Το ιδιοκτησιακό καθεστώς των Νήσων του Αιγαίου
ΣΕΝΤΟΝΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΑΧΛΑΜΑΡΕΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΠΕΡΙ ΑΠΟΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΝΗΣΩΝ ΑΙΓΑΙΟΥ Η ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΚΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ.
Στη Συνδιάσκεψη του Λονδίνου, 13 Φεβρουαρίου 1914, οι Κυβερνήσεις των Μεγάλων Δυνάμεων αποφάσισαν να αναγνωρίσουν την κυριαρχία της Ελλάδας επί, «όλων των νησιών του Αιγαίου που έχουν καταληφθεί από αυτήν, με την εξαίρεση της Ίμβρου, της Τενέδου και του Καστελόριζου».
Ως εκ τούτου, το εν λόγω άρθρο αποτέλεσε την de jure αναγνώριση της ελληνικής κυριαρχίας επί του συνόλου των νησιών του Αιγαίου, καθώς επίσης και επιστροφή στην Τουρκία των νήσων Ίμβρου, Τενέδου και Καστελόριζου.
Περαιτέρω η ελληνική κυριαρχία επί των νησιών επιβεβαιώθηκε και επικυρώθηκε και από τη νομολογία του Διαρκούς Δικαστηρίου Διεθνούς Δικαιοσύνης της Χάγης στην «υπόθεση των Φάρων στη Σάμο και στην Κρήτη» το 1937.
Το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι τα νησιά, «είχαν ήδη αποκοπεί από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, με την πλήρη έννοια του όρου της αποκοπής, δηλαδή την εξαφάνιση κάθε πολιτικού δεσμού με αυτή… Η Σάμος πέρασε υπό την κυριαρχία της Ελλάδας με την Απόφαση των Δυνάμεων της 13 Φεβρουαρίου 1914».
Το καθεστώς των νήσων Λήμνου και Σαμοθράκης διέπεται από τη Σύμβαση της Λοζάνης για τα Στενά του 1923, η οποία αντικαταστάθηκε σε κάποια σημεία με τη Σύμβαση του Montreux του 1936.
Το καθεστώς των νήσων Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης της Λοζάνης του 1923 και το καθεστώς των Δωδεκανήσων διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων του 1947.
Η αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών Λήμνου και Σαμοθράκης- η οποία μαζί με την αποστρατιωτικοποίηση των Δαρδανελίων, της Θάλασσας του Μαρμαρά και του Βοσπόρου, καθώς επίσης και των τουρκικών νησιών Ίμβρου (Gokceada), Τενέδου (Bozcaada) και Λαγουσών (Tavcan), αρχικώς προεβλέπετο από τη Σύμβαση της Λοζάνης για τα Στενά του 1923, καταργήθηκε από τη Σύμβαση του Montreux του 1936 η οποία, όπως ρητώς μνημονεύεται στο προοίμιό της, αντικατέστησε στο σύνολό της την προαναφερόμενη Σύμβαση της Λοζάνης.
Το δικαίωμα της Ελλάδας να εξοπλίσει τη Λήμνο και τη Σαμοθράκη αναγνωρίσθηκε και από την ίδια την Τουρκία, όταν ο τότε Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Rustu Aras, απευθυνόμενος προς την Τουρκική Εθνοσυνέλευση με την ευκαιρία της κύρωσης της Συμβάσεως του Montreux, αναγνώρισε ανεπιφύλακτα το νόμιμο δικαίωμα της Ελλάδας να εγκαταστήσει στρατεύματα στη Λήμνο και τη Σαμοθράκη, με τις εξής δηλώσεις του:
"Οι διατάξεις που αφορούν τις νήσους Λήμνο και Σαμοθράκη, οι οποίες ανήκουν στη γειτονική μας και φιλική χώρα Ελλάδα και είχαν αποστρατιωτικοποιηθεί κατ' εφαρμογήν της Σύμβασης της Λοζάνης του 1923, επίσης καταργήθηκαν με τη νέα Σύμβαση του Montreux και αυτό μας ευχαριστεί ιδιαίτερα".
