Κλαυδία - Αστερομάτα. Της είχαν ζητήσει να μήν μιλά - του Μανώλη Κοττάκη

Της είχαν ζητήσει να μη μιλά

Η σύσταση από τη διοργανώτρια στην Κλαυδία για να μην… ενοχληθεί η Τουρκία – Αλλά εκείνη επέμεινε και μιλούσε για τη ρίζα της και την προσφυγιά

Του Μανώλη Κωττάκη

Eνας δρόμος χωρίς εμπόδια συνήθως δεν οδηγεί πουθενά! Τέτοιος πάντοτε ήταν ο δρόμος των Ποντίων, την μαύρη επέτειο της Γενοκτονίας των οποίων θυμόμαστε σήμερα. Ενας δρόμος γεμάτος εμπόδια, ο οποίος καθρεφτίζεται και στην μουσική τους. Στον λυγμό της λύρας, στα κοφτά βήματα του πυρρίχιου, στην υπερηφάνεια του Κότσαρη. Των παραδοσιακών πολεμικών χορών τους. Τέτοια είναι η ιστορία της και της οικογένειας της Κλαυδίας Παπαδοπούλου, η οποία παλιννόστησε στην Ελλάδα από την πρώην Σοβιετική Ενωση το 1991 με την επιχείρηση «Χρυσόμαλλο Δέρας» της Βιργινίας Τσουδερού. Παλιννόστησε μαζί με χιλιάδες άλλες (που ρίζωσαν στην Θράκη) και εγκαταστάθηκε στον Ασπρόπυργο. Η γιαγιά της νεαρής Κλαυδίας διηγείτο στην εγγονή της όταν ήταν μικρή ιστορίες και από την προσφυγιά των Ποντίων.

Η «Αστερομάτα» και το βάθος του απλού

Η Κλαυδία διέψευσε εκείνους που θεωρούν ότι η ταυτότητα, η γλώσσα και η μνήμη δεν «πουλάνε» πλέον.

Δημοσθένης Γκαβέας, Αρθρογράφος

Klavdia from Greece performs the song "Asteromata" during the Grand Final of the 69th Eurovision Song Contest, in Basel, Switzerland, Saturday, May 17, 2025. (AP Photo/Martin Meissner)

VIA ASSOCIATED PRESS

Η παρουσία της Κλαυδίας (Klavdia) στη φετινή Eurovision, η συγκλονιστική φωνή της και τα λόγια που «έψαλε» με το τραγούδι «Αστερομάτα» λειτούργησαν σαν αναπάντεχο ξόρκι απέναντι στο φθηνό που μας έχει επιβληθεί ως κανονικότητα. Στάθηκε μόνη σε μια σκηνή που έχει μάθει να αγαπά το εντυπωσιακό, το προβλέψιμο και το θορυβώδες και κατάφερε κάτι σπάνιο: να συγκινήσει με την απλότητά της, να προφέρει ελληνικές λέξεις χωρίς να φοβηθεί πως θα ξενίσουν.

Η φωνή της Κλαυδίας θύμισε κάτι αρχαίο – σαν να κουβαλάει ήχους που επιβίωσαν στη σιωπή των χρόνων.

Όμως η Κλαυδία δεν έκανε επανάσταση. Δεν άλλαξε τη μουσική. Δεν είπε κάτι που δεν έχει ξαναειπωθεί. Αλλά το είπε με τρόπο που θύμισε ότι υπάρχει ακόμη χώρος για το αυθεντικό και το κοινό, ακόμη και το διεθνές, αντιδρά θετικά σε αυτό· ότι η συγκίνηση, όταν προκύπτει από ειλικρίνεια, παραμένει γλώσσα αναγνωρίσιμη σε όλους.

Με την Αστερομάτα και το χαρακτηριστικό της ηχόχρωμα η Κλαυδία απέδειξε ότι η παράδοση δεν είναι βάρος, είναι πηγή. Όταν το καινούριο δεν τη φοβάται, αποκτά βάθος.

"Το καλό καλό δεν έχει";;

Της Μάρως Βαμβουνάκη 

Έχει και παραέχει και στο τέλος μόνο το καλό έχει καλό!

Τέτοια μίζερα αποφθέγματα τα βγάζουν όσοι ζητούν δικαιολογίες για τις πονηριές τους και τα κόλπα τους. 

