωπο του Πάπα που επιλέγεται.

Αυτή η πλευρά είναι ουσιαστική και αξίζει να τύχει προσοχής. Όμως δεν μπορεί να μας κρύβει το βασικό. Ότι ανεξάρτητα από το πρόσωπο του Πάπα και τις λεπτομέρειες της κάθε φορά ιδιοσυστασίας του, το Βατικανό παραμένει ένα αδυσώπητο κέντρο εξουσίας. Μια σημαντική οχύρωση μέσα στο συνολικό σύστημα της δυτικής επιβολής. Η οικονομική του επιφάνεια είναι διαβόητη ‒ οι απίστευτης σκοτεινότητας επιχειρήσεις ενός τεράστιου «ιστού της αράχνης» οργανωμένου γύρω από ιδρύματα όπως η πάλαι ποτέ Banco Ambrosiano (κατέρρευσε το 1982 ως κατάληξη μιας απίστευτης αλυσίδας σκανδάλων πολύ στενών σχέσεων με τη Μαφία και το πάσης φύσεως οργανωμένο έγκλημα σε διάφορες χώρες) είναι μόνο ένα μικρό μέρος αυτών των δραστηριοτήτων.

Το «διπλωματικό γεγονός της χρονιάς» αναμένεται να είναι η κηδεία του Πάπα, αφού πάρα πολλοί είναι οι ηγέτες που θα παρευρεθούν γιατί θεωρούν ότι οι καλές σχέσεις με το Βατικανό και τον καθολικισμό είναι ζωτικής πολιτικής σημασίας. 

Μεταξύ άλλων θα είναι: ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντ. Τραμπ, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζ. Μπάιντεν, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρ. φον ντερ Λάιεν, ο γ.γ. του ΟΗΕ, Αντ. Γκουτέρες, ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμ. Μακρόν, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Β. Ζελένσκι, ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κ. Μητσοτάκης, ο πρόεδρος και η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Σ. Ματαρέλα και Τζ. Μελόνι, ο βασιλιάς και η βασίλισσα της Ισπανίας Φελίπε και Λετίθια, ο πρωθυπουργός της Αγγλίας, Κ. Στάρμερ, ο πρίγκιπας Γουίλιαμ (που θα εκπροσωπήσει τον βασιλιά Κάρολο), ο πρόεδρος της Κροατίας, Ζ. Μιλάνοβιτς, ο πρόεδρος της Κύπρου Ν. Χριστοδουλίδης, ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλ. Σολτς και ο πρόεδρος της χώρας Φρ. Β. Στάινμαϊερ κ.ά.

Οι πολιτικές του διασυνδέσεις είναι το ίδιο πολυδαίδαλες και εκτεταμένες, οι διασυνδέσεις του με μασονικές στοές με μεγάλη ανάμειξη στα πολιτικά πράγματα της Ιταλίας (επιχείρηση Gladio, σκοτεινές υποθέσεις της Χριστιανοδημοκρατίας, δολοφονία του Ά. Μόρο και άλλα πολλά) και βεβαίως η επίσης περιβόητη «λαϊκή-κοσμική» καθολική οργάνωση Opus Dei, μασονικής έμπνευσης, με απροσδιόριστου βάθους θρυλούμενες επιρροές σε όλο τον κόσμο και με εργολαβικό ρόλο σε ανατροπές ανεπιθύμητων κυβερνήσεων και άλλα αντιδραστικά πρότζεκτ, ιδιαίτερα στη Λ. Αμερική.

Όλοι οι Πάπες των τελευταίων δεκαετιών, ανεξαρτήτως των αποχρώσεων της πολιτικής τους, υπήρξαν δηλωμένοι υποστηρικτές της Opus Dei. Ο εκλιπών Φραγκίσκος μάλιστα, όπως προκύπτει, έδειξε τη μεγαλύτερη ταύτιση μαζί της και ακόμη περισσότερο ως ο πρώτος Ιησουίτης Πάπας. (Ο Ιησουτισμός αποτελεί ο ίδιος μια εσωτερική δομή πολύ σκληρής εξουσιαστικότητας μέσα στον Καθολικισμό). Δεν είναι άλλωστε τυχαία η σύνδεση στην ευρεία κοινωνική συνείδηση των όρων «Βατικανό», «Κονκλάβιο» «Ιησουίτικοι τρόποι» με τις αδιαφανείς πολιτικές συμπεριφορές οργανωμένων εξουσιαστικών κέντρων και με σκηνικά ίντριγκας και πολιτικής συνωμοσίας.
Ο καθολικισμός μέσα στην τρέχουσα, μεταιχμιακή ιστορική φάση

Ο καθολικισμός είναι υπολογίσιμης μαζικότητας ρεύμα. Οι περιοδείες των Παπών τις τελευταίες δεκαετίες συγκέντρωσαν μεγάλα πλήθη σε κρίσιμες περιοχές του πλανήτη και ειδικότερα στην περιφέρεια (σε πολλές χώρες της Λ. Αμερικής με ισχυρές παπικές παρεμβάσεις στην πολιτικοκοινωνική τους ζωή, στις Φιλιππίνες και αλλού) αλλά και στην Πολωνία τη δεκαετία του ‘80 (ο Πάπας Ιωάννης-Παύλος – Πολωνός Κ. Βοϊτίλα άφησε εποχή σε ρόλο εμβληματικού πολιτικού παράγοντα στους σχεδιασμούς των ΗΠΑ εκείνη την περίοδο). Η εξακολουθητική αντιδραστική στάση της εκκλησιαστικής ιεραρχίας του Καθολικισμού (ανάμεσά τους η στήριξη όλων των δικτατοριών της Λ. Αμερικής) σε συνδυασμό με την ανάδυση μεγάλων κύκλων πολιτικοκοινωνικής αμφισβήτησης της αποικιοκρατίας και της δυτικής επιβολής, αλλά και με αλλαγές στους συσχετισμούς ισχύος μέσα στα δυτικά κέντρα εξουσίας (άνοδος των Ευαγγελικών εκκλησιών των ΗΠΑ και μετατοπίσεις των μεθόδων άσκησης πολιτικής επιρροής από μέρους τους), είχαν σαν αποτέλεσμα σημαντικές υποχωρήσεις της απήχησης του Καθολικισμού και έντονα στοιχεία μιας σοβούσας κρίσης στους κόλπους του. Οι δύο τελευταίοι Πάπες –ο Γερμανός Ράτζινγκερ / Βενέδικτος XVI και ο Αργεντινός Χ. Βεργκόλιο / Φραγκίσκος I– υπήρξαν, από άλλους δρόμους ο καθένας τους, επιλογές αντιμετώπισης αυτής της κρίσης. Ο πρώτος, σημαντικός θεολόγος, κινήθηκε με πυρήνα μια «στερέωση του δόγματος» που κατεύθυνσή της υπήρξε η προσπάθεια μιας στροφής στην παραδοσιοκρατία (η κίνηση δεν υπήρξε επιφανειακή αλλά αντίστοιχη με στρατηγικούς σχεδιασμούς που σήμερα μάλιστα αποκτούν εκ νέου μεγάλη επικαιρότητα).

Μετά την πρωτοφανή σύγκρουση – κρίση ‒ αποτυχία που οδήγησε στην υποχρεωτική παραίτηση του Βενέδικτου, ο Φραγκίσκος κινήθηκε μ’ ένα διαφορετικό «ρεπερτόριο». Με στοιχεία απεύθυνσης στην περιφέρεια, στα υφιστάμενα τις τεράστιες κοινωνικές ανισότητες ευρύτατα κοινωνικά στρώματα, με αναφορές στα παγκόσμια οικολογικά και άλλα μεγάλης κλίμακας προβλήματα, και στα ατομικά δικαιώματα με έμφαση στις έμφυλες διαστάσεις τους, όπου θέλησε να οικοδομήσει ένα προφίλ προώθησης τολμηρών ανοιγμάτων. Το Βατικανό δεν ενεργεί απλώς σαν εφαρμοστής πολιτικών σχεδιασμών τρίτων. Μέσα στο πλαίσιο των στρατηγικών επιλογών των κυρίαρχων διεθνών κύκλων προσαρμόζεται και αναδεικνύει τις δικές του ατζέντες, και «μηνύματα». Είναι άξια προσοχής ως προς αυτό, η διαμόρφωση του «λόγου» του Φραγκίσκου σε «επικοινωνία» και «διάλογο» με τα βασικά μοτίβα της ιδεολογίας της παγκοσμιοποίησης και της woke ατζέντας. Το ίδιο και οι σχέσεις με τον Κλίντον, τον κύκλο του Σόρος έστω και κατά το ελάχιστο εκείνο μέρος τους που είδαν το φως της δημοσιότητας. Οι εντάσεις και τα αδιέξοδα δεν υπήρξαν και λίγα. Ειδικά ως προς τις δυνατότητες συγκερασμού μιας φιλειρηνικής στάσης μέσα σ’ ένα πλαίσιο που να μην ενοχλεί επί της ουσίας την αμερικανική και την ισραηλινή-σιωνιστική ιδιαίτερα επιθετικότητα. Αλλά και τη συνύπαρξη των επιθετικών, δογματικών επιταγών της woke κουλτούρας με τις ανελαστικότητες του θρησκευτικού δόγματος.

