Σάββατο 8 Ιουνίου 2024

Ενάντια στα λάθη των Γραικών. Μια πολύ παλιά ιστορία διαφορών Ευρώπης – Ελλήνων



Του Δημήτρη Σταθακόπουλου*


Contra errores Graecorum / ενάντια στα λάθη των Γραικών ( Ελλήνων ή ΑνατολικόΡωμαίων / Ρωμιών).

Το πρώτο σχίσμα Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας έγινε το έτος 867 με βασικούς εκφραστές τον Πατριάρχη Φώτιο Α’ και τον Πάπα Νικόλαο Α’ . Θέμα ήταν τα Πρωτεία της Ρώμης έναντι της Κωνσταντινούπολης. Βέβαια ιδεολογικά, πολιτιστικά και πολιτικά προβλήματα υπήρχαν εξ αρχής, από του διαχωρισμού Ανατολικής – Δυτικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και την εποχή του αυτοκράτορα Αναστάσιου ( έτη, 491 – 518 ).

Το σχίσμα κράτησε λίγο, αλλά το 1054 επανήλθε δριμύτερο και οριστικό, με τον Πατριάρχη Μιχαήλ Κηρουλάριο και τον Πάπα Λέοντα Θ’ ( έγιναν αμφότερα αναθέματα ) λόγω θεολογικών διαφορών για το ζήτημα των αζύμων και του filioque ( σημαίνει: “και εκ του Υιού” εκπορευόμενο το Αγ. Πνεύμα).

Όμως ήδη από το 1ο σχίσμα, κατ’ εντολή των Φράγκων/ Γερμανών Καρολιδών ( επιγόνων του αυτοκράτορα Καρλομάγνου/ Charlemagne, πεθ. το 814 ) που σήμερα τιμώνται από την ΕΕ ως οι πρώτοι ενοποιητές της , όλοι οι λόγιοι Θεολόγοι της Δύσης είχαν καταπιαστεί με το θέμα των αιρετικών Γραικών και το κατακεραύνωμα των αξιών τους εν γένει, όχι μόνο των Θεολογικών (όπως ίσως θα εδικαιούντο να αντικρούσουν).

Μερικοί ενδεικτικοί τίτλοι τέτοιων έργων:Contra Graecorum opposita (ενάντια στην αντίθεση των Γραικών, Ρατράμνος του Κορμπί, 868).
Contra Graecorum haeresim de fide sanctae Trinitatis (κόντρα στην γραικική αίρεση σε αντίθεση με την πίστη στην Αγία Τριαδικότητα, σύνοδος της Βορμς, 868).
Liber adversos Graecos (βιβλίο εναντίον των Γραικών, Αινείας του Παρισιού, 870).
Contra Graecos (εναντίον των Γραικών, Ανσέλμος Κανταρβουρίας, 11ος αιώνας).
Libellus ss. Trinitatis ( λίβελος για το [θέμα] της Τριαδικότητας), Νικόλαος του Κρότωνα (1254).
Contra errores Graecorum / ενάντια στα σφάλματα των Γραικών, του
Θωμά Ακινάτη, έργο που συνέταξε το 1263 κατά παραγγελία του Πάπα Ουρβάνου Δ´. Ο τίτλος δόθηκε εκ των υστέρων από ανθολόγους του Θ. Ακινάτη. Το έργο έχει μια παραδοξότητα. Ενώ επικαλείται την επανένωση των Εκκλησιών, στηλιτεύει τα ανεπανόρθωτα λάθη των Γραικών. Βέβαια ήδη από το 1204 υπήρχε άλωσις της Κωνσταντινούπολης από τους Δυτικούς Σταυροφόρους. Άρα πως μπορούσε να γίνει αποδεκτό το έργο του Ακινάτη ;
Σημαντικό στοιχείο σε όλα τα παραπάνω, είναι η αναφορά των ΑνατολικοΡωμαίων ως Γραικών στη δυτική Ευρώπη, παρότι δεν ήταν μόνον Έλληνες, αλλά πολλοί λαοί εκχριστιανισμένοι ορθόδοξα ελληνόφωνοι και δίγλωσσοι.

