Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2022

Κίρκεργκωρ, Λεβινάς και ορθόδοξη Πατερική Θεολογία (Μέρος 1ο)

από Δημήτρης Γ. Ιωάννου




Ο υπαρξισμός είναι ένα κίνημα που μεσουράνησε στην δυτική Ευρώπη το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα, αν και ο ιδρυτής του, ο φιλόσοφος Σέρεν Κίρκεγκωρ έζησε και δημιούργησε τον 19ο. Προέχει να μάθουμε σε τι το φιλοσοφικό αυτό ρεύμα είναι σύμφωνο με τον χριστιανισμό και σε τι διαφοροποιείται. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι αρκετοί από τους στοχαστές του ήταν χριστιανοί, και μάλιστα ο λουθηρανός Κίρκεγκωρ, που έγραψε όμως πολλά και για το αδύνατο της πίστης.

Ο Κίρκεγκωρ ήταν κατά της ιδρυματικής εκκλησίας, που άλλωστε πίστευε ότι είχε προδώσει τον ρόλο της, και ήταν υπέρμαχος της υποκειμενικότητας-το ξεχωριστό άτομο σχετίζεται και συνδιαλέγεται με τον Θεό του μεμονωμένα. Θα είχε ενδιαφέρον να μελετήσουμε λίγο την θρησκευτική σκέψη του Κίρκεγκωρ.

Ο Θεός γίνεται γενικά για τον υπαρξισμό η απόλυτη Υπόσταση- «υπόσταση» είναι το υποκείμενο, το άτομο, αυτό που δεν μπορεί να αναχθεί στο καθολικό, αλλά αποτελεί την μοναδικότητα. Όλοι οι υπαρξιστές φιλόσοφοι μίλησαν για αυτή την απόλυτη Υπόσταση, τον Θεό, ορισμένοι την αποδέχθηκαν, ορισμένοι την απέρριψαν. Για μερικούς, αυτή η «απόλυτη Υπόσταση» δεν είχε και τόσο μεγάλη σημασία, όπως για τον γερμανό φιλόσοφο Χάιντεγκερ, ο οποίος πίστευε ότι το λεγόμενο «dasein» μεριμνά πρωτίστως για το Είναι. Για τον Χάιντεγκερ το Είναι είναι μια βαθύτερη πραγματικότητα ακόμη και από τον ίδιο τον Θεό, αφού, αν ο Θεός υπάρχει, τότε υπάγεται και Αυτός στο Είναι.

Για τον Κίρκεγκωρ όμως δεν έχουν έτσι τα πράγματα. Ο Θεός είναι η απόλυτη πραγματικότητα, έναντι της οποίας οφείλει να προσδιοριστεί κάθε ανθρώπινη υποκειμενικότητα. Ο Θεός είναι η «Απόλυτη Υπόσταση»- και όχι το απόλυτο πρόσωπο. Δεν πρέπει να συγχέουμε τον υπαρξισμό με τον περσοναλισμό- η έννοια του «προσώπου» χαρακτηρίζει επακριβώς τον περσοναλισμό, ενώ αντιθέτως για τους υπαρξιστές αυτή είναι προβληματική. Αυτό ισχύει π.χ. για τον Χάιντεγκερ, για τον οποίο το «Dasein» διαφοροποιείται έναντι του προσώπου, καθώς είναι ερριμμένο στον κόσμο και μεριμνά για το Είναι.

Θα ήταν λάθος να ονομάσουμε και το υποκείμενο του Κίρκεγκωρ «πρόσωπο»- καθώς η πραγματικότητα της υπέρβασης, του παράδοξου και του απόλυτου πάθους είναι αυτά που το χαρακτηρίζουν. Ο Κίρκεγκωρ πάντως ξεκινά το φιλοσοφικό του εγχείρημα διαφοροποιούμενος από τον Χέγκελ, για τον οποίο αξία έχει το καθολικό, το γενικό, το απόλυτο Πνεύμα, που είναι κάτι το αντικειμενικό και το οποίο θα κατισχύσει στην Ιστορία. Έναντι του Χέγκελ αυτοπροσδιορίζεται ο Κίρκεγκωρ ως ο φιλόσοφος της ατομικότητας, του υποκειμενικού, αυτού που δεν μπορεί να ενταχθεί στο Γενικό, αυτό το οποίο δεν συμπεριλαμβάνεται στην αντικειμενική εγελιανή Ιστορία. Σημασία για τον Δανό φιλόσοφο έχει το μερικό, το μη αναγώγιμο σε ευρύτερες έννοιες, μαζί και το μοναχικό. Για τον Κίρκεγκωρ η υποκειμενικότητα είναι μοναχική, αποτραβιέται κανείς στον δικό του κόσμο, εφόσον η Γλώσσα αδυνατεί από ένα σημείο και πέρα να εκφράσει την μεμονωμένη υπόσταση, και ο άνθρωπος δεν γίνεται πια κατανοητός. Είναι μέσα σε αυτή την μοναχικότητα που συναντά ο άνθρωπος τον Θεό του.

