«Αντιγόνη» του Σοφοκλή Αναζητώντας τις ρίζες- Κώστας Γεωργουσόπουλος

Ο μέγας εν ζωή σήμερα ευρωπαίος διανοούμενος Τζορτζ Στάινερ στο εξαντλητικό σε πλάτος και έξοχο σε βάθος πολυσέλιδο δοκίμιό του με τον τίτλο «Οι Αντιγόνες» (στα ελληνικά εκδόσεις Καλέντης) επιβεβαιώνει όσα μας εξέθεσε στους Δελφούς, στα πολύτιμα εκείνα συμπόσια για το αρχαίο δράμα που τα «έφαγε» η κρίση: πως ο ίδιος ως δυτικοευρωπαίος διανοούμενος ιδεολογικά ήταν με το μέρος του Κρέοντα, δεδομένου ότι η Δύση δημιούργησε και συντηρεί, όσο μπορεί, το Κράτος Δικαίου. Ελεγε λοιπόν ο Στάινερ πως, βεβαίως, θαύμαζε (και ζήλευε) την Αντιγόνη, αλλά δεν την καταλάβαινε. Πίσω από τη σκέψη του Στάινερ ορθώνεται η διαπίστωση του μεγάλου φιλοσόφου της Δύσης, του Εγελου, που στη «Φιλοσοφία της Ιστορίας του» και στο πρώτο κιόλας κεφάλαιο στηρίζει τη θεωρία του πως στο έργο του Σοφοκλή συγκρούονται δύο Δίκαια. Και, βεβαίως, αυτό χαρακτηρίζει το τραγικό, διότι αλλιώς θα είχαμε να κάνουμε με κάποιο αστυνομικό ή δικαστικό δράμα!! Με έναν από τους δύο αθώο ή ένοχο! Μ' αυτές και παραπλήσιες απόψεις η «Αντιγόνη» του Σοφοκλή έγινε καταγωγικό κείμενο Παιδείας σ' όλη τη δυτική κουλτούρα του Διαφωτισμού. Συχνά έφτασε να χαρακτηριστεί η ηρωίδα σχεδόν χριστιανικής ηθικής πρότυπο, παραπέμποντας στους μάρτυρες και τους αγίους που θυσιάζονταν στις αρένες με τα λιοντάρια υπερασπιζόμενοι το δίκαιο του Θεού εναντίον του Ρωμαϊκού Δικαίου. Ιστορικό δυτικό ανάλογο η Ζαν Ντ' Αρκ! Πάνω σ' αυτά τα μονοπάτια το θέατρο έχει να παρατάξει δεκάδες Αντιγόνες, από τον Ανούιγ έως τον Νότη Περγιάλη, τον Μπρεχτ και τον Χέντερλιν.

Ο εξαίρετος ήχος της Επιδαύρου οφείλεται στην μοναδικότητα της Ελληνικής γλώσσας

Η εξαίρετη ακουστική για την οποία το Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου είναι διάσημο, οφείλεται στα πέτρινα εδώλια του (στα καθίσματα των θεατών), καθώς το σχήμα και η διάταξή τους είναι ιδανικά για το φιλτράρισμα των θορύβων χαμηλής συχνότητας, καταδεικνύει η έρευνα ειδικών επιστημόνων.

Ήδη από τον 1ο π.Χ αιώνα, ο Ρωμαίος αρχιτέκτονας Βιτρούβιος θαύμαζε το πώς οι αρχαίοι Ελληνες είχαν διαρυθμίσει τα καθίσματα της Επιδαύρου «σύμφωνα με την επιστήμη της αρμονίας» για να ακούγονται καθαρότερα οι φωνές των ηθοποιών. Ακόμα και ο παραμικρότερος ψίθυρος στη σκηνή του θεάτρου ακούγεται πεντακάθαρα στις τελευταίες θέσεις σε απόσταση 60 μέτρων.

Εκτός από τις αρχαίες πηγές, «σύγχρονες ακουστικές έρευνες αποδεικνύουν ότι στα αρχαία θέατρα έχουν εφαρμοστεί βασικές αρχές σχεδιασμού που εξασφαλίζουν ηχοπροστασία, ακουστική ζωντάνια, διαύγεια και καταληπτότητα του θεατρικού λόγου. Μια από τις βασικότερες αρχές είναι η ενίσχυση της φωνής με έγκαιρες, θετικές ηχοανακλάσεις επάνω σε στοιχεία του θεάτρου (δάπεδο ορχήστρας, πρόσοψη κτιρίου σκηνής, λογείο), για την εξασφάλιση ενός φυσικού, αυτοδύναμου (παθητικού) μεγαφώνου, που αναπληρώνει τις ενεργειακές απώλειες, κυρίως στα υψηλότερα καθίσματα του κοίλου».