Εμφανίζεται ένα κορίτσι που μας σόκαρε με το πόσο εντάξει δείχνει. Καλοχτενισμένο, καλότροπο, με τα γυαλάκια του και την συνεχή ευγένειά του. Βλέμμα με ευθύτητα, με χαμόγελο ειλικρινές, με καλά ελληνικά, αγωγή και σεμνότητα. Και πού; Σε ένα χώρο όπου "τα πάντα επιτρέπονται", της μουσικής σκηνής! 

Εκεί όπου μπορείς να χτυπιέσαι μισόγυμνος ή ολόγυμνος, αχτένιστος, άπλυτος, να βρίζεις, να χυδαιολογείς, να κατεβάζεις καντήλια, να είσαι ατάλαντος αλλά να κάνεις ακρότητες που ξεσηκώνουν το ξαναμμένο κοινό, τον αδικημένο δήθεν, τον καταπιεσμένο δήθεν εαυτό που θέλει να εκδικηθεί και να χλευάσει κάθε "σύστημα". 

Η Κλαυδία άμα τη εμφανίσει ήταν καμμένο χαρτί! Ούτε σε μένα άρεσε γιατί μου θύμισε θεούσα δασκαλίτσα. 

Κι όμως! Είναι μεγάλη βόμβα το ταλέντο το γνήσιο και πηγαίο σαν κυματισμός. Η δουλειά, η πολλή δουλειά και το τίμιο καθαρό πρόσωπο. Η ευπρέπεια μέσα στη νομιμοποιημένη απρέπεια.

Η "Αστερομάτα" της Ανατολής

Γιώργου Τασιόπουλου 

Το τραγούδι δεν εκπροσωπεί την Ελλάδα, εκπροσωπεί όλο τον Ελληνισμό.

Αναφέρεται εμμέσως πλην σαφώς στις θηριωδίες των Τούρκων  εις βάρος του Ποντιακού Ελληνισμού,  τη γενοκτονία και τον ξεριζωμό που υπέστησαν.

Θα μπορούσε να είχε γραφτεί για όσα έγιναν στην Κύπρο το 1974, στα Σεπτεμβριανά στην Κωνσταντινούπολη το 1955...

Θα μπορούσε η "Αστερομάτα" να είχε γραφτεί από την δισέγγονη μιας Αρμένισσας  που έζησε τη γενοκτονία του 1915 ή από ένα παιδί που επέζησε της μαζικής σφαγής στη

 πονεμένη Ασσυρία που σφαγιάστηκε στο τέλος της δεκαετίας του 1890, τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, και την περίοδο του 1922-1925.

Ό όρος «αστερομάτα» αποτελεί έναν παραδοσιακό χαρακτηρισμό που χρησιμοποιούνταν στη Σμύρνη για να περιγράψει γυναίκες με όμορφα, λαμπερά μάτια. 

Η Κλαυδία με την εμφάνισή της μας θύμησε την ομορφιά, έστω για λίγο έδιωξε την ασχήμια που μας πνίγει στην καθημερινότητα γύρω μας!

Είσαι η νικήτρια κορίτσι μου πριν αρχίσει ο τελικός!

ΠΗΓΗ- Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Αστερομάτα

Γρηγόρης Κεντητός (Sportime)

Ό όρος «αστερομάτα» αποτελεί έναν παραδοσιακό χαρακτηρισμό που χρησιμοποιούνταν στη Σμύρνη για να περιγράψει γυναίκες με όμορφα, λαμπερά μάτια. Συγκεκριμένα, οι Μικρασιάτες χρησιμοποιούσαν εκφράσεις όπως «περδικομάτα», «αστερομάτα» και «σκιζαμυγδαλάτη» για να επαινέσουν τα εντυπωσιακά μάτια μιας γυναίκας.

Ό χαρακτηρισμοί αποτελούσαν μέρος ενός πλούσιου λεξιλογίου που αντικατόπτριζε την εκτίμηση των κατοίκων της Σμύρνης για την ομορφιά και την κομψότητα. Εκτός από τα μάτια, υπήρχαν και άλλοι όροι, όπως «βεργετόστομη» για τις γυναίκες με ωραίο στόμα και γλυκιά φωνή, «σουρμαδού» για εκείνες που περιποιούνταν τον εαυτό τους, και «τσελεμπίνες» για τις αρχοντικές γυναίκες.

Στη σύγχρονη εποχή, ο όρος «αστερομάτα» επανήλθε στο προσκήνιο μέσα από το τραγούδι «Αστερομάτα» της Κλαυδίας, το οποίο συμμετέχει στον ελληνικό εθνικό τελικό για τη Eurovision 2025. Το τραγούδι αυτό, με τους συναισθηματικούς του στίχους και τη μελωδική του γραμμή, έχει προκαλέσει έντονα συναισθήματα και θεωρείται φαβορί για την εκπροσώπηση της Ελλάδας στον διαγωνισμό.

