Την τρίτη Κυριακή των νηστειών, στη μέση δηλαδή της Μεγάλης Σαρακοστής, προτίθεται στις εκκλησίες μας σε προσκύνηση ο σταυρός, εξ ου και Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, προς ανάψυξη και γλυκασμό των κεκμηκότων από τη νηστεία πιστών, όπως εξηγεί το συναξάριο του Τριωδίου
Από τα τέλη του 2ου αι., αλλά μπορεί και νωρίτερα, οι χριστιανοί κάνουν τον σταυρό τους. Για δύο χιλιάδες χρόνια η ίδια χειρονομία! Φωτ. SHUTTERSTOCK
Σταύρος Ζουμπουλάκης
Την τρίτη Κυριακή των νηστειών, στη μέση δηλαδή της Μεγάλης Σαρακοστής, προτίθεται στις εκκλησίες μας σε προσκύνηση ο σταυρός, εξ ου και Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, προς ανάψυξη και γλυκασμό των κεκμηκότων από τη νηστεία πιστών, όπως εξηγεί το συναξάριο του Τριωδίου. Με αφορμή τη μέρα αυτή, που πέρασε πριν από δύο εβδομάδες, θέλω να πω λίγα λόγια όχι για τη θεολογία του σταυρού, που δεν έχει αρχή και τέλος, αλλά για μια απλή, καθημερινή χειρονομία, για το σημείο του σταυρού, το σταυροκόπημα. Oποιος θέλει να σκεφθεί πάνω στη θεολογική σημασία του σταυρού μπορεί να προσφύγει στο βιβλίο του Γιούργκεν Μόλτμαν «Ο σταυρωμένος Θεός. Ο σταυρός του Χριστού ως θεμέλιο και κρίση της χριστιανικής θεολογίας» (Aρτος Ζωής, 2023). Για την ταπεινή χειρονομία του σταυροκοπήματος θα έχω αρωγό μου, σε τούτο το σύντομο σημείωμα, το βιβλίο του Γάλλου λειτουργιολόγου, ιερέα και εκκλησιαστικού συνθέτη Michel Wackenheim [Μισέλ Βακενέμ] «Le signe de croix. Un geste pascal dans la vie liturgique», Cerf/Patrimoines, 2021. Θα κάνω λόγο μόνο για το σημείο του σταυρού που σημειώνουν οι πιστοί πάνω στο σώμα τους και δεν θα αναφερθώ στη λειτουργική χρήση του από τους επισκόπους και τους ιερείς στη λατρεία και στα μυστήρια της Εκκλησίας.