ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΩΝ!

Του Αριστομένη Συγγελάκη 

Ο αγώνας της διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών παίρνει ευρύτερο χαρακτήρα και ενώνει ολόκληρο το Λαό και το Έθνος! Μετά την εξαιρετικά επιτυχημένη κινηματική υποδοχή του Προέδρου της Ο.Δ. της Γερμανίας στην μαρτυρική Κάντανο, τα σκληρά αλλά δίκαια λόγια που άκουσε ο κ. Στάινμαγιερ από τους επιζώντες της Κατοχής, την ανάρτηση του πανώ "Δικαιοσύνη κι Αποζημίωση", τα αγωνιστικά συνθήματα ("Δικαιοσύνη! Δικαιοσύνη!", "δεν υποχωρούμε αν δεν δικαιωθούμε") και την καταλυτική παρέμβαση του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Κισσάμου και Σελίνου κ. Αμφιλοχίου, η ανακοίνωση της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης δίνει μία ισχυρή ώθηση στον ιερό μας αγώνα!

Θερμά συγχαρητήρια στον Αρχιεπίσκοπο Κρήτης κ.κ. Ευγένιο Β' και τα μέλη της Ιεράς Συνόδου για την απόφασή τους αυτή! Ως Εθνικό Συμβούλιο είμαστε δίπλα τους για κοινές δράσεις διεκδίκησης, αναδεικνύοντας, μεταξύ άλλων, την προσφορά του κλήρου στον εθνικοαμυντικό και εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα! 

Ελπίζουμε ότι και η Εκκλησία της Ελλάδος θα προχωρήσει σε ανάλογη πρωτοβουλία, όπως έκανε και πριν περίπου 15 χρόνια.   Και αξιώνουμε η πολιτική τάξη της χώρας μας να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων!

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ:

"Ἡ Ἱερά Ἐπαρχιακή Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης συνῆλθε σήμερα, 18 Νοεμβρίου 2024, σέ Τακτική Συνεδρία στήν Ἕδρα της στό Ἡράκλειο, καί ἀσχολήθηκε μέ θέματα τῆς ἡμερήσιας διάταξης.

Μέ ἀφορμή τήν πρόσφατη ἐπίσκεψη στή Χῶρα μας, τοῦ κ. Φράνκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ, (Frank - Walter Steinmeir), Ἐξοχωτάτου Προέδρου τῆς Ὁμοσπονδιακῆς Δημοκρατίας τῆς Γερμανίας, ὅπου γιά τό θέμα τῶν ναζιστικῶν θηριωδιῶν, κατά τόν Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στήν Ἑλλάδα, δήλωσε, μεταξύ ἄλλων, ὅτι εἶναι “Λήξαν νοµικά” καί μέ ἀφορμή τήν ἐπίσκεψή του στή μαρτυρική Κάνδανο τῆς Κρήτης, ἡ Ἱερά Σύνοδος συζήτησε διεξοδικῶς γιά τίς ἐκτελέσεις, φρικτές καταστροφές, βιαιοπραγίες καί λεηλασίες ἀκόμη καί χώρων Θείας Λατρείας, τῶν Ναζί Γερμανῶν σέ ὅλη Κρήτη.

Ἡ Ἱερά Σύνοδος ἀποφάσισε:

1) νά συγχαρεῖ ἰδιαιτέρως τόν Σεβ. Μητροπολίτη Κισάμου καί Σελίνου κ. Ἀμφιλόχιο γιά τά ὅσα, εὐθαρσῶς καί μέ εὐγένεια, εἶπε γιά τή Ναζιστική κατοχή στήν Κρήτη, στόν Πρόεδρο τῆς Γερμανίας, κατά τήν ἐπίσκεψή του στήν μαρτυρική Κάνδανο, στίς 31 Ὀκτωβρίου 2024,

