OI AΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΗΝ ΙΡΛΑΝΔΙΑ

OI AΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΗΝ ΙΡΛΑΝΔΙΑ

Του Ρένου Θ. ΚυριακΙδη, Φυσιογνώστη

Τον Αύγουστο του 1956 έξι κατάδικοι, αγωνιστές της ΕΟΚΑ, μεταφέρθηκαν από τους Άγγλους, από τις φυλακές της

Κύπρου στις φυλακές Wormwood Scrubs του Λονδίνου. Τους μετέφεραν την ώρα του δείπνου και τους έβαλαν μέσα σ’ ένα από τα έξι Halls της φυλακής, Κάθε Hall είχε περίπου χίλιους φυλακισμένους. Οι Άγγλοι ποινικοί κατάδικοι μας υποδέχτηκαν με το χειρότερο τρόπο. Μέσα από τις βρισιές που ξεστόμιζαν εναντίον μας ξεχώριζαν οι λέξεις «Μπάσταρδοι, Δολοφόνοι, Τρομοκράτες».

Μας έβαλαν και καθήσαμε σ’ ένα τραπέζι στη μέση του Hall. Δίπλα μας, σε ένα άλλο τραπέζι κάθονταν τρεις φυλακισμένοι που μας έβλεπαν με χαμόγελο. Δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε που οφειλόταν αυτή τους η συμπεριφορά. Σαν τελειώσαμε

το δείπνο ένας από τους τρεις μας πλησίασε και μας είπε «Εμείς είμαστε Ιρλανδοί. Μη φοβάστε. Εσείς θα αντιμετωπίσετε τους πεντακόσιους που είναι στη μεριά σας και εμείς θα αναλάβουμε τους άλλους πεντακόσιους που είναι στη μεριά μας».

Συγκινηθήκαμε πολύ από τη συμπεριφορά των Ιρλανδών αλλά τους είπαμε να αφήσουν το θέμα και θα το χειρισθούμε εμείς με το δικό μας τρόπο.

Το θέμα το ρυθμίσαμε σε μερικές εβδομάδες και από τότε οι Άγγλοι φυλακισμένοι μας ανέχονταν Οι τρεις Ιρλανδοί αγωνιστές του IRA Seamus MacStiofain - Manus Canning και Donal O’Marcadu γίναν στο μεταξύ αδελφοί μας και ένα με μας.

Πολύ μας απασχόλησε η συμπεριφορά των Ιρλανδών γιατί με τη συμπεριφορά τους έδειξαν ότι και τη ζωή τους θα έδιδαν για την ασφάλεια και την αξιοπρέπεια των Κυπρίων Αγωνιστών.

Ήθελαν πολύ οι Ιρλανδοί να μάθουν την ελληνική γλώσσα. Αμέσως οι εκπαιδευτικοί μας οργάνωσαν μια σειρά μαθημάτων ταχύρρυθμης εκμάθησης της Ελληνικής γλώσσας. Μετά ήθελαν πολύ να μάθουν τα μυστικά του επαναστατικού Αγώνα της

ΕΟΚΑ. Αμέσως οργανώθηκαν μαθήματα σχετικά με τον ανταρτικό και τον επαναστατικό Αγώνα της ΕΟΚΑ. Αργότερα ο φυλακισμένος MacStiofain, αρχηγός του IRA, θα γράψει ότι, αυτά που μάθαν στις φυλακές από τους Κυπρίους αγωνιστές, τα εφάρμοσαν στην Ιρλανδία στον Αγώνα του IRA.

Ύστερα μαζί κάναμε τα πάντα. Ήταν κοινή η μοίρα μας μέχρι που φθάσαμε στο θέμα της απόδρασης. Δεν τα καταφέραμε να δραπετεύσουμε από τις φυλακές του Wormwood Scrubs, γιατί μας μετέφεραν σε άλλες φυλακές. Εκεί πάλι βρήκαμε άλλους Ιρλανδούς φυλακισμένους μέλη του IRA Seamus Murphy και Josef Doyle και πήραμε αμέσως επαφή.

