Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Παρασκευή 29 Σεπτεμβρίου 2023

Είναι ο Ελληνικός πολιτισμός ο πιο παλιός;




Πόσες φορές τα "φυσικά φαινόμενα" κατέστρεψαν την Ελλάδα απο την προϊστορία μέχρι την ιστορία και τα αρχαία χρόνια ; Τι μας λένε οι Αιγύπτιοι❗️

Κριτίας : "Σωκράτη, άκου μια πολύ παράδοξη παράδοση αλλά βέβαια απόλυτα αληθινή, όπως τη διηγήθηκε κάποτε ο Σόλωνας, ο σοφότερος απ' τους επτά σοφούς. Ο Σόλωνας ήταν συγγενής και πολύ στενός φίλος του προπάππου μου Δρωπίδη, όπως λέει ο ίδιος σε πολλά ποήματα του. Στον παππού μου τον Κριτία είπε, όπως με τη σειρά του ο γέροντας έλεγε σε μας, ότι παλαιά κατορθώματα αυτής της πολής, σημαντικά και αξιοθαύμαστα, έχουν ξεχαστεί, επειδή πέρασε πάρα πολύς καιρός και πέθαναν οι άνθρωποι. Απ' όλα σημαντικότερο ήταν ένα που , αφου το θυμηθούμε, πρέπει σε σένα να το προσφέρουμε σαν αναταπόδοση και συνάμα προς τη θεά την πανήγυρη δίκαια κι αληθινά, σαν ακριβώς να της ψέλναμε το εγκώμιο."

Σωκράτης : "Σωστά μιλάς. Αλλά ποιο είναι αυτό το κατόρθωμα που διηγήθηκε ο Κριτίας, όπως το άκουσε απο τον Σόλωνα, όχι σαν απλή παράδοση αλλά σαν πραγματικό γεγονός, που το έκανε η πόλη αυτή πριν απο πολύ καιρό;"

Κριτίας : Θα σας πω παλιά ιστορία που την άκουσα όχι απο νέο άνθρωπο, αφού τότε ο Κριτίας, όπως είπε, ήταν σχεδόν ενενήντα χρονών, ενώ εγώ ήμουν δέκα. Έτυχε να έχουμε τότε την Κουρεώτιδα ημέρα των Απατουρίων και απαγγέλθηκαν ποιήματα και ιστορίες. Ο Αμύνανδρος τον ρώτησε "Ποια είναι αυτή η παράδοση Κριτία (παππούς του Κριτία που μιλάει) για το πολύ μεγάλο και ονομαστό κατόρθωμα που έχει κάνει αυτή η πολιτεία, αλλά απο τον πολύ χρόνο που πέρασε και τον θάνατο εκείνων που το πραγματοποίησαν δεν διατηρήθηκε στη μνήμη μας μέχρι σήμερα; Πες μας απο την αρχή απο ποιους το άκουσε ο Σόλωνας και το έλεγε αληθινό;"
Τους απαντάει ο Κριτίας : "Υπάρχει στην Αίγυπτο, στο Δέλτα, εκεί που χωρίζεται στην κορυφή του το ρεύμα του Νείλου, μια περιοχή που λέγεται Σαϊτική. Μεγαλύτερη πολιτεία αυτής της περιοχής είναι η Σάις, απο την οποία καταγόταν ο βασιλιάς 'Αμασις. Σύμφωνα με εκείνους, ιδρυτής της πόλης ήταν μια θεά που στα Αιγυπτιακά ονομάζεται Νήιθ, και όπως λένε οι ίδιοι, Αθηνά στα Ελληνικά. Οι κάτοικοι της αγαπούν πολύ τους Αθηναίους και ισχυρίζονται ότι, κατά κάποιο τρόπο, είναι συγγενείς τους. Όταν λοιπόν πήγε εκεί ο Σόλωνας, τον τίμησαν, είπε, εξαιρετικά. Όταν ζήτησε πληροφορίες για την αρχαία ιστορία τους απο τους ιερείς, που κατ' εξοχήν γνώριζαν αυτά τα πράγματα, διαπίστωσε πως ούτε ο ίδιος ούτε κανένας άλλος Έλληνας, όπως λέγεται, γνώριζε τίποτα σχετικά μ' αυτά. Κι όταν σε κάποια περίπτωση θέλησε να τους παρασύρει σε συζήτηση σχετικά με την αρχαία ιστορία , τους μίλησε για τις παλιές Αθηναϊκές παραδόσεις, για τον Φορωνέα που θεωρείται ο πρώτος άνθρωπος, για τη Νιόβη, για τον Δευκαλίωνα επίσης και την Πύρρα, για τον τρόπο που σώθηκαν απο τον κατακλυσμό και για τη γενεαλογία των απογόνων τους, και προσπάθησε να υπολογίσει το χρονικό διάστημα που πέρασε απο τότε μετρώντας τα χρόνια.

Πέμπτη 13 Ιουλίου 2023

Ναός του Επικούρειου Απόλλωνα -Ένας συνηθισμένος Ναός, ή ένα αστρονομικό ρολόι;




Από τον 5ο αιώνα π.Χ. δεν έχει χάσει ούτε ένα ραντεβού με τον Πολικό Αστέρα. Ο Ναός που ακολουθεί τις κινήσεις των άστρων, που συσσωρεύει τις ενέργειες 3 αρχιτεκτονικών ρυθμών και κοιτάζει πάντα προς το βορρά, περιμένει να μας ξεναγήσει στα μυστικά του…

Συχνά επισκεπτόμαστε διάφορους αρχαιολογικούς χώρους της πατρίδας μας και αισθανόμαστε μεγάλη περηφάνια για τα οικοδομήματα που κάποτε στέκονταν αγέρωχα εκεί. Σπάνια όμως γνωρίζουμε τις βαθύτερες προεκτάσεις και τη σκοπιμότητά τους.

