Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Πέμπτη 24 Αυγούστου 2023

Στέλιος Κούκος: Άγιος Κοσμάς Αιτωλός, Το επαναστατικό του πρόταγμα και η συνεχής σπονδυλωτή γιορτή και πανήγυρις εν κινήσει που δημιούργησε!


Άγιος Κοσμάς [Αιτωλός] ο Νέος Μάρτυρας (1714-1779).

Γράφει ο Στέλιος Κούκος


Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός και η πορεία του μοιάζουν σαν ένα φτερό στον άνεμο, μέσα στους μακάβριους τούρκικους αγέρηδες. Και ταυτόχρονα φαίνεται σαν ένα ωδικό πουλί απαράμιλλης φωνής και γλυκύτητας που με τον λόγο του γλύκανε και συγχρόνως έθρεψε και φώτισε τους Ρωμιούς και τον ελληνισμό εν μέσω της σκοτεινής και σκληρής τουρκοκρατίας.

Ένας περιφερόμενος Ιωάννης Χρυσόστομος, τηρουμένων των αναλογιών, που περιέφερε το λυόμενο και φορητό βάθρο του που συμβόλιζε τον τάφο του, όπως έλεγε ο ίδιος, σε αποστολικές περιοδείες οι οποίες εξελίχθηκαν και σε πολιτισμικές!

Ο λόγος του ήταν πάντα καρδιακός απευθυνόταν κατευθείαν στις καρδιές των υποδούλων Ελλήνων, ρίχνοντας για μια ακόμη φορά τους σπόρους της πίστης, όπως και των ελληνικών γραμμάτων, σχεδόν, σε χέρσα γη. Άλλωστε και η χριστιανική πίστη εδραιώθηκε εκεί όπου είχαν καλλιεργηθεί τα ελληνικά γράμματα, η ελληνική ευαισθησία των ποιητών, της φιλοσοφίας, της τέχνης. Και ας χρειάστηκε να μαρτυρήσουν χιλιάδες πρώην λάτρεις του Δωδεκάθεου από μεγάλη αγάπη και εσωτερική πεποίθηση! Πραγματικά, στα αίματα των αρχαίων Ελλήνων στερεώθηκε ολόκληρος ο χριστιανισμός! Φαίνεται πως μπρος στην αλήθεια που γεύτηκαν τίποτε δεν μπορούσε, πλέον, να τους κρατήσει μακριά της!

Και να ο μετέπειτα μάρτυρας-νεομάρτυρας Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός ως περιφερόμενος Ιωάννης Χρυσόστομος και «πατριάρχης» εν πορεία και αποστολή να στήνει το βάθρο-τάφο του το οποίο ήταν η εν αιχμαλωσία Αγία Σοφία, το καθολικό του ελληνισμού, και με τον λόγο του να αγκαλιάζει και να αγαλλιάζει τις ψυχές των σκλάβων!

Κοσμάς ο Αιτωλός. (*)

Του Βασίλη Στοϊλόπουλου

Στο εξαιρετικά σημαντικό και διαφωτιστικό βιβλίο «Κοσμάς ο Αιτωλός» του Φάνη Μιχαλόπουλου περιγράφεται διεξοδικά γιατί ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός ή Πατροκοσμάς πέρασε στην Ελληνική Ιστορία σαν ο Ελληνορθόδοξος ιερομόναχος, ιερομάρτυρας, ισαπόστολος, θαυματουργός, διαφωτιστής, εθνεγέρτης και «άγιος της Κλεφτουριάς» που στη διάρκεια της τουρκοκρατίας ίδρυσε 250 σχολεία μέσα σε μόλις δεκαέξι χρόνια.

Ένας από τους κυριότερους σκοπούς αυτής της μεγάλης προσωπικότητας του Ελληνισμού υπήρξε «η σπουδή της ελληνικής γλώσσας και η ισχυροποίηση των ασθενών εθνολογικώς και γλωσσικώς διαμερισμάτων της εθνότητας, ιδίως των βορειότερων». Η πίστη του λαού σ΄ αυτόν ήταν τόσο δυνατή που όταν κηρύχτηκε η Επανάσταση του 1821 ακούγονταν το περίφημο δίστιχο: «Βόηθα μας Άγιε Γιώργη και συ Άγιε Κοσμά / να πάρουμε την Πόλι και την Αγια Σοφιά».

Αυτοί που τον εχθρεύονταν και τον πολεμούσαν δεν ήταν όμως μόνο οι Τούρκοι κατακτητές αλλά και Ενετοί, Εβραίοι, αλλά και κοτζαμπάσηδες της περιοχής όπου έδρασε. Μαζί του είχε όμως χιλιάδες πιστούς Χριστιανούς, ακόμα και Μουσουλμάνους.

ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΠΟΥ ΔΙΔΑΞΕ Ο ΠΑΤΡΟΚΟΣΜΑΣ




Ζωντανή μαρτυρία και καταγεγραμμένη παράδοση για την παρουσία του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού στον τόπο μας, όπου δίδαξε τους προγόνους μας, αποτελεί το έως σήμερα αγέρωχο Ιερό Παρεκκλήσιο που βρίσκεται στις βόρειες παρυφές της κοιλάδας του Ερυθροποτάμου, μεταξύ των χωριών Χελιδόνας και Μικρής Δοξιπάρας.

Κείμενο: Ευάγγελος Σ. Σοβαράς (Καστροπολίτης)

Στις 24 Αυγούστου η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Κοσμά του Αιτωλού (1714 – 1779) του “Πατροκοσμά”, του εθνοϊερομάρτυρα και Άγιου της Εκκλησίας μας, που με το κήρυγμά του έδωσε δύναμη στους υπόδουλους Έλληνες στα χρόνια της σκλαβιάς και κράτησε άσβεστη τη φλόγα της Πίστης, της Ελπίδας και της Ελευθερίας.


Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός σε φορητή εικόνα στο παρεκκλήσιο στη Χελιδόνα Έβρου

Πολυσχιδής προσωπικότητα, λόγιος, ιεροκήρυκας, κοινωνικός μεταρρυθμιστής και διαφωτιστής, γνωστός και ως «Πατροκοσμάς».
Όπως μαρτυρεί όμως και το προσωνύμιο «Αιτωλός», ο Άγιος γεννήθηκε στην Αιτωλοακαρνανία (πιθανότατα το 1714) και ως τόπος γέννησής του, αναφέρεται το Μέγα Δένδρο Αιτωλίας. Ο πατέρας του ήταν Ηπειρώτης, κατά πάσα πιθανότητα από τα Ζαγόρια.

Γύρω στο 1750 ο Κοσμάς αποφάσισε να μεταβεί στην Αθωνιάδα Σχολή, στο Άγιο Όρος. Εκεί, είχε δασκάλους τον Ευγένιο Βούλγαρη, τον Παναγιώτη Παλαμά, τον Νεόφυτο Καυσοκαλυβίτη και το Νικόλαο Τζαρτζούλη. Το 1759, ο Κοσμάς πήγε στη Μονή Φιλοθέου του Αγίου Όρους, όπου έγινε Μοναχός και πήρε το όνομα με το οποίο έγινε γνωστός, αλλάζοντας το αρχικό του όνομα, Κώνστας (Κωνσταντίνος).