Υβρίδιο νεο-φιλελέ & κοτζαμπασιδισμού η “κυβέρνηση των αρίστων”!

28/12/2025

ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/Αλέξανδρος Μπελτές

ΛΥΓΕΡΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ

Μπορεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη να έχει βουλιάξει στον βούρκο κραυγαλέων σκανδάλων, αλλά –σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις– παραμένει πρώτο κόμμα, έστω κι αν με το ζόρι υπερβαίνει το 20%. Η κυρίαρχη εξήγηση για το γεγονός ότι δεν έχει καταρρεύσει, όπως θα είχε συμβεί με μία άλλη κυβέρνηση, είναι ότι δεν υπάρχει –με πολιτικούς όρους– αξιωματική αντιπολίτευση, δηλαδή ένα κόμμα που να πείθει ότι αποτελεί αξιόπιστη εναλλακτική κυβερνητική λύση.

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει συρρικνωθεί εκλογικά σε βαθμό σχεδόν διάλυσης. Πολλοί στον χώρο αυτό έχουν εναποθέσει όλες τις ελπίδες τους για πολιτική επιβίωση στον Τσίπρα. Το δε ΠΑΣΟΚ δείχνει ανίκανο να ξεκολλήσει από το 12-13%, παρότι οι πολιτικές συνθήκες είναι ιδανικές, λόγω της μεγάλης πολιτικής φθοράς του Μητσοτάκη. Ούτως εχόντων των πραγμάτων, δεν είναι περίεργο που για πρώτη φορά από τη Μεταπολίτευση, η κοινωνία δηλώνει την επιθυμία της να δημιουργηθούν νέα κόμματα – προφανώς θεωρεί πως υφίστανται πολιτικά κενά.

Το πως θα εξελιχθούν από εδώ και πέρα τα πολιτικά μας πράγματα θα το δείξει ο χρόνος. Σήμερα, θα εστιάσω στο πολιτικό φαινόμενο “Κυριάκος Μητσοτάκης“, επειδή θεωρώ πως αυτό είναι απαραίτητο υπόβαθρο για να ανιχνευθούν οι επόμενες κινήσεις του. Ο Κυριάκος δεν είναι ένας ακόμα τυπικός αρχηγός της ΝΔ και πρωθυπουργός. Επί των ημερών του συνετελέσθη η ιδεολογική-πολιτική μετάλλαξη της ΝΔ, η οποία πιθανότατα θα οδηγήσει στον οριστικό διαχωρισμό της μεταμοντέρνας νεοφιλελεύθερης εκδοχής (ευστόχως αποκαλείται “ακραίο κέντρο”) από τη λαϊκή Δεξιά, όπως έχει συμβεί και σ’ όλη σχεδόν τη Δύση.
Είναι αξιοσημείωτο ότι σχεδόν εξαρχής μετατοπίστηκε πολιτικά-εκλογικά προς τον υιό Μητσοτάκη μία κατηγορία μεσοστρωμάτων, η οποία 20 σχεδόν χρόνια νωρίτερα είχε συσπειρωθεί πίσω από τον Σημίτη. Τον δρόμο προς τον Μητσοτάκη άνοιξαν –με την ευρεία έννοια– διανοούμενοι, πολλοί εκ των οποίων, μάλιστα, έχουν κεντροαριστερή ή και αριστερή προέλευση! Το φαινόμενο έχει καταγραφεί, αλλά ερμηνεύεται μάλλον επιδερμικά με όρους γραμμικής πολιτικής γεωγραφίας. Δηλαδή ότι “ο Κυριάκος είναι μοντέρνος φιλελεύθερος κεντρώος” και ως τέτοιος ασκεί ευρύτερη επιρροή από το κόμμα του και ως εξ αυτού συσπειρώνει.

Πολλοί από τους εν λόγω διανοούμενους έχουν επικαλεσθεί την αντίθεσή τους στις πολιτικές πρακτικές και την αισθητική του ΣΥΡΙΖΑ για να δικαιολογήσουν τη στροφή τους, αλλά αυτό στην καλύτερη περίπτωση είναι η μισή αλήθεια. Στην πραγματικότητα, το ρεύμα που τους οδήγησε στην “πόρτα” του Κυριάκου έχει τις ρίζες του στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1980, πριν ακόμα εμφανισθεί στην πολιτική σκηνή ο υιός Μητσοτάκης, όταν άνθιζε ο σημιτισμός ως ιδεολογικό-πολιτικό ρεύμα και μάλιστα –εμμέσως πλην σαφώς– κατ’ αντιδιαστολή προς το ανδρεοπαπανδρεϊκό ρεύμα.