2) νά ἀπευθυνθεῖ σέ εἰδικούς ἐπιστήμονες γιά τή δημιουργία ἑνός «Κέντρου Μνήμης» γιά τήν πλήρη καταγραφή καί ἐνιαία συγκέντρωση τῶν ὀνομάτων τῶν θυσιασθέντων, κληρικῶν καί λαϊκῶν, σέ ὁλόκληρη τήν Ἑλλάδα καί δή στήν Κρήτη καί νά καταρτίσει ἕνα «κώδικα θυσιῶν» τῆς Γερμανικῆς κατοχῆς στή Μεγαλόνησο,

Ένας τέτοιος λαός υποδουλώνεται ποτές;

Βασίλης Λαμπόγλου

-Σαν σήμερα, του 1944 οι Γερμανοί κατακτητές  εκτέλεσαν όσους άρρενες βρήκαν στο Κακόπετρο Χανίων - ως αντιποινα για τον ασύρματο που έκρυβαν οι αντάρτες στα μέρη τους (σε μία σπηλιά)-.

23 στον αριθμο  και άλλους 61 στο διπλανό χωριό Μαλαθυρος και στη προσπάθεια τους έτυχε μεγίστης συνδρομής του χωροφυλακα Παπαγιαννάκη και των ανδρών του που φρόντιζαν για τον συνετισμο των μη συνεργασιμων  συμπατριώτων του.

Εμπνευστής  όλων των  των εγκλημάτων σε 109 χωριά της Κρήτης υπήρξε ο Χ. Μύλλερ(τον είχαν πιάσει αιχμαλωτο στο Νευροκόπι οι Έλληνες τον Απρίλη του '41,στη τρίτη φωτό, απόσπασμα από το κατηγορητηριο).

11 μήνες μετά τον Ιούλιο του 1945 και με "απελευθερωμένη"τη χώρα ,ο Νίκος Καζαντζάκης μαζί με τους πανεπιστημιακούς δασκάλους Ιωάννη Κακριδή και Ιωάννη Καλιτσουνάκη καθώς και τον φωτογράφο Κωνσταντίνο Κουτουλάκη, διέρχονται από τον Κακόπετρο Χανίων(φωτό 1).

Αποτελούν μέλη της επιτροπής που ο πρωθυπουργός, Πέτρος Βούλγαρης συγκρότησε για να καταγράψει τις θηριωδίες των Γερμανών στα χωριά της Κρήτης.

Την «Κεντρική Επιτροπή Διαπιστώσεως Ωμοτήτων εν Κρήτη» .

Πάνω στον δρόμο συναντούν τον Δεσποτάκη Κωνσταντίνο.

Οι Γερμανοί την 28-8-1944 είχαν σκοτώσει τέσσερα παιδιά του.

"Επιστρέφοντας από Κάντανο, στο δρόμο, προς Κακόπετρο", 

θυμάται ο Κ. Κουτουλάκης, 

"είδαμε στο πλάι του δρόμου να στέκει ένας χωρικός, να κρατεί ορθό ένα δοκάρι και να μάς κάνει νόημα να σταματήσουμε.

Άμα πλησίασε το αυτοκίνητο, έριξε το δοκάρι και σταμάτησε αναγκαστικά το αυτοκίνητο."

-Ήρθετε, λέει, να καταγράψετε για το αίμα που χύθηκε… έχετε κ’ επαέ να σημειώσετε κατιτίς…

-Τί;

-Τέσσερις γυιούς μου σκοτώσανε… 

Οι δυο τελευταίοι ήσανε δίδυμα… 

-Πώς σε λένε;

-Δεσποτάκη… μα επειδή είστε κουρασμένοι, περάσετε κι από το σπίτι να πάρετε ένα νερό… 

Το σπίτι του ήταν εκεί δίπλα σε μιαν κατηφοριά.

Μπαίνομε μέσα, τί να δούμε, ένα τραπέζι, μ’ όλα του Θεού τα καλά, και στη γωνιά μια γυναίκα μαυροφορεμένη μ’ ένα κοριτσάκι μικρό στην ποδιά της, να κάθεται να κλαίει…

-Ήντα ’ναι δά τουτανά; ήντα κλαις; 

Οι αθρώποι δεν ήρθανε για να τωσε χαλάσεις την καρδιά ντως.