Η αλήθεια είναι πως οι αρχαίοι ναοί δεν ήταν απλώς σημεία συγκέντρωσης των πιστών, για να λατρέψουν δουλοπρεπώς τον τρομερό θεό τους αλλά λειτουργούσαν και σαν μηχανές αναζήτησης του Πνεύματος!

Οι άνθρωποι αυτοί χρησιμοποιούσαν κάθε μέσο, ώστε να συσσωρεύσουν την πνευματική ενέργεια και να τη μεταφέρουν στους πιστούς, με σκοπό να τους διαποτίσουν μ’ αυτήν, ώστε να φύγουν από την τελετή έχοντας εισπνεύσει λίγο περισσότερο Θεό…

Τέτοιες τεχνικές φαίνεται να χρησιμοποιήθηκαν και από τον Ικτίνο, κατασκευαστή του Ναού του Επικούρειου Απόλλωνα (Επικούρειος= βοηθός, συμπαραστάτης σε πόλεμο ή αρρώστια).

Η κατασκευή


Είναι χτισμένος σ’ ένα απόμερο σημείο στο βουνό Κωτίλιο, μεταξύ Ηλείας, Αρκαδίας και Μεσσηνίας, στην περιοχή Βάσσες Φιγαλείας, σε υψόμετρο 1.130 μέτρων. Έχει αντέξει πάνω από 25 αιώνες (χτίστηκε γύρω στο 420-410 π.Χ.) και τα σημάδια του χρόνου είναι ορατά πάνω του. Για να τον προστατέψουν από περαιτέρω φθορές, οι αρχαιολόγοι τον σκέπασαν με μια τέντα.

Τρίτη 18 Απριλίου 2023

ΑΓΙΟΝ ΦΩΣ - ΦΩΣ ΙΛΑΡΟΝ




"Το Άγιο Φως είναι το Ιερό Φως των Αρχαίων Ελλήνων.


του Στέφανος Αλεξίου 


"Το άσβεστο ιερό πυρ, και το άγιο φως είναι κοινό αρχετυπικό μοτίβο και παρουσιάζεται πολύ συχνά στην Αρχαία Ελλάδα πολύ πριν την εμφάνιση του Χριστιανισμού.

Η Πασχαλινή λαμπάδα συμβολίζει επίσης τον ήλιο της Άνοιξης και την αναγέννηση της φύσης, ένα κοινό αρχετυπικό μοτίβο, που συναντάμε σε όλες τις αρχαίες Θρησκείες.

1.

Ο συμβολισμός και η χρήση της φλόγας στην Αρχαία Ελλάδα.


Στην αρχαία Ελλάδα, η Εστία είναι η θεά της φωτιάς, είναι η ζωντανή φλόγα που καίει ασταμάτητα στο κέντρο του σπιτιού, του ναού, της πόλης. 

Υπήρχε σε κάθε πόλη κοινός βωμός στο κέντρο της , το πρυτανείο, που έσβηνε μόνο όταν η πόλη βρισκόταν σε κίνδυνο, ήταν άσυλο ιερό των Ικετών και τόπος υποδοχής δια τους ξένους. 

Στον Παρθενώνα μπροστά στο άγαλμα της Αθηνάς, έκαιγε λυχνία άσβεστη, αναφέρει ο Παυσανίας. 

Η Εστία είναι η ιερή φωτιά που δημιουργεί το φως, τη θερμότητα και εξαγνίζει τον τόπο όπου καίει αυτή η φωτιά, ο συμβολισμός της οποίας συνδέεται με τη γνώση και τη συνειδητοποίηση.

Η Εστία καθαγίαζε ναούς και κατοικίες και μόνον με την παρουσία της. Η εστία στους ναούς, που ήταν η απεικόνιση της θεάς Εστίας, άναβε πάντα από το φως του Ηλίου, άρα έχει σχέση με τις τροπές του Ηλίου και μάλιστα με την χειμερινή τροπή όπου θεωρείται ότι γεννιέται ο Ήλιος. 


Η φωτιά είναι το κατεξοχήν μεταπλαστικό στοιχείο, κάτι πολύ σημαντικό, διότι ένα από τα πρωτεύοντα καθήκοντα του ανθρώπου είναι η μεταμόρφωσή του.

Στη Δήλο αλλά και στους Δελφούς, υπήρχε ειδικός μυσταγωγός, ο οποίος είχε υπό την επίβλεψη του την συντήρηση της ιερής αιώνιας φλόγας.

2.

Το Ιλαρό Φως ή Άγιο Φως των Ελευσινίων Μυστηρίων.


Κατά την τέλεση των Ελευσινίων μυστηρίων, την ημέρα κατά την οποίαν όπου «αναστήνοντο» τα φυτά του ναού, προς ένδειξη της εμφανίσεως – επανόδου της Περσεφόνης επάνω εις την γη από τα παλάτια του Πλούτωνος. 

Εμφανίζετο φως εις το ιερό της Δήμητρος, ως σημείο αναφοράς της εμφανίσεως της Κόρης.

Τετάρτη 8 Φεβρουαρίου 2023

OI AΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΗΝ ΙΡΛΑΝΔΙΑ

OI AΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΗΝ ΙΡΛΑΝΔΙΑ



Του Ρένου Θ. ΚυριακΙδη, Φυσιογνώστη


Τον Αύγουστο του 1956 έξι κατάδικοι, αγωνιστές της ΕΟΚΑ, μεταφέρθηκαν από τους Άγγλους, από τις φυλακές της
Κύπρου στις φυλακές Wormwood Scrubs του Λονδίνου. Τους μετέφεραν την ώρα του δείπνου και τους έβαλαν μέσα σ’ ένα από τα έξι Halls της φυλακής, Κάθε Hall είχε περίπου χίλιους φυλακισμένους. Οι Άγγλοι ποινικοί κατάδικοι μας υποδέχτηκαν με το χειρότερο τρόπο. Μέσα από τις βρισιές που ξεστόμιζαν εναντίον μας ξεχώριζαν οι λέξεις «Μπάσταρδοι, Δολοφόνοι, Τρομοκράτες».