Η γεωπολιτική του Βατικανού, η ορθόδοξη Ανατολή και στη μέση εμείς

Το Βατικανό, και ο Πάπας Φραγκίσκος υπήρξε αξιοσημείωτα ενεργητικός σ’ αυτόν τον τομέα, προωθεί, εντός του πλαισίου των ιμπεριαλιστικών εκστρατειών της Δύσης, συγκεκριμένους πολιτικοθρησκευτικούς στόχους ως προς τον Ορθόδοξο χώρο. Πρωτίστως τον ρωσικό και τις μεγάλες πολυεπίπεδες εκκλησιαστικές συγκρούσεις που διαπερνούν την Ουκρανία, διχασμένη ανάμεσα σε Ορθοδοξία και Καθολικισμό αλλά και με μεθοδευμένο σχίσμα εντός Ορθοδοξίας, αλλά και τα Βαλκάνια, τα πατριαρχεία της Μ. Ανατολής, την Ελλάδα και την Κύπρο ειδικότερα.

Ως προς αυτή τη διάσταση δεν επιτρέπονται αφέλειες. Ιδιαίτερα αυτές που συστηματικά (και με σκοπιμότητα) καλλιεργούνται από τις εγχώριες δυνάμεις της αριστεράς, που σήμερα σπεύδουν μάλιστα να πλειοδοτήσουν ως προς την εξιδανίκευση των πεπραγμένων του Φραγκίσκου: τις επισκέψεις του σε νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και «τις χειρονομίες του υπέρ των προσφύγων» αλλά και τα πολυεπίπεδα «βήματα προσέγγισης» με τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως (πάντοτε υπό αμερικανική επίνευση και με αντιρωσική αιχμή). Τίποτα το «αγαθό» δεν υπάρχει σε όλα αυτά. Μόνο προώθηση μεγάλων γεωπολιτικών σκοπιμοτήτων, επαχθών και για τον ελληνικό χώρο, και σκληρό πολιτικό παίγνιο με το πρόδηλα στρατηγικότατο θέμα των χειρισμών των μεταναστευτικών ροών.

ΠΗΓΗ:https://edromos.gr/oi-omes-pragmatikotites-gia-ton-papa-ton-ftochon/
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Χρήστος Γιανναράς - ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Πρόλογος

Εισαγωγή

Η ένωση των εκκλησιών και η ενότητα της Εκκλησίας

1. Η αλήθεια της ενότητας

-Η θεολογία της ενότητας

-Η δυναμική της ενότητας

-Το χάρισμα της ενότητας

2. Η ενότητα της αλήθειας

-Η αίρεση-αναίρεση της ενότητας

-Το μονοειδές των αιρέσεων

-Εκκλησία και αίρεση / δυο ασύμπτωτες οντολογίες

3. Η ιστορική δοκιμασία της ενότητας

-Θεσμοποίηση και εκκοσμίκευση της Εκκλησίας

-Η θεσμοποίηση της εκκοσμίκευσης στη Δύση

-Το τίμημα της θεσμοποιημένης εκκοσμίκευσης

4. Το πρόβλημα της ενότητας σήμερα

-Η ομοσπονδιακή ενότητα

-Κρίση και δυνατότητες της οικουμενικής κίνησης

-Ο θεσμός της πενταρχίας σήμερα

Απόσπασμα από τον πρόλογο του συγγραφέα

[...] Οι σελίδες που ακολουθούν επιχειρούν μια «συστηματική» προσέγγιση στο μεγάλο θέμα της ενότητας της Εκκλησίας. Η ενότητα της Εκκλησίας δεν είναι οργανωτικό ή διανοητικό επίτευγμα, αλλά καταρχήν ένα υπαρκτικό γεγονός, ένας τρόπος υπάρξεως που συνιστά την Εκκλησία. Ταυτίζεται η ενότητα με την αλήθεια της Εκκλησίας, δηλαδή με αυτό που είναι η Εκκλησία ως υπαρκτική δυνατότητα και χάρισμα ζωής.

Αλλά η «συστηματική» αυτή προσέγγιση της ενότητας της Εκκλησίας δεν είναι δυνατό να αγνοήση τις ιστορικές φανερώσεις ή τις ιστορικές δοκιμασίες της εκκλησιαστικής ενότητας. Έξω από τη συγκεκριμένη ιστορική πραγματικότητα, η σύνδεση της ενότητας με την αλήθεια της Εκκλησίας κινδυνεύει να μεταβληθή σε αφηρημένη νοητική σύλληψη, άσχετη με τη ζωή των ανθρώπων.

Ταυτόχρονα όμως η σύνδεση της αλήθειας της Εκκλησίας με την ιστορική φανέρωση και πραγμάτωση ή την αποτυχία της εκκλησιαστικής ενότητας προσκρούει στην «ακρίβεια» της ιστορικής φαινομενολογίας. Με τα κριτήρια της ιστορικής φαινομενολογίας η ενότητα της Εκκλησίας και οι ιστορικές της δοκιμασίες είναι ένα επιφαινόμενο κοινωνικών και πολιτιστικών διαφοροποιήσεων, και όχι καταρχήν ένα υπαρκτικό κατόρθωμα ή υπαρκτική αποτυχία των ανθρώπων. Όχι πως οι κοινωνικές και πολιτιστικές διαφοροποιήσεις είναι άσχετες με την υπαρκτική περιπέτεια του ανθρώπου. Αλλά η σχέση ανάμεσα στους δυο αυτούς παράγοντες είναι οπωσδήποτε από τα οξύτερα προβλήματα διάκρισης των ορίων ανάμεσα σε μιαν αυθαίρετη ερμηνεία της ιστορίας και στην κριτική - αφαιρετική θεώρησητης Ιστορίας που υπερβαίνει τη συμβατική «αντικειμενικότητα» της φαινομενολογίας των συμπτωμάτων.

Μέσα στη σύγχυση που δημιουργούν ο ιστορικός θετικισμός από τη μια μεριά, και ο εννοιολογικός φορμαλισμός από την άλλη, η επανασύνδεση της αλήθειας της Εκκλησίας με τα συγκεκριμένα ιστορικά και κοινωνικά φανερώματα αυτής της αλήθειας, αλλά και με το υπαρκτικό της περιεχόμενο, δεν μπορεί να πραγματοποιηθή παρά μόνο με την προϋπόθεση μιας ανανεωμένης θεολογικής γλώσσας -μιας γλώσσας που θα κατορθώση να θεολογήση στα συγκεκριμένα όρια της ιστορικής εμπειρίας.

Αν οι σελίδες που ακολουθούν πετυχαίνουν σε ένα ελάχιστο ποσοστό τους «δίκοπους» αυτούς στόχους, θα το κρίνη ο αναγνώστης. Θα είναι μέγιστο κέρδος αν οι στόχοι επισημαίνονται έστω και μέσα από την αποτυχία της αντιμετώπισής τους.

Εἰσαγωγὴ

Η ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΚΑΙ Η ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Μὲ τὰ κριτήρια ποὺ ἐπιβάλλει ὁ τρόπος τῆς ζωῆς μας σήμερα, δηλαδὴ ὁ πολιτισμός μας, μιλᾶμε καὶ προσπαθοῦμε περισσότερο γιὰ τὴν ἕνωση τῶν ἐκκλησιῶν καὶ λιγώτερο γιὰ τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας.

Ἡ ἕνωση τῶν ἐκκλησιῶν εἶναι ἕνας στόχος ποὺ μοιάζει συγκεκριμένος καὶ ἐφικτός, μπορεῖ νὰ μεθοδευτῆ καὶ νὰ ἐπιδιωχθῆ μὲ ὀρθολογικὴ ἀντικειμενικότητα: μὲ ἰδεολογικὲς διευκρινίσεις καὶ ἀμοιβαῖες παραχωρήσεις ἢ σὰν ἠθικὸ κατόρθωμα ἀλληλοκατανόησης καὶ καλῶν διαθέσεων.

Στὴν πραγματικότητα ὅμως ἡ ἕνωση τῶν ἐκκλησιῶν, ἔστω καὶ ἠθικὰ δικαιωμένη ἢ ὀρθολογικὰ ἐφικτή, δὲν ἔχει σχέση μὲ τὴ ζωὴ καὶ τὰ οὐσιώδη προβλήματα τῶν ἀνθρώπων. Εἶναι πρόβλημα στενὰ «ἐνδοεκκλησιαστικό», πρόβλημα ποὺ ἐνδιαφέρει κυρίως τοὺς θεσμοποιημένους ἐκκλησιαστικούς ὀργανισμοὺς καὶ τὶς μεταξύ τους σχέσεις, πρόβλημα ποὺ ὑπηρετεῖται ἀπὸ τὴ θεολογική γραφειοκρατία. Ἡ εὐρύτατη δημοσιότητα ποὺ δίνεται κάποτε στὶς προσπάθειες γιὰ τὴν ἕνωση τῶν ἐκκλησιῶν δὲν σημαίνει ὁπωσδήποτε ἕνα οὐσιαστικώτερο καθολικὸ ἐνδιαφέρον – ἀπευθύνεται μᾶλλον στὸ συναισθηματισμὸ τῶν μαζῶν, ὅταν δὲν ἐξυπηρετεῖ πολιτικὲς σκοπιμότητες.

