Τα Χριστούγεννα του Μάνου Χατζιδάκι: Ο μύθος των Χριστουγέννων και η σιωπηλή Γέννηση του Χριστού ★ Αέναη επΑνάσταση

Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου, Αρθρογράφος

(Sophia Drekou, BSc in Psychology)

Χωρίς τίτλο και ημερομηνίες, θα νόμιζε κανείς ότι γράφτηκε σήμερα το πρωί. Αυτό δείχνει πόσο παρών είναι ο Χατζιδάκις. Όχι, δεν ήταν μπροστά από την εποχή του. Γιατί και τότε μπορούσε κανείς να δει τη φενάκη που κουκούλωνε την αστική μας θλίψη. Τότε η φωτεινή βιτρίνα λεγόταν ΜΙΝΙΟΝ, Αδελφοί Λαμπρόπουλοι, Άκρον Ίλιον Κρυστάλ. Σήμερα, είναι τα Mall, σύγχρονα στρατόπεδα μαζικής κατανάλωσης. Τελικά, ο Χατζιδάκις ήταν και τότε παρών, είναι και σήμερα παρών. Κι αυτός, μαζί με άλλα άχρονα και μαζί διαχρονικά ξωτικά, είναι το αντίδοτο στην ψεύτικη χαρά, στη μασκαρεμένη θλίψη... στα Χριστούγεννα χωρίς Χριστό.

ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΤΡΙΤΟΥ ΜΙΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ

Μάνος Χατζιδάκις: Σαν άρχισα τα «Σχόλια» στο Τρίτο το '78, δεν είχα αποσαφηνίσει μέσα μου ούτε το ύφος της γραφής τους, ούτε καλά-καλά τους στόχους μου. Γνώριζα βέβαια πως θά 'πρεπε να ξεκινήσω απ' την πραγματικότητα του τόπου μας, αλλά όχι με τον τρόπο της «βραδυνής» και «μεσημβρινής» παραδημοσιογραφίας - τρόπος και είδος γραφής πού απεχθάνομαι από νέος και περιφρονώ.

Σχόλιο με σχόλιο λοιπόν σχημάτιζα τον τρόπο, τη γραφή και το επίπεδο μέσα απ' το όποιο έβλεπα τον νεοελλαδικό κόσμο μας και επικοινωνούσα ολοένα με ένα πλατύτερο κοινό ή καλλίτερα με ένα μεγαλύτερο κοινό, γιατί ποτέ είναι αλήθεια δεν υπήρξα κατάλληλος για το πλατύ κοινό. Φυσικά επικοινωνούσα με όλους, εκτός από τους παραδημοσιογράφους και τον αρμόδιο υφυπουργό - ανίκανους, για μια οποιαδήποτε επικοινωνία.

Αυτοί όμως ενοχλήθηκαν πολύ σαν συνειδητοποίησαν το γεγονός ότι επιτυγχάνετο επικοινωνία χωρίς τη συμμετοχή τους, χωρίς τα δημοσιογραφικά ή τα πολιτικά οφέλη, έτσι κι η αντίδραση τους ήταν άμεση - ενορχηστρωμένη λασπολογία, «αγανακτισμένοι ακροατές», μηνύσεις και ένας υφυπουργός πιεζόμενος από την Κοινή, κοινότατη Γνώμη. Το Τρίτο σταμάτησε τη λειτουργία του, σταμάτησαν και τα «Σχόλια».

Για μιάν ακόμη φορά η ποιητική συνείδηση και η έκφραση της καταδιώχθηκε και εξαναγκάστηκε στη σιωπή. Η έκδοση λοιπόν αυτών των «Σχολίων» ήταν επιβεβλημένη για να μην ξεχνάμε την αθλιότητα και τις οδυνηρές αλήθειες του καιρού μας και του τόπου μας.

Αθήνα, 27 Νοεμβρίου 1980. 