Oι υπολογισμοί τους έδειξαν ότι οι κλιμακωτές θέσεις του θεάτρου λειτουργούν ως ηχητικό φίλτρο, καθώς το σχήμα τους είναι ιδανικό για να καταστέλλει τους ήχους χαμηλής συχνότητας, κύριο συστατικό του θορύβου. Η διάταξη των θέσεων, που θυμίζει τα πάνελ ηχομόνωσης σε σχήμα αβγοθήκης, φιλτράρει τις συχνότητες κάτω από 500 Hertz, όπως το μουρμούρισμα του κοινού και το θρόισμα των φύλλων. Η εξασθένιση των χαμηλών συχνοτήτων επιτρέπει να ακούγονται πλουσιότερες οι φωνές των ηθοποιών, που αποτελούνται κυρίως από υψηλές συχνότητες. Η αφαίρεση των χαμηλών τόνων από τις φωνές δεν δημιουργεί πρόβλημα, καθώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να συμπληρώνει τις συχνότητες που λείπουν – ένα φαινόμενο που αξιοποιείται σε ηχεία μικρού όγκου τα οποία ακούγονται στο αφτί πολύ μεγαλύτερα.

Κωνσταντίνος Μπούρας: Επίδαυρος και πράσσειν ά-ΛογA

Σε μεταβατικές μεταιχμιακές εποχές πολιτιστικής παρακμής, σε εποχές ιδεολογικών-αισθητικών εκπτώσεων, οι καλλιτέχνες και οι δραματουργοί, ως ασφαλές βαρόμετρο κοινωνικοπολιτικών μεταβολών και διακυμάνσεων, επιδίδονται συνήθως σε αυτοκαταστροφικού τύπου ομοιοπαθητικές-δραματοθεραπευτικές απόπειρες, επιχειρώντας ίσως δια του ιδιοτύπου τούτου «βελονισμού» να αφυπνίσουν τα κοιμισμένα αντανακλαστικά μιας παραφουσκωμένης από την πλασματική «Αφθονία» οικουμένης.

Τον ρωμαϊκόν «άρτον και θεάματα» είναι δυστυχώς πάλι οφθαλμοφανώς επίκαιρο. Εδώ ο κόσμος καίγεται, η Φύση πυρπολείται, οι οικολογικές ισορροπίες διασαλεύονται, οι φυσικοί και ανθρώπινοι πόροι εξαντλούται δραματικά κι εμείς «των οικιών ημών εμπιπραμένων ημείς άδομεν».

Στον βωμό τού Κέρδους, ο αριστοφανικός Πλούτος μοιάζει αθώα καρικατούρα για προνήπια. Τα πράγματα έχουν φτάσει πολύ βαθύτερα. Το παράσιτο της σηψαιμίας έχει διαπιδύσει τον κοινωνικό ιστό μέχρι το κόκκαλο. Κι ακόμη «πλανόμεθα πλάνην οικτράν».

Αφορμή για αυτές τις πικρές σκέψεις, η πρόσφατη πυρκαγιά που κατέκαψε Υμηττό, Πεντέλη, Μέγαρα και γενικώς ό,τι είχε απομείνει από τα προηγούμενα θυελλώδη καλοκαίρια μας.

Όμως η αληθινή «πυρκαγιά», η πλέον επικίνδυνη, συντελείται στην Επίδαυρο εδώ και 25 συναπτά έτη (1/4 τού αιώνα)!!!

Η καταστροφή της Επιδαύρου

Από Απόστολος Διαμαντής

Πότε ένας λαός θα νιώσει ευτυχισμένος και ελεύθερος; Σύμφωνα με τον Νίτσε, όταν «…κατορθώσει να προσκολληθεί αδίστακτα στα διδάγματα ενός λαού για τον οποίο μπορούμε να πούμε πως είναι μεγάλη δόξα και σπάνια διάκριση να είναι κανείς μαθητής του: των Ελλήνων». Ρώτησε όμως ο Νίτσε την Μενδώνη, την Ευαγγελάτου, τον Μόσχο, τον Ρήγο και την Κιτσοπούλου;

Όχι. Αλλά και εάν τους ρωτούσε θα του απαντούσαν πως δεν δέχονται καθόλου διδάγματα από τον Αισχύλο και τους υπόλοιπους του αρχαίου ελληνικού δράματος. Τους θεωρούν πασέ. Και για το λόγο αυτό προτείνουν την διασκευή και την επικαιροποίησή τους.