16 Ἰουλίου 1054 - Μεγάλο Σχίσμα τῶν Ἐκκλησιῶν

Γράφει ο Αλκιβιάδης Αποστολίδης 

Μὲ αὐτὸ τὸ θέμα ἔχω ἀσχοληθεῖ ἐκτενῶς σὰν Ἄλκης μελετῶντας ἀρκετὲς πηγὲς ἐκείνης τῆς ἐποχῆς, ἔχοντας γράψει καὶ paper σχετικὰ μὲ τὶς σχέσεις τῶν Ἐκκλησιῶν Δύσεως καὶ Ἀνατολῆς (τὸ ὁποῖο ἔχω πρόσφατα ἐμπλουτίσει). Ἡ ἀλήθεια νὰ ξέρετε, ὅπως λέγει καὶ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, μέσην ὁδὸν βαδίζει. Προπαγάνδα ὑπάρχει καὶ στὴ Δύση καὶ στὴν Ἀνατολὴ καὶ μερικὰ πράγματα, ἐνῶ εἶναι γεγονότα, δὲν ἀναφέρονται. Γιὰ αὐτὸ καὶ ἐγὼ σὰν ἱστοριοδίφης ποὺ σέβομαι τὸν ἑαυτὸ μου καὶ ποὺ ἐπιθυμῶ νὰ δῶ ξανὰ ἑνωμένη τὴν Ἐκκλησία ἐν ὀρθῇ πίστει καὶ ἀγάπῃ, σᾶς γράφω ἐδῶ ὅσο γίνεται συνοπτικὰ τὰ γεγονότα. Τὰ σχόλια στὶς παρενθέσεις συνιστοῦν δικὸ μου προσωπικὸ κυνισμὸ γιατὶ δὲν κρατιέμαι νὰ μὴν σχολιάσω μερικὰ πράματα. 

Σὰν σήμερα λοιπὸν τὸ 1054, ἦταν Σἀββατο, μπαίνει μὲς στὴ μεγάλη ἐκκλησία τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίας στὴν Κωνσταντινούπολη ὁ Καρδινάλιος τῆς Σῖλβα Καντῖντα Οὑμβέρτος (ἀνθέλληνας μέχρι τὸ κόκαλο καὶ ἀμόρφωτος) μαζὶ μὲ τὴν ὑπόλοιπη παπικὴ ἀντιπροσωπεία ἤτοι τὸν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀμάλφης Πέτρο καὶ τὸν Διάκονο καὶ Καγκελάριο Φρειδερῖκο. Ἦταν περίπου 9 τὸ πρωὶ καὶ εἶχε θεία λειτουργία ποὺ προεξῆρχε ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Μηχαὴλ Κηρουλάριος (ἄλλος ἀμόρφωτος κὶ αὐτός) καὶ ἦταν παρὼν προσευχόμενος καὶ ὁ Αὐτοκράτορας Κωνσταντῖνος Θ' ὁ Μονομάχος. Ἐκεῖ οἱ παπικοὶ ἀντιπρόσωποι ἀφήνουν βοῦλλα (πλαστὴ ὅπως ἀποδείχτηκε ἀφοῦ ὁ Πάπας Λέων Θ' εἶχε πεθάνει τὸν Ἀπρίλιο), στὴν ὁποία ἀναθεματίστηκε ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Μιχαὴλ Κηρουλάριος, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀχρίδος Λέων (ἄλλος ἀμόρφωτος καὶ αὐτός), ὁ σακελλάριος Μιχαὴλ Νικηφόρος (ὁ ὁποῖος ἦταν πανηλίθιος καὶ βλάσφημος γιατὶ πάτησε τὴ λατινικὴ θεία κοινωνία θεωρῶντας τὴν ἀφ' ἑαυτοῦ ὡς ἄκυρη) καὶ τινὲς ἕτεροι. Στὴν πλαστὴ βοῦλλα ἀναφέρεται ὅτι οἱ λόγοι τοῦ ἀφορισμοῦ γιὰ τὴν Ἐκκλησία τῶν Γραικῶν ἦταν ὅτι ἀπέκοψε ἀπὸ τὸ Σύμβολο τῆς Πίστεως τὴν ἐκπόρευση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ἐκ τοῦ Υἱοῦ (ἐδῶ φαίνεται πόσο ἀμόρφωτος ἦταν ὁ Καρδινάλιος Οὑμβέρτος), ὅτι ἀναβαπτίζει τοὺς βαπτισμένους στὸ ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδας, ὅτι οἱ κληρικοὶ μποροῦν νὰ παντρεύονται (γιὰ πήγαινε καὶ δὲς φίλε μου ὅτι ἔτσι συνέβαινε καὶ στὴ Ῥώμη παλαιότερα, διάβασε καὶ ἐπιστολὲς τοῦ Ἁγίου Πάπα Λέοντα νὰ ξεστραβωθῇς), ὅτι τηροῦν τὸν ἰουδαϊκὸ καθαρμὸ στὰ βρέφη τὴν 8η μέρα ἀπὸ τὴ γέννηση καὶ δὲν κοινωνοῦν τὶς γυναῖκες στὴν ἐμμηνορρυσία (ἐδῶ ποὺ τὰ λέμε ἕνα δίκιο τὸ ἔχει, ἔχουμε πιάσει καὶ ἐμεῖς ἀπὸ τὰ μαλλιὰ κάτι κανόνες μεμονωμένους καὶ τὸ κάναμε ἔθιμο), ὅτι τρέφουν μακριὰ μαλλιὰ καὶ γένια σὰν τοὺς Ναζηραίους καὶ δὲν δέχονται σὲ κοινωνία τοὺς ξυρισμένους Λατίνους, ὅτι ἔκλεισε τὶς λατινικὲς ἐκκλησίες καλῶντας περιφρονητικὰ τοὺς Λατίνους «ἀζυμῖτες». Ἐξερχόμενη ἡ παπικὴ ἀντιπροσωπεία ἀπὸ τὸν ναό, τίναξαν ὅλοι τους τὴ σκόνη άπὸ τὰ πόδια τους φωνάζοντας "Videat Deus et judicet" ἤτοι "Ἀς δῇ ὁ Θεὸς καὶ ἀς κρίνῃ". Ὁ Πατριάρχης Μιχαὴλ θεώρησε ὅτι οἱ παπικοὶ ἀντιπρόσωποι ἔδρασαν κατόπιν παραινέσεως τοῦ Δοῦκα τῆς Ἰταλίας Ἀργυροῦ (δὲν τὰ πήγαιναν καὶ πολὺ καλὰ τὰ δυο τους). Τὸ ἔγγραφο αὐτὸ κάηκε ἔξω άπὸ τὴν Ἁγιὰ Σοφιά. Στὶς 20 Ἰουλίου συνεκλήθη στὴν Κωνσταντινούπολη ἐνδημοῦσα σύνοδος, στὴν ὁποία καταδικάστηκε τὸ "ἀνόσιο" (ὅπως γράφει στὴ σύνοδο ἐκείνη) ἔγγραφο τῶν "δυσσεβῶν" ἀνθρώπων καὶ ἀναθεματίστηκε καὶ ἡ ἴδια ἡ παπικὴ ἀντιπροσωπεία. Ἔτσι θεωρεῖται τυπικὰ ὅτι ξεκίνησε ἡ διακοπὴ κοινωνίας καὶ τὸ Σχίσμα τῶν Ἐκκλησιῶν. Πᾶμε τώρα νὰ δοῦμε πράγματα ποὺ δὲν ἀναφέρονται.

Η οδός του Βησσαρίωνα

Η οδός του Βησσαρίωνα

Ένας α­πο τους πρωτους λο­γί­ους που τα­ξί­δε­ψαν στην Ι­τα­λί­α και προ­ε­τοί­μα­σε το έ­δα­φος για το κύ­μα που α­κο­λού­θη­σε ή­ταν ο Μα­νου­ήλ Χρυ­σο­λω­ράς1 ο ο­ποί­ος, ε­νώ βρι­σκό­ταν στην Ι­τα­λί­α το 1396 σε δι­πλω­μα­τι­κή α­πο­στο­λή, πεί­στη­κε α­πό τους Φλω­ρε­ντι­νούς να μεί­νει για τρί­α χρό­νια στην Ι­τα­λί­α για να πα­ρα­δί­δει μα­θή­μα­τα.

Γιώργος Καραμπελιάς, 

από το Άρδην τ. 51, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2004

“Στη διάρ­κεια του ε­πό­με­νου η­μί­σε­ως του αιώ­να, οι μα­θη­τές του Χρυ­σο­λω­ρά, κα­θώς και ο­ρι­σμέ­νοι ρι­ψο­κίν­δυ­νοι λό­γιοι που εί­χαν πράγ­μα­τι σπου­δά­σει στο Βυ­ζά­ντιο, κυ­ριάρ­χη­σαν στις ελ­λη­νι­κές σπου­δές στην Ι­τα­λί­α”2. Ο μα­θη­τής του Χρυ­σο­λω­ρά Guarino θε­ω­ρεί πως ο Χρυ­σο­λω­ράς, πα­ράλ­λη­λα με τις ελ­λη­νι­κές σπου­δές, α­νέ­στη­σε και τις λα­τι­νι­κές,3 ό­σο πα­ρά­δο­ξο και αν φαί­νε­ται, διό­τι δί­δα­ξε στους Ι­τα­λούς, α­να­φέ­ρει ο Γκουα­ρί­νο, πώς να χρη­σι­μο­ποιούν το λε­ξι­κό, τη γραμ­μα­τι­κή και το λο­γο­τε­χνι­κό εί­δος. Σύ­ντο­μα θα τον α­κο­λου­θή­σει η πλειά­δα των λο­γί­ων που θα ε­γκα­τα­στα­θεί στην Ι­τα­λί­α και θα σκορ­πι­στεί σε ό­λη τη Δύ­ση, μέ­χρι την Αγ­γλί­α. Ο Θεσ­σα­λο­νι­κεύς Θε­ό­δω­ρος Γα­ζής (1370-1475) θα φύ­γει για την Ι­τα­λί­α με­τά την ά­λω­ση της Θεσ­σα­λο­νί­κης το 1429. Θα με­τα­φρά­σει Α­ρι­στο­τέ­λη και Θε­ό­φρα­στο στα Λα­τι­νι­κά, θα πα­ρέμ­βει στη δια­μά­χη πλα­τω­νι­κών-α­ρι­στο­τε­λι­κών με τά­σεις συν­διαλ­λα­γής, ως με­τριο­πα­θής α­ρι­στο­τε­λι­κός, και θα γρά­ψει την πε­ρι­βό­η­τη Γραμ­μα­τι­κή Ελ­λη­νι­κή που εκ­δό­θη­κε για πρώ­τη φο­ρά το 1516 και γνώ­ρι­σε στη συ­νέ­χεια ά­πει­ρες α­να­τυ­πώ­σεις, εκ­παι­δεύ­ο­ντας και “τα­λαι­πω­ρώ­ντας” με την ατ­τι­κί­ζου­σα γλώσ­σα του ό­λους τους Έλ­λη­νες μέ­χρι τον 19ο αιώ­να4. Ο Γε­ώρ­γιος Τρα­πε­ζού­ντιος (1395-1484), που έ­φυ­γε για την Ι­τα­λί­α το 1430, α­ξί­ζει να α­να­φερ­θεί ό­χι μό­νο ε­πει­δή με­τέ­φρα­σε Πλά­τω­να, Α­ρι­στο­τέ­λη, Ευ­σέ­βιο Και­σα­ρεί­ας κ.ά., ε­πι­τέ­θη­κε στους “πλα­τω­νί­ζο­ντες” με ε­πι­χει­ρή­μα­τα α­ντά­ξια του δυ­τι­κού σχο­λα­στι­κι­σμού αλ­λά και για­τί υ­πήρ­ξε ί­σως ο πρώ­τος Έλ­λη­νας δια­νο­ού­με­νος που ει­ση­γή­θη­κε τη συ­νεν­νό­η­ση Ελ­λή­νων και Τούρ­κων, στις πε­ρι­βό­η­τες ε­πι­στο­λές του προς τον Μω­ά­μεθ το 1465:


