Ο «ανεπιθύμητος διανοούμενος» Peter Handke* τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2019 κι αυτό είναι το πιο διάσημο ποίημά του

Στον «ανεπιθύμητο διανοούμενο» Πέτερ Χάντκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας

Ο Peter Handke τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2019. Ο Αυστριακός συγγραφέας που το 2007 απαγορεύτηκε έργο του στη Γαλλία επειδή παραβρέθηκε στην κηδεία του Μιλόσεβιτς στη Σερβία!*

Έγραψε το «Όταν το παιδί ήταν παιδί» για το φιλμ "Τα Φτερά του Έρωτα" του Βιμ Βέντερς.

«Μια επιδραστική εργασία η οποία με γλωσσική επινοητικότητα διερεύνησε την περίμετρο και την ιδιαιτερότητα της ανθρώπινης εμπειρίας». Αυτά ήταν τα λόγια της Ακαδημίας για την βράβευση του Χάντκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2019.

 Ο Πέτερ Χάντκε (Peter Handke, 6 Δεκεμβρίου 1942) είναι πολυβραβευμένος Αυστριακός συγγραφέας και μεταφραστής. Έχει ασχοληθεί με κάθε είδος γραπτού και λυρικού λόγου, όπως ποίηση, σενάριο, δοκίμιο, μυθιστόρημα. Αν και ο Χάντκε είχε προταθεί πολλές φορές για αυτό το βραβείο, τελικά το απέσπασε το 2019. 

Το «Τραγούδι της παιδικής ηλικίας» (Lied Vom Kindsein), το έγραψε ειδικά για την ταινία «Τα Φτερά του Έρωτα» ενώ συνυπογράφει και το σενάριο μαζί με τον σκηνοθέτη Βιμ Βέντερς. 

Το τραγούδι του παιδιού – του Πέτερ Χάντκε

Μετάφραση: Γιώργος Καρτάκης

Όταν το παιδί ήταν παιδί,
περπατούσε με κρεμασμένους ώμους,
ήθελε το ρυάκι να είναι ποτάμι,
το ποτάμι να είναι ρέμα πελώριο, πλατύ
και η λακκούβα αυτή με νερό να είναι η θάλασσα.

Όταν το παιδί ήταν παιδί,
δεν ήξερε ότι είναι παιδί,
όλα τα πράγματα το γέμιζαν χαρά
και όλες οι χαρές ήτανε μία.

Όταν το παιδί ήταν παιδί,
δεν είχε γνώμη για τίποτα,
δεν είχε συνήθειες,
καθόταν συχνά στα πόδια του
και άρχιζε ξαφνικά από το τίποτα να τρέχει,
είχε στα μαλλιά μια κορφή
και δεν έπαιρνε ύφος στις φωτογραφίες.

Όταν το παιδί ήταν παιδί,
ήταν η εποχή για τις εξής απορίες:
Γιατί αυτός είμαι εγώ και δεν είμαι εσύ;
Γιατί είμαι εδώ και όχι εκεί;
Πότε άρχισε ο χρόνος και πού τελειώνει ο κόσμος;
Μην είναι άραγε μόνο ένα όνειρο η ζωή στη γη;
Μην είναι ό,τι βλέπω και ακούω και μυρίζω
μόνο το είδωλο ενός κόσμου πριν τον κόσμο;
Υπάρχει αλήθεια τo Κακό και άνθρωποι
που είναι πραγματικά κακοί;
Πώς γίνεται, εγώ, που υπάρχω,
να μην υπήρχα πριν να υπάρξω
και πώς μια μέρα εγώ, που είμαι,
δεν θα είμαι πια αυτός που είμαι;

Όταν το παιδί ήταν παιδί,
του έφερνε αναγούλα το σπανάκι, ο αρακάς, το ρυζόγαλο
και το βραστό κουνουπίδι,
τώρα όμως τα τρώει όλ’ αυτά –όχι μόνο γιατί πρέπει.

Όταν το παιδί ήταν παιδί,
ξύπνησε μια φορά σε ξένο κρεβάτι,
τώρα όμως νομίζει πως ξυπνάει συνέχεια σε ξένο·
πολλοί άνθρωποι του φαίνονταν όμορφοι,
τώρα όμως του μοιάζει ευτύχημα να δει ωραίους ανθρώπους·
είχε μια καθαρή εικόνα για τον Παράδεισο,
που τώρα έχει απομείνει μια μάλλον θολή υποψία·
του ήταν αδύνατον να διανοηθεί το Τίποτα,
ενώ τώρα ανατριχιάζει με τη σκέψη.

Όταν το παιδί ήταν παιδί,
έπαιζε μ΄ενθουσιασμό,
ενώ σήμερα αισθάνεται δοσμένο σε ένα πράγμα όπως τότε,
μόνο όταν αυτό το πράγμα είναι η δουλειά του.

Όταν το παιδί ήταν παιδί,
του έφτανε ένα μήλο, λίγο ψωμί
και το ίδιο είναι και τώρα.

