Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΔΥΣΗ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΔΥΣΗ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Κυριακή 17 Μαρτίου 2024

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΙΚΑΙΡΟ: ο Ιωάννης Συκουτρής μιλά για την επικαιρότητα που βιώνουμε.- Ανίκανοι να εμποδίσουμε τον όλεθρο που έρχε

 -




ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΥΚΟΥΤΡΗΣ *


Ο Ιωάννης Συκουτρής (Σμύρνη, 1 Δεκεμβρίου 1901 — Κόρινθος, 21 Σεπτεμβρίου 1937) ήταν διακεκριμένος Έλληνας φιλόλογος. Καταγόταν από τη Χίο και φοίτησε στην Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης, ενώ αργότερα δίδαξε στην Αθήνα, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.


Η ελληνική αρχαιότης και η μεταπολεμική πνευματική ζωή**
Εκείνο που διακρίνει τον ευρωπαϊκόν πολιτισμόν από τους λοιπούς πολιτισμούς του πλανήτου μας (όταν θελήσωμεν να προσέξωμεν την εσωτερικήν διάρθρωσιν της υπάρξεως και της ζωντανής εξελίξεώς του, όχι το περιεχόμενον αυτού) δεν είναι η διατηρουμένη κατά τα 3 – 4000 χρόνια της υπάρξεώς του ιστορική και λογική του συνέχεια καθ’ ε­αυτήν· αυτήν ευρίσκει κανείς π.χ. και εις τον πολιτισμόν των Κινέζων ή των Ινδών, περισσότερον μάλιστα εμφανή.

Είναι ότι η συνέχεια αυτή δεν στη­ρίζεται εις την εθνικήν και φυλετικήν ταυτότητα των φορέων αυτού, αλλά συνυπάρχει (οφείλεται θα έλεγα) με την διαδοχικήν ή ταυτόχρονον συνερ­γασίαν πλήθους εθνικών οντοτήτων -όπως ακριβώς γίνεται και με την διαιώνισιν των οργανικών όντων. Κάθε μία απ’ αυτάς διατηρεί, και ανα­πτύσσει μάλιστα εις βαθμόν έντονον, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πνευματικής και ψυχικής της υποστάσεως. Και όμως, παρ’ όλον αυτόν τον πλούτον και την ποικιλίαν κατευθύνσεων και αποχρώσεων, δεν έχεις διόλου το αίσθημ ‘ αθροιστικής επισωρεύσεως ή χρονολογικής παρατάξεως αλλοτρίων και απροσαρμόστων πολιτιστικών αξιών, αλλά μιας ενιαίας γραμμής, ενός ορισμένου τύπου μορφών της ζωής, που ανανεώνεται (δια­τηρών την ταυτότητά του εις τας βασικάς γραμμάς της διαρθρώσεώς του) μέσ’ από τα διαφορετικά στάδια της εξελίξεως αυτού.


Το φαινόμενον αυτό δεν οφείλεται εις το ότι ο πολιτισμός της Ευρώπης έχει κοινήν την ιατορικήν του αρχήν εις τον αρχαίον ελληνισμόν. Αυτό και μόνον δεν εξηγεί πώς δεν επροχώρησεν η διαφοροποίησις τόσον, ώστε να διασπασθή ουσιαστικώς η ενότης αυτή.

Παρασκευή 17 Νοεμβρίου 2023

Το τέλος του ανθρώπου ή Η παραμόρφωσή του




*
Απόσπασμα από το βιβλίο του Σωτήρη Γουνελά Το τέλος του ανθρώπου ή Η παραμόρφωσή του (Αρμός, 2022), το οποίο παρουσιάζεται αυτήν τη Δευτέρα, 13 Νοεμβρίου 2023 και ώρα 19:00, στις Εκδόσεις Αρμός (Μαυροκορδάτου 11, Αθήνα). Θα μιλήσoυν: π. Αντώνιος Πινακούλας, εφημέριος Ιερού Ναού Αγίου Παντελεήμονα Χαλανδρίου, Δημήτρης Βασιλάκης, επ. καθηγητής φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Βασίλης Ξυδιάς, θεολόγος, Στέφανος Ευθυμιάδης, βυζαντινολόγος, καθηγητής Ανοιχτού Πανεπιστημίου Κύπρου και ο συγγραφέας του βιβλίου Σωτήρης Γουνελάς.

~.~


Δυστυχώς και η αποξένωση και η εκμηχάνιση καθιερώθηκαν και οι άνθρωποι τραβούν το δρόμο τους ‘νήπιοι’ σαν τους συντρόφους του Οδυσσέα που έφαγαν τα ιερά βόδια του θεού Ήλιου και στο ταξίδι της επιστροφής δεν επέζησε κανένας. Όταν σβήσεις από μέσα σου την δημιουργία του ανθρώπου “κατ’ εικόνα” Θεού, ο άνθρωπος καταντά-τελικά- κατ’ εικόνα της μηχανής! Φαίνεται πως η παραμόρφωση αρχίζει με τον Καρτέσιο, ο οποίος χωρίζει την ψυχή από το σώμα μηχανοποιώντας το και χωρίζει την ψυχή από την φύση. Έτσι καθιερώνεται ο χωρισμός του υποκειμένου από το αντικείμενο που έκτοτε σημαδεύει τη Δύση αδιάκοπα με επιπτώσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Η φύση ανήκει στα εκτατά (res extensae) και μαθηματικοποιείται.