Πολιτικό υβρίδιο

Ο Κυριάκος είναι σε μεγάλο βαθμό συνεχιστής εκείνου του ιδεολογικού ρεύματος και μία ένδειξη είναι ότι το επιτελείο του αποτελείται κατά κανόνα από πρώην σημιτικούς παρά από ακραιφνείς δεξιούς. Ναι μεν δεν ταυτίζεται με το “νεο-φιλελέ” δεξιό σοσιαλδημοκρατικό πρόσημο του Σημίτη, αλλά εκφράζει μία πιο ακραία εκδοχή του. Αυτό, βεβαίως, δεν τον εμποδίζει στο επίπεδο των πολιτικών πρακτικών, ακολουθώντας τα χνάρια του πατέρα του, να λειτουργεί καιροσκοπικά. Στην πραγματικότητα, ο υιός Μητσοτάκης είναι ένα υβρίδιο του μεταμοντέρνου ιδεολογικού νεοφιλελευθερισμού και του παραδοσιακού πολιτικού κοτζαμπασιδισμού της οικογένειας. Η προσπάθειά του να προσαρμοστεί στην ατζέντα Τραμπ και η πολιτική ψηφοθηρίας δια των επιδομάτων είναι ενδεικτικά παραδείγματα.

Αυτή η αντίφαση, η οποία αποτυπώθηκε πολλές φορές στη μέχρι τώρα πρωθυπουργική θητεία του, δεν τον εμπόδισε να αγγίξει τις επαρχιακές “αστικές” ιδεολογικές χορδές ελληνικών μεσοστρωμάτων, τις οποίες είχε αγγίξει δεκαετίες πριν ο Σημίτης. Στο πρόσωπο του Κυριάκου, λοιπόν, πολλοί είδαν τον “διάδοχο” του Σημίτη, έστω κι αν ηγείτο αντίπαλου κόμματος. Άλλωστε, ειδικά το 1996 είχαν στρατευθεί στο πλευρό του “εκσυγχρονιστή” που διεκδικούσε την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, πολλοί “φιλελέ” κεντροδεξιοί, όπως και άτομα που ψήφιζαν την εκδοχή Κύρκου στη λεγόμενη ανανεωτική Αριστερά.

Ένας προσεκτικός παρατηρητής εύκολα διαπιστώνει ότι πολλοί από όσους είχαν γοητευθεί πριν από δεκαετίες από τον “εκσυγχρονισμό” και το “νεο-φιλελέ” στυλ του Σημίτη γοητεύθηκαν κι από το παρεμφερές “νεο-φιλελέ” στυλ του υιού Μητσοτάκη. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι και οι δύο έχουν δεδηλωμένο ιδεολογικό εχθρό τους τον “λαϊκισμό”, αν και στην πράξη αμφότεροι ουκ ολίγες φορές κατέφυγαν σ’ αυτόν για ψηφοθηρικούς λόγους.

Μεταμοντέρνα “νεο-φιλελέ” ρητορική

Η μεταμοντέρνα “νεο-φιλελέ” ρητορική του Κυριάκου, λοιπόν, αποδεδειγμένα προσκόμισε ψήφους στη ΝΔ, διευρύνοντας την πολιτική-εκλογική εμβέλειά της προς αυτό το είδος του Κέντρου και το 2019 και το 2023. Δεν αναφέρομαι συνολικά στο Κέντρο, επειδή αυτό το ρεύμα δεν ταυτίζεται με το παραδοσιακό προδικτατορικό Κέντρο ούτε αξιακά, ούτε προγραμματικά. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μία μεταμοντέρνα μετάλλαξη του παραδοσιακού Κέντρου.

Η μετατόπιση μίας σημαντικής μερίδας διανοουμένων από την Κεντροαριστερά και την Αριστερά προς το μεταμοντέρνο “νεο-φιλελέ” ρεύμα αρχικά του Σημίτη και αργότερα του Κυριάκου, ποσοτικά δεν μετράει πολύ. Ποιοτικά, όμως, διαμόρφωσε το γενικότερο ιδεολογικό-πολιτικό κλίμα (τους όρους πολιτικής ηγεμονίας) και ως εκ τούτου είχε βαρύνουσα σημασία και στο εκλογικό επίπεδο. Η στροφή αυτή στην κοινωνία είχε διευκολυνθεί από το γεγονός ότι με την πάροδο των χρόνων είχαν κυριαρχήσει εκφυλιστικές εκδοχές του αρχικού κύματος πολιτικής και κοινωνικής αμφισβήτησης, που είχε σαρώσει τη Δύση από το 1968 και μετά. Τέτοιου είδους εκφυλιστικά φαινόμενα είχαν τροφοδοτήσει την παλινδρόμηση.