Ή χρήση του όρου «αστερομάτα» στο τραγούδι αυτό συνδέει το παρελθόν με το παρόν, αναδεικνύοντας την πολιτιστική κληρονομιά της Σμύρνης και τη σημασία που είχε η ομορφιά και η κομψότητα στην καθημερινή ζωή των κατοίκων της. Αυτό το λεξιλόγιο δεν ήταν απλώς περιγραφικό, αλλά αντανακλούσε τις κοινωνικές αξίες και την αισθητική της εποχής, προσδίδοντας ιδιαίτερη σημασία στα χαρακτηριστικά που θεωρούνταν ελκυστικά και αξιέπαινα.

«Βέτο» τῆς Τουρκίας στήν Eurovision γιά τήν «Ἀστερομάτα» τῶν Ποντίων

Ξεπέρασε κάθε ὅριο τό θράσος τῆς γείτονος – Διετάχθη ἔρευνα γιά τήν ἑλληνική συμμετοχή στήν διοργάνωση, μέ τήν «κατηγορία», ὅτι ἡ ἑρμηνεύτρια Κλαυδία θά τραγουδᾶ μουσική δημιουργία γιά τήν γενοκτονία τῶν Ποντίων!

Η ΤΟΥΡΚΙΑ συνεχίζει νά προκαλεῖ. Ὄχι μόνον στήν θάλασσα τῆς Κρήτης. Ὄχι μόνον στούς οὐρανούς τοῦ Αἰγαίου. Ὄχι μόνον στήν Κάσο καί τήν Κύπρο. Δημιουργεῖ τώρα ζήτημα στήν Eurovision καί ἀπειλεῖ μέ «βέτο» τό τραγούδι «Ἀστερομάτα» τῆς τραγουδίστριας Κλαυδίας σέ περίπτωση κατά τήν ὁποία «διαπιστώσει» ὅτι ὑπάρχουν ἀναφορές στήν γενοκτονία τῶν Ποντίων. Ἴσως καί νά τούς ἐνοχλεῖ τό γεγονός ὅτι εἶναι ἕνα τραγούδι μέ ἑλληνικούς στίχους. Κάτι πού γίνεται γιά πρώτη φορά, μετά μία τοὐλάχιστον 20ετία.

Ἔρευνα διέταξε ἡ τουρκική κρατική ραδιοτηλεόρασις, ἀλλά πρίν κἄν διαπιστώσει ἄν πράγματι ὑπάρχουν ἀναφορές πού ἡ ἴδια θά θεωροῦσε ἐνοχλητικές, ἔσπευσε νά δημοσιοποιήσει τίς προθέσεις της. Νά δείξει ὅτι δέν προτίθεται νά ἀφήσει τίποτε ἀναπάντητο. Καί δέν εἶναι ἡ πρώτη φορά. Τό 1976 εἶχε «ρίξει μαῦρο» ὅταν στήν Eurovision ἡ Μαρίζα Κώχ ἑρμήνευε τό τραγούδι «Παναγιά μου», πού ἦταν ἕνα μοιρολόι γιά τήν κατεχόμενη Κύπρο. Ἡ Τουρκία δέν ἀνέχεται νά τῆς θυμίζουν τά ἐγκλήματά της. Προσφάτως ἄλλως τε εἶχε παρέμβει στήν πλατφόρμα Netflix γιά νά ἀπαγορεύσει τήν προβολή τῆς σειρᾶς «Φαμαγκούστα», πού καί αὐτή ἀνεφέρετο στήν διῃρημένη Κύπρο πού ἀκόμη δυναστεύεται ἀπό τόν στρατό κατοχῆς τοῦ Ἀττίλα. Ἤδη τουρκικά μέσα ἐνημερώσεως ὁμιλοῦν γιά διπλωματική κρίση, ὄχι μέ βάση τό ἴδιο τό τραγούδι, πού προφανῶς δέν ἔχουν κἄν ἀκούσει, ἀλλά μόνον μέ τήν ἀναφορά, ὅτι ἡ Κλαυδία εἶναι ποντιακῆς καταγωγῆς.

Το κλουβί με τις τρελές...

Του Θανάση Κ. 

 

Να πούμε και δύο λόγια για την... Εurovision.

Κάποιοι τη σνομπάρουν, ή την αντιμετωπίζουν με συγκατάβαση. 