Καθοδηγούμενοι από τους αδελφούς Ιρλανδούς για την κατάσταση της νέας φυλακής του Wakefield, αρχίσαμε τον προγραμματισμό της δραπέτευσης. Καταφέραμε να δραπετεύσει ένας Ιρλανδός, ο Murphy και από τη μεριά μας προσφέραμε στο βωμό της πατρίδας τον Κύπριο Αγωνιστή Νικόλα Ιωάννου.

Σαν τερματίστηκε ο Αγώνας της ΕΟΚΑ και βγήκαμε από τις φυλακές η επαφή με τους Ιρλανδούς Αγωνιστές έγινε πιο στενή και είμαι βέβαιος ότι είναι ένα από τα καλύτερα στοιχεία της ζωής μας.

Πολλές φορές αναρωτηθήκαμε πού να οφειλόταν αυτή η αδελφοσύνη μεταξύ των Κυπρίων και Ιρλανδών μέσα στις φυλακές. Μπορούσε οι Ιρλανδοί να συμπαθούσαν ή ακόμα και να υποστήριζαν τον απελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων. Αυτό που συνέβαινε ήταν κάτι άλλο, πολύ πιο μεγάλο. Να ’ταν

άραγε η ίδια καταγωγή μας; Να είχαμεν άραγε το ίδιο DNA; Ποιος ξέρει;

Για να δούμε τι λέγει η προϊστορία και η Ιστορία για την καταγωγή των Ιρλανδών.

Οι Αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς ονομάζουν την Νήσο με το όνομα «ΙΕΡΝΗ». Τούτο το συναντούμε στα Αργοναυτικά στον Αριστοτέλη και στον Στράβωνα. Στα Ελληνικά ΙΕΡΝΗ σημαίνει Ιερά Νήσος. Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης την ονομάζει «Νήσο της

Ίριδος». Η Ίριδα ήταν Θεά Αγγελιοφόρος του Δία και της Ήρας. Στο ιρλανδικό βιβλίο Leadharcadhal αναφέρεται ότι «περί το 1240 π.Χ. έφθασαν στο νησί της κόρης τους της Ίριδος, ο Θαύμας, Θεός του Πόντου και η Ηλέκτρα κόρη του Άτλαντα και της

Πλειόνης». Δηλαδή είτε το ένα είτε το άλλο, η ονομασία του νησιού σχετίζεται με την Ελλάδα.

Στο βιβλίο του Τζιράλτους ντε Μπάρι (History and Topography of Irland) αναφέρεται: «Αργότερα ο Έλληνας πρίγκιπας Παρθόλος έφθασε στο Νησί συνοδευόμενος από 24 ζεύγη Ελλήνων, μεταξύ των οποίων και οι τρεις υιοί του με τις συζύγους τους

αποβιβάστηκαν στον κόλπο Κένμαρ (αρ. 1) και εγκατασταθήκαν στην περιοχή του Δουβλίνου. Σε τριακόσια χρόνια έγιναν πέντε χιλιάδες. Από επιδημία οι περισσότεροι πέθαναν και τάφησαν σε ομαδικό τάφο (τύμβο) στο Tallaght έξω από το Δουβλίνο».

Μετά τον Τρωικό Πόλεμο, όπως γράφουν ο Φ. Ζιρώ και Ζ. Ροθ στο βιβλίο τους «Γενική Μυθολογία», έφθασαν στο Νησί οι Thuta de Danan (Έλληνες Δαναοί) άνθρωποι Θείας καταγωγής με ρομφαίες και δόρατα καθώς και την «πέτρα της μοίρας» που

έφεραν από το Σπήλαιο του Διός, στο όρος Ίδη της Κρήτης, όπου ο Βασιλιάς Μίνωας ο Α’ αγρυπνούσε κάθε εννιά χρόνια, περιμένοντας την επιφοίτηση του προγόνου του, του Διός, για να νομοθετήσει και να κυβερνά σωστά το λαό του. Αργότερα οι Βασιλείς της Νήσου κάθονταν πάνω σ’ αυτήν την «πέτρα» περιμένοντας τη Θεία έμπνευση. Οι Δαναοί στην αρχή

συγκρούστηκαν με τους Γίγαντες, τους Φορμόρους, που ήσαν και αυτοί θεϊκής καταγωγής, μετά όμως συμβίωσαν.