Η διαδικασία καταστροφής της Επιδαύρου και γενικώς του κλασικού ρεπερτορίου άρχισε εδώ και 30 χρόνια περίπου, ως μεταφορά της σχετικής μόδας εξ΄ Αμερικής, της αποδόμησης συνολικά του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού. Ο οποίος δεν ταιριάζει καθόλου με την παγκόσμια ιδέα της συμπερίληψης των διαφορετικών φυλών και των διαφορετικών φύλων.

Είναι λευκές η Αθηνά και η Κλεοπάτρα; Είναι. Άρα θα πούμε πως είναι από την Αφρική. Και εν συνεχεία δεν θα ξαναδείξουμε τον Αγαμέμνονα, τον Ιππόλυτο, την Αφροδίτη, τον Άδμητο και τον Ορέστη ως στρέϊτ. Θα τους δείξουμε με queer κουλτούρα. Την Αφροδίτη να βιντεοσκοπεί ντυμένη ως ντιζέζ, όπως έκανε η Κατερίνα Ευαγγελάτου και τον βασιλιά Άδμητο ως Νεφερτίτη, όπως έκανε λίγα χρόνια πριν ο Θωμάς Μοσχόπουλος.

Θέατρο-"ντουντούκα" και παραστάσεις... "ροχάλες"!

Του Θανάση Κ. 

Πριν δέκα μέρες ανέβηκε μια "εκδοχή" της Κωμωδίας του Αριστοφάνη "Σφήκες" στην Επίδαυρο.

Ένα μέρος του κοινού φαίνεται πως εγκατέλειψε την παράσταση και έφυγε...

Κάποιοι στο τέλος αποδοκίμαζαν. 

Και φυσικά υπήρχαν κι άλλοι που χειροκροτούσαν. 

Μέχρις εκεί τίποτα το περίεργο. 

Όμως η κυρία που έγραψε την "παραλλαγή" της Κλασσικής Κωμωδίας και τη σκηνοθέτησε και έπαιζε η ίδια, στο τέλος της "παράστασης" βγήκε και τα "έχωσε" στο κοινό! 

Κι είπε, μεταξύ πολλών και "χαριτωμένων", ότι την κριτική τους να τη βάλλουν στον... "απ' αυτό" τους. 

Και ότι αυτή "καταγγέλλει, άρα υπάρχει"!

Δηλαδή κάνει Θέατρο για να καταγγέλλει και να ... φτύνει!

Θέατρο-"ντουντούκα"! Ή θέατρο-"ροχάλα"!

Το "θέμα" δεν ήταν αν "άξιζε" η παράσταση, ή γιατί η κυρία αυτή είπε όσα είπε. (Σκοπίμως δεν αναφέρω καν το όνομά της)

Αλλά το μέγεθος της (Πολιτιστικής) παρακμής και της σαπίλας που έφερε στην επιφάνεια. 

Έτσι ακριβώς: Πολιτιστική παρακμή και σαπίλα!

Και το πραγματικό ήθος όσων καμώνονται ότι "ποιούν ήθος" στο Θέατρο! 

 

* Πρώτα-πρώτα, όσοι ασχολούνται με το Κλασικό Θέατρο καλό είναι να κατανοούν το Νόημα! Τι θέλει να πει ο "ποιητής"... 

"Κλασικό" θεωρείται ένα έργο τέχνης όταν αποδεικνύεται "διαχρονικό". 

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ ΣΤΗΝ ΚΙΤΣΟΠΟΥΛΟΥ

Του Κώστα Χατζηαντωνίου 

Ας προσπεράσουμε για λίγο τα εν Επιδαύρω κατορθώματα, για τα οποία ασφαλώς δεν ευθύνεται η κ. Κιτσοπούλου, της οποίας το καλλιτεχνικό ύφος δεν ήταν άγνωστο ώστε να απαλλάσσεται ευθυνών το Εθνικό Θέατρο και το Φεστιβάλ Αθηνών ή, βεβαίως, η εποπτεύουσα υπουργός, η οποία συνεχίζει απτόητη το έργο της και μετά τον ανασχηματισμό (μόνη αμετακίνητη!), αφού αναγνωρίστηκε ευγνωμόνως η αιδήμων κάλυψη που παρέσχε στο γνωστό ζήτημα της διευθύνσεως του Εθνικού Θεάτρου. 

Ας τολμήσουμε να μιλήσουμε για τα ανέγγιχτα ιερά ονόματα της αρχαίας κωμωδίας και τον Αριστοφάνη που η τέχνη και η φιλολογία μας (δεξιά και αριστερή) θαυμάζει, όπως έχει μάθει να θαυμάζει ο νεοέλλην ό,τι αρχαίο κληρονόμησε, ακόμη και όταν η μία κληρονομιά είναι διαλυτική της άλλης. 