Οι Δυτικοί θεωρούσαν εαυτόν πως ήταν οι Ρωμαίοι ( επίγονοι ) και όχι οι του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους ( λαϊκά Ρωμιοί ) που τους αποκαλούσαν επιμόνως Γραικούς ( Greeks μέχρι σήμερα – *οι Γραικοί ήταν ένα αρχαιότατο Ηπειρώτικο φύλο ).

Ο όρος Βυζαντινοί ( λόγω της αρχαίας αποικίας των Μεγαρέων του Βύζαντα, Βυζάντιον στον Βόσπορο ) δημιουργήθηκε από τον Γερμανό Hieronymus Wolf ( 1516 – 1580 ) , τον ” ιδρυτή” της Βυζαντινολογίας και έκτοτε τον χρησιμοποιούν όλοι παγκοσμίως.
Βλέπουμε λοιπόν πως οι όποιες διαφορές αξιών – ιδεολογίας, Ελλήνων – Ρωμαίων, Δύσης – Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους ( Ρωμιών) Γραικών/ Ελλήνων, έχει δισχιλιετή ιστορία.
Φυσικά και κάποιες συγκυριακές συγκλίσεις ( Βυζαντινοί Έλληνες λόγιοι πήγαν στη Δύση μετά την άλωση από τους Οθωμανούς, επηρεάζοντας τη Δυτική αναγέννηση . Το 1821, οι Α’ και Β’ Παγκ. Πόλεμοι καθώς και η Ε.Ε με τις συχνές αρρυθμίες της, είναι καταστάσεις σύγκλισης ).
Αντίστοιχα θέματα, αποκλίσεων συγκρούσεων και συγκλίσεων, άλλης υφής βέβαια – είχαν οι του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους ( λαϊκά Ρωμιοί ) Γραικοί/ Έλληνες / Βυζαντινοί και με το Ισλάμ, δηλ. τον ΠερσοΑραβικό και Οθωμανικό κόσμο . Κάτι που αφορά άλλη ανάρτηση ( αν και υπάρχουν σχετικά με το θέμα άρθρα μου στο διαδίκτυο όπως και βιβλία μου ).

Εν κατακλείδι , αν ψάχνουμε αίτια και ερμηνείες σημερινών παθογενειών στον κόσμο μας ( είμαστε στη μέση Ανατολής- Δύσης), ψάξτε την ιστορία και θα τα βρείτε , χωρίς όμως ιστορικούς αναχρονισμούς , προσοχή γιατί βγαίνουν λάθος συμπεράσματα αν κρίνεις τις τότε κοινωνίες με σύγχρονη ματιά και εργαλεία ανάλυσης.

Πρέπει να μπείτε σε ” μηχανή του χρόνου” και να αξιολογήσετε το τότε, με τα κριτήρια της εποχής του για πιθανά ασφαλή συμπεράσματα.

Σκεφτείτε πως στη ζώσα κοινωνία, την κάθε κατάσταση ο καθένας την αξιολογεί / βλέπει διαφορετικά, παρότι όλοι είμαστε μάρτυρες ίδιων γεγονότων .
Πως να αξιολογήσεις ορθά, τα γεγονότα πριν εκατοντάδες και χιλιάδες χρόνια, χωρίς να είσαι αυτόπτης μάρτυρας , στηριζόμενος μόνον σε υποκειμενικές καταγραφές ιστοριογράφων με συμπάθειες και αντιπάθειες σε πρόσωπα και καταστάσεις;

Είναι καιρός, όπως με γνώση- αυτογνωσία , ο κόσμος μας ξεπερνώντας τα προαναφερόμενα να πάει σε μια κοινωνική, ισονομίας, ισότητας και σεβασμού κατάσταση με τεράστια οικολογική ευαισθησία και αναζωογόνηση.

Κάποιοι έχουν οικοδομήσει προσοδοφόρες καριέρες στη διχόνοια.
Προσωπικά έχω επιλέξει να ζω για τις ιδέες μου και όχι από τις ιδέες μου, που συνοψίζονται στο:
«Ειρήνη ημίν και υμίν» της ομόνοιας.

Ο Δημήτρης Σταθακόπουλος είναι Διδάκτωρ του Παντείου Πανεπιστημίου ( Κοινωνιολογία της ιστορίας και του Πολιτισμού )- Δικηγόρος στον Άρειο Πάγο

ΠΗΓΗ:https://economico.gr/enantia-sta-lathi-ton-grekon-mia-poly-palia-istoria-diaforon-evropis-ellinon/
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.