Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΠΑΠΑΓΙΩΡΓΗΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΠΑΠΑΓΙΩΡΓΗΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τρίτη 16 Απριλίου 2019

Η λατρεία των πραγμάτων και η σκλαβιά τους

Κείμενο: Κωστής Παπαγιώργης

Με την έλξη, τη λατρεία των πραγμάτων και τη σκλαβιά τους όλοι βρίσκουμε τον μπελά μας. Εκ παραδόσεως, όλα τα οχληρά κουσούρια τα ανακαλύπτουμε πρώτα στους γύρω μας. Τι έχει πάθει ο Μάκης με το αυτοκίνητό του και το προσέχει σαν νεογέννητο; Πώς ανέχεται ο Σάκης να έχει τόση εξάρτηση από την ενδυμασία του, από τα μικροαντικείμενα της δουλειάς του, από ένα ρολόι ή έναν αναπτήρα; Δεν πρόκειται για απλή φροντίδα, για ένα φαιμπλ, όπως λένε, που μυστηριωδώς συνδυάζεται με κάτι άψυχο, αλλά για θορυβώδη σκλαβιά που αγγίζει τα όρια της μανίας.  
Εντούτοις, ο «σκλάβος» -τουλάχιστον κατά τα φαινόμενα- δείχνει να απολαμβάνει και να χαίρεται. Όπως τα ανήλικα που δεν αποχωρίζονται την κουβέρτα «τους», κάθε αγαπημένο αντικείμενο πάει μαζί με το «μου» και το «του» ή το «της». Σε κάποια σύναξη ο ένας καταφθάνει με τη φοβερή κουστουμιά «του», η άλλη με τις τρομερές γόβες «της», ο γηραλέος με όλα τα συμπράγκαλα του καπνίσματος (τον καπνό «του», την πίπα «του», τον αναπτήρα «του»), η τάδε παρδαλή με τα βαθιά ντεκολτέ «της» και η ψωνάρα μες στα ακριβά «της» μανικετόκουμπα και τα φυτευτά της δόντια (χροιά ξεφλουδισμένου αμύγδαλου).
Στο δράμα του κατόχου, το κέντρο είναι η ταλαιπωρημένη επιθυμία που, για να σωθεί από την ελεύθερη πτώση στην πραγματικότητα, παραδίδεται σε λατρευτικές συμμαχίες, σε ένα δικό «της» κόσμο που αν της αφαιρεθεί, θα μοιάζει με τα κοκόρια πάνω στο χιόνι. Πηγή: www.lifo.gr
Στο δράμα του κατόχου, το κέντρο είναι η ταλαιπωρημένη επιθυμία που, για να σωθεί από την ελεύθερη πτώση στην πραγματικότητα, παραδίδεται σε λατρευτικές συμμαχίες, σε ένα δικό «της» κόσμο που αν της αφαιρεθεί, θα μοιάζει με τα κοκόρια πάνω στο χιόνι. Πηγή: www.lifo.gr
Στην περίπτωση που κάτι προσωπικό κι αγαπημένο χαθεί, ο απωλέσας γυρίζει τον κόσμο ανάποδα. Δεν μπορεί τάχα να το αντικαταστήσει με ένα άλλο πανομοιότυπο, όπως αντικαθιστούμε μια στιγμή με μιαν άλλη ή μια μπουκιά με την επόμενη; Ο τέως κάτοχος επιμένει: θέλω αυτό και μόνο, νιώθω σαν να έχασα το μισό εαυτό μου. Και πράγματι. Η κατοχή δεν ταυτίζεται με τη χρηστικότητα, με την αντικειμενική αξία του πράγματος, κάθε εξορθολογισμός απορρίπτεται· απεναντίας του προσδίδει αξία προσώπου, έμψυχου, σάμπως ο εαυτός του να έχει μοιραστεί σε όλα τα κτήματά του συγκροτώντας μαζί τους όμαιμη οικογένεια.  

Σάββατο 24 Νοεμβρίου 2018

Ευχαριστούμε Κωστή Παπαγιώργη

Του Σπύρου Κουτρούλη

Αρδην τ.96

Η αποδημία ενός στοχαστή μας δίνει την ευκαιρία να αποτιμήσουμε συνολικά το έργο του και να αξιολογήσουμε το τι κόμισε τελικά στην πνευματική μας ζωή.
Για τον Κωστή Παπαγιώργη ίσως δεν ήταν αναγκαίο κάτι τέτοιο, γιατί ήδη είχε κερδίσει μια καθολική αναγνώριση, που με τον θάνατό του επιβεβαιώθηκε.
Μέσα από το τεράστιο και έγκυρο μεταφραστικό έργο του, το πλούσιο δοκιμιακό του έργο, τις συνεργασίες σε διάφορες εφημερίδες και έντυπα, κερδίζει τον τίτλο ενός ακαταπόνητου και γόνιμου στοχαστή, μεγάλης παιδείας. Επιπλέον αποδεικνύει ότι στην χώρα μας σημαντικός και ενδιαφέρον δοκιμιακός λόγος γράφεται συνήθως εκτός της ακαδημαϊκής κοινότητας.
Ο Παπαγιώργης μετάφρασε σπουδαία και σημαντικά κείμενα του φιλοσοφικού λόγου, που απαιτούν όχι μόνο μια πολύ καλή και σε βάθος γνώση των γλωσσών που χρησιμοποιεί, αλλά και μια άρτια γενική και ειδική παιδεία. Έργα όπως το «Είναι και το Μηδέν» του Ζ.Π.Σάρτρ, οι «Σκέψεις» του Πασκάλ, οι «Λέξεις και τα Πράγματα» του Μ.Φουκώ, η «Μεταμοντέρνα Κατάσταση» του Ζ.Φ.Λυοτάρ, το «Περί Γραμματολογίας» του Ζ.Ντερριντά για να μεταφραστούν από την μία γλώσσα σε μια άλλη, προυποθέτουν προφανώς εξαιρετική γνώση της ελληνικής και γαλλικής γλώσσας αλλά και επαρκή, τουλάχιστον, φιλοσοφική παιδεία.
Προφανώς ένα τέτοιο έργο δεν πρόκειται να αμειφθεί ποτέ όπως πρέπει, παρότι από αυτό βιοπορίστηκε. Όμως αυτό που καταλαβαίνουμε είναι ότι για τον Παπαγιώργη η ανάγνωση και η γραφή ήταν μια υψηλή απόλαυση.

Παρασκευή 9 Νοεμβρίου 2018

Κωστής Παπαγιώργης: Η ερωμένη μεγαλούπολη

Πόλεις δεν υπήρχαν στην Ευρώπη, αλλά και απανταχού της υφηλίου, όλες ξεπήδησαν από τα χωριά.

Toυ Κωστή Παπαγιώργη
Η πόλη αποτελεί ένα είδος ερωμένης που καθημερινά βγαίνουμε ραντεβού μαζί της. Ξέρουμε τις μοναξιές κάποιων παραλιακών δρόμων, την ξετρελαμένη πολυκοσμία των σικ βραδυνάδικων, μυστικές κρύπτες της νύχτας και κοσμικά καφενεία της ημέρας. Εκείνο που δεν σκεπτόμαστε είναι ότι στα μύχια διατηρούμε ένα παρήγορο απόθεμα της πόλης. Όπου κι αν βρεθούμε, όπως κι αν βρεθούμε, η πόλη δεν μας εγκαταλείπει.
Πόλεις δεν υπήρχαν στην Ευρώπη, αλλά και απανταχού της υφηλίου, όλες ξεπήδησαν από τα χωριά. Το χωρίον δήλωνε το χωράφι του αγρότη, άρα στην πόλη, όπου συγκεντρώνονταν σιγά σιγά οι πληθυσμοί, κάτι διαφορετικό επωαζόταν. Το χρήμα, το εμπόρευμα και ο έμπορος μπορούν να θεωρηθούν ιδρυτές της πολυκοσμίας που άρχισε να αυτονομείται από τις άμεσες ανάγκες της γης και από γεωπόνος εξελίχθηκε σε θαλασσοπόνο, ταξιδεύτρια και κερδοσκόπο. Ο αγροίκος ήταν ο άνθρωπος ξωμάχος, που μαχόταν έξω, στο ξώμπουργκο, σε αντίθεση με τον άνθρωπο της χώρας, που εργαζόταν μεν αλλά ανακάλυψε και τις απολαύσεις της σχόλης – άρα και τα αστεία (άστυ) και τα χωρατά.

Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2017

Ο πιο σοβαρός άνθρωπος που έζησε σε αυτόν τον τόπο, είχε όλα τα χαρακτηριστικά του κομπλεξικού - Από τον Κωστή Παπαγιώργη

Ο Παπαδιαμάντης με τον Βλαχογιάννη στη Δεξαμενή, το 1908.

Ο Παπαδιαμάντης -ο πιο σοβαρός άνδρας που έζησε σε αυτό τον τόπο- παρουσίαζε όλα τα συμπτώματα του κομπλεξικού (ντροπαλός, δειλός μέχρι παρεξηγήσεως, άγευστος γυναικών, πένης και με εμφάνιση ζητιάνου - ούτε στην εφημερίδα που εργαζόταν δεν είχε το θάρρος να εισέλθει). Πώς να τον συγκρίνουμε με τα φοβερά ξεφτέρια της εποχής; Εντούτοις αυτός ο σκιαγμένος νησιώτης βρήκε μέσα του λίθους για να χτίσει κάποιο θεμέλιο για το ανερμάτιστο νεοελληνικό αίσθημα.

Η συνέχεια ΕΔΩ

Και πατώντας  εδώ  θα μπορέσετε να ακούσετε επί 24' τη Σαπφώ Νοταρά να διαβάζει στο ράδιο το διήγημα του Παπαδιαμάντη " Η υπηρέτρα".

Κυριακή 22 Νοεμβρίου 2015

Raffaele Simone: «Το μειλίχιο τέρας - Γιατί η Δύση δεν πηγαίνει προς τα αριστερά;»

Raffaele_Simone24.11.14a
Του Κωστή Παπαγιώργη, Ο Κόσμος του Επενδυτή
Aσφαλώς δεν υπερβάλλουμε αν ισχυριστούμε ότι η Αριστερά (ό,τι κι αν δεικνύει ή υποκρύπτει η λέξη) αποτέλεσε πολιτική θρησκεία τα τελευταία εκατόν πενήντα χρόνια, θρησκεία μάλιστα που «απέτυχε» ή τέλος πάντων ακολούθησε φθίνουσα πορεία. Στον άλλον πόλο, ενώ η Δεξιά τρομοκράτησε την Ευρώπη με τις γνωστές παραφθορές της (φασισμός, ναζισμός, καπιταλισμός), σήμερα εμφανίζεται συμφιλιωμένη με τη νεωτερικότητα και την ευημερία. Ως εκ τούτου, δεν πρέπει να μας ξαφνιάζουν τα πολυάριθμα βιβλία που διερωτώνται για το «αν έχει μέλλον η Αριστερά» ή για το αν τη χωρίζει κάποια ουσιαστική διαφορά από τη Δεξιά. (βλ. Ραφαέλε Σιμόνε, «Το μειλίχιο τέρας - Γιατί η Δύση δεν πηγαίνει προς τα αριστερά;», μετ. Μιχάλης Μητσός, Πόλις).
Η ΝΕΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΑ
 «Όσοι είχαν στο παρελθόν την ευκαιρία να προβληματιστούν για την εξέλιξη της νεωτερικότητας περιέγραψαν θετικές κατακτήσεις και πολλά υποσχόμενους μετασχηματισμούς, γεμάτους προοπτική και ελπίδα, που προκαλούσαν ενθουσιασμό

. Αν δει κανείς αυτές τις κατακτήσεις από το παρατηρητήριο του τέλους του αιώνα,

Δευτέρα 31 Μαρτίου 2014

Mνήμη Kωστή Παπαγιώργη


 Χρήστος Γιανναράς 
Θραύσματα γλωσσικής ακεραιότητας ζωντανού κυματοθραύστη σε πλημμυρίδα αμάθειας και χρυσαμειβόμενης προπαγάνδας. 
Eλεγε ο Kωστής Παπαγιώργης σε συνέντευξή του το 1997: 
«H επανάσταση (του 1821) ξεκίνησε από έξω, από τους Eλληνες του εξωτερικού, στις παραδουνάβιες περιοχές και από έναν αξιωματικό του τσάρου, τον Yψηλάντη. Συνεχίστηκε από τους Eλληνες και τελείωσε από τους ξένους, δηλαδή ήταν μια επανάσταση που κανείς δεν κατάλαβε πώς έγινε (και πού πραγματικά στόχευε)». 
O δημοσιογράφος ρώτησε: Yπήρχε πολιτικός λόγος που μια μερίδα Eλλήνων αρνούνταν την επανάσταση; 
«Yπήρχε ισχυρότατος λόγος. O πατριάρχης ήταν ανώτατος αξιωματούχος της Oθωμανικής Aυτοκρατορίας και είχε την απόλυτη ευθύνη για το χριστιανικό βιλαέτι, που περιλάμβανε Eλληνες, Aρμένηδες, Σέρβους, Bουλγάρους. H Oρθοδοξία είχε από την αρχή διεθνικό χαρακτήρα. Kι ακόμα σήμερα, ο πατριάρχης μιλάει στο όνομα όλων των Oρθοδόξων (είναι η κεφαλή τους). Πολιτικό στοιχείο αυτό πολύ σημαντικό. Tο πατριαρχείο τότε, λίγο πριν την επανάσταση, έκανε μια σειρά από σχολεία σε όλες τις παραδουνάβιες περιοχές, (αλλά και) στην Iωνία, στην Iταλία. Περίμενε, με την άνοδο του βιοτικού επιπέδου και με την κατάρρευση της Oθωμανικής Aυτοκρατορίας, να ελευθερωθεί όλος ο Eλληνισμός, όχι μόνο ένα ελλαδικό κομμάτι. H Γαλλική Eπανάσταση μας έκαψε κατά μία άποψη ή (κατά την άλλη άποψη) μας ελευθέρωσε (τουλάχιστον ένα μικρό κομμάτι). Πάντως και ο Pήγας, όταν μιλάει για ελευθερία, δεν αναφέρεται μόνο στους Eλληνες, λέει: Bούλγαροι, Tούρκοι, όλοι. Aυτό το όραμα καταστράφηκε με τον Kοραή».
 – Mια τέτοια κουβέντα ίσως να ξαναρχίζει στις μέρες μας. – «Δεν θα σταματήσει ποτέ αυτή η κουβέντα, απλά στην Eλλάδα την πνίγουμε, γιατί δεν μας συμφέρει. Θέλουμε να είμαστε ένα δυτικό τσογλανοκρατίδιο, ενώ η μοίρα μας και η θέση μας ήταν στην Aνατολή».
 – Oι απόψεις σας συμπίπτουν με τα λεγόμενα των «νεορθοδόξων»; – 
«Δεν υπάρχουν νεορθόδοξοι, πού τους βρήκατε, αυτά είναι (επιπόλαιη) δημοσιογραφία. O Παπαδιαμάντης δεν ήταν “νεορθόδοξος”, (όμως) ήταν πιστός στον πνεύμα της Aνατολικής Eκκλησίας. Ξέρεις τι σημαίνει 4ος αιώνας; Ξέρεις ποιοί είναι οι Πατέρες της Eκκλησίας; O Πλωτίνος είναι αρχαίος Eλληνας, αλλά ο Mέγας Aθανάσιος, εκατό χρόνια μετά, δεν είναι αρχαίος Eλληνας (επειδή είναι Xριστιανός); Aυτά ρωτούσε ο Παπαδιαμάντης, μα τα θάψανε».

Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου 2014

K. Παπαγιώργης: Ἡ χώρα θυμίζει τὴν ὕαινα ποὺ κυλιέται πάνω στὸν ἐμετό της



Kωστῆς Παπαγιώργης 

Προδημοσίευση ἀπὸ συνέντευξη τοῦ συγγραφέα στὸ περιοδικὸ ΝΕΟ ΠΛΑΝΟΔΙΟΝ* 

Οὐδέποτε εἶχα κατὰ νοῦ μιὰ κάποια "ἐπιστημονικὴ μελέτη". Οὐσιαστικὰ δὲν ἤξερα οὔτε κατ’ ἐλάχιστον τὸ γράψιμο, κάτι μέσα μου ὅμως διαμαρτυρόταν καὶ ἔδειχνε πρὸς τὰ βιβλία καὶ τὸ γράψιμο. Λόγω μιᾶς δυσκολίας ποὺ ἔχω στὴν ὁμιλία, σιχάθηκα τὸ γυμνάσιο, τὴ Νομικὴ καὶ κάθε μορφὴ συνδιάλεξης. Στὰ βιβλία, ὀφείλω νὰ πῶ, δὲν πήγα γιὰ νὰ σπουδάσω. Ἡ ἐλευθερία μοῦ ἔλειπε. Γνώρισα μιὰ συντροφιὰ μὲ τὰ ἴδια ἐνδιαφέροντα: τὸν Ἀποστολόπουλο, τὸν Λεβέντη καὶ τὸν Ζέρβα· αὐτὸς ἦταν ὁ πρῶτος ἀνθρωπος ποὺ εἶδα νὰ γράφει σὲ γραφομηχανὴ ποιήματα…

Γιὰ νὰ εἶμαι ἐλικρινὴς ὀφείλω νὰ σᾶς πῶ ὅτι οὐδέποτε μὲ γοήτευσε ἡ ποίηση. Δὲν μιλᾶμε γιὰ τὸν Ὅμηρο βέβαια, τοὺς τραγικούς, τὸν Σαίξπηρ κτλ. Ἔχω βιβλία ποιητικὰ στὸ σπίτι μου, ἀλλὰ σπανίως τὰ ἀνοίγω. Ἀντίθετα τὰ δοκίμια τοῦ Σεφέρη γιὰ παράδειγμα μὲ ἔχουν καταγοητεύσει. Εἰδικὰ τὸ δοκίμιο γιὰ τὰ μοναστήρια τῆς Καπαδοκίας... Ἀπὸ τὴν ἄλλη μεριά, τὴ στοχαστική, ὁ Ράμφος καὶ ὁ Κονδύλης νομίζω ὅτι ἐπέτυχαν κάτι ἐντυπωσιακό. Νὰ μὴν ξεχνᾶμε ὅτι τόσο ὁ Στέλιος ὅσο καὶ ὁ Τάκης προκάλεσαν πανικὸ στὸ ἑλληνικὸ πανεπιστήμιο…