Τι κι αν ο Αριστοφάνης υπήρξε το ισχυρότερο εργαλείο μίσους κατά της δημοκρατίας (όπως τον χαρακτήρισε ο μέγας Νίτσε).

 Τι κι αν ήταν ο επιφανέστερος κήρυκας του πασιφιστικού ατομικισμού την εποχή που η Αθήνα δοκιμαζόταν από την σπαρτιατική εισβολή. 

Τι κι αν η αποδόμηση των αρχών της δημοκρατίας μέσω της κριτικής στη δημαγωγία (στον λαϊκισμό θα λέγαμε σήμερα), ήταν σε κοινή γραμμή με τους Λακεδαιμόνιους που δέχονταν να διακόψουν τον πόλεμο αν καταργούσαν οι Αθηναίοι το δημοκρατικό πολίτευμα. 

Τι κι αν οι επιθέσεις στον Σωκράτη συνετέλεσαν σε μια εικόνα που δεν είναι άσχετη με το κλίμα που οδήγησε αργότερα στην καταδίκη του. 

Τι κι αν οι λοιδορίες για το σύστημα λαϊκής δικαιοσύνης της αθηναϊκής δημοκρατίας (Σφήκες είναι εν προκειμένω οι ηλιαστές, οι δικαστές) υπονόμευσαν την πιο καίρια δημοκρατική δικλείδα ασφαλείας. 

Τι κι αν με τη Λυσιστράτη (ένα χρονικό του ολιγαρχικού πραξικοπήματος του 411 κι όχι απλώς μια φεμινιστική εξέγερση), η πρωταγωνίστρια, με την οποία ταυτίζεται πλήρως ο ποιητής, καταλαμβάνει την Ακρόπολη -παρά τη σθεναρή αντίθεση των ανδρών που προσπαθούν να φυλάξουν τη δημοκρατία-, για να αναγγείλει ένα πολιτικό πρόγραμμα που προβλέπει την εξάρθρωση της αθηναϊκής δημοκρατίας και άμεση ειρήνη, πάση θυσία, με την Σπάρτη (το πρόγραμμα δηλαδή που θα υλοποιηθεί, λίγο μετά, από την ολιγαρχία). 

Τι μ' όλα αυτά; 

Όλα επιτρέπονται στην κωμωδία.

 Να ξεσκάσουμε λίγο βρε αδερφέ. Άλλωστε ο δήμος των Αθηναίων κατ' επανάληψιν τον βράβευσε. Όλα επιτρέπονται, ειδικά όταν γίνονται με ταλέντο. Είναι επίτευγμα η σάτιρα. Όμως ας μη ξεχνάμε πως και όλα θεμελιώνονται πάνω σε ιδέες. Και οι ιδέες, πάντα, προοικονομούν νοοτροπίες, ήθος, αποφάσεις

. Σαν αυτές που κατέλυσαν το μεγαλύτερο πολιτικό επίτευγμα στην Ιστορία (έτσι δεν λένε;), την αθηναϊκή δημοκρατία.

 Όσο για τη σύγχρονη μεταπολιτευτική δημοκρατία, επειδή προφανώς, δεν μπορεί να γεννήσει έναν Αριστοφάνη (το κοινό ορίζει αισθητικά και την δράση και την αντίδραση), ας αρκεστούμε σε όσα μάλλον της αρμόζουν: στον Χάρρυ Κλυνν, τον Μάρκο Σεφερλή και -γιατί όχι- στην Λένα Κιτσοπούλου. Να γιατί (με την άδειά σας) όλα τούτα για το ζήτημα που ανέκυψε στο καυτό ελληνικό καλοκαίρι δεν μου φάνηκαν λόγος για οργή αλλά για ένα σαρδόνιο δροσιστικό χαμόγελο.

ΠΗΓΗ: https://www.facebook.com/100002533714802/posts/pfbid0S3MUQvUcnrpbce1GEFuQcTJymna6vtT9FmMrdojvjVkfPrVRgiwbQKMVCLdEvjy3l/

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Nικόλας Σπανός: Το Θέατρο ως Καθρέφτης μας

Ο σκηνοθέτης Νικόλας Σπανός στην πρώτη από τις πέντε συναντήσεις με γενικό τίτλο η ζωή ως Θέατρο συζητά για το θέατρο ως καθρέφτη της κοινωνίας μας σύμφωνα με την ρήση τoυ Μολιέρου.

 Αναφέρεται στην σχέση ηθοποιού και θεατή, την αρετή ως βεβήλωση, την ρήξη την περιπλάνηση και την επάνοδο.

___ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ & ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ___

του Διαμαντής Κούτουλας 

Εἶναι ἀδύνατον , σὲ ὅποιον ἔχει ἔστω καὶ στοιχειώδη γνώση τοῦ ἀρχαίου θεάτρου νὰ μὴν ἐντοπίσει τὶς ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ μεταξὺ τῆς ἀρχαίου Δράματος  καὶ τῆς χριστιανικῆς Θείας Λειτουργίας (ὅλων τῶν τυπικῶν, ἀνατολῆς καὶ δύσεως).

Συγκεκριμένα·

—οἱ χοροὶ τῶν ψαλτῶν 

ἀντιστοιχοῦν στὰ ΗΜΙΧΟΡΙΑ τοῦ Χοροῦ τῆς ἀρχαίας Τραγωδίας (ποὺ ἐκπροσωπεῖ τὸν Λαό)

—τὸ βυζαντινὸ τέμπλο 

παραπἐμπει στοὺς ΠΕΡΙΑΚΤΟΥΣ τῆς ἀρχαίας σκηνογραφίας (τῆς ὁποίας γενἀρχης ὑπῆρξε ὁ Σοφοκλῆς)

—ἡ αγία Τράπεζα 

ἀντιγράφει τὴν ΘΥΜΕΛΗ δηλ.τὸν βωμὸ —τάφο  τοῦ Διονύσου

—ὁ δεσποτικὸς θρόνος καὶ ὁ ἄμβων 

θυμίζουν τὸν ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΗΣ ΘΕΟ  καὶ τὸν ΑΓΓΕΛΟ {=ἀγγελιαφόρο} ἀντίστοιχα τῆς Τραγωδίας.

—τὸ σύνθρονο ἢ πρεσβυτέριο 

ποὺ ὑπῆρχε στοὺς πρωτοβυζαντινοὺς ναούς πίσω ἀπὸ τὴν ἁγία Τράπεζα (βλ. στὴ φωτό.Ἑκατονταπυλιανὴ Πἀρου)

 ἀντιγράφει ἀκριβῶς τὸ ΚΟΙΛΟΝ {=κερκῖδες} τοῦ ἀρχαίου θεἀτρου.

Βεβαίως ἡ Θεία Λειτουργία δέν ἀνάγεται στὸ ἀρχαῖο ἑλληνικὸ θέατρο, ἀλλὰ στά μεσανατολικὰ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ τῆς ἐποχῆς τοῦ χαλκοῦ , ὅπως γνωρίζουν οἱ λειτουργιολόγοι. 

Τὰ συμβόλαια ἐκεῖνα (ἑβραϊστί berith =διαθήκη) ἀποτελοῦντο ἀπὸ δύο μέρη :

Και τώρα τι κάνουμε;

Η έγνοια της μετριότητας είναι πώς θα σκοτώσει τον χρόνο. Ο σοφός προσπαθεί να εκμεταλλευτεί κάθε δευτερόλεπτο. Άρθουρ Σοπενχάουερ, 1788-1860, Γερμανός φιλόσοφος

Διαβάζουμε βιβλία, πολλά βιβλία...

Κάνουμε συντροφιά με το ραδιόφωνο, ακούμε μουσική...

Και ψυχοθεραπεία με θέατρο...

Κάντε ΚΛΙΚ στις εικόνες ή στους συνδέσμους που ακολουθούν, θα τα βρείτε εύκολα...

• ΤΑ ΡΑΔΙΟΦΩΝΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΙ ΟΛΟΥ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

• Η ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΩΡΕΣ

https://www.kasetophono.com/

• ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΕΙΝΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ...

Πηγές με δωρεάν ελληνικά ηλεκτρονικά βιβλία (free greek ebooks)

“Άκουσε ένα βιβλίο” – 30 κλασικά λογοτεχνικά έργα (audio-books)

Τους αρέσει να σκοτώνουν τον χρόνο τους περιμένοντας τον χρόνο να τους σκοτώσει. Σιμόν ντε Μπωβουάρ, 1908-1986, Γαλλίδα συγγραφέας