Όταν το παιδί ήταν παιδί,
τα μούρα βάραιναν στη χούφτα του μόνο σαν μούρα
και το ίδιο είναι και τώρα·
η γλώσσα του γινότανε στυφή απ΄τα χλωρά καρύδια
όπως και τώρα,
σε καθεμιά βουνοκορφή
ένιωθε μια λαχτάρα για μια ακόμα πιο ψηλή,
σε κάθε πόλη λαχταρούσε
μια ακόμα πιο μεγάλη
και το ίδιο είναι και τώρα.
Σκαρφάλωνε να φτάσει τα κεράσια της ψηλότερης κορφής με μια τρελή χαρά
και το ίδιο παραμένει και τώρα·
είχε για τους αγνώστους την ίδια ντροπή
που νιώθει και τώρα·
περίμενε το πρώτο χιόνι,
όπως το περιμένει και τώρα.

Όταν το παιδί ήταν παιδί,
σημάδεψε το δέντρο μ’ ένα ξύλο μακρύ,
που εκεί πάλλεται ακόμα και τώρα.

[Πρώτη δημοσίευση της μετάφρασης στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Δείτε τα περιεχόμενα της έντυπης έκδοσης εδώ.]

*Ο Πέτερ Χάντκε γεννήθηκε το 1942 στο χωριό Γκρίφεν της νότιας Αυστρίας. Έκανε το ντεμπούτο του στη Λογοτεχνία με το μυθιστόρημα «Die Hornissen», που κυκλοφόρησε το 1966, Μαζί με το θεατρικό έργο «Publikumsbeschimpfung» (Offending the Audience, 1969), κατάφερε να εδραιωθεί στην λογοτεχνική σκηνή.

Νόθος γιος μιας πλύστρας σλοβενικής καταγωγής, ο Πέτερ Χάντκε το 1991 με ανοιχτή επιστολή στα ΜΜΕ αντιτάχθηκε στη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και κατήγγειλε ότι η σύσταση σλοβενικού κράτους «δεν υποκινούνταν από την παραμικρή ευγενική ιδέα, σε αντίθεση με τη συμβίωση των λαών που συνιστούσε το ιδεολογικό τουλάχιστον υπόβαθρο της γιουγκοσλαβικής ομοσπονδίας».

Το 1999 περιέγραφε τη ΝΑΤΟική θηριωδία στο Κοσσυφοπέδιο: «Στη Γιουγκοσλαβία, το ΝΑΤΟ έφτασε σ’ ένα νέο Αουσβιτς… Αυτός ο πόλεμος δείχνει μ’ έναν τρομακτικά αναπάντεχο τρόπο την αιώνια βαρβαρότητα… Τότε ήταν οι θάλαμοι αερίων και τα εκτελεστικά αποσπάσματα. Σήμερα είναι δολοφόνοι με τα κομπιούτερ από 5.000 μέτρα ύψος».

Ο Χάντκε δεν τόλμησε μόνο να μιλήσει. Τόλμησε να ταξιδέψει, τόλμησε να περπατήσει στους τόπους που έπεσαν οι βόμβες του ΝΑΤΟ. Τόλμησε να γράψει. Διέσχισε την πρώην Γιουγκοσλαβία απ’ άκρη σ’ άκρη, ταξίδεψε δυο φορές ενώ η Δύση βομβάρδιζε τη χώρα, και κατέγραψε στα τέσσερα βιβλία τις μαρτυρίες του για μια χώρα που την έκαναν θρύψαλα οι …Αρειανοί: «Ο Αρης επιτίθεται και από σήμερα η Σερβία και το Μαυροβούνιο, η Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας και η Γιουγκοσλαβία είναι η πατρίδα όλων όσοι δεν έχουν μετατραπεί σε Αρειανούς», ήταν το «μήνυμα» του Χάντκε στις 24/3/1999, μέρα έναρξης των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών.

Ο Χάντκε το 2007 κηρύχτηκε επίσημα «ανεπιθύμητος διανοούμενος» στη Γαλλία του Σιράκ και του Σαρκοζί, και απαγορεύτηκε το ανέβασμα θεατρικού έργου του στην «Κομεντί Φρανσέζ»! Ο διευθυντής του θεάτρου το ανακοίνωσε επισήμως: Ο Χάντκε «κόβεται» γιατί αν και το έργο του γράφτηκε το 1989 (δηλαδή, ουδεμία σχέση με τα γεγονότα στη Γιουγκοσλαβία), γιατί αν και είχε ενταχθεί εδώ και καιρό στο ρεπερτόριο του γαλλικού θεάτρου, εντούτοις ο συγγραφέας πριν λίγο καιρό έκανε ένα μεγάλο «σφάλμα»: Παραβρέθηκε στην κηδεία του Μιλόσεβιτς στη Σερβία!

ΠΗΓΗ: ww.doctv.gr, http://frear.gr, lifo, Ριζοσπάστη, http://www.katiousa.gr/

Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com