Του Θανάση Κ. Μέρα που είναι δεν ήθελα να αντιδικήσω με την νέα μας Πρόεδρο της κα. Αικατερίνη Σακελλαροπούλου.
Της εύχομαι προσωπικά – όπως εύχομαι και σε όλους εσάς – Χρόνια Πολλά για την Πατρίδα μας.
Αναγκάζομαι, όμως, να παρατηρήσω τα εξής, για τον τηλεοπτικό της διάγγελμα “επί τη επετείω”:
* Πρώτον, δεν καταλαβαίνω τι θα πει “νέος πατριωτισμός”. Για την ακρίβεια, ξέρω ότι τον όρο τον χρησιμοποιούν συστηματικά όσοι – στην ουσία – αρνούνται τον Πατριωτισμό!
Μπορούμε να λέμε ότι ο Πατριωτισμός προσλαμβάνει διαφορετικό περιεχόμενο από εποχή σε εποχή. Αλλά δεν παύει να είναι Πατριωτισμός – όχι νέος ή παλιός – πατριωτισμός! Δηλαδή “αγάπη για την Πατρίδα”.
Και Πατρίδα είναι πάντα μια “αίσθηση κοινότητας” και μια “αίσθηση του ανήκειν”, ευρύτερη από την οικογένεια, τη φάρα τη φυλή και την επιτοπιότητα.
Η Πατρίδα όμως, αφορά ένα δεσμό ανάμεσά μας, πέρα από τα στοιχεία της ατομικής καταγωγής καθενός από μας.
Δεσμό ευρύτερο, συναισθηματικά φορτισμένο και ιστορικά ριζωμένο.
Το με ποιούς άλλους έχετε την ίδια γλώσσα, μοιράζεστε τα ίδια ήθη και έθιμα, τον ίδιο Πολιτισμό, την ίδια συλλογική ταυτότητα, ανήκετε στην ίδια ευρύτερη κοινότητα και έχετε την ίδια “αίσθηση του ανήκειν”.
Σας ενώνουν όλα αυτά για τα οποία είστε συλλογικά υπερήφανοι.
Και σας ενώνουν κοινοί κώδικες συμπεριφοράς.
Κοινές αξίες και κοινός Πολιτισμός.
Ό,τι δίνει “ηθική διάσταση” στα άτομα και τα κάνει “Πρόσωπα”.
* Δεύτερον: Όλα αυτά εξελίσσονται, ασφαλώς, αλλά διαμορφώνονται μέσα από αιώνες και αλλεπάλληλες γενιές: από τους αγώνες τους και τις συλλογικές εμπειρίες τους, και τους θριάμβους ή τις καταστροφές τους – ή ό,τι εβίωσαν συλλογικά ως “θριάμβους” ή ως “καταστροφές” – και τον Πολιτισμό που σώρευσαν, και τις αναμνήσεις που πέρασαν από γενιά σε γενιά και τη γλώσσα που εμπλούτισαν (ή φτώχυναν) και τα μνημεία Πολιτισμού που έφτιαξαν και τους καθόρισαν.
Κι αυτά όλα είναι πραγματικά και “φαντασιακά” ταυτόχρονα:
–Είναι πραγματικά, γιατί σμιλεύτηκαν μέσα σε ιστορικά – συχνά δραματικά γεγονότα – που χάραξαν το υποσυνείδητο των λαών από γενιά σε γενιά.
–Και είναι “φαντασιακά”, διότι όλο αυτό το συλλογικό πολιτιστικό υποσυνείδητο γέννησε μέσα από τη φαντασία των ανθρώπων μύθους και “εκδοχές” της Ιστορίας και Πολιτισμό που καθόρισε την Ταυτότητα των λαών.
Η Πατρίδα των νεοΕλληνων είναι διαφορετική από τις Πόλεις-πατρίδες των Αρχαίων Αθηναίων ή των Αρχαίων Σπαρτιατών.
Είναι ευρύτερη και έχει πολύ μεγαλύτερο ιστορικό βάθος.
–Αλλά εκείνοι είχαν τον “Παιάνα” τους, όπως εμείς έχουμε το “Τη Υπερμάχω” μας.
–Εκείνοι είχαν τις ενδο-ελληνικές συγκρούσεις τους, όπως κι εμείς έχουμε τις φαγομάρες μας.
–Εκείνοι, ενώνονταν προ κοινού εχθρού και νικούσαν – συνήθως πέρα από κάθε προσδοκία – πολύ περισσότερους.
Όπως ακριβώς κάναμε κι εμείς το 1821 και το 1912 και το 1940.
–Εκείνοι έμεναν όρθιοι, όταν όλοι οι άλλοι είχαν λυγήσει.
Όπως ακριβώς κάναμε κι εμείς, αρκετές φορές…
–Εκείνους τους ένωνε κοινή γλώσσα έναντι όλων των άλλων, όπως ακριβώς κι εμάς μας ενώνει η ίδια γλώσσα.
–Εκείνοι νοσταλγούσαν την γενέτειρά τους – το “σύνδρομο του Οδυσσέα” – και έκαναν τα πάντα για να επιστρέψουν στην Πατρίδα τους, όσο δύσκολο κι αν ήταν όσο κι αν τους είχε πικράνει – όπως ακριβώς κάνουμε κι εμείς.