Ποιό είναι το ζήτημα; Το ζήτημα είναι ότι δεν γίνεται να κάνουμε –δηλ. να κάνει ο άνθρωπος– την φύση αντικείμενο σαν να είναι κάτι ξέχωρο από αυτόν. Η φύση, ο κόσμος δεν είναι ΕΞΩ από τον άνθρωπο-υποκείμενο. Κάνοντάς το αυτό καταδίκασε την πορεία του κόσμου και του ανθρώπου σε ένα είδος αβυσσαλέας απόστασης-διάστασης, έκοψε στα δύο το ενιαίο της ζωής μόνο και μόνο για να καταστήσει τον άνθρωπο κυρίαρχο και κατακτητή της φύσης.

Ο πρώτος που έκανε κριτική στον Καρτέσιο πάνω σε αυτά τα ζητήματα ήταν ο ρώσος Σολοβιώφ στη διατριβή του με θέμα Η κρίση του δυτικού πνεύματος (μεταφράστηκε γαλλικά από τον Μαξίμ Χέρμαν γύρω στα 1942), όπου έγραφε μεταξύ άλλων: θεωρεί ότι «αναπαριστούμε (διανοητικά) την φύση ως ένα ον απολύτως εξωτερικό στη λογική (ratio), που αυτή -η λογική- αγωνίζεται να το δαμάσει». Ο Ντεκάρτ, γράφει ο Σολοβιώφ, «αρνιόταν ακόμα και στα ζώα την ύπαρξη ψυχής και χώριζε με ανυπέρβατη άβυσσο το ανθρώπινο πνεύμα, όχι μονάχα με την υπόλοιπη φύση, αλλά και με το ίδιο του το (ανθρώπινο) σώμα». Και ακόμη: «την μοναδική κίνηση που δέχεται (μέσα στη φύση) είναι η μηχανική κίνηση, που οφείλεται σε μια ώθηση. Εξαιρεί από την φύση κάθε ζώσα ενέργεια» (ό.π.).

Τετάρτη 23 Αυγούστου 2023

Τά θελήματα τῶν ἄλλ


Μανώλης Κοττάκης


Η ΕΛΛΑΣ, ἡγέτιδα χώρα τῶν Βαλκανίων. Τόν ἔχουμε ξαναδοκιμάσει αὐτόν τόν ρόλο τοῦ 2003. Πράγματι. Ἐπί πρωθυπουργίας Κώστα Σημίτη.

Πρόκειται γιά ἐξωτερική πολιτική βενιζελικῆς ἐμπνεύσεως: Μπαίνουμε μπροστά γιά νά ἐξυπηρετήσουμε ὡς περιφερειακοί ἀτζέντηδες τά συμφέροντα τῶν συμμάχων καί δι’ αὐτοῦ τοῦ τρόπου θεωροῦμε ὅτι ἐξυπηρετοῦμε καί τά δικά μας συμφέροντα. Ἦταν μία πολιτική πού ἄρεσε πάρα πολύ καί στόν Γεώργιο Παπανδρέου, ἀλλά διαφωνοῦσε μέ αὐτήν, μολονότι λεηλάτησε τήν λοιπή βενιζελική πολιτική κληρονομιά στίς προεκλογικές περιόδους ὁ Ἀνδρέας Παπανδρέου. (Αὐτό προκύπτει ἀπό τίς διηγήσεις του στόν Θανάση Λάλα.) Τό νά ἡγεῖται ἡ Ἑλλάς ὅταν μπορεῖ καί νά διευρύνει ντέ φάκτο τά σύνορά της μέ ὅπλο τήν οἰκονομική ἰσχύ, καί θεμιτό εἶναι καί σκόπιμο. Γιά τόν ἑαυτό της ὅμως.

Τό ζήτημα πού προκύπτει, ἄν κάνουμε μιά πρόχειρη ἀναδρομή στήν ἐξωτερική μας πολιτική, εἶναι τί κατάφερε νά κερδίσει ἡ Ἑλλάς κάθε φορά πού ἡγήθηκε στήν εὐρύτερη περιοχή μας γιά λογαριασμό ἄλλων. Ὡς λαγός ἄλλων. Τό 2003, πράγματι, ὁ Κώστας Σημίτης μέ τήν σύνοδο τῆς Χαλκιδικῆς θέλησε νά τεθεῖ ἐπί κεφαλῆς τῆς προσπάθειας διευρύνσεως τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως στά Βαλκάνια. Πρόκειται γιά μία τεράστια λωρίδα γῆς πού ξεκινᾶ δυτικά ἀπό τήν Ἀδριατική, καταλήγει ἀνατολικά στόν Βόσπορο καί τήν Μαύρη Θάλασσα καί πάντοτε ἐνδιαφέρει γεωπολιτικά τόσο τήν Ἀμερική ὅσο καί τήν Γερμανία. Τήν Ἀμερική, γιατί τά Βαλκάνια εἶναι τό προγεφύρωμά της ἀπό τόν βορρᾶ πρός τόν νότο, πρός τήν Μέση Ἀνατολή, ἀλλά καί ἀνάποδα. Ἀπό τόν νότο πρός τόν βορρᾶ πρός τήν Ἀνατολική Εὐρώπη. Τήν Οὐκρανία καί τίς λοιπές βαλτικές χῶρες πού βρίσκονται στήν αὐλή τῆς Ρωσσίας. Τήν Γερμανία τήν ἐνδιαφέρουν τά Βαλκάνια, γιατί ἀποτελοῦν ζωτικό οἰκονομικό χῶρο γιά τήν διεύρυνση τῆς κυκλοφορίας τοῦ εὐρώ καί γιά τίς ἐμπορικές ἐξαγωγές της. Βεβαίως καί τήν Ἰταλία (καί τό Βατικανό) ὅπως ἔδειξαν οἱ διακοπές πού ἔκανε στήν Αὐλῶνα ἡ Πρωθυπουργός τῆς γείτονος Τζώρτζια Μελόνι.