Σάββατο 16 Οκτωβρίου 2021

π. Δημήτριος Μπαθρέλλος: Ηδονή και Οδύνη




Την Τρίτη 28 Νοεμβρίου 2013 ο π. Δημήτριος Μπαθρέλλος, (διδάκτωρ θεολογίας, διδάσκων στο ΕΑΠ) μίλησε με κεντρικό θέμα:

 Αμαρτία και αναμαρτησία και συγκεκριμένα για το δίπολο Ηδονής και Οδύνης με αναφορά στο έργο του Αγίου Μαξίμου του Ομολογητού και συζήτησε με τους παρευρισκόμενους.

ΠΗΓΗ: Antifono.gr 
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Σάββατο 28 Δεκεμβρίου 2019

''Η πτωχεία του Θεού''

"...Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος αναφωνεί: «Είδες πλούτο μέσα στην μεγάλη φτώχεια; ... Όλα πτωχείας εχόμενα, όλα πενίας γέμοντα, πως ούτε κλίνην, ούτε στρωμνήν είχεν, αλλά επί ξηράς ρίπτετο φάτνης».
Και συνεχίζει ο Ιερός Χρυσόστομος: «Πως ενώ είναι πλούσιος, έγινες πτωχός για εμάς; ... Ω πτωχεία που έγινες πηγή πλούτου! ω αμέτρητε πλούτε, που κρύβεσαι κάτω από το ένδυμα της πτωχείας! (Ο Χριστός) είναι ξαπλωμένος στην φάτνη, ενώ ταυτόχρονα σαλεύει την οικουμένη• είναι τυλιγμένος με σπάργανα, και συγχρόνως σπάει τα δεσμά της αμαρτίας»4.
Έτσι, Τον βλέπουμε να πεινά, να διψά, να κοιμάται, να δακρύζει, αλλά και να εμπαίζεται και να συκοφαντείται και τέλος να σταυρώνεται από τους αχαρίστους ευεργετημένους• αλλά και να ανασταίνεται τριήμερος εκ των νεκρών και να αναλαμβάνεται εις τους ουρανούς..."


 ptoxos theos
Του Σεβ. Μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης κ. Αθανασίου, Υπερτίμου και Εξάρχου Μακεδονίας


Χριστούγεννα! Πανηγυρίζουμε σήμερα το μεγάλο και παράδοξο θαύμα της Σαρκώσεως του Δευτέρου Προσώπου της Αγίας Τριάδος, του Υιού και Λόγου του Θεού. Γι’ αυτό και γεμάτοι θαυμασμό ψάλλουμε:
«Μέγα και παράδοξον θαύμα, τετέλεσται σήμερον! Παρθένος τίκτει και μήτρα ου φθείρεται• ο Λόγος σαρκούται και του Πατρός ου κεχώρισται. Άγγελοι μετά Ποιμένων δοξάζουσι, και ημείς συν αυτοίς εκβοώμεν• Δόξα εν υψίστοις Θεώ, και επί γης ειρήνη».
Και για να παρουσιάσει αυτήν την εν σαρκί επιδημία του Σωτήρος Χριστού στο ανθρώπινο γένος και στην ασθένεια του ανθρώπου, ο θεόπνευστος Απόστολος Παύλος χρησιμοποιεί ως πλέον κατάλληλη μία έκφραση. Και αυτή είναι η λέξη «πτωχεία».
«Γινώσκετε», γράφει ο θεοφόρος Απόστολος προς τους Κορινθίους της εποχής του, «την χάριν του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, ότι δι ὑμᾶς επτώχευσε πλούσιος ων, ίνα υμείς τη εκείνου πτωχεία πλουτήσητε»1, δηλαδή, «γνωρίζετε την γενναιοδωρία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού για χάρη σας, ότι, αν και ήταν πλούσιος, έγινε πτωχός, για να γίνετε εσείς πλούσιοι με την πτωχεία εκείνου».
Με τον τρόπο αυτό η άφατη φιλανθρωπία του πανοικτίρμονος Θεού αποκρύπτει το μεγαλείο της Θεότητός Του κάτω από την ανθρώπινη φύση και ο τέλειος Θεός ζει ως τέλειος άνθρωπος ανάμεσα στους ανθρώπους, με ταπείνωση και πτωχεία υλική, με σκοπό να πλουτήσει ο πάμφωτος άνθρωπος με αληθινό πλούτο: αρετές, φως και σωτηρία.