Μας έβαλαν και καθήσαμε σ’ ένα τραπέζι στη μέση του Hall. Δίπλα μας, σε ένα άλλο τραπέζι κάθονταν τρεις φυλακισμένοι που μας έβλεπαν με χαμόγελο. Δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε που οφειλόταν αυτή τους η συμπεριφορά. Σαν τελειώσαμε
το δείπνο ένας από τους τρεις μας πλησίασε και μας είπε «Εμείς είμαστε Ιρλανδοί. Μη φοβάστε. Εσείς θα αντιμετωπίσετε τους πεντακόσιους που είναι στη μεριά σας και εμείς θα αναλάβουμε τους άλλους πεντακόσιους που είναι στη μεριά μας».

Συγκινηθήκαμε πολύ από τη συμπεριφορά των Ιρλανδών αλλά τους είπαμε να αφήσουν το θέμα και θα το χειρισθούμε εμείς με το δικό μας τρόπο.

Το θέμα το ρυθμίσαμε σε μερικές εβδομάδες και από τότε οι Άγγλοι φυλακισμένοι μας ανέχονταν Οι τρεις Ιρλανδοί αγωνιστές του IRA Seamus MacStiofain - Manus Canning και Donal O’Marcadu γίναν στο μεταξύ αδελφοί μας και ένα με μας.

Πολύ μας απασχόλησε η συμπεριφορά των Ιρλανδών γιατί με τη συμπεριφορά τους έδειξαν ότι και τη ζωή τους θα έδιδαν για την ασφάλεια και την αξιοπρέπεια των Κυπρίων Αγωνιστών.

Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου 2023

Τι σκέφτονταν οι αρχαίοι Έλληνες για το χιόνι; – Η άποψη του Αναξαγόρα



Τι σκέφτονταν οι αρχαίοι Έλληνες για το χιόνι; – Η άποψη του Αναξαγόρα

Έφη Αλεβίζου

5 Φεβρουαρίου 2023, 18:05
Ο Όμηρος το χρησιμοποίησε ως βάση για αρκετές μεταφορές και παρομοιώσεις στα επικά του ποιήματα. Ποια ήταν λοιπόν η πραγματική γνώμη των Ελλήνων για το χιόνι; Όπως συμβαίνει, υπάρχουν διάφοροι μύθοι που σχετίζονται με το χιόνι, όπως η προέλευση και οι αιτίες του. Υπάρχουν επίσης σχόλια αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων σχετικά με το θέμα.

Σε πολλά μέρη του κόσμου, ο χειμώνας είναι η εποχή που φέρνει το χιόνι. Αν και αυτό είναι λιγότερο συνηθισμένο στην Ελλάδα από ό,τι στη βόρεια Ευρώπη, συμβαίνει όλο και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια –ειδικά τον μήνα Φεβρουάριο. Οι αρχαίοι Έλληνες σίγουρα δεν ήταν ξένοι προς το χιόνι.

Ο Όμηρος το χρησιμοποίησε ως βάση για αρκετές μεταφορές και παρομοιώσεις στα επικά του ποιήματα. Ποια ήταν λοιπόν η πραγματική γνώμη των Ελλήνων για το χιόνι; Όπως συμβαίνει, υπάρχουν διάφοροι μύθοι που σχετίζονται με το χιόνι, όπως η προέλευση και οι αιτίες του. Υπάρχουν επίσης σχόλια αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων σχετικά με το θέμα.

Άρεσε στους Έλληνες το χιόνι;


Οι αναφορές του Ομήρου στο χιόνι στα επικά του ποιήματα αποκαλύπτουν πώς το έβλεπαν γενικά οι Έλληνες. Στην Οδύσσεια, υπάρχει μια περιγραφή των Ηλύσιων Πεδίων*, τα οποία είναι ταυτισμένα με την μεταθανάτια ζωή στην ελληνική μυθολογία που προορίζεται για όσους έχουν την έγκριση των θεών. Υποτίθεται ότι ήταν ένα είδος παραδείσου. Ο Όμηρος την περιγράφει ως «όπου η ζωή είναι πιο εύκολη για τους ανθρώπους. Δεν υπάρχει εκεί χιόνι, ούτε δυνατή καταιγίδα, ούτε βροχή».

Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2022

Τα τεχνολογικά επιτεύγματα των αρχαίων Ελλήνων

Πώς οι Έλληνες, ένας λαός «ποιητών και φιλοσόφων» δημιούργησαν μια σειρά από σπουδαία τεχνικά επιτεύγματα σε οικοδομική, γεωργία, ναυπηγική, πολεοδομία κλπ


Μιχάλης Στούκας


Τα τεχνολογικά επιτεύγματα των αρχαίων Ελλήνων είναι πολλά και σημαντικά. Υπάρχουν όμως δύο θεωρίες που, κατά κάποιο τρόπο, τα υποβαθμίζουν. Σύμφωνα με την πρώτη, οι Έλληνες δεν έκαναν τίποτα άλλο από το να υιοθετήσουν τα επιτεύγματα των πολιτισμών της Ανατολής, ενώ σύμφωνα με τη δεύτερη, οι Έλληνες ένας λαός «ποιητών και φιλοσόφων», όπως έχει γραφτεί, έμειναν σε ένα επίπεδο θεωρητικών διατυπώσεων και δεν προχώρησαν στο στάδιο της έμπρακτης εφαρμογής αυτών των σκέψεων, δηλαδή στην τεχνολογία.