Σέ κάθε περίπτωση, ἡ περιοχή αὐτή εἶναι στρατηγικῆς σημασίας γιά τήν Δύση, γιατί σέ αὐτήν ἀνακόπτεται παραδοσιακά ἡ ἐπιρροή τῆς Ρωσσίας πρός τόν Νότο. Ἡ Ἑλλάδα λίγο πρίν ἀπό τήν εἴσοδό της στήν ΟΝΕ, ἔπαιξε ὅλα της τά χαρτιά ὑπέρ τῆς ἀμερικανικῆς καί τῆς γερμανικῆς πολιτικῆς στά Βαλκάνια. Τά στρατεύματα τοῦ ΝΑΤΟ πρός τήν Γιουγκοσλαβία χρησιμοποίησαν τό ἑλληνικό ἔδαφος γιά τήν εἰσβολή τους σέ αὐτήν, κατά παράβαση τοῦ ἑλληνικοῦ Συντάγματος. Χωρίς ἄδεια τῆς ἑλληνικῆς Βουλῆς. Μετά τούς βομβαρδισμούς ἡ Ἑλλάδα ἀνέλαβε γιά λογαριασμό τῶν Ἀμερικανῶν νά προωθήσει τά συμφέροντα τῆς Δύσεως στά Βαλκάνια. Μεγαλοπιανόμασταν τότε ὅτι ἐμεῖς ἤμασταν ἡ κυρίαρχη χώρα στήν περιοχή. Καί ἤμασταν. Ἀλλά πῶς ἤμασταν! Φτάσαμε νά ἀναμειγνυόμαστε γιά λογαριασμό τῶν ΗΠΑ στά ἐσωτερικά βαλκανικῶν κρατῶν καί νά μετέχουμε ἀκόμα καί σέ ἀνατροπές κυβερνήσεων, ὅπως στήν Σερβία! Νά μή θυμηθοῦμε ποιός συνεργάτης τοῦ Γιώργου Παπανδρέου πρωταγωνίστησε σέ αὐτά.

Στό πλαίσιο αὐτό διεξήχθη καί ἡ «ἱστορική» σύνοδος τῆς Θεσσαλονίκης, τά γενέθλια τῆς ὁποίας ἑόρτασε χθές μέ ἡγεσίες γειτονικῶν χωρῶν ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης. Τό ἐπίμονο ἐρώτημα πού θέτουμε κάθε φορά πού πᾶμε νά κάνουμε πάνω στήν σκακιέρα τίς βρωμοδουλειές τῶν ἄλλων, εἶναι τί ἀνταλλάγματα κερδίζουμε ἐμεῖς. Τό τί ἀνταλλάγματα κερδίσαμε στήν μικρασιατική ἐκστρατεία ὅταν ἀναλάβαμε τίς βρωμοδουλειές τῶν Ἄγγλων, τό γνωρίζουμε. Ἀκόμη τά συζητᾶμε μέχρι τίς μέρες μας. Ὁ πόνος τῆς προσφυγιᾶς διαρκεῖ, καί οἱ ἀναμνήσεις δέν φεύγουν.

Πέμπτη 5 Ιανουαρίου 2023

"Ανήκομεν εις την Δύσιν" και ο Παπαδιαμάντης;




Το Σάββατο 10 Μαρτίου 2012 στην αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου Κηφισιάς “Βασ. Γκατσόπουλος, πραγματοποιήθηκε διάλεξη του ομότιμου καθηγητή φιλοσοφίας και Πολιτιστικής Διπλωματίας του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Χρήστου Γιανναρά με θέμα “Ανήκομεν εις την Δύσιν” και ο Παπαδιαμάντης; όπου μεταξύ άλλων τόνισε τις “διαφορές” με τo Δυτικό μοντέλο, αναρωτήθηκε τι προσφέρει στη χαρά της ζωής η ελληνική ταυτότητα, και αναζήτησε συγκεκριμένους αλλά ρεαλιστικούς τρόπους επανάκαμψης. Δείτε παρακάτω την ομιλία και την συζήτηση που ακολούθησε.

Δες και αυτό:


Κυριακή 25 Δεκεμβρίου 2022

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

  


από Νίκος Σταθόπουλος


(απόσπασμα)

...φτάνει πια η δουλική υποταγή στην "προηγμένη Δύση", που λαμβάνει την ταπεινωτική μορφή τής αυτοακύρωσης...

...δεν είναι "(Καλές) Γιορτές", είναι η θρησκευτική έκρηξη χαράς από τη Γέννηση του Χριστού μέσα σε μια βαθύτατη Συμβολική με την συγκλονιστική αθωότητα του Παραμυθιού...

...είμαστε Ορθόδοξοι Χριστιανοί σε πολιτισμικό υπόβαθρο Ελληνικής Συνέχειας, δηλαδή είμαστε Πιστοί με ορισμένη Πολιτισμική Ιδιοπροσωπία...

...το "Καλές Γιορτές" είναι μια Θεαματική Σύμβαση βαθιά ατομοκεντρικού χαρακτήρα, που αντανακλά την τεχνητή ευφορία της φαντασμαγορίας του εμπορεύματος και την αθροιστική κοινωνικότητα τής Αγέλης των Υπηκόων...

...το "Καλές Γιορτές" είναι πιθηκισμός της αντικληρικαλικής Δύσης και είναι η ριζική αποπροσωποποίηση που ξεριζώνει βίαια τη μεταφυσική διάσταση του Είναι μοντάροντας "εγκεφάλους" με εμφυτευμένη ψευδοζωή και ημερομηνία λήξης...

...το 《 Καλά Χριστούγεννα 》 οριοθετεί Υπαρξιακό Ορόσημο εντός χρόνου και ενεργοποιεί τον απελευθερωτικό Μύθο της Γέννησης της Ελπίδας με όρους Ουρανού, Κοινότητας, Ταπεινότητας και Ηθικής του Δώρου...