Πτωχός ο Θεός.

«Ο περιπατών επί πτερύγων ανέμων»2, καθώς ψάλλει ο Προφήτης Δαυίδ, «ο καθήμενος επί θρόνου δόξης» και υμνούμενος υπό των αγγελικών δυνάμεων γεννάται εν χρόνω, και με την θέλησή του γίνεται άνθρωπος «δια φιλανθρωπίαν», λόγω, δηλαδή, της αγάπης του προς το ανθρώπινο γένος.
Έτσι, λαμβάνει την ανθρώπινη φύση, προκειμένου να την θεραπεύσει από την αμαρτία, να την αγιάσει με την παρουσία του Αγίου Πνεύματος, να την ενώσει με την θεία φύση, να την δοξάσει με την ανάστασή Του και να την ανεβάσει με την ανάληψή Του, στα δεξιά του θρόνου της Θείας Μεγαλοσύνης.
Αυτός ο οποίος αναπαύεται επί των Χερουβείμ, ανακλίνεται ως βρέφος στην φάτνη των αλόγων. Και οι Μάγοι εξ ανατολών εξεπλήσσοντο, όχι από σκήπτρα και θρόνους, αλλά από την έσχατη πτωχεία.
Πόσο συγκινητικός είναι ο λόγος του ιερού υμνογράφου της Εκκλησίας: «Τι γαρ ευτελέστερον σπηλαίου; Τι δε ταπεινότερον σπαργάνων; εν οις διέλαμψεν ο της Θεότητος πλούτος»3.
Αυτός, εις τον Οποίον υποτάσσονται τα πάντα, υποτάσσεται στην Παναγία Μητέρα Του, η οποία διακονεί το σχέδιο της σωτηρίας του ανθρώπου. Υποτάσσεται ταυτόχρονα και στον κατά άνθρωπο προστάτην του, τον Δίκαιο Ιωσήφ.

Κυριακή 16 Ιουνίου 2019

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος : "Οὐ τό σπεῖραι ποιεῖ πατέρα μόνον..."

Δεν υπάρχει διαθέσιμη περιγραφή για τη φωτογραφία.

«Οὐ τό σπεῖραι ποιεῖ πατέρα μόνον, ἀλλά τό παιδεῦσαι καλῶς. Οὐδέ τό κυήσαι μητέρα εργάζεται, αλλά το θρέψαι καλώς […]. Οὐχ ἡ φύσις, ἀλλ’ ἡ ἀρετὴ ποιεῖ πατέρας».

Απόδοση:
«Δεν σε καθιστά πατέρα από μόνο του το να σπείρεις· αλλά το να μεγαλώσεις το παιδί σωστά. Ούτε σε κάνει μητέρα η εγκυμοσύνη, αλλά το να αναθρέψεις το παιδί σωστά […]. Πατεράδες δεν φτιάχνει η φύση, αλλά ο σωστός τρόπος ζωής».

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος (PG 54, 436).
.