Η απάντηση στην πρώτη θεωρία είναι ότι κανένας πολιτισμός δεν προέκυψε από παρθενογένεση, αλλά αναπτύχθηκε πάνω στο έδαφος και τα απομεινάρια άλλων, παλαιότερων. Επίσης, κάθε πολιτισμός επηρεάζεται σαφώς από τους άλλους, είτε με τον πόλεμο, είτε με την ειρηνική συνύπαρξη με αυτούς, είτε μέσω του εμπορίου. Σχεδόν πάντα, ένας πολιτισμός είναι υποχρεωμένος να προσαρμοστεί στις δικές του προκλήσεις και να αναζητήσει λύσεις.

Όσο για τη δεύτερη θεωρία, η τεχνολογία δεν είναι ανεξάρτητη από αισθητικά ή άλλα ιδεώδη των αρχών του πολιτισμού που υπηρετεί. Τα αρχιτεκτονικά αριστουργήματα των προγόνων μας, δεν είχαν καμία σχέση ούτε με τους ογκώδεις και μεγαλοπρεπείς αιγυπτιακούς ναούς, ούτε εξυμνούσαν στο διηνεκές απόλυτους μονάρχες, αλλά εξέφραζαν το πνεύμα της συμμετρίας, της αρμονίας και το γενικότερο πνεύμα της εποχής.

Η επιστήμη για τους αρχαίους Έλληνες δεν ήταν ποτέ αυτοσκοπός, χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ιατρική. Από τους Προσωκρατικούς φιλοσόφους ξεκινά μια πορεία που ολοκληρώνεται στους ελληνιστικούς χρόνους. Τότε, η τεχνολογία αποκτά ξεχωριστό χαρακτήρα από τη θεωρητική σκέψη.

Κυριακή 4 Δεκεμβρίου 2022

Η "ΝΙΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗΣ"

~  Η "ΝΙΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗΣ" : "Κύριε, εύραμεν μία γυναίκα" !



⦁ ΠΟΙΑ ΗΤΑΝ Η ΘΕΟΤΗΤΑ "ΝΙΚΗ" : Η "Νίκη τής Σαμοθράκης" είναι  γλυπτό Ρόδιου καλλιτέχνη τής Ελληνιστικής Εποχής (323 πΧ, θάνατος Μ. Αλεξάνδρου - 31 πΧ, ναυμαχία στο Άκτιο). Βρέθηκε στο ιερό των "Μεγάλων Θεών" στη Σαμοθράκη. 

Εκεί λατρεύονταν θεότητες διαφορετικές από αυτές των Ολύμπιων Θεών, σχετιζόμενες με τις χθόνιες θεότητες των Καβείρων. Το άγαλμα παριστάνει φτερωτή τη Νίκη (1η εικ). 

Ήταν θεά τής μυθολογίας που προσωποποιούσε την νίκη. Απεικονιζόταν ως γυναίκα με φτερούγες που κατέβαινε, με εντολή τού Δία, στο πεδίο τής μάχης, ή στο στάδιο, για να στεφανώσει τους νικητές. Πάντα ιπτάμενη, γεμάτη κίνηση και δυναμισμό. Εξυμνούσε μία νίκη, ή έστεφε έναν κερδισμένο. Ήταν κόρη τής Στύγας (χθόνια θεότητα τού ομώνυμου ποταμού τού Άδη) και τού Πάλλαντα (γιος Τιτάνα). Αδέλφια της ήταν το Κράτος (η ωμή εξουσία), ο Ζήλος (η αφοσίωση, η άμιλλα, η επιθυμία για υπεροχή) και η Βία. 


⦁ Η ΑΝΕΥΡΕΣΗ ΤΟΥ ΑΓΑΛΜΑΤΟΣ : Τον Απρίλιο τού 1863, γαλλική αρχαιολογική αποστολή με επικεφαλής τον Σαμπουαζό, Γάλλο πρόξενο στην Αδριανούπολη, έσκαβε σε μια χαράδρα τού αρχαιολογικού χώρου. Στις 15 Απριλίου, ένας Έλληνας εργάτης φώναξε: 'Κύριε, εύραμεν μία γυναίκα"! Είχαν βρεθεί τα πόδια και ο κορμός τής "Νίκης". Οι Γάλλοι, μετά από έγκριση τής Υψηλής Πύλης, την φόρτωσαν σε πολεμικό τους πλοίο με προορισμό τη Γαλλία. Το άγαλμα υπέστη φθορές κατά τη μετακίνησή του. 11 Μαΐου 1864 έφτασε στο Λούβρο. Μετά από δύο χρόνια εκτέθηκε για πρώτη φορά, δίχως τα φτερά της και δίχως την πλώρη. Τα κομμάτια τής πλώρης οι Γάλλοι τα είχαν αφήσει στη Σαμοθράκη νομίζοντας ότι ανήκαν σε τύμβο . Δεν γνώριζαν ακόμη πως το γλυπτό ακουμπούσε πάνω σε πλώρη καραβιού....

⦁ ΙΣΟΖΥΓΊΑ ΠΛΩΡΗΣ και ΑΓΑΛΜΑΤΟΣ : Το άγαλμα από μόνο του είχε πρόβλημα ισορροπίας, γιατί τα μεγάλα μαρμάρινα φτερά του, ήταν μεν συνδεδεμένα στην πλάτη, αλλά χωρίς άλλη εξωτερική σύνδεση. Ο γλύπτης το έλυσε χρησιμοποιώντας την πλώρη ως αντίβαρο. Έτσι άγαλμα και πλοίο ισοζυγίζονταν. Το δε κέντρο βάρους τής Νίκης, είχε σταθμιστεί έτσι ώστε να πέφτει στο σημείο που ανασηκωνόταν η πλώρη. Το όλο σύμπλεγμα θεωρείται όχι μόνον αριστουργηματικό από καλλιτεχνικής άποψης, αλλά και ιδιοφυές. Για τα μάρμαρα τής πλώρης ο Σαμπουαζό έμαθε 15 χρόνια αργότερα, το 1879. Κατάφερε να τα πάρει κι αυτά στο Λούβρο.