Ελευτερωθήκαμε, για όχι;

Εξέχασές το;

Ετσά ’ναι η λευτεριά∙ σε μας ήλαχε να δώσωμε τα παιδιά μας… άλλος τα σπίθια ντου, άλλος ήδωκε τα λιόφυτά ντου… πως σου πόμεινε μόνο η κοπελιά, εγώ θα σου κάμω κι άλλους γυιούς…

-Εκεί είδα τον Καζαντζάκη να κλαίει.

Μέσα στ’ αυτοκίνητο μας ήλεγε κι ήκλαιγε ακόμη, είδετε; 

αυτή είναι η κρητική ψυχή, την ελευτερία την έχει θρησκεία…

Για μένα οι πατρίδες δεν είναι από εκεί που ερχόμαστε, είναι εκεί που πάμε.

 

Οι περισσότεροι τον ξέρουν ως ιδρυτικό μέλος και άτυπο ηγέτη του συγκροτήματος-κολεκτίβας Χαΐνηδες. 

Λιγότεροι γνωρίζουν ότι είναι φυσικός και μάλιστα διατέλεσε ερευνητής στο CERN.  Μουσικός, φυσικός ή απλά καλλιτέχνης;

 "Δεν ξέρω τι είμαι και ούτε με αφορά αυτό. Για μένα οι πατρίδες δεν είναι από εκεί που ερχόμαστε, είναι εκεί που πάμε. Δεν έχω δει ποτέ τον εαυτό μου για να ξέρω ποια ιδιότητα μπορώ να μου προσάψω. Και στον καθρέφτη να δω τον εαυτό μου, το δεξί είναι αριστερό και το αριστερό δεξί, άρα καμία σχέση δεν έχω με τον κύριο". 

Η μουσική δεν έχει ταμπέλες...

 Μεγάλωσα σε ένα μικρό χωριό που οι άνθρωποι τραγουδούσαν μερακλήδικα όλους τους σκοπούς, δηλαδή παρέες τραγουδούσαν από ταμπαχανιώτικα και λέγονται αλλιώς ρεμπετοκρητικά-, συρτά χανιώτικα από τη δυτική Κρήτη, κοντυλιές από την ανατολική Κρήτη, ψαλμούς, ρεμπέτικα, σμυρναϊκά, ευρωπαϊκούς σκοπούς, τανγκό κλπ. Δεν υπήρχαν δηλαδή ταμπέλες όπως λέμε σήμερα ατυχώς και ηλιθίως έντεχνο ροκ, κρητικά. Όλα αυτά έχουν απλώς κάποια βάση, ελάχιστη, αλλά περιγράφουν χονδροειδώς την κοινωνική και πολιτιστισμική ιδιαιτερότητα καιρών και τόπων."

 ...."Στην αρχή ήρθε ο Σκορδαλός, ο Μουντάκης, ο Ξυλούρης και ακόμα παλαιότεροι όπως ο Ροδινός, ο Μπαξεβάνης, ο μποέμ καρεκλάς (Αντώνης Παπαδάκης Έχω ανεβάσει σχετικό ντοκιμαντέρ). Αργότερα άρχισα να ξεχωρίζω αυτούς που μου άρεσε η ζωή τους -είναι βασικό αυτό για εμένα-. Ο Βαμβακάρης, ο Γιοβαν Τσαούς, ο Αντώνης ο Νταλκάς από τα παράλια της Μικράς Ασίας, η Ρίτα Αμπατζή, η Ρόζα Εσκενάζυ, ο Κανι Καρατζά από Τουρκιά, ο άραβας ουτίστας Φαρι ντε λάτρας. Τρελαίνομαι με τον Μπαχ και τον Μπετόβεν, μ' αρέσει ο Τζίμι Χέντριξ, ο Τζιμ Μορισσον, ο Τελόνιους Μονκ, ο Ταλιαδώρος ο ψάλτης, ο Τζονι Κας, ο Τάσος Χαλκιάς, ο Αλί Καν από το Πακιστάν, και άλλοι τόσοι... 