Έγραφα το 1999, στο βιβλίο Θρησκευτικών της Γ΄ Λυκείου:
«Συχνά […] η εξάρτηση από τον γονιό φέρει το ευγενέστερο προσωπείο: το προσωπείο της αγάπης. Σε τέτοια περίπτωση όμως πρόκειται για μια “αγάπη” κτητική. Ο άλλος δεν αντιμετωπίζεται ως μια ξεχωριστή ύπαρξη, αλλά σαν ιδιοκτησία. Κι έτσι, αντί να είναι στόχος της διαπαιδαγώγησης η διαμόρφωση του νέου ανθρώπου σε ελεύθερη και αληθινή προσωπικότητα, είναι η διατήρηση αυτής της εξάρτησης. Στην παράδοση της Εκκλησίας αυτός ο κίνδυνος έχει επισημανθεί έντονα. Στο ευαγγέλιο π.χ. σημειώνεται ότι η γυναίκα ξεχνά τους πόνους του τοκετού όταν γεννηθεί το παιδί, “από τη χαρά της που έ φ ε ρ ε έναν άνθρωπο στον κόσμο” (Ιω. 16:21) – κι όχι επειδή λ.χ. “α π έ κ τ η σ ε” παιδί».

«Θέματα Χριστιανικής Ηθικής Γ΄ Γενικού Λυκείου» (1999-2016), σσ. 97-98.
Θ.Ν.Π. /16-6-2019.

ΥΓ: Η ζωγραφιά, από το:

Πέμπτη 2 Μαΐου 2019

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ : ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ 2019

Η εικόνα ίσως περιέχει: ένα ή περισσότερα άτομα, κείμενο και υπαίθριες δραστηριότητες

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ-ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ 2019


Σε ένα συγκλονιστικό κείμενο που περιλαμβάνεται στο βιβλίο του «Αργά βαδίζει ο Χριστός», ο νεοφανής άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς συνοψίζει την εντελώς και ουσιωδώς άθεη νοοτροπία του καπιταλιστή, ο οποίος κόντρα στο ρηθέν της Γραφής, υποστηρίζει ένα άλλο ρηθέν που λέει: «όλη η γη είναι δική μου».


«Έγώ άνέκαθεν αισθανόμουν βαθιά περιφρόνηση άπέναντι στούς άδύναμους καί πεινασμένους άνθρώπους, πού ζητούν μιά άλλαγή οικονομική καί νομική,ή όποία θά έδινε καί σ' αύτούς ψωμί καί δικαιώματα τόσα όσα έχει καί κάθε άριστοκράτης. Έπάνω σέ τί βασίζουν οί προλετάριοι αύτή τήν άπαίτησή τους; Στήν άνθρωπιά καί στό φυσικό δίκαιο; Έάν είναι σ' αύτά,τότε έχασαν τό παιχνίδι. Διότι θά ρωτούσα έγώ: Έπάνω σε τί βασίζουν τήν άνθρωπιά καί τό φυσικό δίκαιο; Έάν ή άνθρωπιά καί τό φυσικό δίκαιο είναι ή τελευταία αρχή την οποία επικαλούνται τότε εκείνοι πρέπει να πεθάνουν, διότι ή άνθρωπιά είναι νεότερη άπό τόν άνθρωπο καί τό φυσικό δίκαιο άσθενέστερο άπό τή φυσική δύναμη. Ό άνθρωπος ορίζει καί τό τί είναι ή άνθρωπιά καί τό τί είναι τό φυσικό δίκαιο. Καί έφόσον είναι έτσι, τότε έγώ έχω τή δική μου άνθρωπιά καί τό δικό μου φυσικό δίκαιο, βασισμένα επάνω στη δύναμή μου και στον πλούτο.
Κατ' αύτή τή δική μου άνθρωπιά,πάνω άπό τήν όποία έγώ δέν άναγνωρίζω άνώτερη άρχή, έγώ πρέπει νά ζώ, μά εκατοντάδες χιλιάδες προλετάριοι νά πεθάνουν άπό τήν πείνα, καί έγώ πρέπει νά ζώ καλά, μά έκατοντάδες χιλιάδες αύτών νά ζουν άσχημα.
(...)Έγώ δέν θέλω νά είμαι μισοχορτάτος, πόσο μάλλον πεινασμένος. Έγώ θέλω νά είμαι μόνο χορτάτος, μά θέλω νά είμαι χορτάτος άκόμα καί μέ τίμημα τήν πείνα σου καί τό θάνατο σου. Μού λείπουν τελείως οί λόγοι γιά τούς οποίους έγώ θά έπρεπε νά μοιράζομαι τή γή καί τό ψωμί μαζί σου. Καμία δύναμη δέν μέ σπρώχνει πρός αύτό, ούτε κάποια έξωτερική δύναμη μέ άναγκάζει. Σέ μένα τίποτα δέν λέει ότι ή γή είναι δική μας, ένώ όλα μοϋ λένε ότι ή γή είναι δική μου».