Αλλά ο Λαϊκός Πολιτισμός (Popular Culture) είναι καθρέφτης κάθε εποχής. 

Και σε αυτόν τον καθρέφτη ό,τι βλέπουμε σήμερα ΔΕΝ είναι το πρόσωπο της εποχής μας. Αλλά η ΑΣΧΗΜΙΑ που προσπαθούν να μας επιβάλλουν...

Ο τίτλος (Το κλουβί με τις τρελές) είναι από ένα εμβληματικό έργο της δεκαετίες του 70, του ιταλικού κινηματογράφου, με πρωταγωνιστή τον αξέχαστο Ούγκο Τονιάτσι. 

Απολαυστικό τότε, και απολύτως προφητικό, όπως αποδείχθηκε. 

Ευτυχώς, πρόλαβε και γυρίστηκε 50 χρόνια πριν. 

Γιατί σήμερα θα το απαγόρευαν...

Το γιατί επέλεξα αυτόν τον τίτλο δεν χρειάζεται να το εξηγήσω.

Θα το καταλάβατε...

*  Μια πρώτη παρατήρηση: ό,τι είδαμε κι ακούσαμε φέτος ΔΕΝ έχει καμία σχέση με αυτό που ΕΙΝΑΙ πράγματι, το Popular Culture της Ευρώπης σήμερα. 

Είναι αυτό που προσπαθούν να της «επιβάλλουν»...

Μόνο που αυτή τη φορά το κοινό αντέδρασε κάπως...

 

* Μια δεύτερη παρατήρηση είναι ότι για να κερδίσει κάποιο τραγούδι στη Eurovision πρέπει να αποθεώνει τη Woke κουλτούρα του πιο αυτιστικού δικαιωματισμού.

Όπου τα λόγια των τραγουδιών επαναλαμβάνουν συνεχώς το ΕΓΩ μου, το να βρώ τον ΕΑΥΤΟ μου, τα δικαιώματά μου, την «κακούργα κοινωνία» που με καταπιέζει - και την «καταγγελία» κατά συγκεκριμένων Πολέμων. Όχι όλων, ασφαλώς...

Από τα τραγούδια που πήγαν καλά, δύο αφορούσαν «αφυλα» άτομα (non-binary, δηλαδή άτομα που αρνούνται προσδιορισμό φύλου), 

ένα αναπαριστούσε... «σατανιστική τελετή», 

ένα εμφάνιζε ομοφυλοφιλικές συνευρέσεις ανάμεσα σε ημίγυμνα αγόρια (σε περιβάλλον μηδενικής βαρύτητας!),  

ένα άλλο συνοδευόταν από χορευτικό ημίγυμνων ανδρών με γυναικεία μαγιό, 

ένα κατήγγειλε... γυναικοκτονία της εποχής του Μεσαίωνα,  

ένα άλλο συνοδευόταν από χορευτικό, όπου πρωταγωνιστούσαν υπέρβαρα κορίτσια (για να χτυπηθεί το body shaming),

κάποια άλλα πρόβαλαν την πολυπολιτισμικότητα, 

ενώ υπήρχαν και κάποιες συμπαθητικές μπαλάντες, ενα χαριτωμένο φοκλορικό κι ένα ένα - ελαφρώς..."θεούσικο" (για την Αγία Τηρεσία...!)

Με εξαίρεση τα τρία τελευταία, επρόκειτο για μια μουσικοχορευτική «πανδαισία» ολόκληρης της Woke ατζέντας...

Που με το ζόρι έφτανε στα όρια της βαρυεστημένης μετριότητας, όταν δεν γινόταν αντιαισθητικά προκλητική, ενίοτε και κιτς...

ΗΤΑΝ ΑΛΛΕΣ ΕΠΟΧΕΣ!

Τασιόπουλος Γιώργος 

50 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΑΜΝΗΜΟΝΕΣ

 συμμετέχουμε ως "Ποσειδωνιάται"** οι έχοντες κάποια ανάμνηση, ευτυχισμένοι οι πολλοί, εθισμένοι στη " Διασκέδαση μέχρι Θανάτου"...

Το 1976 η Ελλάδα  εστειλε στην Eurovision το τραγούδι "Παναγιά Μου, Παναγιά Μου" * σε στίχους Μιχάλη Φωτιάδη, μουσική Μαριζας Κωχ,  ερμηνευμένο από τη Μαρίζα Κωχ. 