Στη συλλογή «Αρχαίες Ιρλανδικές Ιστορίες» αναφέρεται ότι οι Δαναοί που ζούσαν στα βόρεια νησιά έγιναν οι σοφότεροι της ανθρωπότητος. Έκτισαν τέσσερις πόλεις: τη Φαλιά, τη Γοριά, τη Μυριά και την Φιδιά.

Στην περιοχή Αράν της Β. Ιρλανδίας διασώζονται κυκλώπεια τείχη που τα κατασκεύασαν οι άνθρωποι της θάλασσας, οι Έλληνες Γίγαντες.

Τα ίδια περίπου αναφέρονται και στο βιβλίο των Επιδρομών του Λεβάρ Γαβχάλα.

Οι Ιρλανδοί καυχώνται ότι είναι απόγονοι των Κελτών που έφθασαν στη Νήσο τον τρίτο π.Χ. αιώνα. Να μη διαφεύγει της προσοχής μας ότι οι Κέλτες είναι ελληνογενείς. Το όνομά τους το πήραν είτε από τον προγεννήτωρά τους, τον Κέλτο, γιο του

Ηρακλή και της Κελτίνης κόρης του Βασιλιά Βρεττανού της Βρεττάνης στη Βόρεια Γαλλία, είτε από τους Κέλητες ίππους των Αρχαίων Ελλήνων. Κέλητες ίπποι είναι τα γρήγορα και δυνατά άλογα. Οι Κέλτες εθεωρούντο πολύ καλοί πολεμιστές.

Μετά εγκαταστάθηκαν στο Νησί οι Πικτοί από την Καλληδονία (Σκωτία) και την Ουαλία. Σχεδόν όλοι οι Καλληδόνες ήσαν Έλληνες. Οι σημερινοί Ιρλανδοί είναι απόγονοι όλων όσων αναφέρθηκαν. Το 430 μ.Χ. επισκέφθηκε το Νησί ο Επίσκοπος Πατρίκιος ορμώμενος από την Σκωτία και δίδαξε το Χριστιανισμό.

––– ♦ –––

Αρχαιολογικοί χώροι της Ιρλανδίας

1. Λόφος Tara 

Πενήντα χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Δουβλίνου στην περιοχή Meath (αρ. 3) βρίσκεται το μεγαλύτερο μεταλλείο ψευδαργύρου

και μολύβδου της Ευρώπης. Ένας λόφος του μεταλλείου, ο λόφος Tara (αρ. 4) είναι το πιο ενδιαφέρον αρχαιολογικό μέρος της Ιρλανδίας. Βάση των αρχαιολογικών ευρημάτων η ηλικία του είναι πέραν των 5000 ετών. Ανήκει στη νεολιθική και ορειχάλκινη

εποχή. Πάνω στο λόφο αυτό βρίσκεται η πέτρα της μοίρας, που λέγεται και κάθισμα των βασιλιάδων. Πάνω στην πέτρα αυτή κάθονταν οι βασιλιάδες και επερίμεναν τη φώτιση του Θεού. Δεν αποκλείεται η πέτρα αυτή να είναι η πέτρα που έφεραν οι Έλληνες Δαναοί από το Σπήλαιο του Διός της Κρήτης. Για

τούτο πρέπει να γίνει ειδική έρευνα.

2. Μεγαλιθικά μνημεία

 Όπως στη Βρεττανία, τη Γαλλία και σε πολλές άλλες

χώρες, υπάρχουν και στην Ιρλανδία πολλά Μεγαλιθικά Μνημεία.

Αυτά είναι τριών κατηγοριών. 

Η πρώτη είναι τα ΜΕΝΙΡ.

Αυτά είναι πελώριοι πέτρινοι ογκόλιθοι που προεξέχουν της

επιφάνειας της γης μερικά μέτρα. Υπάρχουν στο Ballycrovane

(αρ. 5) στο Punchestown (αρ. 6) και σε άλλα μέρη. Σε όλη την Ιρλανδία υπάρχουν πέραν των 600 ΜΕΝΙΡ. Τα ΜΕΝΙΡ πρέπει να ήταν αναμνηστικές στήλες πάνω στους τάφους της Ορειχάλκινης εποχής. 

Η δεύτερη κατηγορία είναι τα ΚΡΟΜΠΕΛΤΣ. 