Εναντίον αυτής της νοοτροπίας που διαμόρφωνε την αντίστοιχη αφόρητη πραγματικότητα εξεγέρθηκαν με ειρηνικό τρόπο οι εργάτες την Πρωτομαγιά του 1886 στο Σικάγο, αντίστοιχες της οποίας εκδηλώθηκαν και στην πατρίδα μας μεταγενέστερα. Για να καταπνίξει την ειρηνική αυτή διαμαρτυρία εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων τότε, που υποστήριζε το «8 ώρες (βιοποριστικής) δουλειάς, 8 ώρες ύπνου, 8 ώρες ελεύθερου χρόνου», η «ευγενής» ιθύνουσα τάξη των ΉΠΑ κατέφυγε σε βία και άγρια καταστολή με όπλα με πραγματικές σφαίρες εναντίον του πλήθους, με αποτέλεσμα νεκρούς ανθρώπους. 

Η Ορθόδοξη Παράδοσή μας παρουσιάζει μια μοναδική ανεπιείκεια εναντίον της αποστέρησης του μισθού και της αδικίας στη διανομή του εισοδήματος. Η αδικία, όπως θα έλεγε και ο σύγχρονος γέροντας Παΐσιος ο αγιορείτης, δεν έχει καμιά δικαιολογία, διότι το ακόρεστο πάθος της πλεονεξίας δεν συνιστά δικαιολογία σε κανένα επίπεδο. Παραταύτα, το πιο διεφθαρμένο και άπληστο μέρος της κεφαλαιοκρατικής τάξης διασαλπίζει την απενοχοποίηση της κερδοσκοπίας σε βάρος του φτωχού συνανθρώπου, την οποία θεωρεί ως ...θεμιτή. Από κοντά και η αστοχριστιανική ψευδοθεολογία, πιστή στη γραμμή των Γραμματέων και Φαρισαίων της εποχής του Χριστού, «απενοχοποιεί» τον πλουτισμό, όταν ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος θα πει ότι «κάθε πλούσιος είναι είτε άνομος είτε γιος ανόμου».

Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός λέει, αντιθέτως, πολύ χαρακτηριστικά: «Όταν δεις κάποιον να πλουτίζει με αδικίες και να ευημερεί, να στενάξεις, να δακρύσεις. Διότι ο πλούτος αυτός προσθέτει σ' αυτόν τιμωρία...», ενώ ο άγιος των νεοελληνικών γραμμάτων Αλ. Παπαδιαμάντης θα προσθέσει: «Η πλουτοκρατία ήτο είναι και θα είναι ο μόνιμος άρχων του κόσμου, ο διαρκής αντίχριστος. Αυτή γεννά την αδικίαν, αυτή τρέφει την κακουργίαν, αυτή φθείρει σώματα και ψυχάς. Αυτή παράγει την κοινωνικήν σηπεδόνα. Αυτή καταστρέφει κοινωνίας νεοπαγείς».

Δευτέρα 24 Δεκεμβρίου 2018

Επιστολή προς Διόγνητον




Σε κάποια σχολεία, ο Σύλλογος Διδασκόντων αποφάσισε να μη γίνει ο εκκλησιασμός. "Δημοκρατικά", όπως αρμόζει στα πλαίσια της "πολιτικής ορθότητας", της μετανεωτερικής εποχής μας. 