Οι Τουρκοκρήτες και η παρουσία τους στα παράλια της Μικράς Ασίας, μέσα από τις πηγές (Α΄ μέρος)

Εθνολογικός χάρτης της Κρήτης το 1861. Τούρκικος πληθυσμός με κόκκινα, Ελληνικός πληθυσμός με μπλε. Πηγή

Της Μαρίας Βεϊνόγλου* από τον νέο Ερμή τον Λόγιο τ. 7

Α΄

Λίγα πράγματα είναι γνωστά για τους Τουρκοκρήτες κι αυτά δεν ξεπερνούν χρονικά τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν, πλέον, με την κορύφωση του Κρητικού Ζητήματος, σχεδόν οι μισοί αναγκάστηκαν να εκπατρισθούν. Οι άλλοι μισοί παρέμειναν στην Κρήτη μέχρι το 1923, οπότε, σύμφωνα με τους όρους της Συμφωνίας της Λωζάννης, αντηλλάγησαν αναγκαστικά. Ελάχιστες αναφορές γι’ αυτούς από κει και πέρα. Ακόμα κι αυτές οι διεθνείς συμβάσεις-ακολουθήματα της Συμφωνίας Ανταλλαγής του 1923 (η 9η Δήλωση, η Σύμβαση της Αγκύρας του 1925, η Συμφωνία Αθηνών του 1926), μήτε που τους κατονομάζουν. Κι όμως, οι Τουρκοκρήτες αποτελούν το φάσμα που πλανάται και προβληματίζει όλα τα τραπέζια συζητήσεων εκείνης της εποχής… Αλλά και για την αρχική τους εγκατάσταση, έως το 1922, επί του μικρασιατικού εδάφους, δεν διαθέτουμε ξεκάθαρη εικόνα και, μολονότι οι πηγές μας παρέχουν αρκετά στοιχεία, αυτά δεν έχουν συνολικά εκτιμηθεί. Τι απέγιναν οι Τουρκοκρήτες; Ποιοι είναι και πού βρίσκονται σήμερα αυτοί των οποίων τη συνολική ιστορία κανείς δεν συσχέτισε με την τύχη του Μικρασιατικού Ελληνισμού; Ποια η δράση τους στα μικρασιατικά παράλια έως το 1922;

Η παρούσα εργασία επιθυμεί να συμβάλει σε μια σύντομη σκιαγράφηση των Τουρκοκρητών που εγκαταστάθηκαν στον μικρασιατικό χώρο, φιλοδοξώντας να παράσχει μιαν όσο το δυνατόν εναργέστερη εικόνα για την τύχη και τη δράση τους εκεί. Γνωρίζουμε ότι δεν θα είναι πλήρης, αλλά πιστεύουμε πως δεν θα αποκλίνει από την κατεύθυνση προς την οποία υποδεικνύουν οι ίδιες μας οι πηγές. Έτσι, ενώ θεωρήσαμε σκόπιμο να προτάξουμε τα απαραίτητα στοιχεία για τον εθνοτικό τους χαρακτήρα έως το 1922, κρίναμε απαραίτητο να αναφερθούμε και στον εξέχοντα ρόλο τους στις ιστορικές εξελίξεις στην Κρήτη, καθώς η κατανόησή του αποτελεί κλειδί για συμπεριφορές και στάσεις που εκδηλώνονται ακολούθως, ατομικά ή συλλογικά. Στο σημείο αυτό, χρησιμοποιήσαμε και υλικό που παρέσχε παλαιότερο δημοσίευμα του περιοδικού Άρδην (Ιαν.-Φεβ. 1998), ενώ για το επόμενο στάδιο, που αφορά την παρακολούθηση όσων Τουρκοκρητών μετοίκησαν στην Τουρκία, συμβουλευθήκαμε τον ελληνόφωνο Τύπο της Σμύρνης, το Α(ρχείο) Π(ροφορικής) Π(αράδοσης) του Κ(έντρου) Μ(ικρασιατικών) Σ(πουδών)και το Ιστορικό Αρχείο του υπουργείου Εξωτερικών. Στη δεύτερη περίπτωση, ομολογουμένως, ήσαν λιγότερο πολυσύχναστα τα μονοπάτια.

