Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΜΑΥΡΟΚΟΡΔΑΤΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΜΑΥΡΟΚΟΡΔΑΤΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Κυριακή 25 Ιουνίου 2017

Οι παραδοξολογίες μίας “παράδοξης κληρονομιάς”: Η απάντηση στους ανιστόρητους

Η παράνομη ΄"σημαία" του κατοχικού καθεστώτος στον Πενταδάκτυλο. Αυτό το απαράδεκτο θέαμα βλέπουν κάθε βράδι οι Ελληνοκύπριοι που διαμένουν στη Λευκωσία. Φωτογραφία Yannis Kolesidis for The New York Times, ANA-MPA

Γράφει ο Γιώργος Θ. Μαυρογορδάτος


Ωστε λοιπόν «η δικτατορία ξεπεράστηκε εύκολα και γρήγορα, ίσως γιατί υπήρξε ένα μικρό διάλειμμα δίχως μεγάλη σημασία»; Ετσι καταλήγει το άρθρο του Στάθη Ν. Καλύβα που έχει τίτλο «Μια παράδοξη κληρονομιά» (Καθημερινή 18-6-2017), αλλά αποτελεί το ίδιο μια πελώρια παραδοξολογία. Το μεγαλύτερο μέρος του άρθρου αναφέρεται στο τι θα είχε συμβεί ή δεν θα είχε συμβεί χωρίς τη δικτατορία. Πρόκειται για απλές υποθέσεις και εικασίες που δεν επιδέχονται, από τη φύση τους, ούτε απόδειξη ούτε αντίκρουση. Γι’ αυτό, δεν έχει κανένα νόημα να παραθέσει κανείς αντίθετες υποθέσεις και εικασίες. 

Το μόνο ενδιαφέρον είναι η κατηγορηματική κατάληξη του άρθρου: 
ότι η δικτατορία «ξεπεράστηκε εύκολα» ως «μικρό διάλειμμα δίχως μεγάλη σημασία». Το πρώτο ζήτημα που ξεπηδάει αυτόματα είναι βέβαια η Κύπρος. Σχετικά με την Κύπρο, το μόνο που απασχολεί τον Καλύβα είναι ότι το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974 [λανθασμένα αναφέρεται 1973] ήταν «θνησιγενές και άμεσα απότοκο του ελληνικού». Το ότι ακολούθησε τουρκική εισβολή και διχοτόμηση του νησιού δεν τον απασχολεί, παρά μόνο στο μέτρο που «η κυπριακή τραγωδία (…) κατέστησε δυνατή μια ριζική και άμεση λύση του “δημοκρατικού προβλήματος” της χώρας». 

Εδώ υπάρχουν δύο ενδεχόμενες προσεγγίσεις. Σύμφωνα με την πρώτη – ας την πούμε «παραδοσιακή» – εξαιτίας της δικτατορίας συντελέστηκε στην Κύπρο μια εθνική καταστροφή ανάλογη με τη Μικρασιατική (για την οποία εξακολουθούν ζωηρές διαμάχες και ουδείς διανοείται να τη χαρακτηρίσει «δίχως μεγάλη σημασία»). Καταστράφηκε ένα κομμάτι του Ελληνισμού και χάθηκε αμετάκλητα μια μεγαλόνησος εξίσου ελληνική με την Κρήτη, τον καιρό της δικής της ένωσης με την Ελλάδα (αν συνυπολογίσουμε το ποσοστό του μη ελληνικού πληθυσμού).

Σύμφωνα με τη δεύτερη προσέγγιση, για να πει κανείς ότι η καταστροφή της Κύπρου υπήρξε «δίχως μεγάλη σημασία» πρέπει να υιοθετήσει μια νέα, κολοβή εκδοχή του νεοελληνικού εθνικισμού ή και να τον εγκαταλείψει τελείως. Στην οπτική αυτή, οι Ελληνοκύπριοι δεν είναι πια «ομοεθνείς» και το Παγκύπριο Γυμνάσιο, που συμπληρώνει δύο αιώνες λειτουργίας, είναι απλώς «ελληνόφωνο» και όχι ελληνικό (όπως μου είπε πρόσφατα διευθύντρια ερευνών του ΕΙΕ). Ομως, αυτή η αναθεώρηση ή και εγκατάλειψη του παραδοσιακού εθνικισμού, η αναγκαστική προσαρμογή στη νέα πραγματικότητα, τόσο από τους Ελλαδίτες όσο και από τους Ελληνοκυπρίους, αποτελεί και στην περίπτωση αυτή μια ριζική αλλαγή που προκάλεσε η δικτατορία.