⦁ Η ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΠΛΩΡΗΣ : 

Κυριακή 28 Αυγούστου 2022

Από τον Θαλή στον Ίππαρχο – Δυο χιλιετίες μπροστά οι αρχαίοι αστρονόμοι



Το μεγάλο εξελικτικό βήμα στην ελληνική αστρονομία οφείλεται στο Θαλή (643-548 π.Χ.), ο Έλληνας σοφός από την Μίλητο της Ιωνίας. Δεν γνωρίζουμε από που άντλησε ο Θαλής τις γνώσεις του περί του σύμπαντος. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι απέκτησε αστρονομικές γνώσεις κατά την διάρκεια των ταξιδιών του στην Αίγυπτο και τη Βαβυλώνα.

Το 585 π.Χ. τα βασίλεια των Λυδών και των Μήδων πολεμούσαν σκληρά μεταξύ τους. Στις 28 Μαΐου 585 π.Χ. τα αντίπαλα στρατεύματα είχαν πάρει θέσεις στις όχθες του Άλυ ποταμού στη Μικρά Ασία. Η μάχη άρχισε σφοδρή και συνεχίστηκε για λίγη ώρα, όταν ξαφνικά ο ήλιος άρχισε να χάνεται και το σκοτάδι να πέφτει στη γη. Οι αντίπαλοι στρατοί, φοβισμένοι, σταμάτησαν να πολεμούν κι όταν τελικώς ο ήλιος ξαναφάνηκε στον ουρανό οι αντίπαλοι βασιλείς ειρήνευσαν, θεωρώντας την έκλειψη θεϊκό σημείο.

Η συνέχεια της ανάρτησης...

Από τον Θαλή στον Ίππαρχο – Δυο χιλιετίες μπροστά οι αρχαίοι αστρονόμοι

Τρίτη 24 Μαΐου 2022

Έλληνες και Πολιτισμός

Για να γίνει γνωστή και λεπτομερειακά συγκεκριμένη η προσφορά των Αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων, επιστημόνων και καλλιτεχνών στον παγκόσμιο πολιτισμό, παραθέτουμε παρακάτω έναν κατάλογο με τους θεμελιωτές διαφόρων επιστημονικών και καλλιτεχνικών κλάδων.

Ο κατάλογος αυτός προφανώς δεν είναι απόλυτα πλήρης και εξαντλητικός, αλλά είναι μια κατάθεση και υπογράμμιση της προσφοράς των σπουδαίων προγόνων μας στην ιστορία, τη ζωή και τον πολιτισμό της ανθρωπότητας.

Τετάρτη 13 Απριλίου 2022

Αντιφών, ο Ρήτορας (Εγκληματολόγος) της Κλασικής Αθήνας

Αντιφών, ο Ρήτορας (Εγκληματολόγος) της Κλασικής Αθήνας

 

Δημήτριος Γεωργαντάς Υποναύαρχος (Ο)  ΠΝ ε.α.
Ιωάννα – Θεοδοσία Γεωργαντά

Αντί Εισαγωγής

«Υπήρχε των τότε Αθηναίων αρετή τε ουδενός ύστερος και κράτιστος ενθυμηθήναι γενόμενος και α αν γνοίη ειπείν»    Θουκυδίδης

Περί τον 5o και 4ο αιώνα π.Χ. εμφανίζονται στην πολιτική σκηνή της κλασικής Αθήνας οι ρήτορες. Ήταν άτομα που χάρη στη ρητορική τους δεινότητα αγόρευαν συνεχώς στην Εκκλησία του Δήμου, εισηγούνταν προτάσεις και ασκούσαν επιρροή  στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, με τη συνεχή παρουσία τους στα κοινά. Ήταν πολιτικοί ηγέτες, όπως ο Αντιφών. Ήταν ο αρχαιότερος των δέκα ρητόρων του Αττικού κανόνα και διαπνέονταν από τα ολιγαρχικά ιδεώδη, γεγονός που περιόρισε την πολιτική του δράση για πολλά χρόνια στη δημοκρατική Αθήνα. Περί το 411 π.Χ. ήταν ο ιθύνων νους των αδιάλλακτων ολιγαρχικών που κατέλαβαν την εξουσία στην Αθήνα. Το 410 π.Χ. με την πτώση των ολιγαρχικών τιμωρήθηκε, το 409 π.Χ., με θάνατο για τις θέσεις του, σε ηλικία εβδομήντα ένα ετών.

Ο Βίος και οι Δράσεις του

«Πιστεύω ότι εσείς δεν πρέπει να οργίζεσθε στο άκουσμα της λέξης «Τετρακόσιοι», αλλά με τα έργα μερικών» Λυσίας (459-380 π.Χ.)

Ο Αντιφών[1] (480-409 π.Χ.) υπήρξε γιος του Σόφιλου από τον Ραμνούντα. Καταγόταν  από παλιά αριστοκρατική οικογένεια, που είχε σχέση με τους Πεισιστρατίδες. Έμεινε εκτός δημόσιας ζωής, καθόσον ο δήμος δεν τον εμπιστεύονταν, εξαιτίας της ιδιαίτερης ευφυΐας του και στο ότι έδινε εξαιρετικές συμβουλές σε πολίτες που εμπλέκονταν σε δίκες ή απευθύνονταν στην Εκκλησία του Δήμου. Δεν εμφανίζονταν στο δικαστήριο ή την Εκκλησία του Δήμου. Ήταν μόνο λογογράφος και θεωρητικός διδάσκαλος της ρητορικής τέχνης. Δίδασκε τη ρητορική τέχνη έναντι χρηματικής αμοιβής.

Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη, είναι ο πρωτεργάτης της σχεδίασης της ολιγαρχικής στάσης των Τετρακοσίων στην Αθήνα το 411 π.Χ. και αντίθετος του Θηραμένη. Μέχρι τότε δεν είχε αναμειχθεί στην πολιτική. Το 411 π.Χ. υπηρέτησε ως τριήραρχος, στρατηγός και πρέσβης. Ένα χρόνο αργότερα, το 410 π.Χ., το ολιγαρχικό καθεστώς έπεσε και οι ηγέτες του κατέφυγαν στη Σπάρτη. Ο Αντιφών έμεινε στην Αθήνα. Παρόλο, που ο λόγος που εκφώνησε[2], θεωρήθηκε ως ο καλύτερος λόγος υπεράσπισης, δικάστηκε και καταδικάστηκε για προδοσία, σε θάνατο με κώνειο. Δημοσιεύτηκε η περιουσία του και τιμωρήθηκε, αυτός και το γένος του με την ποινή της ατιμίας.  Η γενναία στάση του εξαίρεται ιδιαίτερα από τον Θουκυδίδη[3].

Η δράση του Αντιφώντα ως πολιτικού προσώπου, σοφιστή, ρήτορα και λογογράφου ήταν σημαντική και ιδιαίτερα η ενασχόλησή του με την δικανική ρητορεία. Ήταν ο πρώτος γνωστός επαγγελματίας συγγραφέας λόγων (λογογράφος)[4]. Πρώτος αυτός, καθιέρωσε την πρακτική της καταγραφής των έργων του που του είχαν ανατεθεί. Πίστευε ότι ο έντεχνος ρητορικός λόγος, πέραν της πρόσκαιρης συμβολής του στην εξέλιξη μιας δίκης, μπορεί να αποβεί ένα σημαντικό λογοτεχνικό έργο. Οι συμβουλές του γίνονταν ιδιαίτερα σε άτομα με παρόμοιες πολιτικές πεποιθήσεις και πιθανότατα ανήκε σε μία από τις ολιγαρχικές ομάδες, που τα μέλη τους δέχονταν τακτικά τις κατηγορίες των υποστηρικτών της δημοκρατικής παράταξης. Στο λόγο του «Περί του Χορευτού», ο ομιλητής του επιτίθεται εναντίον της διαφθοράς των δημοκρατικών λειτουργών. Ασχολήθηκε και με την καταπιεστική μεταχείριση των συμμάχων της Αθήνας από την δημοκρατία, όπως εμφαίνεται στο λόγο του «Περί του Ηρώδου φόνου» και στους λόγους του για τους Λίνδιους και τους Σαμοθράκες[5], όσον αφορά τις εισφορές τους στην Αθηναϊκή Συμμαχία.

Κυριακή 3 Απριλίου 2022

Ο ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΤΟΥ



Ο ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΤΟΥ:

Ίσως μια κρίσιμα χρήσιμη υπενθύμιση στους χαλεπούς καιρούς μας και των καιρών μας τα κυρίαρχα πρότυπα.

Όταν οι διαχρονικές αξίες ζωής, όταν τα πρότυπα ζωής και συμπεριφοράς δεν έχουν ανάγκη από πανοπλίες ιδεολογημάτων ούτε από την δαιμονοποίηση του αντιπάλου για την καταξίωση τους... (Υπόμνημα Καποδίστρια προς τους Έλληνες Σεπτεμβριος 1822)

..........."Ο επονομασθείς δίκαιος Αριστείδης εστάθη είκοσι πέντε έτη θησαυροφύλαξ της Ελλάδος, και όταν μετά τον θάνατόν του ηθέλησαν οι Αθηναίοι να τω κάμουν λαμπρά επιτάφια, ηναγκάσθησαν να εξοδεύσουν από το κοινόν, επειδή ο Αριστείδης απέθανε πτωχός, και δεν είχε μήτε παλάτια μήτε δούλους. Ο τελειότερος των ελληνικών ανδρών Επαμεινώνδας δεν εκβήκε του οίκου του μίαν ημέραν, επειδή έπλυνεν εκείνην την ημέραν η μήτηρ του το φόρεμά του, και δεν είχεν άλλο δια να φορέση.
Τούτων λοιπόν τας αρετάς πρέπει να μιμηθήτε εάν θέλετε να αποθανατισθήτε ως εκείνοι, και να κάμετε ένδοξον και ευτυχή την τοσούτους αιώνας δυστυχήσασαν ταλαίπωρον Ελλάδα.

Πέμπτη 6 Ιανουαρίου 2022

Η διατροφή στην Αρχαία Ελλάδα την εποχή του Ομήρου: Δημητριακά και κρέας με λαχανικά ή όσπρια, όπως και σήμερα [photo, video]




Οι γνώσεις μας για την διατροφή μέχρι την εποχή του Όμηρου ποικίλουν.

Σε αυτή την έρευνα χρησιμοποιήθηκαν αναφορές από ευρήματα σε παλαιολιθικές και νεολιθικές θέσεις, μελέτες αρχαιολόγων και ερευνητών, μελέτες πανεπιστημίων καθώς και τα έργα του Ομήρου.

Όσον αφορά τον Όμηρο και τα έργα του θα πάρουμε σαν δεδομένα τα εξής:

Ο Όμηρος έζησε περί το 900 π.Χ.

Έγραψε για τον Τρωϊκό πόλεμο που έγινε περίπου 400 χρόνια πριν από την εποχή του.
Συνδύασε τη διατροφή της εποχής που έζησε, με τις ραψωδίες που άκουσε και έμαθε όταν ήταν νεότερος.
Άρα πιστεύω πως όταν αναφέρετε στη διατροφή κατά των Τρωϊκό πόλεμο υπάρχουν και πολλά στοιχεία της εποχής που έζησε.

Τα παλαιότερα ευρήματα που έχουμε για τον ελλαδικό χώρο είναι σπόροι που χρονολογούνται μεταξύ 11.000 π.Χ και 7.300 π.Χ και μας δείχνουν μία χρήση άγριων τότε φυτών όπως κριθάρι, βρώμη, φακή και μπιζέλια ενώ ταυτόχρονα αξιοποιούσαν και είδη άγριων ζώων όπως κατσίκια, βοοειδή, λαγούς κ.α.