O εξισλαμισμένος Έλληνας πασάς και η μάχη του Λασιθίου

ΧΑΚ 

Τον Φεβρουάριο του 2018, όλοι οι Τούρκοι πολίτες ενημερώθηκαν από επίσημη κυβερνητική ιστοσελίδα, για τις πραγματικές γενεαλογικές τους καταβολές. Πολλοί για πρώτη φορά αντιλήφθηκαν ότι οι οικογένειές τους ήταν θύματα του οθωμανικού πολιτισμικού απανθρωπισμού, δηλαδή του εξισλαμισμού και της τουρκοποίησης. Αυτό είχε ξεκινήσει αιώνες πριν και είχε δημιουργήσει μυριάδες θυμάτων και ενδοοικογενειακών συγκρούσεων, όπως αυτή που κορυφώθηκε κατά τη Μάχη του Λασιθίου και θα περιγραφεί στη συνέχεια.

του Ιωάννη Αναστασάκη,

Η Μάχη του Λασιθίου έλαβε χώρα από 20 έως 30 Μαΐου του 1867 με το παλαιό Ιουλιανό ημερολόγιο που ίσχυε τότε, ενώ αντιστοιχεί από 03 έως 13 Ιουνίου με το νέο Γρηγοριανό που καθιερώθηκε στην Ελλάδα το έτος 1923. Η επέτειος της μάχης εορτάζεται την τελευταία Κυριακή του Μαΐου. Στη μάχη αυτή, το επιτιθέμενο στράτευμα ήταν μικτό, αποτελούμενο αφενός από το τουρκικό ασκέρι με αρχηγό και έχοντα το γενικό πρόσταγμα Ομέρ Πασά, αφετέρου από το αιγυπτιακό ασκέρι με αρχηγό τον Ισμαήλ Φερίκ Πασά. Ο τίτλος Φερίκ σημαίνει Υποστράτηγος ή Μέραρχος.

Σημαντικό γεγονός ήταν ότι και οι δύο αρχηγοί δεν ήταν ούτε Τούρκοι, ούτε Οθωμανοί εκ καταγωγής. Ο μεν Ομέρ Πασάς ήταν εξισλαμισμένος και εκτουρκισμένος Σερβο-Κροάτης που ως χριστιανός είχε το όνομα Μιχάλης, ο δε Ισμαήλ Φερίκ Πασάς ήταν εκτουρκισμένος και εξισλαμισμένος Έλληνας που είχε το όνομα Μανώλης, με καταγωγή από το Οροπέδιο Λασιθίου της ανατολικής Κρήτης.

Το μικτό αυτό τουρκο-αιγυπτιακό στράτευμα αριθμούσε περίπου 25.000 εκ των οποίων οι 3.000 ήταν ιππείς. Ήταν έμπειρο, ετοιμοπόλεμο και ήταν το ίδιο που είχε πολεμήσει στο Αρκάδι έξι μήνες νωρίτερα. Είχε δε ενισχυθεί από τις φρουρές άλλων περιοχών της κεντρικής και δυτικής Κρήτης όπου ήδη είχε καταπνιγεί η επανάσταση.

Κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων στο οροπέδιο Λασιθίου και συγκεκριμένα στις 23 Μαΐου 1867 έχασε τη ζωή του ο αρχηγός του αιγυπτιακού στρατεύματος ο Ισμαήλ Φερίκ Πασάς. Επισήμως, σύμφωνα με την «έκθεση πεπραγμένων» του αρχιστράτηγου Ομέρ Πασά, πέθανε λίγες μέρες αργότερα από μόλυνση που του προξένησε εχθρικό βόλι.

Κηδεύτηκε με τιμές, έχοντας τον τίτλο του υπουργού Στρατιωτικών της Αιγύπτου. Η προτομή του υπάρχει σήμερα στο Στρατιωτικό Μουσείο του Καΐρου και είχε ανεγερθεί κενοτάφιο προς τιμή του στο μουσουλμανικό νεκροταφείο επισήμων προσώπων στο Χιουνκιάρ Τζαμί του Ηρακλείου της Κρήτης, εκεί που σήμερα είναι το αρχαιολογικό Μουσείο.

Υπάρχουν βέβαια και δύο άλλες πιθανές εκδοχές για το θάνατο του Ισμαήλ Φερίκ Πασά. Αυτές έχουν σχέση με την καταγωγή του που ήταν, όπως προαναφέρθηκε, το χωριό Ψυχρό του οροπεδίου Λασιθίου. Κατά τη μία εκδοχή, αυτοκτόνησε όταν είδε το χωριό που γεννήθηκε και μεγάλωσε μέχρι 13 χρονών, να καίγεται και οι κάτοικοι να σφαγιάζονται.

Η άλλη εκδοχή είναι ότι δολοφονήθηκε με εντολή του αρχιστρατήγου Ομέρ Πασά, επειδή δεν φερόταν αρκετά σκληρά στους ντόπιους κατοίκους και ο Τούρκος αρχιστράτηγος φοβήθηκε ότι πιθανόν θα επηρεαστεί το ηθικό του στρατεύματος και η εξέλιξη της όλης επιχείρησης στο Οροπέδιο Λασιθίου και στην Κρήτη γενικότερα.

Ο εξισλαμισμένος αδελφός

Ο Ισμαήλ Φερίκ Πασάς είχε αιχμαλωτιστεί στην ηλικία των 13 ετών το 1823 μαζί με τους δύο μικρότερους αδελφούς του Αντώνιο και Ανδρέα. Οι Τούρκοι τους είχαν πουλήσει στα σκλαβοπάζαρα της Αιγύπτου. Ήταν ο Μανώλης, ο εξισλαμισμένος αδελφός του Αντώνιου Παπαδάκη, μεγάλου ευεργέτη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).

Ο Αντώνιος Παπαδάκης, σε ηλικία 10 ετών, είχε και αυτός πουληθεί σκλάβος στην Αίγυπτο. Η οικογένεια που τον αγόρασε, μετοίκησε αργότερα στην Κωνσταντινούπολη, από όπου ο Αντώνιος δραπέτευσε με την βοήθεια πιθανόν του Ρώσου Προξένου και διέφυγε στη Ρωσία. Εκεί τον «υιοθέτησε» ο Στούρτζα, μυστικοσύμβουλος του Τσάρου. Μετά την επιστροφή του στην Αθήνα, υποστήριζε εμπράκτως την Κρητική Επανάσταση με χρήματα και όπλα. Όταν έμαθε για το θάνατο του Ισμαήλ, φέρεται να δήλωσε με θλίψη: «με τα όπλα που έστειλα στην Κρήτη, σκοτώθηκε ο αδελφός μου».

ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ...

«Μήπως στην Κρήτη η ζωή παραέγινε φθηνή» - Το συγκλονιστικό άρθρο για τον φόνο της Αμερικανίδας βιολόγου

Η δολοφονία της Αμερικανίδας βιολόγου Suzanne Eaton στα Χανιά, έγινε η αφορμή για να τοποθετηθεί ένας Κρητικός, ο δρ. Παιδαγωγικής, συγγραφέας και ιστορικός ερευνητής Χάρης Στρατιδάκης. 