Τους αφιερώνουμε την " Πρὸς Διόγνητον Ἐπιστολὴ"

(Εἶναι μία ἄγνωστης προελεύσεως ἀπολογητικὴ ἐπιστολὴ τοῦ 2ου αἰώνα. Ἀποτελεῖ ἕνα σύντομο κείμενο ποὺ συνήθως χαρακτηρίζεται ὡς ἐπιστολή, ἀλλὰ οὐσιαστικὰ ἀποτελεῖ πραγματεία. Ἡ πραγματεία αὐτή, παρὰ τὴν ἀποσιώπησή της μέσα ἀπὸ τὶς ἱστορικὲς πηγές, ἀποτελεῖ μία σημαντικὴ χριστιανικὴ μαρτυρία, ἡ ὁποία ἀπευθύνεται πρὸς κάποιο Διόγνητο, ὑποτιθέμενο ἢ τουλάχιστον ἄγνωστο πρὸς ἐμᾶς καὶ χαρακτηρίζεται ὡς λογοτεχνικὸς ἀδάμαντας.)

Επειδή βλέπω, φίλτατε Διόγνητε, ότι ιδιαιτέρως ενδιαφέρεσαι να μάθεις την πίστη των Χριστιανών και επιμελώς αναζητείς να πληροφορηθείς πάντα όσα σχετίζονται μ’ αυτήν· δηλαδή πώς θρησκεύουν και πώς παραβλέπουν αυτόν εδώ τον κόσμο και πώς καταφρονούν τον θάνατο και δεν εκτιμούν ούτε τους θεούς των ειδωλολατρών ούτε τηρούν τις παραδόσεις των Ιουδαίων, παρακαλώ τον Θεό να μου δώσει σύνεση να σου τα παρουσιάσω όλα αυτά σωστά ώστε και συ να γίνεις καλύτερος.

Την ματαιοπονία και απάτη των ειδωλολατρών και την πολυπραγμοσύνη και αλαζονεία των Ιουδαίων την κατενόησες και κατάλαβες ότι σωστά απέχουν οι Χριστιανοί από αυτά. Όμως το μυστήριο της θεοσέβειας των Χριστιανών μη περιμένεις ότι θα το μάθεις από κάποιον άνθρωπο.

Οι Χριστιανοί δεν ξεχωρίζουν από τους άλλους ανθρώπους στην γλώσσα ομιλίας, ούτε στις συνήθειες. Ούτε κατοικούν σε δικές τους ξεχωριστές πόλεις, ούτε χρησιμοποιούν κάποια γλωσσική διάλεκτο διαφορετική, ούτε ζουν με «περίεργο» τρόπο! Δεν έχουν επινοήσει κάποιο «παράξενο» τρόπο ζωής στηριγμένοι στην ανθρώπινη περιέργεια, ούτε και προΐστανται όπως μερικοί μιας ανθρώπινης διδασκαλίας. Κατοικούν σε ελληνικές ή βαρβαρικές πόλεις, όπως συνέπεσε ο καθένας, και διαβιούν με τις τοπικές συνήθειες και τον τρόπο ενδυμασίας και τροφής του κάθε τόπου ενώ συγχρόνως γίνεται φανερή η θαυμαστή και αξιοπρόσεκτη συμπεριφορά τους.

Ζουν στην δική τους ο καθένας πατρίδα αλλά ως πάροικοι. Μετέχουν σε όλα τα κοινά ως πολίτες και υπομένουν τα πάντα, όμως σαν να ήσαν ξένοι. Η ξενιτειά είναι πατρίδα τους και η πατρίδα τους ξενιτειά. Παντρεύονται όπως όλοι και γεννούν παιδιά αλλά δεν τα σκοτώνουν. Γήινοι άνθρωποι είναι αλλά δεν ζουν με ζωώδη τρόπο. Διαβιούν στην γη αλλά έχουν το πολίτευμα στον ουρανό. Υπακούουν στους κρατικούς νόμους αλλά με τον τρόπο ζωής τους ξεπερνούν τους νόμους. Αγαπούν τους πάντες έστω κι αν διώκονται από όλους. Αγνοούνται και κατακρίνονται από πολλούς, φονεύονται αλλά «ζωοποιούνται». Γίνονται φτωχοί από πεποίθηση και «πλουτίζουν» τους άλλους. Στερούνται σχεδόν των πάντων αλλά δίνουν σε όλους. Περιφρονούνται από τους ανθρώπους αλλά γίνεται δόξα γι’ αυτούς η περιφρόνηση. Συκοφαντούνται αλλά δικαιώνονται. Χλευάζονται και αυτοί ευλογούν. Υβρίζονται και τιμούν. Ενώ κάνουν το καλό, τιμωρούνται ως κακοί· όταν όμως τιμωρούνται χαίρουν γιατί έτσι αποκτούν την «ἐν Χριστῷ» ζωή. Οι Ιουδαίοι τους πολεμούν ως αλλόφυλους και οι ειδωλολάτρες τους διώκουν, και αυτοί που τους μισούν δεν μπορούν να προσδιορίσουν την αιτία της έχθρας τους.