Αυτά είναι ογκόλιθοι τοποθετημένοι σε κυκλική διάταξη όπως η ογκόλιθοι του Stonehenge στην Νότια Αγγλία. Υπάρχουν στο Newgrange (αρ.7), στο Caherdaniel Fort στο Drombeg, (αρ. 8)), στο

Creevykeel (αρ. 9) και σε άλλα μέρη. 

Τα Μεγαλιθικά αυτά Μνημεία ήσαν λ α τ ρ ε υ τ ι κ ο ί χώροι του Θεού του φωτός, του ήλιου, της μουσικής και της Ιατρικής του Α π ό λ λ ω ν α . Τούτο το αποδείξαμε στο βιβλίο μας “The Ancient Greeks in Britain”, έκδοση του 2005. Στο μεγαλιθικό μνημείο του Knowth (αρ. 10) είναι χαραγμένο ένα βέλος. Γνωρίζουμε όμως ότι το βέλος είναι σύμβολο του Θεού Απόλλωνα. 

Η διάμετρος των Kυκλικών αυτών Μνημείων όταν περνά από την είσοδό τους και προεκταθεί στον ορίζοντα τότε περνά από το μέρος της ανατολής του ήλιου κατά την εαρινή ισημερία. Σχετίζονται τα Μνημεία αυτά άμεσα με το ηλιοστάσιο και τις ισημερίες. Και τούτο είναι ακόμα μια αποδειξη ότι σχετίζονται με το Θεό του ήλιου, τον Απόλλωνα. 

Μερικά από αυτά τα Μνημεία, όπως του Newgrange, Knowth και Dowth είναι παλαιότερα από εκείνα του Stonehenge της Νότιας Αγγλίας και των πυραμίδων της Gizas στην Αίγυπτο. 

Στο βιβλίο του C. Chippindale, έκδοση του 2004 “Stonehenge Complite” υποστηρίζεται ότι το Μνημείο αυτό κτίστηκε χιλιάδες χρόνια πριν από τον κατακλυσμό του Νώε. 

Σε μερικούς ογκόλιθους υπάρχουν χαραγμένα γράμματα, που οι Ιρλανδοί Αρχαιολόγοι τα κατατάσσουν στην γραφή Ogham. Το θέμα τούτο θέλει ειδική έρευνα.

Η τρίτη κατηγορία είναι τα DOLMEN. 

Αυτά σχηματίζονται από τρεις ή περισσότερους όρθιους ογκόλιθους και ένας τέταρτος σκεπάζει και τους τρεις. Εις

το Dolmen του Proleek (αρ. 11) ο ογκόλιθος που σκεπάζει τους τρεις όρθιους έχει βάρος 40 τόνους, του Brownesbill 100 τόνους.

Τα DOLMEN είναι τάφοι και θρησκευτικοί χώροι ηλικίας 2000 π.Χ. Οι Ιρλανδοί Αρχαιολόγοι υποστηρίζουν ότι είναι ατασκευάσματα των Druids. Αν αυτό είναι αλήθεια τότε τα DOLMEN σχετίζονται με την ελληνική θρησκεία.

Τον Δρυϊδισμό έφεραν στην Γαλλία οι Έλληνες κάτοικοι της Μασσαλίας. Δρυς είναι το δέντρο βαλανιδιά. Το δέντρο αυτό σχετίζεται με την Ελληνική Θρησκεία του Δωδεκαθέου. Είναι γνωστή η ονομασία των νυμφών που ζούσαν στο δάσος των Δρυμώνων, οι Δρυάδες.

Στην Ιρλανδία η Θρησκεία των Druids εκράτησε μέχρι τον 6ο μ.Χ. αιώνα.

––– ♦ –––

Ελληνικές ονομασίες στην Ιρλανδία

Η παρουσία των Αρχαίων Ελλήνων στην Ιρλανδία πιστοποιείται και από τις ελληνικές ονομασίες Πόλεων, Ποταμών, Νήσων και Ομάδων Ανθρώπων που διατηρούσε η Νήσος κατά την Κελτική και Ρωμαϊκή περίοδο.

Τις ονομασίες αυτές τις καταγράφει ο πρώτος που ετόλμησε να χαρτογραφήσει την Ιρλανδία, ο γεωγράφος Κλαύδιος Πτολεμαίος από την Αλεξάνδρεια (108-168 μ.Χ.).