Το τραγούδι ήταν η έκφραση του συλλογικού πόνου και διεθνής προβολή - καταγγελία της εισβολής των Τούρκων στην Κύπρο.

  

  Η Ελλάδα απείχε το 1975 ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την πρώτη συμμετοχή της Τουρκίας στον διεθνή διαγωνισμό το ίδιο έτος,  λόγω της εισβολής της στην Κύπρο τον Ιούλιο του 1974.

Μάλλον οι περισσότεροι δυτικοί δημοσιογράφοι δεν αναφέρθηκαν στους στίχους του τραγουδιού. Από τότε η Δύση δεν θυσίαζε τη διασκέδασή της για τον πόνο δεύτερων λαών.

 Η τουρκική τηλεόραση εξέπεμψε τον τελικό, αλλά όχι την ελληνική συμμετοχή, βάζοντας στη θέση της ελληνικής συμμετοχής ένα εθνικιστικό τραγούδι.

Η Κωχ φόρεσε μαύρο φόρεμα ως ένδειξη πένθους για την εισβολή μετά από προτροπή του Μάνου Χατζηδακι.

Eurovision

Η Eurovision αντανακλά το περιεχόμενο, το ήθος και την αισθητική μιας εποχής.

Εποχή πρωτόγνωρης υλικής ευμάρειας στην Ευρώπη, που όμοιά της δεν γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα.

Στην φωταγωγημένη σκηνή συμπυκνώνεται ένα ανομολόγητο αδιέξοδο περιεχομένου και νοήματος.

Ακόμη και η κρίση κάποια στιγμή φοράει τα καλά της.

Λευτέρης Κουσούλης

ΤΑ ΤΑ ΤΑ ΤΑ ΤΑ ΤΑ…

Ο κιθαρίστας του συγκροτήματος "Τερμίτες" για την επιλογή τραγουδιού για την Eurovision

Αντώνης Μιτζέλος 8/3/24

Οι λόγοι πίσω από την επιλογή της Σάττι για την εκπροσώπηση μας στην Eurovision μπορεί να ήταν η δημοφιλία της, η πολιτική συμβολή ή ακόμα και άλλοι παράγοντες που θα παραμείνουν άγνωστοι στο ευρύ κοινό, αλλά και η μουσική της ποιότητα, την οποία όμως δεν συναντάμε στο τραγούδι που θα ερμηνεύσει στον διαγωνισμό. Όχι, δεν υπολείπεται ταλέντου, μηδέ φωτός, υπολείπεται ικανών- φωτισμένων καθοδηγητών, ε και μιας σταλιάς αγάπης για αυτό που πραγματικά είναι η Ελλάδα. Αγαπητή ΕΡΤ μήπως θα έπρεπε να αποσυρθεί αυτό το βίντεο που θυμίζει βιντεοκασέτα του 80;
Η Μαρίνα Σάττι δήλωσε πως θέλει ένα ρυθμικό τραγούδι με ελληνικό στίχο για τον διαγωνισμό, προκειμένου να «δείξουμε τη σύγχρονη εικόνα της χώρας»! Μπράβα της μα απέτυχε. Αφού απέρριψε 150 τραγούδια Ελλήνων συνθετών τελικά έγραψε αυτή και άλλοι 7-8!!! Μεγάλη και πολυεθνική η μοιρασιά άρα και η στήριξη.

 Καταλαβαίνω. Οκ. Το γεγονός των χιλιάδων streaming στο spotify και στο youtube δεν κάνουν έναν κομπιουτερά συνθέτη. Ας σοβαρευτούμε. Ο ρυθμός δεν είναι Ελληνικός, η μελωδία ινδική με αίσθηση Πακιστάν, ο στίχος κάτω του μετρίου και η σύγχρονη εικόνα της Ελλάδος άλλη. Η φόρμα του ανύπαρκτου τρελού ερασιτέχνη. Ο ρυθμός και η σύνταξη του λόγου ο παράδεισος του αγραμμάτου. Η Μαρίνα, μου είναι συμπαθής μα ως γνήσιο παιδί του συστήματος, αποτυπώνει ατυχώς στο βίντεο για την Γιουροβίζιον, μια Αθηναϊκή πραγματικότητα με έναν τρόπο που αυτή και η πολυεθνική ομάδα της αντιλαμβάνονται και που προκύπτει ίσως από την ποιότητα των ανθρώπων με τους οποίους συνδιαλέγεται. Εάν πάλι γνωρίζει την αλήθεια και δρα με επίγνωση, τότε πολιτιστικά είναι επικινδυνότερη του Πύθωνος (Eurovision).