Πέμπτη 2 Νοεμβρίου 2017

Εμπειρική δογματική του π. Ιωάννη Ρωμανίδη (Σχολιασμός Σεβ. Ιεροθέου Βλάχου +Βιβλιοπαρουσίαση +Βίντεο)


Ορισμός του δόγματος κατά τον δάσκαλο 
της Ορθοδοξίας π. Ιωάννη Ρωμανίδη

Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου

Οι Πατέρες των Οικουμενικών Συνόδων απεφάνθησαν για διάφορα δογματικά και κανονικά θέματα που είχαν ανακύψει στην εποχή τους. Τα δόγματα λέγονται όροι, διότι καθορίζουν τα όρια μεταξύ της αλήθειας και της πλάνης και εκφράζουν την αποκάλυψη του Θεού που δόθηκε στους Αγίους. Η ηθική-ήθος είναι η εφαρμογή του δόγματος, είναι το βίωμα που συνδέεται με το δόγμα και αναφέρεται στην όλη ζωή του Χριστιανού, αλλά και την ενότητα της Εκκλησίας.

Επομένως, υφίσταται πολύ στενή σχέση μεταξύ δόγματος και ηθικής, μεταξύ πίστεως και ζωής. Δεν μπορεί να υπάρξη διαχωρισμός μεταξύ αυτών των δύο. Αυτό θα εξετασθή στα επόμενα. Πρώτα θα δούμε την ουσία και σημασία του δόγματος και έπειτα την ουσία και σημασία της ηθικής.

Όταν εδώ γίνεται λόγος για δόγματα, δεν εννοούνται από πλευράς φιλοσοφικής, επιστημονικής, κοινωνιολογικής, θρησκευτικής, αλλά από πλευράς εκκλησιαστικής, θεολογικής. Γιατί δόγματα εντοπίζονται σε όλες τις ουμανιστικές και κοινωνικές οργανώσεις. Σημασία, όμως, έχει πώς η Εκκλησία, δια των Αγίων Πατέρων της, ομιλεί περί δογμάτων.

Τα δόγματα είναι οι αποφάνσεις των Αγίων Πατέρων στις Οικουμενικές Συνόδους, όταν αντιμετώπιζαν αιρετικές διδασκαλίες που αλλοίωναν την αποκαλυπτική αλήθεια. Προηγείτο μια αιρετική διδασκαλία για τον Χριστό, το Άγιον Πνεύμα, γενικά για τον Τριαδικό Θεό, γύρω από την θεολογία των Προσώπων της Αγίας Τριάδος και την θεία Οικονομία, δηλαδή την ενανθρώπηση του Δευτέρου Προσώπου της Αγίας Τριάδος, του Υιού και Λόγου του Θεού, και έπειτα οι Άγιοι Πατέρες συνέρχονταν σε Τοπικές και Οικουμενικές Συνόδους και οριοθετούσαν την Ορθόδοξη πίστη.

Κεντρικό πρόσωπο για το οποίο συζητούσαν οι Άγιοι Πατέρες ήταν ο Χριστός, στον οποίον ενώθηκαν η θεία με την ανθρώπινη φύση, ατρέπτως, ασυγχύτως, αχωρίστως, αδιαιρέτως. Οπότε, οι Άγιοι Πατέρες δεν έκαναν αφηρημένες φιλοσοφικές συζητήσεις για την Αγία Τριάδα.