Είναι ενδεικτικό ότι ο μεταμοντέρνος δικαιωματισμός των “νεο-φιλελέ” εντάσσεται οργανικά στο ατομοκεντρικό ιδεολογικό πλαίσιο του νεοφιλελευθερισμού, είναι το ιδεολογικά σιαμαίο αδελφάκι του. Στην πραγματικότητα, το μεταμοντέρνο “νεο-φιλελέ” ιδεολόγημα είναι μία ακραία διαστρεβλωτική εκδοχή του αφετηριακού φιλελευθερισμού και απέχει πολύ από τον παραδοσιακό ιδεολογικό-πολιτικό συντηρητισμό.

Για την ακρίβεια, σ’ ορισμένα επίπεδα είναι ριζοσπαστικό, με την έννοια ότι καταλύει και ανασυγκροτεί στο δικό του πλαίσιο (παγκοσμιοποίηση, δικαιωματισμός, κοσμοπολιτισμός, υποβάθμιση του έθνους και του εθνικού κράτους, woke κουλτούρα κλπ) τις παραδοσιακές αστικές δομές και νοοτροπίες. Στην πραγματικότητα, λοιπόν, είναι εχθρικό προς τον παραδοσιακό συντηρητισμό, έστω κι αν στο πολιτικό επίπεδο για λόγους εκλογικής σκοπιμότητας αποφεύγει να το διακηρύσσει.

Η επικράτηση του Κυριάκου

Είναι ακριβώς αυτό το σημείο που μας βοηθάει να ερμηνεύσουμε την αρχική πολιτική ηγεμονία του υιού Μητσοτάκη. Αυτό καθ’ αυτό το μεταμοντέρνο “νεο-φιλελέ” ρεύμα είναι εκλογικά μειοψηφικό στην ελληνική κοινωνία. Αυτό αποδείχθηκε όποτε επιχείρησε να μετρηθεί αυτοδύναμα στις εκλογές, όπως συνέβη με το “Ποτάμι” και με το κόμμα της Μπακογιάννη. Ο σημιτισμός κυριάρχησε, επειδή με την ισχυρή βοήθεια των κατεστημένων συστημικών ΜΜΕ επικράτησε στους κόλπους της κομματικής γραφειοκρατίας του ΠΑΣΟΚ και άρα κληρονόμησε την ευρύτατη λαϊκή βάση, που είχε συγκροτήσει ο ανδρεοπαπανδρεϊσμός.

Το αντίστοιχο συνέβη και στη ΝΔ. Ο Κυριάκος επικράτησε στη μάχη για την ηγεσία της ΝΔ για τρεις λόγους:

Πρώτον, επειδή είχε αντίπαλό του έναν πολιτικό χωρίς χάρισμα και μάλλον φθαρμένο.

Δεύτερον, επειδή είχε πίσω του τον παραδοσιακό ισχυρότατο πελατειακό μηχανισμό της οικογένειας Μητσοτάκη.

Τρίτον, επειδή πρόβαλε το μεταμοντέρνο “νεο-φιλελέ” προφίλ του σαν παράγοντα ιδεολογικής ανανέωσης της ΝΔ. Παράδειγμα είναι η ρητορική περί “αρίστων”!

Τέταρτον, επειδή στους κόλπους της κομματικής γραφειοκρατίας, για διάφορους –κυρίως μικροπολιτικούς– λόγους ο Κυριάκος υποστηρίχθηκε στη μάχη για τη διαδοχή και από παράγοντες της ΝΔ που κινούνται σε πολύ διαφορετικό ιδεολογικοπολιτικό ρεύμα, όπως ο Σαμαράς.

Ο Κυριάκος, λοιπόν, κέρδισε και το 2019 και το 2023 όχι μόνο επειδή είχε απέναντί του έναν φθαρμένο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και επειδή έχει κληρονομήσει τη λαϊκή βάση της παραδοσιακής Δεξιάς, στην οποία εκλογικά προσέθεσε το “νεο-φιλελέ” ρεύμα και έτσι απέκτησε πλειοψηφία. Το ίδιο είχε συμβεί τη δεκαετία του 1990 με τον Σημίτη. Είχε κληρονομήσει τη μεγάλη λαϊκή εκλογική βάση του ανδρεοπαπανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ, στην οποία είχε προσθέσει εκλογικά τη δική του “νεο-φιλελέ” εκλογική συνεισφορά για να αποκτήσει ως σημιτικό πλέον ΠΑΣΟΚ πλειοψηφία.