...είναι μια Συγκεκριμένη Τομή στο συνεχές της σύμβασης, που σηματοδοτεί Όνομα , Πρόσωπο, Ουτοπία...

...αφαιρώντας τον Χριστό από τις "Γιορτές", καταφάσκουμε τον αγόμενο και φερόμενο Όχλο...

...ή με Τον Θεό ή με την κοσμική ερήμωση και απονοηματοδότηση...

...εμείς,συνειδητά, "στενοκέφαλα" και χαρούμενα, πάμε "Στο Χριστό στο Κάστρο", εσείς, με επιστημονισμό και ρασιοναλισμό , πηγαίνετε στη Ντίσνευλάντ!...

Σάββατο 18 Ιουνίου 2022

Ακαδημαϊκή αμετροέπεια



ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ


Christos Yiannaras | 13 Jun 2022


Μια ολόκληρη σελίδα στην «Κ» της Κυριακής 5.6.2022, είχε θέμα τον «αντιδυτικισμό» στη σύγχρονη Ελλάδα. Γεννούσε την απορία: Πού τον βρήκε τον αντιδυτικισμό στους σημερινούς Ελληνώνυμους ο αρθρογράφος, τι ελληνικό απόμεινε στην κοινωνία μας που να απειλεί ή να αναχαιτίζει τον εξευρωπαϊσμό μας και να δικαιολογεί άμυνα ολοσέλιδου άρθρου, κυριακάτικα;

«Με τον όρο αντιδυτικισμός, εξηγούσε το άρθρο, εννοούμε τις διάφορες στάσεις, επιχειρηματολογίες και προδιαθέσεις, που καταδικάζουν τη σχέση του νεότερου Ελληνισμού με τον δυτικό πολιτισμό και με τις δυτικές πραγματικότητες της ζωής και της πολιτικής. Αυτή η ιδέα εμπεριέχει κυρίως μια γενικότερη ηθική καταδίκη της Δύσης, του νεότερου πολιτισμού της και του τρόπου ζωής της, ως φαινομένων αλλότριων, ριζικά διαφορετικών προς τον χαρακτήρα της ελληνικής κοινωνίας και πνευματικής ζωής και, επομένως, ηθικά καταδικαστέων».

Κοντολογίς, ο συγγραφέας του άρθρου μέμφεται την ελληνική κοινωνία που καθυστερεί δραματικά τον πλήρη αφελληνισμό της, δεν τα έχει δώσει ακόμα όλα στους επιβήτορες «προστάτες» της. Όλες οι δομές λειτουργίας κράτους και κοινωνίας είναι πειθήνιες απομιμήσεις των δυτικών πρωτοτύπων: σχολειά, πανεπιστήμια, Ακαδημία, κοινοβούλιο, κόμματα, ιδεολογίες, δικαστήρια, αστυνομία, στρατός, ΜΜΕ, η αγορά, το χρηματιστήριο, ο συνδικαλισμός, τα κόμματα, η διαστροφική αλλοτρίωση της Εκκλησίας σε κρατική θρησκεία – τα πάντα έχουν υποταχθεί στον πνιγμό της απαίτησης για εκδυτικισμό. «Να γίνουμε επιτέλους Ευρωπαίοι, για να γίνουμε άνθρωποι», είχε διακηρύξει ο μέγας Καραμανλής.

Παρασκευή 22 Απριλίου 2022

Οι “Φράγκοι”, οι “Γραικοί” και το Ανατολικό Ζήτημα


Το 1204, η τότε Δύση (Βατικανό, Ενετία και φεουδαλικές ηγεμονίες της Δυτικής Ευρώπης) οργάνωσαν μία ληστρική επιχείρηση εναντίον της Ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Το Βατικανό για να επεκτείνει την επιρροή του στην Ανατολή, η Ενετία για να αποκτήσει αποικίες-εμπορικούς σταθμούς στην Ανατολική Μεσόγειο, οι πειναλέοι φεουδάρχες της υπανάπτυκτης δυτικής Ευρώπης για να αποκτήσουν πρόσβαση στον θρυλικό πλούτο της Ρωμανίας.

Χάρις στην εμφύλια έριδα της δυναστείας των Αγγέλων, η επιχείρηση πέτυχε και η Ρωμανία διαμελίσθηκε. Αποτελέσματα: το Βατικανό επιχείρησε να αφομοιώσει θρησκευτικά την Ορθοδοξία, απέτυχε παταγωδώς και τελικώς προκάλεσε το άσβεστο διαχρονικό μίσος του χριστιανικού κόσμου της Ανατολής εναντίον του. Η Ενετία υπερεπεκτάθηκε και εξετέθη σε συνεχείς επιθέσεις Τούρκων κλπ. εναντίον των αποικιών της που την έφθειραν. Οι δε Φράγκοι, Βαλλόνοι, Φλαμανδοί ιππότες ήλθαν, είδαν και απήλθαν τελικώς ηττημένοι, μετά από βραχύβια παρουσία στην Ελλάδα.

Αλλά το μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα του 1204 υπήρξε η διάλυση του ισχυρού κράτους, που επί μία χιλιετία συγκράτησε την επέλαση Περσών, Αβάρων, Αράβων, Πετσενέγων, Σελτζούκων και λοιπών ασιατικών βαρβαρικών φύλων προς δυσμάς. Όταν το 1259-1261 ο Μιχαήλ Παλαιολόγος εξεδίωξε τους “Σταυροφόρους” από την Ανατολή, το ανιδρυμένο Βυζάντιο δεν ήταν πλέον η ρωμαϊκή υπερδύναμη, αλλά ένα συρρικνωμένο ελληνικό κράτος, εν μέσω μίας πανσπερμίας βαλκανικών και μικρασιατικών κρατιδίων, τουρκομανικών ηγεμονιών και ενετικών αποικιών.