Σημειώνονται οι ονομασίες αυτές ως επίσης και η ελληνική τους προέλευση. Παράλληλα παρουσιάζουμε και τον χάρτη του Πτολεμαίου (Χάρτης 2).

ΑΥΤΕΙΝΟΙ: Από το αυτός. Αυτέας, Αυτίας είναι Ελληνικά ονόματα

ΟΥΣΔΙΑΙ: Ουσδός. Ομηρική λέξη. Σημαίνει νεαρό βλαστάρι, νεαρός

ΓΑΓΓΑΝΟΙ: Γάγα, πόλη στη Μικρά Ασία

ΟΥΕΛΛΑΒΟΡΟΙ: Ελλέβορος, φυτό τοξικό, θεραπεύει την παραφροσύνη

ΙΟΥΕΡΝΟΙ: Κάτοικοι της Ιεράς Νήσου

ΒΡΙΓΑΝΤΕΣ: Βρίγες, λαός της Μακεδονίας. Φρύγες, λαός της Μικράς Ασίας

ΚΟΡΙΟΝΔΟΙ: Κόριον, οχυρό στην Κρήτη. Οικούρητες, Κρητικοί πολεμιστές. Κορίδιον, κοράσιον, κόρη

ΜΑΝΑΠΙΟΙ: Απία, όνομα της Πελοποννήσου. Μενάπιον ακρωτήριο

ΚΑΥΚΟΙ: Καύκος, ξύλινη κούπα. Καύκωνες, λαός της Σπάρτης

ΕΒΛΑΝΙΟΙ: Η Ευλή, σκώληκας συστρεφόμενος

ΟΥΟΛΟΥΝΤΙΟΙ: Ολούμαι, καταστρέφομαι

ΔΑΡΙΝΟΙ: Δάριδνα, πόλη της Μικράς Ασίας. Δάρα στα Περσικά είναι ο Βασιλειάς

ΕΡΔΙΝΟΙ: Έρδω, εργάζομαι. Ερδωνία, πόλη της Κάτω Ιταλίας

ΜΑΓΝΑΤΑΙ: Μαγνήτες, λαός της Θεσσαλίας. Μαγνησία

ΙΕΡΟΝ ΑΚΡΟΝ

ΙΣΑΜΝΙΟΝ: Ίσαμι αντί ίσημι που σημαίνει γνωρίζω

ΛΟΓΙΑ (ποταμός): Λέγω, μαζεύω, φέρνω λάσπη, ιλύ

ΜΑΛΑΙΟΣ: Μαλαίος. Ακρωτήριο της Πελοποννήσου

ΑΙΒΟΥΔΑΙ ΝΗΣΟΙ: Αιβοί. Επιφώνημα θαυμασμού

ΡΙΚΙΝΑ: Ρικνός, κατάζηρος, ζαρωμένος από το ψύχος

ΕΠΙΔΙΟΝ: Επίδιον, παρατητήριο

ΑΡΓΙΤΑΣ (ποταμός): Άργος, λευκός

ΜΑΓΝΑΤΑ: Μάγνατα, ανακατωμένα υλικά

ΕΥΝΙΟΝ: Εύνις = έρημος, ορφανός, στερημένος.

Ευνή = κρεβάτι. Σύνευνος = Σύζυγος. Εύνεος = Πόλη στη Λήμνο

ΙΝΝΟΥ: Ίννα = τοποθεσία στη Θράκη

ΔΟΥΡ: Δούρας = Τοπωνύμιο στη Θράκη

ΙΕΡΝΟΥ: Ποταμός της Ιεράς Νήσου

ΜΟΝΑ (Νήσος) = Μόνος, Απομονωμένος

ΑΔΡΟΥ ΕΡΗΜΟΣ (Νήσος)

ACHILL (Νήσος) Αχιλλέας

––– ♦ –––

Γιατί πήγαν οι Αρχαίοι Έλληνες στην Ιρλανδία

Οι πρόγονοί μας πήγαν σχεδόν σε όλο τον κόσμο. Αν ληφθεί υπόψη ότι στη Βρεττανία πήγαν για να πάρουν τον Κασσίτερο από τα μεταλλεία της Κορνουάλης και ερίζωσαν εκεί, γιατί μπορούσε να αναπτυχθεί η γεωργία και η κτηνοτροφία, τότε μπορούμε να απαντήσουμε εύκολα στην ερώτηση. Πήγαν στην Ιρλανδία για να πάρουν το χρυσάφι από τα χρυσοφόρα κοιτάσματα του Wicklow, του Limerick (αρ. 12), των βουνών Sperrin και μόλυβδο και ψευδάργυρο από τα μεταλλεία της Tara. Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας το ότι μπορούσε εύκολα και στην Ιρλανδία να αναπτυχθεί η γεωργία και η κτηνοτροφία.