Παρασκευή 15 Οκτωβρίου 2021

Ο Όμηρος και το Ομηρικό ζήτημα

Ο Όμηρος και το Ομηρικό ζήτημα

Ο Όμηρος και το ομηρικό ζήτημα (Μέρος ΣΤ') | in.gr
Το 800 π.Χ. ο Όμηρος είχε ήδη γράψει την Ιλιάδα και την Οδύσσεια, τα δύο θαυμάσια αριστουργήματα. Η ελληνική γλώσσα και τα δυο αυτά επικά ποιήματα συγκαταλέγονται στους παράγοντες εκείνους που κρατούσαν ενωμένες τις πάμπολες πόλεις κράτη της Ελλάδας. (Ασίμωφ, το χρονικό του κόσμου)
Όλη η αρχαιοελληνική γραμματεία συνδέεται με τα δύο μεγάλα έπη, τα οποία σηματοδοτούν την απαρχή της (Ζακλίν ντε Ρομιγύ)
Ο Τρωϊκός πόλεμος διαδραματίστηκε το 1200 π.Χ. ενώ τα έπη γράφτηκαν 400 χρόνια μετά. Ο μυκηναϊκός πολιτισμός στο διάστημα των 400 αυτών χρόνων κατέρρευσε και πολλά άλλαξαν. Ωστόσο, διάφοροι τροβαδούροι τραγουδούσαν την ιστορία του πολέμου στις αυλές των βασιλιάδων και στους δρόμους σε όλο αυτό το διάστημα. Διαπιστώθηκε μάλιστα ότι τα αρχαιολογικά δεδομένα που αναφέρονται στα έπη κάλυπταν πολλούς αιώνες.
Το 1795 ο γερμανός F. Α. Wolf δημοσιεύει την πραγματεία Prolegomena ad Homerum, στα λατινικά, στην οποία υποστηρίζει ότι καθένα από τα ποιήματα αποτελεί ένα περισσότερο ή λιγότερο επιτυχές αμάγαλμα ενοτήτων που προέρχονται από διαφορετικές χρονολογίες. Την εποχή του Πεισιστράτου στην Αθήνα, στα μέσα του 6ου αιώνα , τα άσματα κατά την άποψη αυτή, κατεγράφησαν για πρώτη φορά και συνενώθηκαν. Από αυτήν την εκ των υστέρων συνένωση προέκυψαν, κατά τον Wolf η Ιλιάς και η Οδύσσεια.
Επομένως, δεν υπάρχει μόνο ένας δημιουργός.
Εντούτοις, καθένα από τα δύο ποιήματα αποτελεί ένα σύνολο τόσο ως προς την σύνθεση όσο και ως προς την έμπνευση. (Ζακλίν ν. Ρομιγύ)
Πιο αναλυτικός και πιο κατηγορηματικός αρνητής της θεωρίας του F. A. Wolf είναι ο Στυλιανός Αλεξίου.

Σάββατο 19 Σεπτεμβρίου 2020

Η τοιχογραφία της Σχολής των Αθηνών στης Γαλλική Εθνοσυνέλευση

Η τοιχογραφία της Σχολής των Αθηνών αποκαλύπτεται στο ημικύκλιο της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης μετά τις εργασίες συντήρησης της. Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος της Richard Ferrand δεν υπάρχει πλέον καμμία αμφιβολία ότι οι Γάλλοι βουλευτές νομοθετούν υπό το βλέμμα του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη.





Οι Γάλλοι βουλευτές νομοθετούν υπό το βλέμμα του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη!
Στο δικό μας κοινοβούλιο και σε κάθε δημόσιο χώρο οι αρχαίοι μας, βρίσκονται υπό διωγμόν. 
Η μεγαλύτερη ρετσινιά για τον νεοέλληνα είναι αυτή του προγονόπληκτου. 
Αν δείχνεις ενδιαφέρον για την αρχαία ελληνική γραμματεία κινδυνεύεις να καταγγελθείς ως ακροδεξιός φασίστας.
Δυστυχώς έφυγε ο Κ. Δεσποτόπουλος να τους υπερασπιστεί και ο ελληνιστής, μαρξιστής φιλόσοφος, Λουτσιάνο Κάνφορα δεν είναι τόσο γνωστός αν και πλούσιο το μεταφρασμένο στα ελληνικά έργο του

Αριστοτέλης,Πλάτωνας, Σωκράτης και άλλοι Έλληνες φιλόσοφοι σαν να είχαν ζήσει όλοι την ίδια στιγμή και ήταν σε θέση να συνομιλήσουν μεταξύ τους. Μια ταπισερί που απεικονίζει το αριστούργημα του Ιταλού ζωγράφου Ραφαήλ, με σπουδαία πρόσωπα από την αρχαία ελληνική ιστορία, διακοσμεί για άλλη μια φορά το Γαλλικό κοινοβούλιο. Όλοι οι σπουδαιότεροι φιλόσοφοι και επιστήμονες που εκπροσωπούν το ένδοξο παρελθόν της Ελλάδας και της Αναγεννησιακής Ευρώπης θα χρησιμεύσουν για άλλη μια φορά ως υπενθύμιση για να διατηρούνται πάντα τα υψηλά ιδανικά της δημοκρατίας και της ηθικής.