Τα τουρκομογγολικά φύλα προήλασαν χωρίς αντίσταση και το 1453 κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη, εν μέσω ελληνικού εμφυλίου διχασμού μεταξύ Ανθενωτικών και Ενωτικών. Και ενώ οι Ενωτικοί είχαν δίκιο στην στρατηγική επιλογή τους να εκμαιεύσουν την στρατιωτική βοήθεια της Δύσης, οι Ανθενωτικοί δικαιώθηκαν από την εμπαθή άρνηση των Δυτικών να διασώσουν την Κωνσταντινούπολη από την Άλωση.

Αυτοί πάντως που σίγουρα δεν δικαιώθηκαν ήταν οι Ευρωπαίοι, αφού το 1529, οκτώ μόλις δεκαετίες μετά την Άλωση, οι Τούρκοι έφθασαν στα τείχη της Βιέννης. Η απέχθειά τους για το ορθόδοξο Βυζάντιο τους εμπόδισε να διακρίνουν καθαρά την γεωστρατηγική του αξία ως αναχώματος προς Ανατολάς. Το 1821-1830 η στρατηγική επιλογή της Δύσης ήταν αρχικώς μεν η ακεραιότητα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μετά δε την μεταστροφή της αγγλικής πολιτικής υπό τον Κάννιγκ η δημιουργία γεωγραφικά ελάχιστου, μη βιώσιμου και άρα εξαρτημένου κρατιδίου στο νότιο άκρο της Βαλκανικής.

Διασώζοντας την Οθωμανική Αυτοκρατορία

Παρασκευή 11 Μαρτίου 2022

Παραίσθηση ἢ μεταμφίεση; (περί Ἑλλάδος - Εὐρώπης)

Του Χρήστου Βακαλόπουλου,





Εἴμαστε Εὐρωπαῖοι θέλοντας καὶ μή, εἴμαστε οἱ μοναδικοὶ Εὐρωπαῖοι ποὺ ἀντιμετωπίζουμε τὴν Εὐρώπη σὰν μιὰ ἐπιθυ­μητὴ λύση εὐκολίας κι ὄχι σὰν τὴν «ὁλοκλήρωση τῆς ἀνθρω­πότητας», ὅπως ἀντιμετώπιζε τὴν εὐρωπαϊκὴ ἰδέα ἕνας φιλό­σοφος σὰν τὸν Χοῦσερλ. Εἴμαστε ἄλλωστε καχύποπτοι ἀπέ­ναντι σὲ κάθε ὁλοκλήρωση. Ὅπως ἐπισήμανε ὁ Ἴων Δραγού­μης «ἡ διαφορὰ μεταξὺ Ἑλλήνων καὶ Ἑβραίων εἶναι ὅτι οἱ Ἑβραῖοι αὐτὸ ποὺ σκέφτονται τὸ κάνουν κιόλας». Ἴσως οἱ Ἕλληνες νὰ ἔχουν νιώσει στὸ πετσί τους ὅτι ἀπὸ τὴν ὁλοκλήρωση στὸν ὁλοκληρωτισμὸ ὑπάρχει ἕνα καὶ μοναδικὸ βῆμα. Τὸν τελευταῖο αἰώνα οἱ ἰδέες τῶν ὁλοκληρωτικῶν καθεστώτων ποὺ καθήλωσαν τὴν οἰκουμένη προέκυψαν σὲ εὐρωπαϊκὸ ἔδαφος, κι αὐτὸ εἶναι δύσκολο νὰ τὸ ξεχάσει κανείς. Ὅπως εἶναι δύσκολο νὰ συμφιλιωθεῖ μὲ τὴν ἰδέα ὅτι γιὰ νὰ φανεῖ ἀντάξιος τῆς εὐρωπαϊκῆς του ταυτότητας πρέπει νὰ βάλει στὸ μουσεῖο τὶς παραδόσεις του καὶ νὰ τὶς θαυμάζει μὲ τὸ κιάλι, νὰ τὶς θανατώνει δηλαδὴ μετατρέποντας μιὰ κληρονομιὰ ζωῆς σὲ μαυσωλεῖο καλοκαιρινῶν διακοπῶν. 


Ὅσο καὶ νὰ προσπαθοῦμε νὰ πείσουμε τὸν ἑαυτό μας γιὰ τὸ ἀντίθετο, ἡ ψυχή μας παραμένει ἀσυμφιλίωτη μὲ τὴν εὐρω­παϊκὴ ἰδέα. Ὅταν θαυμάζουμε τοὺς ἄλλους Εὐρωπαίους ζη­λεύουμε στὴν πραγματικότητα τὴν ἱκανότητά τους νὰ διαθέ­τουν μιὰ εἰκόνα τοῦ ἑαυτοῦ τους καὶ νὰ τὴν ὑποστηρίζουν μὲ νύχια καὶ μὲ δόντια. Στὸ φεστιβὰλ κινηματογράφου τῆς Θεσσαλονίκης, τὸ 1985, ὁ Γάλλος κριτικὸς Σὲρζ Ντανέ – τῆς ἐφημερίδας Liberation – ἔσκυψε κάποια στιγμὴ καὶ μοῦ εἶπε, ψιθυρίζοντας σχεδόν, «Εὐρώπη δὲν ὑπάρχει. Ἡ μοναδικὴ ὑπαρκτὴ Εὐρώπη εἶναι ἡ κοινότητα τῶν κινηματογραφόφιλων τῶν εὐρωπαϊκῶν χωρῶν». 