Από τον πρόλογο του βιβλίου

Η σιωπηλή γέννηση του Χριστού
Ο κόσμος πια δεν είναι μαγικός. Και τα Χριστούγεννα, μια οργανωμένη μηχανή. Μάταια οι παπάδες προσπαθούν να δώσουν περιεχόμενο στις μέρες, με φραστικούς ξεπερασμένους τύπους της Αγίας Γραφής και άλλων ιερών βιβλίων. Η εκκλησία έγινε τμήμα - σκηνικό μιας τηλεοπτικής σειράς που επιμελώς σκηνοθετείται, πολυτελώς προετοιμάζεται από παραγωγούς ασήμαντους της εθνικής τηλεοράσεως.

Το Άγιον Όρος καιροφυλακτεί να σχηματίσει μια κυβέρνηση. Δεν πείθουνε κανέναν τα διαγγέλματα. Τα φονικά γίναν μια καθημερινή απασχόληση, έτσι για να προσφέρουν ευκαιρίες γι' αποκάλυψη. Τα πτώματα οδηγούνται στο νεκροτομείο γιορταστικά, με άγγελους χρωματιστούς κι αστέρια χρυσαφιά καρφιτσωμένα στο φορείο ή στο ακίνητον στήθος του δολοφονημένου ανδρός. Μασάνε τσίχλα οι δολοφόνοι και με προσήλωση χορεύουνε θρησκευτικούς ρυθμούς στις ντισκοτέκ.

Ο κόσμος πληγωμένος πηγαινοέρχεται κάνοντας ύστατη προσπάθεια να ξεφύγει, να χωθεί. Μα όλα τα σπίτια έχουν επιταχθεί και τα κλειδιά παρέλαβαν χιλιάδες μετανάστες εκ του εσωτερικού, που παθιασμένα επιθυμούν δύναμη, χρήμα και μια σημαντική παράσταση στη δημόσια ζωή. Σκορπίστε πόνον, φωνάζουν οι αστοί. Εις τους αιώνες των αιώνων, ψάλλουν οι πιστοί. Χωρίς αμφιβολία ζούμε την εποχή των δολοφόνων. Ποιος θα τ' ομολογήσει, και ποιος θα το πει;

Έτσι ο Χριστός γεννιέται σιωπηρώς. Κανείς δεν τον αναζητά, κανείς δεν τόνε εσκέφτεται, κι έρχεται μόνος σιωπηλός για να πεθάνει μόνος. Κι αυτό τ’ αστέρι της Βηθλεέμ, τι θέλει πάλι κι ήρθε ετούτη τη χρονιά. Α! τα Χριστούγεννα, δεν είναι φέτος ούτε και για τα παιδιά. Άλλωστε απέκτησαν, και αυτά χάρις στην βιομηχανικήν ανάπτυξη, μιάν εντελώς προσωπική μυθολογία που απέχει χιλιάδες μέτρα από τη μυθολογία της γέννησης και του Χριστού. Τι να τον κάνουν τον Χριστό, το Θείο Βρέφος, όταν το βράδυ ονειρεύονται τον Σούπερμαν, τον Ντόναλντ και την Πίγκυ;

Ο Παζολίνι ας είν' καλά. Τα είπε αυτά προφητικά πριν δέκα χρόνια στο «Θεώρημα». Γι' αυτό και τον εφόνευσαν. Επλήρωσε κι αυτός το χρέος του κι απήλθεν. Έτσι πληθαίνουν οι σταυροί και η λιτανεία των απερχομένων.

Η σιωπηλή αυτή γέννηση, μέσα στον άσχετο και θορυβούντα κόσμο μας, φαντάζει ακόμα πιο ιερή και πιο σημαδιακή, από την γραφική των τυπικών χριστιανών, που εννοούν να βλέπουν τον Χριστό, Θεό απ’ τη γέννησή του, εξ αρχής, κι όχι μετά, στον θάνατο, στο τέλος, στην κατάληξή του».

Η συνέχεια ΕΔΩ...

Πηγή: https://www.sophia-ntrekou.gr/2020/12/xristougenna-Xatzidaki_25.html?fbclid=IwY2xjawHUIw5leHRuA2FlbQIxMQABHTFtv_-1G5mJRP7aCX9LW11B-4jhati1v8Z4u2yvqByDB5_g9G7kHopZqw_aem_YzBg9o0Ogb21xLvxQkTx3w&m=1

Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com