Αἰσχύλος καί Δημοκρατία

Φώτης Σχοινᾶς

1. Εἰσαγωγικές παρατηρήσεις

    Ὁ Αἰσχύλος θεωρεῖται ὁ πατέρας τῆς Ἀττικῆς τραγωδίας. Ἔχει γραφεῖ ὅτι «ὁ Αἰσχύλος εἶναι ὁ οὐσιαστικός δημιουργός τῆς τραγωδίας, ὁ Σοφοκλῆς ὁ ὥριμος ἐκφραστής της καί ὁ Εὐριπίδης ὁ ψυχρός ἐκτελεστής της».[i] Ὁ Αἰσχύλος ζεῖ, δημιουργεῖ καί γράφει στό πέρασμα ἀπό τόν 6ο στόν 5ο αἰώνα, ὅταν ἀφ᾿ ἑνός μέν εἶναι ζωντανές οἱ μνῆμες τοῦ ἀρχαϊκοῦ μύθου, ἀφ᾿ ἑτέρου δέ συγκροτεῖται, ἑδραιώνεται καί λειτουργεῖ ἡ νεαρή – ἀκόμη – Ἀθηναϊκή δημοκρατία. Εἶναι ἀκόμη χαρακτηριστικό ὅτι τήν ἴδια ἐποχή – πρῶτες δεκαετίες τοῦ 5ου αἰώνα, συγκεκριμένα ἀπό τό 490 π.Χ. ἕως τό 479 π.Χ. – διεξάγονται οἱ Μηδικοί πόλεμοι μέ τή νικηφόρο γιά τήν Ἑλλάδα ἐκβασή τους καί μέ τίς τεράστιες συνέπειες γιά τήν Ἀθήνα, ἡ ὁποία συνεπείᾳ τούτων μετατρέπεται ἀπό γεωργική-ἀγροτική πόλη σέ ναυτική δύναμη, ἑδραιώνεται ἡ δημοκρατία στό ἐσωτερικό της καί ἐξωτερικά τίθενται οἱ βάσεις τῆς ἡγεμονίας της.

     Ὑπάρχει στενός, αἰτιώδης σύνδεσμος μεταξύ Δημοκρατίας καί Τραγωδίας. Ἡ Τραγωδία ἀναπτύσσεται στό πρόσφορο ἔδαφος καί κλῖμα τῆς Δημοκρατίας. Ἐκτός αὐτῆς εἶναι ἀδύνατον νά ὑπάρξει. Ἡ βίωση τοῦ τραγικοῦ συνίσταται στήν ἀποδέσμευση ἀπό τήν κηδεμονία τοῦ θείου καί στήν ἀνάληψη τῆς εὐθύνης γιά τήν διαμόρφωση τῆς ἐγκόσμιας ἀνθρώπινης μοίρας ἀπό τόν ἄνθρωπο-πολίτη. Ὁ πολίτης παίρνει στούς ὤμους του τό πεπρωμένο του. Αὐτός εἶναι ὁ ὑπεύθυνος γιά τήν τύχη του. Συγχρόνως ὅμως γεννιέται ἔτσι καί ἡ σύγκρουση μέ τό θεῖον ἀφοῦ καί αὐτό διεκδικεῖ τήν ἁρμοδιότητα γιά τόν καθορισμό τῆς κοσμικῆς καί ἀνθρώπινης μοίρας. Ἀπό αὐτή τή σύγκρουση ἀναδύεται τό τραγικό καί ἡ ἀπό σκηνῆς παράσταση καί βίωσή του.

   Οἱ τραγικοί ἀγῶνες εἶναι θεσμοθετημένοι ἀπό τό Ἀθηναϊκό κράτος. Οἱ χορηγοί ἀλλά καί οἱ κριτές τῶν τραγικῶν ἀγώνων εἶναι μέλημα τῆς πολιτείας. Ἡ τέλεση τῶν τραγικῶν ἀγώνων κατά τίς Διονυσιακές ἑορτές τελοῦν ὑπό τήν μέριμνα τῆς πολιτείας. Οἱ τραγικοί ἀγῶνες ἀποτελοῦν παλλαϊκή γιορτή τοῦ Ἀθηναϊκοῦ δήμου καί τό θέατρο ἀποτελεῖ ἕνα κρατικό θεσμό πλάϊ στούς λοιπούς δημοκρατικούς θεσμούς–τήν Ἐκκλησία τοῦ Δήμου, τήν Βουλή τῶν Πεντακοσίων, τήν Ἡλιαία καί τά λοιπά Δικαστήρια. «Ἡ τραγωδία δέν εἶναι μονάχα μιά μορφή τέχνης, εἶναι ἕνας κοινωνικός θεσμός, πού εἰσάγει ἡ πόλη μέ τήν ἵδρυση τῶν τραγικῶν ἀγώνων, πλάι στά πολιτικά καί δικαστικά της ὄργανα».[ii]

Ραδιοφωνικό Θέατρο - Ομήρου Ιλιάδα ΕΡΤ - Τρίτο Πρόγραμμα - 24 ραψωδίες της «Ιλιάδας»

Ραδιοφωνικό Θέατρο - Ομήρου Ιλιάδα ΕΡΤ - Τρίτο Πρόγραμμα - 24 ραψωδίες της «Ιλιάδας»

Ομήρου Ιλιάδα - Ραψωδία Α 25-03-2012 ηχ2010 1-25

https://youtu.be/sF04qFvpDKs

Ομήρου Ιλιάδα - Ραψωδία Β 01-04-2012 ηχ2010 2-25

https://youtu.be/jT2-h1k7zyM

Ομήρου Ιλιάδα - Ραψωδία Γ 08-04-2012 ηχ2010 3-25

https://youtu.be/d_Tay7j2uvk

ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΤΟΥ ΣΟΦΟΚΛΗ- Ο μύθος εκρίθη ακατάλληλος για τους μαθητές...