Ει τις ουν τα δύ­ο ταύ­τα των αν­θρώ­πων γέ­νη, χρι­στια­νούς τε λέ­γω και μου­σουλ­μά­νους. Εις μί­αν πί­στιν και ο­μο­λο­γί­αν ε­νώ­σοι,… δο­ξα­σθή­σε­ται πα­ρά πά­ντας αν­θρώ­πους… τού­το δε, θαυ­μά­σιε α­μη­ρά, ου­δείς πλην σου κα­τορ­θώ­σαι δύ­να­ται5.

Και το διά­βη­μα του Τρα­πε­ζού­ντιου ή­ταν α­ξιο­ση­μεί­ω­το για­τί δεν πα­ρέ­μει­νε, ό­πως ο Α­μι­ρού­τζης στο κα­τα­κτη­μέ­νο Βυ­ζά­ντιο, αλ­λά έ­κα­νε το διά­βη­μά του με­τά α­πό τριά­ντα πέ­ντε χρό­νια πα­ρα­μο­νής στην Ι­τα­λί­α και ε­νώ τα­ξί­δε­ψε στην Κων­στα­ντι­νού­πο­λη ως α­πε­σταλ­μέ­νος του Πά­πα6. Ε­ξάλ­λου αυ­τή η α­πό­πει­ρα θα του στοι­χί­σει τη φυ­λά­κι­σή του στον πύρ­γο του Α­γί­ου Αγ­γέ­λου στη Ρώ­μη. Ε­πρό­κει­το ά­ρα­γε για έ­σχα­τη κα­τά­πτω­ση των Ελ­λή­νων λο­γί­ων που ε­πέ­λε­γαν τον αυ­θέ­ντη τους βά­σει των προ­σω­πι­κών τους συμ­φε­ρό­ντων ή για μια α­πό­πει­ρα δια­φυ­γής α­πό την κη­δε­μο­νί­α των κα­θο­λι­κών;

Η ση­μα­ντι­κό­τε­ρη προ­σω­πι­κό­τη­τα του Βυ­ζα­ντί­ου στη Δύ­ση υ­πήρ­ξε ο τρα­πε­ζού­ντιος Βησ­σα­ρί­ων(1389/1395-1472), ο με­τέ­πει­τα Καρ­δι­νά­λιος και τι­του­λά­ριος κα­θο­λι­κός πα­τριάρ­χης Κων­στα­ντι­νου­πό­λε­ως. Ο Βησ­σα­ρί­ων υ­πήρ­ξε μα­θη­τής του Πλή­θω­να και έ­μει­νε πι­στός στις πλα­τω­νι­κές ε­πι­λο­γές του. Ως αρ­χιε­πί­σκο­πος Νι­καί­ας συμ­με­τεί­χε στη Σύ­νο­δο της Φερ­ρά­ρας-Φλω­ρε­ντί­ας ό­που α­να­δεί­χθη­κε σε υ­πο­στη­ρι­κτή της Ε­νώ­σε­ως των εκ­κλη­σιών, σε α­ντί­θε­ση με τον δά­σκα­λό του Γε­μι­στό και ως κύ­ριος α­ντί­πα­λος του Μάρ­κου Ευ­γε­νι­κού. Το 1439, θα ε­γκα­τα­στα­θεί ο­ρι­στι­κά στην Ι­τα­λί­α και θα χρι­στεί καρ­δι­νά­λιος. Ο Βησ­σα­ρί­ων, που θα διεκ­δι­κή­σει δύ­ο φο­ρές την πα­πι­κή έ­δρα και θα την χά­σει λό­γω της ελ­λη­νι­κής του κα­τα­γω­γής7 και της άρ­νη­σής του να εν­δώ­σει σε χα­μερ­πείς συ­ναλ­λα­γές, εί­ναι ε­κεί­νος που θα συ­γκε­ντρώ­σει και θα προ­στα­τεύ­σει τους Έλ­λη­νες λο­γί­ους που βρί­σκο­νταν ή έ­φθα­σαν στην Ι­τα­λί­α. Ο Θε­ό­δω­ρος Γα­ζής, ο Γε­ώρ­γιος Τρα­πε­ζού­ντιος, ο Μι­χα­ήλ Α­πο­στό­λης, ο Αν­δρό­νι­κος Κάλ­λι­στος, θα σχη­μα­τί­σουν υ­πό την προ­στα­σί­α του τον πρώ­το κύ­κλο των Ελ­λή­νων λο­γί­ων της Ρώ­μης. Ο Βησ­σα­ρί­ων, μα­ταί­ως, θα προ­σπα­θεί σε ό­λη του τη ζω­ή να στρέ­ψει τους Δυ­τι­κούς η­γε­μό­νες σε μια εκ­στρα­τεί­α ε­να­ντί­ον των Ο­θω­μα­νών, για την α­πε­λευ­θέ­ρω­ση της Ελ­λά­δας. Το 1463, ο Πί­ος ο Β΄, ο ελ­λη­νι­στής και ου­μα­νι­στής Πά­πας Σίλ­βιος Αι­νεί­ας Πι­κο­λό­μι­νι, θα εί­ναι έ­τοι­μος να ε­πι­βι­βα­στεί ο ί­διος στα σκά­φη που θα ε­ξε­στρά­τευαν ε­να­ντί­ον των Τούρ­κων, και γι’ αυ­τό θα ο­ρί­σει προ­κα­τα­βο­λι­κά τον Βησ­σα­ρί­ω­να Πα­τριάρ­χη Κων­στα­ντι­νου­πό­λε­ως. Ο θά­να­τος του Πά­πα και η α­δια­φο­ρί­α των δυ­τι­κών η­γε­τών θα ο­δη­γή­σει για άλ­λη μια φο­ρά τα σχέ­δια σε α­πο­τυ­χί­α.

Ο Βησ­σα­ρί­ων, που πί­στευε ή­δη α­πό τη Σύ­νο­δο της Φερ­ρά­ρας ό­τι η σω­τη­ρί­α του ελ­λη­νι­σμού α­πό τον τουρ­κι­κό κίν­δυ­νο ε­να­πό­κει­το πλέ­ον στη συμ­μα­χί­α με τη Δύ­ση, εί­ναι ο κυ­ριό­τε­ρος εκ­πρό­σω­πος του “δυ­τι­κού δρό­μου” και προ­δια­γρά­φει, στην αυ­γή του νε­ώ­τε­ρου ελ­λη­νι­σμού, μια α­πό τις βα­σι­κές κα­τευ­θύν­σεις που θα πά­ρει η ι­στο­ρί­α μας, ί­σως και την κυ­ρί­αρ­χη. Το βέ­βαιο εί­ναι πως δεν ε­πρό­κει­το για κά­ποιον α­πλό “ε­ξω­μό­τη”, αλ­λά για έ­ναν Έλ­λη­να πε­πει­σμέ­νο πως η σω­τη­ρί­α θα ερ­χό­ταν μό­νο α­πό την ταύ­τι­ση με τη Δύ­ση. Σύμ­φω­να με τον Ι­τα­λό ποι­η­τή Τζιο­βάν­νι Μπα­τί­στα Νι­κο­λί­νι, “ή­το πά­ντο­τε ορ­θό­δο­ξος… Προ­σήλ­θε εις τον κα­θο­λι­κι­σμόν διό­τι ως με­γά­λος δι­πλω­μά­της διέ­βλε­πε τα ε­ξαι­ρε­τι­κά ο­φέ­λη που θα προ­σε­πο­ρί­ζε­το με το μέ­σον αυ­τό δια την πα­τρί­δα του, που τό­σον ε­λά­τρευε”8. Ο Βησ­σα­ρί­ων, με την τε­ρά­στια βι­βλιο­θή­κη του στη Ρώ­μη, με τα έρ­γα του προς υ­πε­ρά­σπι­ση του Πλή­θω­νος και του Πλά­τω­νος, θα ε­νι­σχύ­σει α­πο­φα­σι­στι­κά τις ου­μα­νι­στι­κές σπου­δές9.