Τρίτη 31 Οκτωβρίου 2017

π. Ιωάννης Ρωμανίδης 1927-2001: Αφιέρωμα στην ζωή και το Έργο του (+Βίντεο)


Αφιέρωμα, έρευνα Σοφία Ντρέκου 

Ένας από τους μεγαλύτερους Ορθόδοξους θεολόγους του 20ού αιώνα και ανακαινιστής της Ορθόδοξης Θεολογίας ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης, ίσως καί ο μέγιστος, διότι κατόρθωσε με το συγγραφικό έργο του, να φέρει την Ορθόδοξη θεολογία στο Λαό. Απεβίωσε 1η Νοεμβρίου αφήνοντας πίσω του πλούσιο θεολογικό και ιστορικό έργο. Η σημασία του θεολογικού του έργου (διδακτικού, συγγραφικού, αγωνιστικού) κάνει πολλούς μελετητές να μιλούν για εποχή προ και μετά τον π. Ρωμανίδη.

Αιωνία η μνήμη του † 

Περιεχόμενα:
  • Πρόλογος
  • π. Ιωάννης Ρωμανίδης, η ζωή του
  • Η ζωή του
  • Το έργο του
  • Εποχή προ και μετά Ρωμανίδη
  • Τί επανέφερε στον ακαδημαϊκό θεολογικό χώρο
  • Οι ετερόδοξοι
  • Βιβλιογραφία
★ Βίντεο: Ομιλεί ο ίδιος ο καθηγητής π.Ιωάννης Ρωμανίδης σε μάθημά του στους φοιτητές της θεολογικής σχολής με θέμα «Φράγκοι - Ρωμιοί και παιδεία» το 1984.

Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2017

Διδασκαλία περί της νοεράς προσευχής


Αυτά δεν σας τα εχω πει άλλη φορά. Αυτή είναι μια δική μου παράλειψις, κι ας πούμε δική μου υπευθυνότητα.

Η καρδιά του ανθρώπου είναι το κέντρον των υπέρ φύσιν, των κατά φύσιν και των παρά φύσιν κινήσεων. Τα πάντα ξεκινούν από την καρδιά. Εάν η καρδιά καθαρισθή, τότε οπτάνεται ο Θεός, βλέπουμε τον Θεό. Πώς θα Τον δούμε; Μήπως ο Θεός είναι άνθρωπόμορφος και έχει σχήμα ανθρώπινο για να Τον δούμε; Όχι. Ο Θεός είναι νοητός. Ο Θεός είναι Πνεύμα· και ως Πνεύμα απόλυτον βρίσκεται στο σύμπαν. Αλλά βρίσκεται και μέσα στην καρδιά του ανθρώπου, όταν αυτή γίνη δεκτικόν δοχείον. Και για να γίνη δεκτικόν δοχείον, πρέπει να γίνη καθαρή. Όχι να την πλύνουμε με νερό, αλλά να γίνη καθαρή από λογισμούς ακαθάρτους. Αλλά για να καθαρισθή η καρδιά πρέπει να πιή κάποιο φάρμακο. Το φάρμακο είναι η προσευχή.


Όπου πηγαίνει ο Βασιλεύς, διώκονται οι εχθροί και όπου πηγαίνει ο Χριστός, το Όνομά Του το Άγιον, φυγαδεύονται των δαιμόνων οι φάλαγγες. Και όταν εθρονισθή καλά – καλά μέσα ο Χριστός, τότε υπακούουν τα πάντα. Όπως ένας βασιλεύς που έχει κυριεύσει ένα κράτος και πάει να ενθρονισθή στην πρωτεύουσα και έχει καθυποτάξει όλους τους επαναστάτας προηγουμένως και έχει γεμίσει το κράτος από φαντάρους και όπλα, αφού καθησυχάσουν όλες οι εσωτερικές ανωμαλίες, τότε βασιλεύει τους υπηκόους με ειρήνη και αγαλλίασιν. Ο βασιλεύς τότε κάθεται εις τον θρόνον του και βλέπει τα πάντα υποτεταγμένα και τότε χαίρεται και αγάλλεται.

Τετάρτη 2 Νοεμβρίου 2016

Πατερική Θεολογία



Πρωτοπρ. Ιωάννου Σ. Ρωμανίδου (†)
Καθηγητού Πανεπιστημίου
Πρόλογος: Πρωτοπρ. Γεωργίου Δ. Μεταλληνού
Κοσμήτορα Θεολ Σχολής  Πανεπηστημίου Αθηνών

Επιμέλεια σχόλια: Μοναχού Δαμασκηνού Αγιορείτου

Περιεχόμενα

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΝ: ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