ΑΥΣΤΗΡΩΣ ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 2016

Η Αντιγόνη είναι το δεύτερο από τα σωζόμενα έργα του Σοφοκλή. Το δίδαξε, το 442 π.Χ., κερδίζοντας την πρώτη νίκη. Στη νεότερη εποχή από τον μύθο της Αντιγόνης εμπνεύστηκαν αρκετοί ξένοι συγγραφείς. Ενδεικτικά αναφέρονται οι σύγχρονοι Ζ. Ανούιγ και Μ. Μπρεχτ.  

Ο Καστοριάδης έγραψε για το πολιτικό βάθος της Αντιγόνης: ΕΔΩ

Λιαντίνης - Αναρχία και Αντιγόνη του Σοφοκλή

Απόσπασμα από μάθημα του Λιαντίνη στο Μαράσλειο διδασκαλείο, κατά το διδακτικό έτος 1994-95.

Αντιγόνη --(ταινία) 

H Αντιγόνη είναι βραβευμένη ταινία του Γ. Τζαβέλλα παραγωγής 1961, βασισμένη στο ομώνυμο αρχαίο δράμα του Σοφοκλή με πρωταγωνίστρια την Ειρήνη Παππά.

ΗΛΕΚΤΡΑ (1991) Αμφι-Θέατρο

ΗΛΕΚΤΡΑ του ΣΟΦΟΚΛΗ .παράσταση του "Αμφι-Θεάτρου" από το Αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, το 1991.

Σκηνοθέτης: Σπύρος Ευαγγελάτος

Μετάφραση: Κ.Χ. Μύρης 

Μουσική: Νίκος Κυπουργός 

Λήδα Τασοπούλου (Ηλέκτρα) , Νικήτας Τσακίρογλου (παιδαγωγός) , Γιάννης Φέρτης (Ορέστης) , Σωτήρης Βάγιας (Πυλάδης) , Τιτίκα Βλαχοπούλου (Χρυσόθεμις) , Μάρθα Βούρτση (Κλυταιμνήστρα) , Θωμάς Κινδύνης (Αίγισθος) , Μαρία Διακουμάκου (κορυφαία) , Κάκια Ιγερινού , Μίνα Χειμωνά , Μαριάνθη Σοντάκη , Μαρία Αλβανού , Στέλλα Κρούσκα , Ζαχαρούλα Οικονόμου , Ελευθερία Ρήγου , Άννα Τσολακίδου , Ευτυχία Φαναριώτη , Φλώρα Φλεβά , Γιώτα Φωτοπούλου , Μαρίνα Ψάλτη.

Ήλεκτρα --(ταινία)

Η «Ηλέκτρα» είναι μια από τις γνωστότερες παραγωγές του Μιχάλη Κακογιάννη. Γυρίστηκε το 1962 και βασίστηκε στην ομώνυμη τραγωδία του Ευριπίδη. Υπήρξε υποψήφια για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας την ίδια χρονιά, ενώ κέρδισε το βραβείο καλύτερης κινηματογραφικής μεταφοράς στο Φεστιβάλ των Κανών.

Αντιγόνη --(ταινία)

H Αντιγόνη είναι βραβευμένη ταινία του Γ. Τζαβέλλα παραγωγής 1961, βασισμένη στο ομώνυμο αρχαίο δράμα του Σοφοκλή με πρωταγωνίστρια την Ειρήνη Παππά.

Η Αντιγόνη ζητάει από την αδελφή της Ισμήνη να θάψουν τον ετεροθαλή αδελφό τους Πολυνείκη. Η Ισμήνη αρνείται να παραβεί την απόφαση του νέου ηγεμόνα των Θηβών και θείου τους Κρέοντα, όμως η Αντιγόνη έχει πάρει την απόφαση της. Μερικές ώρες αργότερα ένας από τους φύλακες που φρουρούσαν το άταφο πτώμα, ανακοινώνει με τρεμάμενη φωνή στον Κρέοντα, ότι κάποιος έκανε σπονδές στον νεκρό και τον κάλυψε με σκόνη. Ο Βασιλιάς οργισμένος τον διώχνει. Ο φύλακας επιστρέφει μετά από μερικές ώρες έχοντας μαζί του την Αντιγόνη. 