Το άρθρο, το οποίο έχει μοιραστεί από εκατοντάδες χρήστες στο διαδίκτυο και έχει γίνει viral, έχει τίτλο «Μήπως στην Κρήτη η ανθρώπινη ζωή παραέγινε φθηνή;» και δημοσιεύτηκε στο rethemnosnews.gr. 

O κύριος Στρατηδάκης καταγράφει μια σειρά από τραγικά περιστατικά στην Κρήτη και προσθέτει επικρίνοντας την κατάσταση στο νησί: «Και σ' άλλα μέρη της Ελλάδας συμβαίνουν τέτοια γεγονότα, πουθενά όμως δεν ακούστηκε ένας νέος άνθρωπος να σκοτώνει με τ' αυτοκίνητο μια επιστήμονα για να τη βιάσει. Πουθενά στην Ελλάδα δεν βλέπουμε να αντιμετωπίζονται οι ίδιες τροχαίες παραβάσεις με τη συγκαταβατικότητα που αυτό συμβαίνει στο νησί μας. Πουθενά στη χώρα μας οι βοσκοί δεν καταπατούν με την ίδια ευκολία τις γεωργικές περιουσίες, πουθενά δεν βάζουν τα πρόβατά τους να τρώνε το γρασίδι γύρω από πισίνες ξενοδοχείων, πουθενά αλλού δεν πυροβόλησαν πρώην νομάρχη και δεν ανατίναξαν το σπίτι του επειδή δεν τους έκανε τα χατίρια». 

Διαβάστε ολόκληρο το συγκλονιστικό του άρθρο:

Πριν από μια εικοσαετία, όταν εγώ και η γυναίκα μου ήμασταν μεσόκοποι, τής συνέβη ένα περιστατικό, στο οποίο δεν είχα δώσει μεγάλη σημασία. Χρειάστηκε να έρθει στο χωριό, όπου είχα εργάτες, με το ΚΤΕΛ και να κατέβει σε μια μυλοποταμίτικη διακλάδωση, απ’ όπου θα την παραλάμβανα με το αυτοκίνητο. Επειδή όμως αργούσα, πήρε τον δρόμο, περπατώντας όχι περισσότερο από ένα τέταρτο της ώρας. Όταν τη συνάντησα, ήταν έξαλλη που την είχα αφήσει μόνη. Από τη δεκάδα των «αγροτικοκτηνοτροφικών» αυτοκινήτων που είχε συναντήσει, όλοι σχεδόν οι οδηγοί τής είχαν κορνάρει, της είχαν κάνει άσεμνες χειρονομίες και -κάποιοι- όχι τυχαίες παρατιμονιές.

Σαμιώτισσα στην καταγωγή, μου ξαναθύμισε το περιστατικό εκείνο προ ημερών, όταν μάθαμε ότι μια εξηντάρα βιολόγος, που ερχόταν για πολλαπλή φορά στην Κρήτη για να πάρει μέρος σε επιστημονικό συνέδριο, είχε εξαφανιστεί και βρέθηκε δολοφονημένη και βιασμένη. Η αγανάκτησή μας, και όλων σχεδόν πιστεύω των συντοπιτών, έγινε μεγαλύτερη, όταν πληροφορηθήκαμε ότι ο δολοφόνος την είχε κτυπήσει επίτηδες δύο φορές με το αυτοκίνητό του, την είχε βιάσει σε ημιθανή κατάσταση, την είχε κλείσει στο πορτ μπαγκάζ και την είχε πετάξει σε μια γερμανική στοά, στην οποία ανακαλύφθηκε τυχαία.

Ερατοσθένη Καψωμένου "Η κρητική μαντινάδα: Η δομή, η αισθητική και η θεματολογία της"

Του Ερατοσθένη Καψωμένου 

Υπάρχει μια κατηγορία μαντινάδων που ξεχωρίζουν για τους απροσδόκητα πυκνούς συνδυασμούς λεκτικών σχημάτων: παρηχητικές επαναλήψεις, λογοπαίγνια, συμμετρικές και αντισυμμετρικές αντιθέσεις, αντιφατικές εκφράσεις και κλιμακώσεις παραστατικής έντασης: 

- Αλλά ‘λεγες κι άλλά ‘κανες κι άλλά ‘πες κι άλλα κάνεις, άλλα λογιάζεις κι άλλα λες κι άλλα στο νου σου βάνεις.

