Ελληνική Επανάσταση: Τα τετελεσμένα που οδήγησαν στην ανεξαρτησία

 

Η Ρωσία, κατά τον πόλεμο του 1828-29 και λίγο μετά την Ελληνική Επανάσταση, είχε ανοίξει δύο μέτωπα, με τον Σουλτάνο και παλαιότερα με τον Σάχη του Ιράν, κάτι που οι Βρετανοί αντιμετώπιζαν ως διπλή απειλή για τα συμφέροντά τους στην Ανατολική Μεσόγειο και στην Ινδία. Αλλά η Ρωσία δεν μπορούσε να διαλύσει πλήρως την Οθωμανική Αυτοκρατορία, όχι τόσο στρατιωτικά, αλλά κυρίως στην περίπτωση που πραγματοποιούσε αυτό τον στόχο, θα μπορούσε ενδεχομένως να αντιμετωπίσει την αντίδραση της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας, της Αυστρίας και της Πρωσίας από κοινού. Οπότε έπρεπε να περιοριστεί σε μια καθαρή νίκη σε βάρος των Οθωμανών.

Το βρετανικό ανακτοβούλιο υπό τον Ουέλινγκτον, ξεπερασμένο από τα πράγματα, επιδίωκε να διασώσει με κάθε τρόπο την εδαφική ακεραιότητα και την σχετική, τουλάχιστον, πολιτική αυτοτέλεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ώστε να μην μετατραπεί σε άτυπο προτεκτοράτο της Ρωσίας. Και αυτό, σε ό,τι αφορούσε τα ελληνικά ζητήματα, οδηγούσε τον Βρετανό πρωθυπουργό να προτρέπει προφορικά τον Σουλτάνο να δεχτεί μόνο ένα προτεκτοράτο περιορισμένο στην Πελοπόννησο και τις Κυκλάδες, χωρίς να υποστηρίζει αυτή τη θέση δημόσια.

Ωστόσο, επρόκειτο για απολύτως ανέφικτη θέση. Πρωτίστως επειδή οι Έλληνες είχαν δημιουργήσει και εξακολουθούσαν να χτίζουν με τα όπλα τους εδαφικά τετελεσμένα, ενώ επιπλέον η βρετανική λύση προσέκρουε σε έντονες εσωτερικές αντιδράσεις. Οι Έλληνες, όχι μόνο είχαν συνεχίσει να πολεμάνε, αγνοώντας τις προειδοποιήσεις της βρετανικής κυβέρνησης, επιπλέον, όλα μαζί τα κόμματα της Γερουσίας ομόφωνα, εξέφραζαν έντονη δυσαρέσκεια και δήλωναν ότι η συνέχιση του πολέμου για την επέκταση της εθνικής επικράτειάς τους θα ήταν αναπόφευκτη, αν περνούσαν οι βρετανικές θέσεις.

Ο φόβος του Μέτερνιχ

Η απειλή είχε διαβιβαστεί από τους Έλληνες στο βρετανικό ανακτοβούλιο και στην Βουλή των Λόρδων από τον πρίγκιπα Χριστιανό Λεοπόλδο Φρειδερίκο υποψήφιο για τον ελληνικό θρόνο. Το ίδιο παρουσίαζε, αλλά ως αναπόφευκτη συνέπεια και ο Ιωάννης Καποδίστριας σε ένα υπόμνημά του προς τα τρία ευρωπαϊκά ανακτοβούλια. Τι μπορούσε, άραγε, να σημαίνει η απειλή των Ελλήνων για συνέχιση του πολέμου; Νέες αρνήσεις των Ελλήνων, νέες καταστροφές, ατελείωτοι πόλεμοι που θα οδηγήσουν σε διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και κίνδυνο ευρωπαϊκού πολέμου, όπως φοβόταν ο Μέτερνιχ από τον Ιανουάριο του 1828.

Η συνέχεια...Ελληνική Επανάσταση: Τα τετελεσμένα που οδήγησαν στην ανεξαρτησία