ΠΑΙΖΟΥΝ: ΜΑΝΟΣ ΚΑΤΡΑΚΗΣ, ΜΑΡΩ ΚΟΝΤΟΥ, ΙΛΥΑ ΛΙΒΥΚΟΥ, ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΗΣ

ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ (1974) Μ.Κατράκης Α.Κατσέλη

Μια μεγάλη παράσταση του Εθνικού Θεάτρου που έκανε παγκόσμια περιοδεία και είχε παντού αποθεωτική υποδοχή. Η μαγνητοσκόπησή της έγινε το 1974 στην Ιαπωνία.

Παίζουν: Μάνος Κατράκης, Αλέκα Κατσέλη

Σκηνοθέτης: Τάκης Μουζενίδης

Σκηνικά -- Κοστούμια: Διονύσης Φωτόπουλος

Χορογραφία: Μαρία Χορς

Μουσική: Στέφανος Βασιλειάδης

Ποιητής : Σοφοκλής

Χορός : Θηβαίοι γέροντες

Πρόσωπα : Οιδίποδας,Τειρεσίας,Κρέων,Ιοκάστη,Άγγελος.Δούλος,Εξάγγελος.

Χώρος : Έξω από το παλάτι.

Η τραγωδία «Οἰδίπους Τύραννος» είναι έργο του Σοφοκλή. Η χρονολογία συγγραφής του έργου θεωρείται άγνωστη. Εικάζεται ότι παρουσιάστηκε τελικά για πρώτη φόρα το 428 π.Χ. 

Πολλοί κριτικοί, συμπεριλαμβανομένου και του Αριστοτέλη, θεωρούν τον Οιδίποδα Τύραννο ως την κορυφαία τραγωδία που έχει γραφτεί ποτέ. 

Βασίζεται στο Θηβαϊκό δραματικό κύκλο, ή κύκλο των Λαβδακιδών. Κεντρική ιδέα είναι η θέση πως ο άνθρωπος δεν μπορεί ποτέ να ξεφύγει από το πεπρωμένο του.

ΟΡΕΣΤΕΙΑ (1982) Θέατρο Τέχνης

Ο ΚΑΡΟΛΟΣ ΚΟΥΝ και το ΘΕΑΤΡΟ ΤΕΧΝΗΣ, στην μακρόχρονη παρουσία τους στα θεατρικά δρώμενα της Ελλάδας, παρουσίασαν θεατρικές αποδόσεις κειμένων του αρχαίου, νεοελληνικού, αλλά και παγκόσμιου δραματολογίου. Μια από αυτές είναι η παρουσίαση της Τριλογίας «ΟΡΕΣΤΕΙΑ» του ΑΙΣΧΥΛΟΥ στο Αρχαίο Θέατρο της ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ. 

Η πορεία του οίκου των Μυκηνών μετά την επιστροφή του ΑΓΑΜΕΜΝΟΝΑ είναι το νήμα που συνδέει και τα τρία μέρη. Η φρυκτωρία του ΑΡΑΧΝΑΙΟΥ μεταδίδει το μήνυμα της πτώσης της ΤΡΟΙΑΣ, η ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ ετοιμάζεται για την επιστροφή του βασιλιά και συζύγου της. 

Οι πολίτες του ΑΡΓΟΥΣ ανησυχούν και αυτοί με τη σειρά τους. Ο ΑΓΑΜΕΜΝΟΝΑΣ επιστρέφει θριαμβευτής, φέρνοντας μαζί του ως έπαθλο και την ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ. Το σχέδιο της ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑΣ ενεργοποιείται και, σε πολύ λίγο, ο ΑΓΑΜΕΜΝΟΝΑΣ και η ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ είναι νεκροί. Η βασίλισσα θριαμβολογεί. Για εκείνη και τον ΑΙΓΙΣΘΟ το τέλος είναι πολύ κοντά.

Τα παιδιά της και παιδιά του ΑΓΑΜΕΜΝΟΝΑ, ΗΛΕΚΤΡΑ και ΟΡΕΣΤΗΣ, σχεδιάζουν και πραγματοποιούν την τιμωρία. Το μητροκτόνο ΟΡΕΣΤΗ καταδιώκουν οι ΕΡΙΝΥΕΣ. Η λύτρωσή του έρχεται όταν ο θεός ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ αναλαμβάνει την ευθύνη της πράξης και η θεά ΑΘΗΝΑ τον αθωώνει στο νεοσύστατο δικαστήριο του ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ.

Σκηνοθεσία: ΚΑΡΟΛΟΣ ΚΟΥΝ

Μετάφραση: ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΑΛΤΙΝΟΣ

Μουσική: ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ

Σκηνικά-Κουστούμια: ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ

Μάσκες: ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΠΟΝΑΤΣΟΣ

Βοηθός Σκηνογράφου-Ενδυματολόγος: ΛΙΛΥ ΠΕΖΑΝΟΥ