Παρασκευή 21 Ιανουαρίου 2022

Χαιρώνεια: Από την Αλεξάνδρεια ως το Παμίρ κι από τα Γαυγάμηλα ως την Άλωση


Λέων της Χαιρώνειας

   

Από Ιάσων Γαβριηλίδης

Η οικουμένη αυτή άντεξε πιο πολύ από τη Ρώμη, η οποία την κατέκτησε και την επηρέασε, αλλά τελικά δεν την αφομοίωσε. Η Ρώμη, που είναι μήτρα και αρχή της Δύσης, κατέκτησε, μα δεν νίκησε την Ανατολή και την ελληνική -ή ελληνιστική- οικουμένη. Για αυτό την φοβάται. Γιατί η Δύση είναι φύσει επεκτατική. Βασίζεται και τρέφεται από την επέκταση. Ότι δεν το νικά δια της κατάκτησης, δεν μπορεί να το εγκολπωθεί για αυτό καταφεύγει στην άρνηση ή στην προκρούστια κλίνη.

   Η νοηματοδότηση της Χαιρώνειας ως τέλους των Ελλήνων είναι ψευδεπίγραφη. Τομή ναι, τέλος όμως όχι. Εκεί τελειώνει η ιστορική περίοδος που μόνο αργότερα ονομάστηκε κλασική και μάλιστα όχι από τους ίδιους τους Έλληνες. Το 338 π.Χ. τελειώνει μία φάση και αρχίζει μία νέα (έτσι γίνεται συνήθως) της ιστορίας των Ελλήνων. Πρόκειται για εκείνο το κομμάτι της ιστορίας αυτού του πολιτισμού που ενδιέφερε και συνέφερε τους δυτικούς, οι οποίοι δεν απειλούνταν από μια χαμένη στα χρόνια ηγεμονία στο Αιγαίο. Πολύ περισσότερο απειλούνταν από την πιο πρόσφατη και εκτενή στο χώρο και τον χρόνο ελληνική οικουμένη (όχι τόσο από την ίδια, όσο από την παρακαταθήκη της). Αυτή η οικουμένη ξεκίνησε μετά την Χαιρώνεια.

Φίλιππος Β’, ο νικητής της Χαιρώνειας

   Η οικουμένη αυτή άντεξε πιο πολύ από τη Ρώμη, η οποία την κατέκτησε και την επηρέασε, αλλά τελικά δεν την αφομοίωσε. Η Ρώμη, που είναι μήτρα και αρχή της Δύσης, κατέκτησε, μα δεν νίκησε την Ανατολή και την ελληνική -ή ελληνιστική- οικουμένη. Για αυτό την φοβάται. Γιατί η Δύση είναι φύσει επεκτατική. Βασίζεται και τρέφεται από την επέκταση. Ότι δεν το νικά δια της κατάκτησης, δεν μπορεί να το εγκολπωθεί για αυτό καταφεύγει στην άρνηση ή στην προκρούστια κλίνη.

   Αντίθετα η ανατολική οικουμένη των Ελλήνων ενσωμάτωσε και αφομοίωσε την Ρώμη και την πολυπολιτισμική κοσμοκρατορία της, την οποία πάντρεψε με την δική της πολυπολιτισμική κληρονομιά. Υιοθέτησε ακόμα το όνομα της Ρώμης και μεταλλάχθηκε (μα κάθε άλλο παρά πέθανε), υπό την επίδραση μίας νέας θρησκείας, που γεννήθηκε στα δικά της εδάφη και κοινότητες. Γιατί ο Χριστιανισμός στην ρίζα του είναι πολύ περισσότερο μια ελληνική-ελληνιστική, παρά ρωμαϊκή θρησκεία. Απόδειξη οι βαθιές ηθικές και πνευματικές διαφοροποιήσεις των ανατολικών ορθόδοξων χριστιανών από τους δυτικούς, όλων των αποχρώσεων και διασπάσεων. Η Ρώμη τον παρέλαβε έτοιμο και τον εργαλειοποίησε.

Σάββατο 13 Νοεμβρίου 2021

Παπαδιαμάντης και Ντοστογιέφσκυ Έρως και Αγάπη



Είναι άραγε ο Παπαδιαμάντης κι ο Ντοστογιέφσκι ομοούσιοι πλην ετερόσχημοι; Το σίγουρο είναι ότι δεν μοιάζουν «ως δύο σταγόνες ύδατος». Θα παρατηρήσει κανείς ότι ο Ντοστογιέφσκυ πηγαίνει από τον Νόμο στην Γη, ο Παπαδιαμάντης από την Πόλη στην Φύση. Εκ μόνου του προηγούμενου λόγου ο Ντοστογιέφσκυ έγινε αξιομίλητος στην Οικουμένη, όχι για τον Χριστιανισμό του, αλλά για τον Μηδενισμό του, ενώ ο Σκιαθίτης, βασιλιάς σε μια κόχη, δόξασε στον Τόπο ολόκληρο τον Κόσμο. 

Ο Ντοστογιέφσκυ αναζητά, όπως ο Λούθηρος, ένα «Νέο Νόμο», όταν ο Παπαδιαμάντης βλέπει στον Νόμο μια αρχή ακαταλόγιστη και ανυπαίτια, ώστε αυτό που εν τέλει απομένει είναι η Φύση στην συνθήκη μιας ακέραιας αθωότητας, ως εάν η προπατορική Πτώση να μην έλαβε χώρα ποτέ. Ως εκ τούτου ο ήρωας του Ντοστογιέφσκυ ανελκύεται από τον πυθμένα της ύπαρξής του, ενώ αυτός του Παπαδιάμαντη από την ίσαλο γραμμή της μορφής του.