 
- Ανάθεμα σε ‘σέ κι εμέ και πάλι εμέ κι εσένα και πάλι σένα μοναχή και μή κακό σ’ εμένα. 

- Θέλεις με, θέλεις, θέλεις με, θέλεις με μα φοβάσαι, να μ’ αγαπάς δε μ’ αγαπάς, να μ’ αρνηθείς λυπάσαι. 

- Κλαίω πονώ, πονείς και κλαις, πονείς πονώ και κλαίω και καίγεσαι και καίγομαι κι αθρώπου δεν το λέω. 

To ενωτικό κίνημα του 1908 στην Κρήτη, οι διεθνείς αντιδράσεις και οι επιπλοκές του

Γράφει ο Γιώργος Λιμαντζάκης *

Αυτές τις μέρες συμπληρώνονται 109 χρόνια από την εκδήλωση του ενωτικού κινήματος που έφερε κοντύτερα την Κρήτη με την Ελλάδα (22 Σεπτεμβρίου 1908 κατά το παλιό ημερολόγιο, 6 Οκτωβρίου κατά το νέο), αν και η τελευταία χρειάστηκε τέσσερα ακόμη χρόνια για να αναγνωρίσει την ένωση (Οκτώβριος 1912). Ο κύριος λόγος για αυτό ήταν ο φόβος της τότε ελλαδικής ηγεσίας για τις αντιδράσεις της Τουρκίας, φόβος που πλέον εξέλιπε στα τέλη του 1912 λόγω της σύμπηξης βαλκανικής συμμαχίας εναντίον της (άμεσα με τη Βουλγαρία και έμμεσα με τη Σερβία και το Μαυροβούνιο), η οποία επικράτησε και πρακτικά επέφερε την «έξωσή» της από την Ευρώπη με τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-1913. Πριν όμως μπερδευτούμε περισσότερο, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Το Κίνημα των Νεότουρκων και η ανατροπή των ισορροπιών

Εικόνες της Κρητικής Τέχνης - Μέρος Α - Αρχείο ΕΡΤ

cretainfo

Σπουδαία ανακάλυψη: Στην Κρήτη τα πρώτα ίχνη βάδισης του ανθρωπίνου είδους (pics)

Σε μία σημαντική ανακάλυψη προέβησαν οι επιστήμονες από το πανεπιστήμιο της Ουψάλα: Το ανθρώπινο είδος φαίνεται ότι βάδισε για πρώτη φορά στην Κρήτη.

Οι επιστήμονες εντόπισαν ίχνη ηλικίας 5,7 εκατομμυρίων ετών στην περιοχή του Καστελίου στα Χανιά. Συγκεκριμένα, τα εντόπισε τυχαία το 2002 ο Πολωνός Παλαιοντολόγος Gerard Gierlinski και στη συνέχεια ο μαθητής του Grzegorz Niedzwiedzki άρχισε να τα μελετά συστηματικά και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι πιθανόν ανήκουν σε πρόγονο του ανθρώπου.

Η σκυτάλη της έρευνας πέρασε στην ομάδα του πανεπιστημίου της Ουψάλα που δημοσίευσε τα ευρήματα στο περιοδικό του οίκου Elsevier. Η έρευνα της ομάδας του πανεπιστημίου κατέληξε στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για δίποδη βάδιση κάποιου άγνωστου προγονικού είδους του ανθρώπου, που ζούσε πριν 5,7 εκατ. χρόνια. Έτσι, τα εν λόγω ίχνη θεωρούνται πλέον τα παλαιότερα που έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα.