30/08/2025COGNOSCO BLOG / ΙΣΤΟΡΙΑ
Η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους το 1204 διέκοψε βίαια τη συνέχεια της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Ωστόσο, η ιδέα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας δεν έσβησε. Στη Νίκαια της Βιθυνίας εγκαθίσταται η αυλή των Λασκαριδών και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, δημιουργώντας το κράτος που έμελλε να αποτελέσει τον κύριο φορέα της πολιτικής και πνευματικής συνέχειας.
του Πέτρου Πλακογιάννη,
Στην Αυτοκρατορία της Νικαίας εμφανίζεται μια γλωσσική και ιδεολογική εναλλαγή των όρων Ῥωμαῖος και Ἕλλην, η οποία φανερώνει τόσο την επιβίωση της ρωμαϊκής πολιτικής ταυτότητας όσο και την αναβίωση της ελληνικής εθνικής συνείδησης.
1. Ο Πατριάρχης Μιχαὴλ Αυτωρειανός (1208–1214)
Ο Μιχαὴλ Αυτωρειανός, πρώτος Πατριάρχης της Νικαίας, καλώντας το στράτευμα σε αγώνα κατά των Λατίνων, διακηρύσσει:
«Ἄνδρες Ῥωμαῖοι· τοῦτο γὰρ ἀρκεῖ.» (PG 140, 1089)
«ὡς ὑμεῖς, οἱἀρχαιότεροι ἐν Ἕλλησιν.» (PG 140, 1090)
Μετάφραση:
«Άνδρες Ρωμαίοι· αυτό αρκεί.»
«καθώς εσείς, οι αρχαιότεροι ανάμεσα στους Έλληνες.»