Παρασκευή 9 Απριλίου 2021

Ανατολή και Δύση

Γράφει ο Απόστολος Παπαδημητρίου


Οι όροι αυτοί πέρα από τη γεωγραφική τους σημασία απέκτησαν κατά καιρούς και άλλες, για να δηλώσουν μορφές σκέψης και πολιτισμού ή, πρόσφατα, πολιτικοστρατιωτικές συμμαχίες. Η χώρα μας βρίσκεται στο γεωγραφικό σταυροδρόμι μεταξύ Ανατολής (Ασίας) και Δύσης (Ευρώπης). Αυτό ασφαλώς κατά τους νεότερους χρόνους συνετέλεσε στο να εμπλακεί σε πολέμους, για τα συμφέροντα των ισχυρών, που θέλουν πάντα να διαφεντεύουν σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερες εκτάσεις. Πολιτιστικά όμως πού ανήκε και που ανήκει; Καθώς οι δυτικοί, ιστορικοί, κοινωνικοί αναλυτές και πολιτικοί, επιβάλλουν κατά τους τελευταίους αιώνες τις απόψεις τους, θεωρήθηκε ότι η χώρα μας ανήκει στην Ανατολή, με την έννοια ότι ο νεότερος πολιτισμός της, θεωρούμενος κατά πολύ διαφορετικός από τον αρχαιοελληνικό, εδραζόταν στον μυστικισμό, ο οποίος κυριαρχούσε και κυριαρχεί στην Ανατολή σε αντίθεση προς τον «ορθολογισμό», ο οποίος θεμελιώθηκε και έχει επικρατήσει στη Δύση. Αυτή η υπεραπλουστευμένη ανάλυση, η οποία γίνεται, δυστυχώς, αποδεκτή και από ομοεθνείς μας, κατά την καταγωγή, όχι μόνο είναι εσφαλμένη, αλλά και άκρως στρεβλωτική της ιστορικής πραγματικότητας, καθώς αδιαφορεί για την τρομακτική διαφορά τρόπου σκέψης και βιοτής των Ελλήνων, στην αρχή, και των άλλων ορθοδόξων λαών, στη συνέχεια σε σχέση με τους φορείς πολιτισμών και σκέψης της γεωγραφικής Ανατολής.

Η Εκκλησία τιμά κατά τη δεύτερη Κυριακή των νηστειών μεγάλο άγιό της, αλλά εν πολλοίς άγνωστο, τον Γρηγόριο Παλαμά. Με τη θεολογία του αυτός περί των ακτίστων ενεργειών του Θεού έδωσε απάντηση στη διαμορφούμενη τότε στη Δύση σχολαστική θεολογία, μετά την κυριαρχία εκεί των Φραγκογερμανών. Ο κυριότερος εκπρόσωπος της σχολαστικής θεολογίας, ο Θωμάς Ακινάτης, έζησε δύο γενιές πριν από τον άγιο Γρηγόριο. Δεν θα υπεισέλθω στις θεολογικές διαφορές, καθ’ ότι δύσκολος για μας τους πολλούς ο λόγος. Περιορίζομαι να επισημάνω δύο ουσιώδη θέματα, στα οποία αποκλίνουν σημαντικότατα οι ορθόδοξοι, δηλαδή η καθ’ ημάς Ανατολή, και οι δυτικοί. Το πρώτο είναι η μεγάλη διαφορά ήθους και αυτή οφείλεται στη διαφορά δόγματος. Όσο και αν οι σύγχρονοι καταφρονητές του θεολογικού λόγου χλευάζουν το δόγμα, ως ανούσιο κώδικα αποστεωμένων εντολών, η ιστορία διδάσκει ότι το ορθό δόγμα οδήγησε τους αποδεχόμενους αυτό σε υπέρτατο ήθος, ενώ το εσφαλμένο σε τρομακτικά εγκλήματα. Βέβαια οι ερμηνεύοντες υλιστικά την ιστορία χλευάζουν με απόψεις σαν κι αυτήν. Χλευάζουν, επειδή απαξιώνουν να μελετήσουν τον βίο και τα κείμενα των Πατέρων της Εκκλησίας και περιορίζονται να επισημάνουν τις αστοχίες αυτοκρατόρων και εκκλησιαστικών προσώπων, αστοχίες, που στη γλώσσα του Ευαγγελίου αποκαλούνται αμαρτίες. Οι Πατέρες της Εκκλησίας, ακολουθώντας το αιώνιο πρότυπο, τον Ιησού Χριστό διακρίθηκαν για τη θαυμαστή συνέπεια λόγων και έργων. Και αυτό ενοχλεί διαχρονικά τους άκρως ασυνεπείς δημαγωγούς πάσης φύσεως.

Παρασκευή 12 Μαρτίου 2021

Το Ελληνικό Έθνος ανακήρυξε την πολιτική του Ύπαρξη και Ανεξαρτησία την 1η Ιανουαρίου 1822 και όχι το... 1830...

Το Ελληνικό Έθνος
ανακήρυξε την πολιτική του
Ύπαρξη και Ανεξαρτησία
την 1η Ιανουαρίου 1822
και όχι το... 1830...

Της νομικού Μαρίας Βέργουmvergou1@yahoo.gr

ερευνήτριας Φιλοσοφίας

 

Διανύοντας το επετειακό έτος 2021, διακόσια χρόνια μετά την Εθνική μας Παλιγγενεσία, είναι ώρα να καταρρίψουμε κάποια ψέματα…


Οι Έλληνες ΔΕΝ περίμεναν το 1830, μια δεκαετία περίπου μετά την Επανάσταση για να γίνουν Κράτος.