Τρίτη 4 Αυγούστου 2020

Κώστας Παπαϊωάννου: Αθηναϊκή Επανάσταση και Θεατροκρατία

Του Κώστα Παπαϊωάννου από το Άρδην τ. 43
Και α­πό την ά­πο­ψη αυ­τή, δεν έ­χου­με πα­ρά να πα­ρα­βά­λου­με το κοι­νό του Racine και του Corneille με το κοι­νό του Marlowe και του Shakespeare και τον α­θη­να­ϊ­κό δή­μο στην πα­ρά­στα­ση των Περ­σών. Δεν έ­χου­με πα­ρά να θυ­μη­θού­με την ε­ξα­φά­νι­ση του αγ­γλι­κού θε­ά­τρου με­τά τον Που­ρι­τα­νι­σμό, για να κα­τα­λά­βου­με τον ορ­γα­νι­κό σύν­δε­σμο που υ­πάρ­χει α­νά­με­σα στην πα­ρου­σί­α ή την α­που­σί­α της μά­ζας και το πε­ριε­χό­με­νο και την πε­ριω­πή της Τρα­γω­δί­ας.
Το κοι­νό των Βερ­σαλ­λιών, το κοι­νό του Globe Theater και το κοι­νό του θε­ά­τρου του Διο­νύ­σου μάς δί­νουν τρεις τύ­πους κοι­νού που εί­ναι, ταυ­τό­χρο­να, τρεις γε­νι­κό­τε­ρες κοι­νω­νιο­λο­γι­κές κα­τη­γο­ρί­ες που δεί­χνουν τρεις μορ­φές κοι­νω­νί­ας στην ο­λό­τη­τά τους.
Α­πό τη μια με­ριά έ­χου­με έ­ναν κυ­ριαρ­χι­κό, και α­πο­κομ­μέ­νο α­πό κά­θε ε­πιρ­ρο­ή “α­πό τα κά­τω”, στε­νό κοι­νω­νι­κό σχη­μα­τι­σμό η­ρω­ϊ­κο-ιε­ραρ­χι­κού στυλ.
Έ­χου­με ύ­στε­ρα μια μά­ζα γε­μά­τη πά­θος αλ­λά χω­ρίς τη “φόρ­μα”, το στυλ που μό­νο το μά­θος μπο­ρεί να δώ­σει. μια μά­ζα ι­κα­νή να εν­θου­σια­στεί και να ε­πι­κοι­νω­νή­σει με τα υ­ψη­λό­τε­ρα νο­ή­μα­τα αλ­λά α­νί­κα­νη να γί­νει η ί­δια πη­γή νο­η­μά­των και α­ξιών, α­νί­κα­νη να α­ντι­τά­ξει μια δη­μιουρ­γι­κή βού­λη­ση α­πέ­να­ντι στην ορ­γα­νω­μέ­νη κοι­νω­νί­α, α­νί­κα­νη να υ­πάρ­ξει σαν α­πο­φα­σι­στι­κά πε­ρισ­σό­τε­ρο α­πό έ­να α­πλό με­τα­βα­τι­κό φαι­νό­με­νο…

Α­πό την άλ­λη με­ριά ό­μως έ­χου­με στην Α­θή­να του 5ου αιώ­να έ­να Τρα­γι­κό Θέ­α­τρο που έ­χει εν­σω­μα­τω­θεί μες την ί­δια την ορ­γα­νω­μέ­νη κοι­νω­νί­α κι έ­χει ταυ­τι­στεί με τις ί­διες της τις υ­πεύ­θυ­νες κρα­τι­κές λει­τουρ­γί­ες. Έ­χου­με μια κα­τά­στα­ση μες την ο­ποί­α η α­ντί­θε­ση του Κρά­τους και του Τρα­γι­κού εί­ναι ο­λό­τε­λα α­νύ­παρ­κτη – το Κρά­τος γεν­νή­θη­κε σαν στε­φά­νω­μα της ί­διας πά­λης με την ο­ποί­α η ε­πα­να­στα­τι­κή μά­ζα του 6ου αιώ­να ορ­γά­νω­σε και το δι­κό της θέ­α­τρο. και το Κρά­τος αυ­τό ε­ξα­φα­νί­στη­κε μα­ζί με το θέ­α­τρο: τό­σο ή­ταν κοι­νές οι ρί­ζες και οι πη­γές τους.
Ο Nietzsche, αυ­τός που πρώ­τος και ό­σο κα­νείς άλ­λος εί­δε το τρα­γι­κό φό­ντο του κλα­σι­κού πο­λι­τι­σμού, κα­τά­πλη­κτος μπρος στην κε­ντρι­κή και υ­πεύ­θυ­νη θέ­ση που εί­χε η τρα­γω­δί­α α­νά­με­σα στις λει­τουρ­γί­ες της α­θη­να­ϊ­κής Πο­λι­τεί­ας, α­να­ρω­τιό­ταν “πώς ο λα­ός των Μυ­στη­ρί­ων και των Δι­θυ­ράμ­βων κα­τόρ­θω­σε να αρ­μο­νί­σει την ύ­παρ­ξή του με την πιο αρ­ρε­νω­πή χα­ρά του α­γώ­να και την πιο ρω­μα­λέ­α άν­θηση των πο­λι­τι­κών του εν­στί­κτων;” Η α­πο­ρί­α αυ­τή –ο­λό­τε­λα α­κα­τα­νό­η­τη για τον κλα­σι­κό άν­θρω­πο– γί­νε­ται ε­ξη­γή­σι­μη αν σκε­φτού­με ό­τι ο Nietzsche ζού­σε κά­τω α­πό την πί­ε­ση ε­νός πο­λι­τι­σμού για τον ο­ποί­ο η Τρα­γω­δί­α και το Κρά­τος πα­ρι­στά­νουν δυο ρι­ζι­κά α­συμ­βί­βα­στες ο­ντό­τη­τες και αν, α­πέ­να­ντι στον πο­λυ­διά­στα­το κό­σμο που πε­ριέ­χε­ται μες την κλα­σι­κή έν­νοια του πο­λί­τη, α­να­λο­γι­στού­με την τε­τρά­στε­νη πε­ριο­χή της ω­μής Θέ­λη­σης Δύ­να­μης και το ο­ρι­ζό­ντιο ε­πί­πε­δο πά­νω στο ο­ποί­ο κι­νεί­ται σή­με­ρα έ­να “πο­λι­τι­κό ζώ­ο”.