Η πολιτική αεροπειρατεία του Μητσοτάκη

Όπως και στην περίπτωση Σημίτη, έτσι και στην περίπτωση του υιού Μητσοτάκη, έχουμε ένα είδος πολιτικής “αεροπειρατείας”, με την έννοια ότι η αιρετή ηγεσία πρεσβεύει πράγματα που σε μεγάλο βαθμό είναι σε αντίφαση με τις αντιλήψεις του κορμού της εκλογικής βάσης του κόμματος (ΠΑΣΟΚ του Σημίτη και ΝΔ του Κυριάκου). Όπως έχουν δείξει ποιοτικές έρευνες, στην πλειονότητά τους οι ψηφοφόροι της ΝΔ ανήκουν στο ρεύμα της “λαϊκής συντηρητικής Δεξιάς”. Δεν συμμερίζονται τις μεταμοντέρνες “νεο-φιλελέ” αντιλήψεις του Κυριάκου. Αυτό φάνηκε καθαρά στην περίπτωση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών. Από την άλλη πλευρά, όμως, αφενός για λόγους πολιτικής αδράνειας, αφετέρου λόγω της παρέμβασης των συστημικών ΜΜΕ, η λαϊκή Δεξιά είχε κατά κανόνα παραμείνει εγκλωβισμένη στη ΝΔ.

Συμπερασματικά, λοιπόν, ο Κυριάκος κέρδισε όχι μόνο επειδή είχε απέναντί του τον ιδανικό αντίπαλο, τον ΣΥΡΙΖΑ του Τσίπρα, αλλά κυρίως επειδή στην Ελλάδα η παραδοσιακή “λαϊκή Δεξιά” παραμένει κάτω από την ίδια κομματική στέγη με το μεταμοντέρνο “νεο-φιλελέ” ρεύμα που έχει το τιμόνι και άρα η εκλογική επιρροή τους αθροίζεται υπέρ της ΝΔ. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες τα δύο αυτά ρεύματα έχουν διαχωριστεί, γεγονός που έχει αλλάξει εκεί το πολιτικό τοπίο.

Τα κόμματα της “λαϊκής Δεξιάς”, που πολλοί αποκαλούν “Ακροδεξιά”, στην πραγματικότητα είναι ένα είδος “Νέας Δεξιάς” που αντλεί από τις δεξιές παραδόσεις, αλλά και διακρίνεται για τα αντισυστημικά της χαρακτηριστικά. Ο Τραμπ δίνει τον τόνο. Στην Ιταλία η Μελόνι και ο Σαλβίνι είναι στην κυβέρνηση, το ίδιο και ο Όρμπαν στην Ουγγαρία, στη Γαλλία η Λεπέν διεκδικεί με αξιώσεις την προεδρία, η AfD είναι πλέον μεγάλο κόμμα στη Γερμανία, ενώ το κόμμα του Φάρατζ είναι δημοσκοπικά πρώτο στη Βρετανία. Γενικά, η “Νέα Δεξιά” κερδίζει έδαφος.

Στην Ελλάδα, η αντίφαση ανάμεσα στα δύο ρεύματα μπορεί να μην έσπασε την ενότητα της ΝΔ, αλλά γέννησε τρία διαφορετικά μεταξύ τους μικρά κόμματα. Κυρίως η “Ελληνική Λύση” διεκδικεί να εκφράσει πολιτικά το ρεύμα της “λαϊκής Δεξιάς” που στην κοινωνία είναι πολύ μεγαλύτερο από το μονοψήφιο ποσοστό του Βελόπουλου. Με τη μητσοτακική ΝΔ, όμως, να είναι σε πολιτική-εκλογική αποδρομή, ο διαχωρισμός της “νεο-φιλελέ” Κεντροδεξιάς από τη λαϊκή Δεξιά και Κεντροδεξιά θα προχωρήσει – και εάν ο Σαμαράς ιδρύσει κόμμα, εκτιμώ ότι θα οριστικοποιηθεί.

ΠΗΓΗ:https://slpress.gr/politiki/ivridio-neo-filele-kotzampasidismou-i-kivernisi-ton-ariston/?fbclid=IwdGRjcAO-fipjbGNrA759zWV4dG4DYWVtAjExAHNydGMGYXBwX2lkDDM1MDY4NTUzMTcyOAABHtSlqqCFR9ogqkJdAp4SR7ZsNXl3E2MprRkCmFkPIGdMqJ6VpEfOTnoZDLoa_aem_b8s-Ph36iir3tW2f1gtjJQ
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com