Το γεγονός ότι τα δύο τ της γραφής του ονόματος Βρεττανίας προέρχεται από το όνομα του Βρεττού, εγγόνι του Πριάμου της Τροίας. Βρετός και Ταν που σημαίνει δική του περιοχή, να θυμηθούμε το αρχαίο ρητό ‘‘ταν ή επί τας’’, Βρετός Ταν = Βρεττανία. Τώρα, τι γύρευε ο Βρετός στην Αλβιόνα όπως

λεγόταν τότε η Βρεττανία; Σε πολλούς θα φανεί παράξενο η αναφορά του βιβλίου του Iman, Jacob Wilkens που εκδόθηκε το 2005, Troy in England (Η Τροία στην Αγγλία) και την τοποθετεί στην περιοχή του Cambridge.

Πρωτάκουστα πράγματα που χρήζουν πολλή μελέτης.

Η προϊστορία των προγόνων μας χρειάζεται σοβαρή μελέτη. Ασχολούμενος με τα θέματα αυτά με εντυπωσίασε το γεγονός ότι οι Έλληνες ήσαν παρόντες σε όλα τα μέρη της γης. Σε πολλά μέρη της γης ανέπτυξαν εντυπωσιακούς πολιτισμούς, καλύτερους και πιο εξελιγμένους από το δικό μας.

Πρέπει νομίζω σ’ όλα τα Ανώτατα εκπαιδευτήρια μας να δημιουργηθούν έδρες που να ασχολούνται με τη μελέτη της Προϊστορίας των Ελλήνων. Είναι μια υποχρέωση προς τη μνήμη των μεγάλων προγόνων μας. 

––– ♦ –––

Πηγή

OI AΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΗΝ ΙΡΛΑΝΔΙΑ / Περιοδικό Ενατενίσεις | Τεύχος 04 Ιανουάριος - Απρίλιος 2008 | Ιερά Μητρόπολις Κύκκου και Τηλλυρίας

https://www.mnimes.org/wp-content/uploads/2011/07/arxaioi_stin_irlandia.pdf?fbclid=IwAR3bUINycdhGoTYOdHkogBKwURMZNsCJfd08T-iKocE03GmmFnDNkvmyH3E

––– ♦ –––

Συναφή

Είναι οι Ιρλανδοί απόγονοι των Αρχαίων Ελλήνων; / Του

Caleb Howells

https://greekreporter.com/2023/01/14/irish-ancient-greece/

Classics and Irish politics: Greece and Rome in the roots of Irish identities / Irish writers, clerics and revolutionaries have long explored links with Greece and Rome / Isabelle Torrance and Donncha O’Rourke

https://www.irishtimes.com/culture/books/classics-and-irish-politics-greece-and-rome-in-the-roots-of-irish-identities-1.4438707

RELAND AS ATLANTIS: GREEK CLUES FROM PYTHAGORAS

https://www.greecehighdefinition.com/blog/2021/3/3/ireland-as-atlantis-ancient-egyptian-amp-greek-clues

Ancient Ireland in Photos

http://irisharchaeology.ie/2014/08/ancient-ireland-in-photos/

––– ♦ –––

Φωτογραφία

Χάρτης του 14ου αιώνα που απεικονίζει την Βρετανία. Ο Μάξιμος Πλανούδης  (1260-1305) δημιούργησε τον χάρτη αυτό βασιζόμενος σε παλαιότερο του Κλαύδιου Πτολεμαίου.

ΠΗΓΗ: https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=pfbid02Sq2DXfz1zeT5ruwueMFMaHNHV7NR2XfHQVwot1odoeNybmdRJXFBk8yEg1QTa1Lxl&id=100005261160362

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com