Ήδη την 1η Ιανουαρίου του έτους 1822 και 1ου της Ανεξαρτησίας:


«ΕΝ ΟΝΟΜΑΤΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΔΙΑΙΡΕΤΟΥ ΤΡΙΑΔΟΣ

Το ελληνικόν έθνος, το υπό την φρικώδη οθωμανικήν δυναστείαν, μη δυνάμενον να φέρη τον βαρύτατον και απαραδειγμάτιστον ζυγόν της τυραννίας και αποστείσαν αυτόν με μεγάλας θυσίας,

κηρύττει σήμερον διά των νομίμων παραστατών του, εις Εθνικήν συνηγμένων Συνέλευσιν, ενώπιον Θεού και Ανθρώπων

 την πολιτικήν αυτού ύπαρξιν και ανεξαρτησίαν.

Εν Επιδαύρω την α΄ Ιανουαρίου έτει αωκβ΄ και α΄της Ανεξαρτησίας»

 

Έτσι το νέο Ελληνικό Κράτος της σύγχρονης Ιστορίας ιδρύθηκε την 1.1.1822.


Το 1822


Αυτή είναι η ημερομηνία της διακήρυξης της Εθνικής Ανεξαρτησίας στην Επίδαυρο, οπότε και ψηφίστηκε το ΠΡΟΣΩΡΙΝΟΝ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ, δηλαδή το πρώτο Ελληνικό Σύνταγμα.

Ορίστηκε δε ότι «η σφραγίς της διοικήσεως φέρει σημείον χαρακτηριστικόν την Αθηνά μετά των συμβόλων της φρονήσεως», ενώ ως χρώματα του εθνικού σημείου και των σημαιών της θάλασσας και της ξηράς ορίστηκαν το κυανούν και το λευκόν:


Τρίτη 9 Μαρτίου 2021

Πως η Μικρασιατική Καταστροφή καθόρισε την ελληνική πολιτική έναντι της Τουρκίας

Μετά την μικρασιατική εκστρατεία η ελληνική εξωτερική πολιτική οικοδομήθηκε επί ενός “αμυντικογενούς” πλαισίου, καθώς στόχευσε στην προστασία του ήδη συρρικνωμένου έθνους, το οποίο σταδιακά περιορίστηκε σε μεγάλο βαθμό στην ελληνική επικράτεια. Η Ελλάδα ορθά αποτέλεσε υπέρμαχο του εδαφικού status quo, ωστόσο η πολιτική ηγεσία προχώρησε σε μία λανθάνουσα σχετικοποίηση του ρόλου της χώρας στο διεθνές γίγνεσθαι. Αυτή η αντίληψη δημιούργησε μία συμπλεγματική οντολογία για το ειδικό της βάρος, τα μέσα που θα χρησιμοποιούσε, τις σχέσεις της με εταίρους στην ΕΕ και συμμάχους στο ΝΑΤΟ.

Επένδυσε σε ένα ιδεαλιστικής υφής στρατηγικό απόθεμα “κανονιστικής ισχύος”, το οποίο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της άρχουσας ελίτ, θα μπορούσε να της δώσει προστιθέμενη αξία σε ένα ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον το οποίο ιστορικοχρονικά και γεωγραφικά λειτουργεί υπό το βάρος καινοφανών αξιολογήσεων περί “δικαίου”. Αυτό εκ των πραγμάτων παραπέμπει έμμεσα ή άμεσα στο ψυχολογικό πεδίο χάραξης εξωτερικής πολιτικής, όπως το περιέγραψε ο Robert Jervis και στη διαμόρφωση ορθών ή λανθασμένων αντιλήψεων και προσδοκιών.

Το πεδίο της διεθνούς πολιτικής δεν αποτελεί ένα στατικό περιβάλλον αλλά μία αρένα ανταγωνισμού. Ο στόχος παραγωγής επιθυμητών αποτελεσμάτων προκύπτει, inter alia, από την πραγματική και όχι αληθοφανή ισχύ, παράμετρος που προϋποθέτει ουσιαστική και όχι λανθάνουσα εξισορρόπηση ισχύος όπως την προσδιόρισε ο Hedley Bull. Είναι παράγωγο των μέσων και της αποφασιστικότητας των εμπλεκομένων, της ικανότητας της κάθε οντότητας να επιβάλλει τη θέληση της σε μία άλλη ή και της ικανότητας της να θέσει εθνικούς στόχους εντός ενός πλαισίου που να εξυπηρετεί, μεταξύ άλλων, συμφέροντα ισχυρών παικτών.

Σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής η παραγωγή επιθυμητών αποτελεσμάτων αποτελεί τον πρωτογενή στόχο της διαδικασίας αξιολόγησης εναλλακτικών επιλογών. Όπως, το θέτει ο David Baldwin «η άσκηση εξωτερικής πολιτικής εξωτερικεύει μία συμπεριφορά με βάση τους στόχους που έχουν τεθεί». Η επίφαση εκλήφθηκε ως μία έκφανση της αντικειμενικής “πραγματικότητας” και οικοδομήθηκε επιχειρησιακά (άσκηση εξωτερικής πολιτικής-διπλωματίας) σε ένα νεφέλωμα ανιστόρητων προσδοκιών.

Η νοηματική οικοδόμηση ενός φαντασιακού πλέγματος αντιλήψεων προσέδωσε στη διεθνή δράση και επιλογές της χώρας ένα δονκιχωτικό στοιχείο. Μέσα από ένα πρίσμα στρεβλής αξιολόγησης των κινδύνων, ανικανότητας πρόβλεψης, υποβάθμισης των προκλήσεων, μίας παραμορφωτικής, πολυεπίπεδης διεργασίας που “εξορθολόγησε” το ρόλο της σε μία μινιμαλιστική βάση. Το γεγονός αυτό την οδήγησε σε μία φθίνουσα, πολύ-παρακμιακή πορεία, με τις επιλογές της να παραπέμπουν σε μία υποδόρια λογική παραίτησης.

Έλλειψη οράματος