Η Σιωπή Είναι Συνενοχή. Η Κυβέρνηση Παίζει με την Κυριαρχία

του Δημήτρη Τσαϊλά, Υποναυάρχου ε.α.

Τον Ιανουάριο του 1996, η Ελλάδα με την Τουρκία απέφυγαν μια ένοπλη σύγκρουση χάρη στη συμφωνία με τους Αμερικανούς «ούτε στρατεύματα, ούτε σημαίες, ούτε πλοία» (No troops, no flags, no ships). Ένας τακτικός ελιγμός που μας κράτησε μακριά από τον πόλεμο, αλλά μας κληροδότησε πέραν των γκρίζων ζωνών και μια αχίλλειο πτέρνα του κατευνασμού: τη λογική ότι η «αποκλιμάκωση» ισοδυναμεί με «άρνηση υπεράσπισης της κυριαρχίας».

Σήμερα, το ίδιο δόγμα επανέρχεται από την πίσω πόρτα. Όχι με φρεγάτες, αλλά με τουρκικά καΐκια που δρουν ως παραστρατιωτικές μονάδες. Και το ερώτημα είναι αμείλικτο: μήπως η Αθήνα ετοιμάζεται ξανά να θυσιάσει κυριαρχικά δικαιώματα στο όνομα της ηρεμίας;

Από το «Αβλαβής διέλευσης» στην Ενοχή της Κυβέρνησης

Όταν Έλληνες υπουργοί μιλούν για «αβλαβή διέλευση» τουρκικών αλιευτικών στα χωρικά μας ύδατα, δεν πρόκειται για γκάφα. Πρόκειται για επικίνδυνη πολιτική. Η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας είναι ξεκάθαρη: η αβλαβής διέλευση αφορά ναυσιπλοϊα ειδικά των πολεμικών πλοίων, όχι παράνομη αλιεία.

Με αυτή τη γλώσσα, η κυβέρνηση δίνει άλλοθι στην Άγκυρα και ανοίγει ρωγμές στη διεθνή μας θέση. Και ας μην κοροϊδευόμαστε: κάθε τέτοια «παραχώρηση» γίνεται προηγούμενο που αύριο η Τουρκία θα το παρουσιάσει ως δεδομένο.

Ένας Στόλος με Διπλή Σημαία

Ο τουρκικός αλιευτικός στόλος δεν είναι «επαγγελματικός κλάδος». Είναι κρατικά χρηματοδοτούμενη ισχύς, με ρόλο διπλό: να αδειάζει τις ελληνικές θάλασσες και να σπάει την αποτρεπτική ισχύ του Πολεμικού Ναυτικού.

ΠΟΥ ΘΑ ΚΡΙΘΕΙ Η ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ ΕΛΛΑΔΑΣ-ΤΟΥΡΚΙΑΣ.-ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

του Δημήτρη Τσαϊλά, Υποναυάρχου ε.α.

 Ο στρατηγικός ανταγωνισμός με την Τουρκία, απαιτεί επαγρύπνηση και προληπτική βελτίωση, παρά εφησυχασμό.

 

Ηαποφυγή καταστροφικών σφαλμάτων συχνά έχει μεγαλύτερη σημασία από την εξαιρετική ικανότητα. Η Ελληνική κυβέρνηση μπορεί να λάβει αυτήν την ιστορική αλήθεια καθώς περιηγείται στη σύγχρονη αντιπαλότητα με την Τουρκία, ιδιαίτερα σε τομείς της διπλωματίας, της στρατιωτικής στάσης και της περιφερειακής επιρροής. Τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία έχουν μακροχρόνιες διαφωνίες, ειδικά για τις θαλάσσιες ζώνες στο Αιγαίο Πέλαγος, τα δικαιώματα εξερεύνησης ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο και τις στρατιωτικές εντάσεις που προκύπτουν από την αντίστοιχη ένταξη τους στο ΝΑΤΟ.

Εφόσον η Ελλάδα, μπορεί να αποφύγει μεγάλα στρατηγικά λάθη -όπως η υπερβολική εξάρτηση από ξένες συμμαχίες, επικίνδυνες στρατιωτικές επιχειρήσεις ή οικονομική υπέρβαση- μπορεί να ξεπεράσει και να συναγωνιστεί την Τουρκία με την πάροδο του χρόνου, ιδιαίτερα σε τομείς όπου η Τουρκία μπορεί να κάνει λάθη.

Η Τουρκία, υπό τον Πρόεδρο Ερντογάν, έχει επιδιώξει κατά καιρούς επιθετικές, διεκδικητικές στρατηγικές -είτε μέσω στρατιωτικών εισβολών στη Συρία, αντιπαραθέσεων στην Ανατολική Μεσόγειο είτε με το χειρισμό της οικονομίας της- που έχουν συγκεντρώσει τόσο εγχώρια όσο και διεθνή κριτική. Για την Ελλάδα, μια στρατηγική αυτοσυγκράτησης, προσεκτικής οικοδόμησης συμμαχιών (ειδικά εντός ΕΕ και ΝΑΤΟ) και εσωτερικής εδραίωσης -και όχι επικίνδυνων κλιμακώσεων- θα μπορούσε να της επιτρέψει να διατηρήσει μια θέση ισχύος. Αν δεν δεσμευτεί υπερβολικά σε προκλήσεις ή στρατιωτικές κλιμακώσεις με την Τουρκία, η Ελλάδα θα μπορούσε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά αυτόν τον μακροπρόθεσμο ανταγωνισμό, περιμένοντας τις στιγμές που η Τουρκία θα σκοντάψει λόγω εσωτερικών ζητημάτων, περιφερειακής απομόνωσης ή υπερεπέκτασης. Εν ολίγοις, η αποφυγή μεγάλων σφαλμάτων είναι συχνά το κλειδί για τη νίκη στρατηγικών αντιπαλοτήτων.

Για την Ελλάδα, η διατήρηση της εστίασης στη μακροπρόθεσμη εθνική ισχύ, αφήνοντας την Τουρκία να εκτίθεται διεθνώς ή να σφάλλει θα μπορούσε να είναι η φόρμουλα νίκης στον συνεχιζόμενο ανταγωνισμό τους.

Από ελληνικής σκοπιάς, το ισοζύγιο λαθών στον στρατηγικό ανταγωνισμό με την Τουρκία είναι ένα κρίσιμο ερώτημα, ιδιαίτερα καθώς οι εντάσεις έχουν κλιμακωθεί τα τελευταία χρόνια για θέματα όπως τα θαλάσσια σύνορα, οι παραβιάσεις του εναέριου χώρου και η εξερεύνηση φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Ελληνική κυβέρνηση, αντιμετωπίζει την πρόκληση να διατηρήσει τις θέσεις της στο Αιγαίο και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, ενώ ακολουθεί την ολοένα και πιο διεκδικητική στάση της Τουρκίας.