Ναυπάκτου Ιερόθεος: “Εισαγωγή στην Ιστορία της Δυτικής Θεολογίας”, του Γεωργίου Παναγόπουλου

Την Τρίτη 23 Απριλίου 2013 στο Μέγαρο Λόγου και Τέχνης Πατρών έγινε η παρουσίαση του βιβλίου του Γεωργίου Παναγόπουλου, επίκουρου καθηγητού της Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Βελλάς, με τίτλο «Εισαγωγή στην Ιστορία της Δυτικής Θεολογίας». Κατά την παρουσίαση ομίλησαν ο Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος, ο Κ. Ντίνος, ιατρός, και ο συγγραφέας.

Ναυπάκτου Ιερόθεος: «Σχολαστική και μεταπατερική θεολογία» Ομιλία

Η ΑΛΛΗ ΟΨΗ – 14/05/2013

(Σελίδες: 348, Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2012)

Στην συνέχεια παρατίθεται η ομιλία του Σεβ. Μητροπολίτου κ. Ιεροθέου -κατά την παρουσίαση του βιβλίου «Εισαγωγή στην Ιστορία της Δυτικής Θεολογίας»- με τίτλο «Σχολαστική και μεταπατερική θεολογία»:

Όταν κανείς δέχεται την πρόσκληση να συμμετάσχη σε μια εκδήλωση για να παρουσιάση ένα βιβλίο και να τιμήση τον συγγραφέα του, συνήθως δέχεται τις ευχαριστίες του τιμωμένου για τον κόπο που κατέβαλε για την παρουσία του και την παρουσίαση του βιβλίου. Όμως, στην παρούσα περίσταση θα ήθελα εγώ να ευχα­ριστήσω τον κοπιά­σαντα συγγραφέα του βιβλίου που παρουσιάζεται σήμερα.

Είναι αλήθεια ότι κάθε μέρα στο γραφείο μου λαμβάνω μαζί με την αλληλογραφία και νέα βιβλία που μου αποστέλ­λονται με τιμή από τους συγγραφείς. Είναι ακόμη ευνόητο ότι δεν μπορώ να μελετήσω όλα τα βιβλία που λαμβάνω, αλλά επιλέγω εκείνα που με ενδιαφέρουν και μου προκαλούν την προσοχή, κυρίως σε ένα θέμα που με απασχολεί εκείνο τον καιρό.

Ένα από αυτά που απέσπασαν αμέσως την προσοχή μου είναι το βιβλίο του καθηγητή της Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Βελλάς Ιωαννίνων Γεωργίου Παναγοπούλου, με τίτλο «Εισαγωγή στην ιστορία της δυτικής θεολογίας» και υπότιτλο «Πρόσωπα, διδασκαλία, κριτική θεώρηση από την άποψη της Ορθόδοξης Παράδοσης». Πάντοτε ενδιαφερόμουν για την δυτική θεολογία, μελέτησα πολλά κείμενα σχετικά με το θέμα αυτό, μάλιστα τον τελευταίο καιρό ασχολούμαι με το θέμα αυτό, όπως θα πω στην συνέχεια, και γι’ αυτό αμέσως άρχισα την ανάγνωσή του, παίρνοντάς το μαζί μου κατά τις μετακινήσεις μου, και υπογραμμίζοντας τα σημεία που μου προκαλούσαν το ενδια­φέρον. Έτσι, θεωρώ τιμή που με προσκάλεσε ο ίδιος ο συγγραφέας να συμμετάσχω σε αυτήν την παρουσίαση του βιβλίου του και να εκφράσω τις απόψεις μου γι’ αυτό.

Θα τονίσω τρία σημεία.

1. Τα πλαίσια της σχολαστικής θεολογίας

Στην ιστορία της δυτικής θεολογίας ως σχολαστική θεολογία χαρακτηρίζεται η θεολογία που αναπτύχθηκε μεταξύ του 11ου και 13ου αιώνος στην Δύση, στην προσπάθεια των δυτικών θεολόγων να υπερβούν την πατερική θεολογία, η οποία, όπως πίστευαν τελείωσε τον 8ο αιώνα με την διδασκαλία του αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού, ο οποίος θεωρείται ως ο τελευταίος Πατέρας της Εκκλησίας. Ο όρος σχολαστική θεο­λογία δημιουργήθηκε από τις σχολές που υπήρχαν τότε στα Πανεπιστήμια, και μάλιστα σχολαστικοί θεολόγοι λέγονται αυτοί που σήμερα χαρακτηρίζονται φοιτητές ή πανεπιστημιακοί, και διαιρούνται κατά διάφορες σχολές.

Βασική αρχή του σχολα­στικισμού είναι ο τρόπος έρευνας και η μέθοδος γνώσης που είναι η λογική, οπότε οι θεολόγοι αυτοί έθεσαν την λογική ως το όργανο της γνώσης, τόσο του κόσμου των επιστημών όσο και του Θεού. Οι σχολαστικοί μελετούσαν τον Θεό και όλα τα θέματα της θεολογίας μέσα από τον στοχασμό, την λογική, τον ορθό λόγο, χρησιμοποιώντας την κλασσική μεταφυσική, τον συνδυασμό μεταξύ Πλάτωνος και Αριστοτέλους, κυρίως του δευτέρου. Έτσι, οι σχολαστικοί θεολόγοι έκαναν κατά­χρηση της διαλεκτικής μεθόδου για να κατανοήσουν λογικά τα σχετικά με τον Θεό. Ταύτιζαν την μεθοδολογία της γνώσης τόσο για τον Θεό όσο και για την κτίση.

Η ΡΙΖΑ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΟΥΜΑΝΙΣΤΙΚΗΣ ΑΤΟΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Ἐλέχθη ὅτι καὶ ἡ ἀστικὴ κοινωνία (ἡ ἐπιβολὴ τοῦ ἀτόμου ὡς μονάδος) καὶ ὁ οὑμανιστικὸς κοινωνισμὸς (ἡ βιαία ἐπιβολὴ τοῦ ἐγωϊστικοῦ ἀτόμου ὡς ὁμάδος) ἔχουν θρησκευτικὰς ρίζας. Καὶ πράγματι, ἐπειδὴ εἰς τὴν εὐρωπαϊκὴν Δύσιν ὁ Χριστιανισμὸς μετεβάλετο βαθμιαίως εἰς οὑμανισμόν, ἦτο φυσικὸν ἡ μεταβολὴ αὐτὴ νὰ ἔχῃ τὰς συνεπείας της εἰς ὅλας τὰς περιοχὰς τῆς ἀνθρωπίνης ζωῆς, ἑπομένως καὶ εἰς τὴν περιοχὴν τῆς κοινωνίας. Ἐπὶ πολὺν καιρὸ καὶ ἐπιμόνως ἐστένευον τὸν Θεάνθρωπον καὶ εἰς τὸ τέλος ἐσμίκρυναν Αὐτὸν εἰς ἄνθρωπον: εἰς τὸν ἀλάθητον ἄνθρωπον τῆς Ρώμης καὶ τὸν ὄχι λιγότερον ἀλάθητον ἄνθρωπον τοῦ Βερολίνου. Οὕτω πως ἐνεφανίσθη ἀφ' ἑνὸς μὲν ὁ δυτικὸς χριστιανικο-ουμανιστικὸς μαξιμαλισμὸς (ὁ Παπισμὸς), ὁ ὁποῖος ἀπὸ τὸν Χριστὸν ἀφαιρεῖ τὰ πάντα, καὶ ἀφ' ἑτέρου ὁ δυτικὸς χριστιανικο-ουμανιστικὸς μινιμαλισμὸς (ὁ Προτεσταντισμὸς), ὁ ὁποῖος ἀπὸ τὸν Χριστὸν ζητεῖ τὸ ἐλάχιστο, συχνάκις δὲ καὶ τίποτε. Καὶ εἰς τοὺς δύο ὡς ὑψίστη ἀξία καὶ ὡς ἔσχατον κριτήριον τίθεται ὁ ἄνθρωπος εἰς τὴν θέσιν τοῦ Θεανθρώπου καὶ ἡ ἀτομοκρατία διαφόρων ἀποχρώσεων εἰς τὴν θέσιν τῆς θεανθρωπίνης κοινωνίας. Ἐπετελέσθη οὕτως ἡ θλιβερὰ «διόρθωσις» τοῦ Θεανθρώπου, τοῦ ἔργου Του καὶ τῆς διδασκαλίας Του!

Ἡ πρώτη ριζικὴ διαμαρτυρία ἐναντίον τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας ὡς Κοινωνίας πρέπει νὰ ἀναζητηθῇ εἰς τὸν Παπισμὸν καὶ ὄχι εἰς τὸν Λουθηρανισμόν. Καὶ εἰς αὐτὴν τὴν διαμαρτυρίαν ἀκριβῶς ἔγκειται ὁ πρῶτος Προτεσταντισμός, ταυτοχρόνως δὲ ἐδῶ εἶναι καὶ ἡ ἀπαρχὴ τῆς ἀτομοκρατίας ὡς κοινωνικῆς ἀρχῆς. 

Δήλωση της Ι. Συνόδου της Καθολικής Ιεραρχίας Ελλάδος αναφορικά με τη νομοθετική πρωτοβουλία που αφορά τον γάμο για ομόφυλα ζευγάρια

ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ

ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Αρ. Πρωτ.: 5593/2024

Σύρος, 12 Ιανουαρίου 2024

Δ Η Λ Ω Σ Η

ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΤΗΣ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ

ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΤΟΝ ΓΑΜΟ ΓΙΑ ΟΜΟΦΥΛΑ ΖΕΥΓΑΡΙΑ

Η νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης σχετικά με τον γάμο για ομόφυλα ζευγάρια προωθείται με την δικαιολογία ότι τακτοποιεί εκκρεμότητες, ικανοποιεί δίκαια αιτήματα ισοπολιτείας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων ορισμένων πολιτών.

Αρχικά, είναι αβάσιμος ο ισχυρισμός ότι ο γάμος αποτελεί απλώς μια νομική κατασκευή θεμελιωμένη στην αρμοδιότητα του νομοθέτη ή στη θέληση επιμέρους ομάδων πολιτών βάσει του σεξουαλικού τους προσανατολισμού ή εν γένει των επιλογών τους. Είναι επίσης αβάσιμη η επιχειρηματολογία που επικαλείται ίσα δικαιώματα μεταξύ πολιτών, διότι το ετερόφυλο ζευγάρι και το ομόφυλο ζευγάρι είναι πραγματικότητες ανόμοιες.

Συγκεκριμένα, η πρόταση της κυβέρνησης αλλάζει τον ορισμό του γάμου και της οικογένειας, γεγονός που αγγίζει όλη την ελληνική κοινωνία, όλες τις οικογένειες, όλους τους πολίτες, όλους τους γονείς, όλα τα παιδιά, και εν γένει τα κοινωνικά ήθη. Στην προκειμένη περίπτωση αλλάζει την έννοια της γονικής ευθύνης. Αλλάζει την έννοια του πατέρα και της μητέρας και της ευθύνης τους στην ανατροφή των παιδιών τους. Αλλάζει τη συγκρότηση της οικογένειας και την συμβολή των δύο βιολογικών γονέων στην οικογενειακή ζωή. Η υπό συζήτηση νομοθετική πρόταση αρνείται στα παιδιά το δικαίωμα να ζουν με πατέρα και μητέρα, αρνείται το πρότυπο του πατέρα και της μητέρας, την ετερότητα που συγκροτεί τον ανθρώπινο ψυχισμό. Αρνείται στα παιδιά τη γνώση της καταγωγής τους και της ταυτότητάς τους. Εισάγει νέα νοοτροπία και φρόνημα στην παιδεία και στα σχολεία της χώρας μας.

Η ρύθμιση εκκρεμοτήτων που αφορούν τα παιδιά τα οποία βρέθηκαν για διάφορους λόγους στην ευθύνη ομόφυλων ζευγαριών ή θέματα οικονομικά και κληρονομικά θα μπορούσαν να τακτοποιηθούν με νομοθετικές ρυθμίσεις χωρίς να υιοθετείται ο γάμος για ομόφυλα ζευγάρια, με αλλαγές που δεν έχουν προηγούμενο στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Η εν λόγω πρόταση είναι μια οπισθοδρόμηση στον νομικό μας πολιτισμό, μια οπισθοδρόμηση στα χρηστά ήθη και στον πολιτισμό εν γένει. Είναι σημείο παρακμής της ελληνικής κοινωνίας, κάθε κοινωνίας που θέλει να ονομάζεται ανθρώπινη, είναι προϊόν αλαζονείας και εγωκεντρισμού που δεν γνωρίζει όρια στην ατομική επιθυμία και θέληση.

Μας προβληματίζει η υποχωρητικότητα του πολιτικού μας κόσμου στις επιθυμίες και τα κελεύσματα μιας συγκεκριμένης προωθούμενης διεθνώς ιδεολογικής τάσης. Η Ελλάδα είναι χώρα με μακραίωνη, πλούσια παράδοση που τροφοδότησε πολιτισμικά τον ευρωπαϊκό και τον παγκόσμιο πολιτισμό. Δεν μπορεί να αρνείται την παράδοση και την ταυτότητά της και να υποτάσσεται σε ιδεολογικές προτάσεις και αντιλήψεις χωρίς ηθικό και πολιτισμικό υπόβαθρο, χωρίς σοφία και ευαισθησία στην πολιτιστική και θρησκευτική κληρονομιά.

Η μεγαλύτερη σφαγή αμάχων στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο δεν έγινε από Ναζί: Γιατί συγκαλύφθηκε - Ποιος ήταν ο πρωταγωνιστής ιερέας

copyright wikimediamtx.org

Τι άλλο από σφαγές και θάνατο στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο; Όμως τα εγκλήματα Κροατών που συνεργάστηκαν με τους Ναζί, η συμμετοχή καθολικού ιερέα σε αυτά και ο τρόπος εκτέλεσής τους αποκαλύφθηκαν μετά το έμπα του 21ου αιώνα και προκάλεσαν - το λιγότερο - απέχθεια κι αποστροφή!

 

«Ήταν η μεγαλύτερη σφαγή αμάχων, πλάι και μέσα στα σπίτια τους· σε μια μέρα, σε μια τόσο μικρή αγροτική περιοχή. Και δεν είναι μόνο η μεγαλύτερη σφαγή αμάχων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, είναι η πλέον απεχθής πράξη σε ολόκληρη την ιστορία της ανθρωπότητας»!
Αυτά είναι τα λόγια του Λάζαρ Λούκαϊτς, του Σέρβου ιστορικού, που περιγράφει τη μανία του ανθρώπου προς τον άνθρωπο. Homo homini lupus!

Ποιο Λίντιτσε και ποια Καλάβρυτα...

Όλος ο κόσμος έχει ακούσει για το Λίντιτσε, το τσέχικο χωριό που κάηκε από τους Ναζί, ως αντίποινα για τη δολοφονία του διοικητή των SS στην Τσεχοσλοβακία, Ράινχαρντ Χάιντριχ, από αντιστασιακούς. Τον Ιούνιο του 1942, οι Ναζί εκτέλεσαν όλους τους άρρενες ενήλικες του χωριού και έστειλαν τις γυναίκες και τα παιδιά σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, πριν κάψουν το Λίντιτσε. Συνολικά εξοντώθηκαν 340 άνθρωποι. Η γερμανική προπαγάνδα κόμπασε περήφανα γι’ αυτή τη θηριωδία ώστε να αποθαρρύνει εστίες αντίστασης σε άλλα μέρη. Στην Ελλάδα όλοι γνωρίζουμε τη σφαγή των Καλαβρύτων, του Διστόμου,

Στην «πυρά της ματαιοδοξίας»

του Βασίλη Στοϊλόπουλου

Σαν χθες, 7 Φεβρουαρίου του 1497, στην κεντρική πλατεία Piazza della Signoria της Φλωρεντίας, ένας πολύ μεγάλος αριθμός «όμορφων», αλλά «ακατάλληλων» αντικειμένων, όπως γλυπτά και βιβλία αρχαίων συγγραφέων, καθρέφτες, έπιπλα και καλλυντικά, μουσικά όργανα, φανταχτερά γυναικεία καπέλα και αναγεννησιακοί πίνακες πετάχτηκαν στις φλόγες.

Όλα ξεκίνησαν μετά από ένα ακόμα φλογερό κήρυγμα κατά των (όντως) κακώς κειμένων της καθολικής εκκλησίας και της φλωρεντιανής κοινωνίας από τον δομινικανό μοναχό Τζιρόλαμο Σαβοναρόλα. Εν είδει πολιτικού ηγέτη, ο Σαβοναρόλα καθοδηγούσε την όλη «ιεροτελεστία» κραυγάζοντας στο μαινόμενο πλήθος: «Καταστρέψτε τα είδωλα για να μη στραφεί ο Κύριος εναντίον μας!». Ένα μεγάλο πλήθος εφήβων και παιδιών („Fanciulli“) γυρνούσαν μέσα στην «θεοκρατούμενη» πόλη και άρπαζαν στο «όνομα του Χριστού», οτιδήποτε θα μπορούσε να αποτελεί «σύμβολο» της κατάπτωσης των ανθρώπων. Μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις οι ίδιοι οι κάτοχοι τέτοιων αντικειμένων πετούσαν τα υπάρχοντά τους στη λεγόμενη «πυρά της ματαιοδοξίας». Ανάμεσά τους και ο Σάντρο Μποτιτσέλι που πέταξε στις φλόγες μερικά από τα θαυμαστά του έργα.

Για αρκετά χρόνια αυτός ο «Μαύρος Προφήτης» της Φλωρεντίας – και από τους «πρόδρομους» της Μεταρρύθμισης» – έβαζε στο στόχαστρο των κηρυγμάτων του εκπροσώπους της εξουσίας και των ελίτ, ακόμα και τον Πάπα, έχοντας καταφέρει μάλιστα να διώξει το 1494 από την Φλωρεντία και τους ισχυρούς Μεδίκους, αναλαμβάνοντας ο ίδιος την εξουσία της πόλης με στόχο μια μορφή θεοκρατικής κοινωνίας.

Ο ΠΑΠΑΣ ΣΤΑΡ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΛΙΤ

ΞΑΦΝΙΚΟΣ ΕΡΩΤΑΣ

ΣΤΑΡ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΛΙΤ

Του Δημήτρη Γκάζη από το "Δρόμο της Αριστεράς"

Ο Πάπας Φραγκίσκος αναδεικνύεται σε έναν από τους σούπερ σταρ της ανθρωπιστικής ελίτ. Μιλάει για την κλιματική κρίση προωθώντας τη συλλογική ενοχή και λ βγάζοντας λάδι τις μεγάλες πολυεθνικές. Μιλάει για την ανισότητα στον τρίτο κόσμο την ίδια στιγμή που το Βατικανό αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της σύγχρονης αποικιοκρατίας. Μιλά για την εξάλειψη της βίας τη στιγμή που συγκαλύπτει τα σεξουαλικά σκάνδαλα της Καθολικής Εκκλησίας. Μιλά για τους πρόσφυγες κλείνοντας τα μάτια στους πολέμους που τους γεννούν, τα δουλεμπορικά δίκτυα που τους εκμεταλλεύονται και τα κράτη που τους εργαλειοποιούν.

Στα μάτια των καθ' ημάς "προοδευτικών" ο Πάπας φαίνεται ως ο νέος συμπαραστάτης των αγώνων τους. Βλέπουν τον εκπρόσωπο της Καθολικής Εκκλησίας να γίνεται μεγάφωνο των ιδεών τους. Στην πράξη των ιδεών εκείνων που προωθεί ταυτόχρονα και το πιο επιθετικό κομμάτι των ελίτ της παγκοσμιοποίησης. Η εν λόγω προοδευτική ατζέντα, κατ' όνομα για την υποστήριξη των δικαιωμάτων των αδυνάτων, γίνεται στα χέρια των ελίτ εργαλείο βίαιου μετασχηματισμού των κοινωνιών.

Οι εγχώριοι "προοδευτικοί" θαμπώνονται από το άστρο του Πάπα την ίδια στιγμή που ζητούν την κεφαλή επί πίνακι κι όποιου τολμήσει να αναφερθεί στο ρόλο της Εκκλησίας και της Ορθοδοξίας στην χώρα μας.

Ξεχνούν τόσο το διαχρονικό ρόλο της Καθολικής Εκκλησίας όσο και τα σημερινά της έργα που προσπαθεί να κρύψει πίσω από τόνους δακρύων και ηθικολογίας. Παραβλέπουν πως ο Παπισμός αποτέλεσε στους αιώνες βασική πηγή σκοταδισμού, βρίσκοντας σήμερα το φως το αληθινό στο παγκοσμιοποιητικά ιδεολογήματα.

Τα παραπάνω προφανώς δεν γίνονται με το αζημίωτο. Από τη μία προσφέρουν σε ορισμένους από τους φορείς οφέλη ιδεολογικής νομιμοποίησης και τη συνεπακόλουθη πρόσβαση στα σαλόνια της πολιτικής και πολιτιστικής ελίτ. Από την άλλη έχουν και πιο απτά οφέλη, αφού το Βατικανό, πέρα από τα λόγια, προσφέρει και μία σειρά χρηματοδοτήσεις σε δίκτυα ΜΚΟ και άλλων οργανώσεων που προωθούν την εν λόγω "ανθρωπιστική" ατζέντα. Και πιο ειδικά για τη χώρα μας, όπου το μεταναστευτικό έχει μετατραπεί σε επικερδή μπίζνα για ορισμένους "προοδευτικούς".

ΠΗΓΗ:ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΑΣΙΟΠΟΥΛΟΣ

ΥΠΕΡΑΝΑΠΛΗΡΩΣΗ

ΥΠΕΡΑΝΑΠΛΗΡΩΣΗ

του ΚΩΣΤΑ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ

Το σχετικό ενοχικό σύνδρομο είναι γνωστό από την ψυχολογία και αφορά τους πάντες. Από τον απλό χριστιανό που οι αμαρτίες του τον κάνουν συχνά να υιοθετεί ακραίες ευσεβιστικές θέσεις ως τον αριστερό πολιτικό που επειδή ξέχασε την ταξική πάλη το έριξε στον δικαιωματισμό και από τον εκμεταλλευτή αστό που επιδίδεται στην φιλανθρωπία ως τον ιησουίτη πάπα που για να ξεχαστούν π.χ. η επονείδιστη στάση του κατά την διάρκεια της δικτατορίας της Αργεντινής ή οι αναρίθμητες παιδεραστικές αθλιότητες της "εκκλησίας" του, αναπτύσσει μία συγκινητική ομολογουμένως ρητορική για τους αδικημένους αυτού του κόσμου. 

Δεν ξέρω ποια θα ήταν η στάση της Ελβετικής Φρουράς του Βατικανού αν μερικές χιλιάδες απόκληρων μεταναστών κατασκήνωναν στην πλατεία του Αγίου Πέτρου. Ούτε θέλω να μπω στην άχαρη συζήτηση για τις τράπεζες, την ιστορία και την περιουσία της "Εταιρείας του Ιησού" (το επίσημο όνομα του τάγματος).

 Η γλωσσική ευφυΐα έχει αποφανθεί με την δημιουργία του όρου ιησουίτης. Θυμάμαι ωστόσο εκείνο τον καλό νεαρό του Ευαγγελίου που τηρούσε όλες τις εντολές αλλά ρώτησε τι μένει για να κληρονομήσει την βασιλεία των ουρανών και θυμάμαι επίσης την απογοήτευσή του όταν ο Ιησούς του απάντησε πως αυτό που μένει είναι να μοιράσει την περιουσία του στους φτωχούς. Για τούτο και παραμένω καχύποπτος όταν βλέπω Ιησουίτες φιλάνθρωπους να παίζουν πολιτικά παιχνίδια και να χαϊδεύουν τους δυστυχείς ξεριζωμένους στους οποίους βλέπουν την αύξηση του ποιμνίου τους και την κατασίγαση των ενοχών τους. Διότι είναι μάλλον δύσκολο να στηρίξουν τους αγώνες των Λαών για ειρήνη και προκοπή στις Ελεύθερες Πατρίδες τους ενάντια στον ιμπεριαλισμό που γεννάει απόκληρους και πρόσφυγες...

ΠΗΓΗ:Kostas Hatziantoniou

ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ του Δημήτρη Μάρτου

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Του Δημήτρη Μάρτου

Με τον τίτλο αυτόν βρίσκεται στα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Γόρδιος (Βιβλιοπωλείο Το Παραγώνι - Κωλέττη 2, Αθήνα, Τηλ.: 2103803334 ), το νέο βιβλίο το Δημήτρη Μάρτου, στο οποίο επιχειρεί να τεκμηριώσει, με ιστορικούς όρους, ότι το Δυτικό ‘’θαύμα’’ είναι συνυφασμένο με την ιμπεριαλιστική του ουσία. 

Ότι την περίοδο που κρίθηκε η φυσιογνωμία του σύγχρονου κόσμου η Δύση είχε διαμορφώσει έναν πολιτισμικό κώδικα βίαιο και πολιτισμοκτόνο και μπόρεσε να αναδείξει μια μορφή οικονομίας που εγκλώβισε τον κόσμο στην κυριαρχία της.

Οι έννοιες της δυτικής πολιτικής οικονομίας, με τις οποίες συνήθως κατανοούμε την άνοδο της δυτικής Ευρώπης, υποτιμάνε το γεγονός ότι αυτή έχει τις βάσεις της στη ληστεία και τη βία. Ότι ο κόσμος ήταν το θύμα πρωταρχικών κρατών-ληστών, που ονόμασαν μετά τις ληστείες τους «ελεύθερη οικονομία», «εκπολιτισμό», «βιομηχανική και τεχνολογική επανάσταση», κλπ.

Επιπλέον, ότι η πλειονότητα αυτών που ασχολήθηκαν συστηματικά με τον ιμπεριαλισμό περιόρισαν τις οπτικές τους στις αναπαραγωγικές του διαστάσεις και ελάχιστα έως καθόλου στην παραγωγή του, όπως, πχ, συμβαίνει με την επικρατέστερη αντίληψη για τον ιμπεριαλισμό, αυτή που πρότεινε ο Λένιν στο σύγγραμμά του «Ιμπεριαλισμός ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού», όπου αναλύεται ως φαινόμενο του τέλους του 19ου αιώνα, απόρροια της ανάπτυξης του κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού.

Περιοδεύοντας κανείς στις ιστορίες του κόσμου θα διακρίνει ότι οι Δυτικοευρωπαίοι άρχισαν να κατασκευάζουν, ήδη από το 11ο αιώνα, την ιστορία του κόσμου με τέτοιο τρόπο, ώστε να φανεί ότι από αυτούς περνούσανε οι δρόμοι που οδηγούσανε στο Θεό, στη λύτρωση. Οι δρόμοι προς τους «Αγίους Τόπους» και τις «Ινδίες» ήταν οι δρόμοι που οι Χριστιανοί έπρεπε να διανύσουν για να βρεθούν στο «βασίλειο του Ουρανού». Από τότε έβλεπαν τις χώρες των άλλων σαν σκηνικό δράσης των δικών τους ανθρώπων και, σχεδόν παντού, προσπάθησαν να επιβάλλουν μια τάξη στο «χάος» της νέας αποικίας, μέσα από μια «υπαλληλοκρατία», την οποία έφεραν αρχικά από τα μέρη τους, επιβάλλοντας κανόνες, προτεραιότητες, λέσχες και οργανισμούς, στρατιωτικές, διοικητικές και οικιστικές ιεραρχίες και πάνω απ’ όλα αυτά να δηλώνουν τη μητροπολιτική ισχύ.

Θα διακρίνει ακόμη και τους φυσικούς αντιπάλους του ιμπεριαλισμού, τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα, τα οποία αν και καλλιέργησαν μεγάλες προσδοκίες στους λαούς, δεν οδήγησαν στο ποθητό αποτέλεσμα. Και ότι σε αυτό συνετέλεσε και η αντεπανάσταση του δυτικού ιμπεριαλισμού, η οποία ήταν αδίστακτη, αιματηρή και βρώμικη. Πάνω σ’ αυτό, εξετάζοντας κανείς τη ρητορική-προπαγάνδα των «Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», τις δεκαετίες του 1960 και 1970, θα διαπιστώσει ότι οι ίδιοι άνθρωποι που αιματοκύλησαν τον κόσμο, από τη νοτιοανατολική Ασία μέχρι τη Νότια Αμερική, που χρηματοδότησαν τα δικτατορικά καθεστώτα, ήταν αυτοί που επαίρονταν για τ’ ανθρώπινα δικαιώματα. Και ότι, παρόλα αυτά, πολλά μετεπαναστατικά κράτη θα αποσπαστούν από τον ιμπεριαλιστικό έλεγχο, αποδεικνύοντας ότι η ‘’ευημερία’’ τους δεν τον είχε ανάγκη.

Ἡ ἱστορία τῆς ἐπιβολῆς τοῦ Filioque

Οἱ θεολογικές, γλωσσικές καί πολιτικές προϋποθέσεις τῆς ἐπιβολῆς τοῦ Filioque

Τοῦ Φώτη Σχοινᾶ*

Τό Filioque, ὅτι δηλαδή τό Ἅγιον Πνεῦμα ἐκπορεύεται καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ, συνιστᾶ αἱρετική ἀπόκλιση τῆς Δύσεως καί ὄχι ζήτημα θεολογούμενον, ὅπως ὑποστηρίζουν ὁρισμένοι σύγχρονοι θεολόγοι καί θεολογοῦντες. Λέγεται ὅτι τό πρῶτον ἐμφανίσθηκε σέ δύο συνόδους τοῦ Τολέδου τό 547 καί τό  589 [1]. Οἱ σύνοδοι αὐτές πρόσθεσαν στό Σύμβολο τῆς Πίστεως τό Filioque. Πολλοί δογματολόγοι ἀμφισβητοῦν τό γεγονός αὐτό καί θεωροῦν ὅτι ἐμφανίσθηκε ἀργότερα σέ ἄλλες συνόδους τῆς Δύσεως [2]. Προτοῦ ὅμως προβοῦμε στήν ἱστορική πλευρά τοῦ ζητήματος, θεωροῦμε σκόπιμο νά ἐξετάσουμε ἐν ἄκρᾳ συντομίᾳ τίς θεολογικές, γλωσσικές καί πολιτικές προϋποθέσεις τοῦ Filioque στή Δύση.

Ὁ πρῶτος Πατέρας τῆς Δύσεως ὁ ὁποῖος ὑποστηρίζει καί διατυπώνει ρητά καί μέ σαφήνεια τό Filioque εἶναι ὁ ἱερός Αὐγουστῖνος. [3] Ὅμως καί στήν προαγουστίνεια θεολογική παραγωγή τῆς Δύσεως ἀνιχνεύονται ὁρισμένες θεολογικές τάσεις πού ὁδηγοῦν στό Filioque. Ἡ κυριώτερη καί βασικώτερη θεολογική τάση εἶναι ἡ σύγχυση τῆς θεολογίας καί τῆς οἰκονομίας στήν Ἁγία Τριάδα. Συγκεκριμένα οἱ δυτικοί Πατέρες, ἅγιος Ἱλάριος Πουατιέ καί ὁ ἅγιος Ἀμβρόσιος Μεδιολάνων, μολονότι ἦσαν ὑπέρμαχοι τοῦ Συμβόλου τῆς Πίστεως τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου τῆς Νικαίας καί τῆς Β΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου τῆς Κωνσταντινουπόλεως καί ἀκολουθοῦσαν τήν Τριαδολογία τοῦ Μ. Ἀθανασίου καί τῶν Καππαδοκῶν Πατέρων, κάνουν θεολογία ὅσον ἀφορᾶ τήν Ἀγία Τριάδα συγχέοντάς την μέ τήν οἰκονομία. Μέ ἄλλα λόγια συγχέουν τίς ἀΐδιες ἐνδοτριαδικές σχέσεις μέ τήν ad extra οἰκονομία τῆς Ἁγίας Τριάδος. Συνέπεια τούτου εἶναι ὅτι δέν κάνουν σαφῆ διάκριση ἀνάμεσα στήν ἀΐδια ὑπαρκτική ἐκπόρευση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος (πού γίνεται ἐκ μόνου τοῦ Πατρός) καί στήν ἐν χρόνῳ ἀποστολή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος (πού γένεται καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ). [4] Στό σημεῖο αὐτό κρίνουμε ἀναγκαῖο νά διασαφηνίσουμε ὅτι κατά τήν ὈρθόδοξοΤριαδολογία ἡ προαιώνια ὑπαρκτική  ἐκπόρευση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος γίνεται ἐκ μόνου τοῦ Πατρός, ἐνῶ ἡ ἔγχρονος πέμψη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στόν κόσμο γίνεται καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ. Μόνη θεογόνος πηγή καί  ἀρχή στήν Ἁγία Τριάδα εἶναι ὁ Πατήρ, ὁ ὁποῖος προαιωνίως γεννᾶ τόν Υἱό καί ἐκπορεύει τό Ἅγιον Πνεῦμα. Ἄλλο πρᾶγμα ἡ προαιώνια ὑπαρκτική πρόοδος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἡ ἀΐδιος ἐκπόρευση τοῦ τρίτου Προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδος (ἰδιότητα μόνου τοῦ Πατρός) καί ἄλλο πρᾶγμα ἡ οἰκονομική ἔγχρονος ἀποστολή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στόν κόσμο (ἰδιότητα καί τοῦ Υἱοῦ). Τοῦτο οἱ Δυτικοί Πατέρες δέν τό ἔκαναν σαφῶς καί κατηγορηματικῶς, χωρίς ὅμως καί νά φθάσουν στήν ὑποστήριξη τοῦ Filioque, καί ἔμειναν πιστοί στό Σύμβολο τῆς Νικαίας-Κωνσταντινουπόλεως καί τήν Καππαδοκική θεολογία. Τοὐναντίον ὁ ἱερός Αὐγουστῖνος μή μπορώντας νά κατανοήσει τήν Καππαδοκική Τριαδολογία καί συγχέοντας θεολογία καί οἰκονομία στήν Ἁγία Τριάδα διετύπωσε ρητῶς καί σαφῶς τό Filioque. Ὁ μακαριστός π. Ἰωάννης Ρωμανίδης γράφει: «Κατά τόν ζ΄ αἰῶνα ἐγένετο γνωστόν  εἰς τήν Ἀνατολήν, ὅτι οἱ λατινόφωνοι Ρωμαῖοι ὡμίλουν περί ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἐκ τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ. Ὡς ἔκφρασις ὑπάρχει εἰς τόν Ἀμβρόσιον καί ὡς διδασκαλία τό πρῶτον εἰς τόν Αὐγουστῖνον. Εἰς τόν Ἀμβρόσιον ἡ ἐκ τοῦ Υἱοῦ ἐκπόρευσις σημαίνει τήν ἐν χρόνῳ πέμψιν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀλλ̉ οὐχί τόν τρόπον τῆς ὑπάρξεως αὐτοῦ, ἐνῷ εἰς τόν Αὐγουστῖνον ἡ ἐκπόρευσις σημαίνει καί πέμψιν καί τρόπον ὑπάρξεως. Ἡ διδασκαλία τοῦ Ἀμβροσίου εἶναι ὀρθόδοξος, ἐνῷ τοῦ Αὐγουστίνου δέν εἶναι». [5] Σημειωτέον ὅτι ὁ ὅρος «τρόπος ὑπάρξεως» δηλοῖ τά ἀκοινώνητα ὑποστατικά ἰδιώματα τῶν προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος. Ἔτσι τρόπος ὑπάρξεως τοῦ Πατρός εἶναι τό ἀγέννητον (ὁ Πατήρ ὑπάρχει ἀγεννήτως‒καί ἀναιτίως), τρόπος ὑπάρξεως τοῦ Υἱοῦ εἶναι τό γεννητόν (ὁ Υἱός ὑπάρχει γεννητῶς‒καί αἰτιατῶς), τρόπος ὑπάρξεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι τό ἐκπορευτόν (τό Ἅγιον Πνεῦμα ὑπάρχει ἐκπορευτῶς‒καί αἰτιατῶς).

ΘΩΜΑΣ ΑΚΙΝΑΤΗΣ: "Αξίζουν (οι αιρετικοί) όχι μόνο να χωρισθούν από την Εκκλησία με αφορισμό, αλλά επίσης να αποκοπούν από τον κόσμο με θάνατο

"Αξίζουν (οι αιρετικοί) όχι μόνο να χωρισθούν από την Εκκλησία με αφορισμό, αλλά επίσης να αποκοπούν από τον κόσμο με θάνατο. Διότι είναι πολύ σοβαρότερο θέμα να διαφθείρεις την πίστη, η οποία ζωογονεί την ψυχή, από το να πλαστογραφείς χρήματα, τα οποία συντηρούν την επίγεια ζωή.

Συνεπώς, αν οι πλαστογράφοι χρημάτων και οι άλλοι κακοποιοί καταδικάζονται πάραυτα σε θάνατο από την κοσμική εξουσία, πολύ περισσότερο δικαιολογείται για τους αιρετικούς, αμέσως μόλις καταδικάζονται για αίρεση, όχι μόνο να αφορίζονται, αλλά ακόμη και να θανατώνονται".

ΘΩΜΑΣ ΑΚΙΝΑΤΗΣ, "Summa Theologica", 2-2, Q. 11, art. 3.

Ο Doctor Angelicus, ο μεγαλύτερος φιλόσοφος και θεολόγος του Δυτικού Μεσαίωνα, ως θεωρητικός της Ιεράς Εξέτασης!

ΠΗΓΗ: Γιώργος Κρανιδιώτης