Πανικός στην Τουρκία - Βασίλης Βιλιάρδος

ΕΧΕΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΕΙ ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΑ ΕΝΑ ΧΑΟΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ, ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΕΤΟΧΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΟΜΟΛΟΓΑ ΕΩΣ ΤΗ ΛΙΡΑ, ΤΑ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΠΙΔΕΙΝΩΝΕΙ ΤΗΝ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΑΣΧΗΜΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ – ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ, ΕΙΔΙΚΑ ΣΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ, ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΑ ΚΑΛΠΑΖΕΙ, ΚΑΤΑΣΠΑΡΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΩΝ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΤΗΣ ΚΑΙ ΚΑΘΙΣΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΥΠΟΨΗΦΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΝΤ.

.

Ανάλυση

Όπως έχουμε αναλύσει η παρακμή της Τουρκίας ξεκίνησε το 2013 (πηγή), ενώ στο ίδιο έτος την είχαμε χαρακτηρίσει ως τον «Τιτανικό του Βοσπόρου». Φυσικά στην οικονομία οι καταστάσεις αυτές διαρκούν, οπότε εύλογα δεν μπορεί να προβλέψει κανείς πότε θα συμβεί αυτό που θεωρεί νομοτελειακό με βάση τα μεγέθη που αναλύει – κάτι που στην ουσία ξεκίνησε το 2018, με τη συνεχιζόμενη υποτίμηση της λίρας που οφειλόταν σε καθαρά οικονομικές αιτίες (πηγή).

Έχοντας τώρα ήδη αναφερθεί στους επί μέρους λόγους που αναζωπυρώθηκε πρόσφατα η νομισματική της κρίση (πηγή), θεωρούμε σκόπιμο να εξηγήσουμε τον τρόπο, με τον οποίο οι κερδοσκόποι επιτίθενται στα εκάστοτε θύματα τους – με στόχο το δυνατόν μεγαλύτερα κέρδη μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα (φυσικά δεν επιτίθενται ποτέ, εάν δεν υπάρχουν οι αντικειμενικές προϋποθέσεις – όπως στην Τουρκία τα ελλείμματα στα ισοζύγια της, τα τεράστια εξωτερικά χρέη, τα βραχυπρόθεσμα κλπ.). Ειδικότερα, δραστηριοποιούνται πάντοτε ως μία αγέλη λύκων, οι οποίοι μυρίζονται αίμα – ποτέ ατομικά, αφού γνωρίζουν πολύ καλά πόσο σημαντικά είναι να «συγκεντρωμένα πυρά», για να εξασφαλίσουν τη νίκη τους.

Προσπαθούν δε επί πλέον να ενισχυθούν από τρίτους, όπως είναι οι αμερικανικές εταιρείες αξιολόγησης, καθώς επίσης τα μεγάλα οικονομικά έντυπα – για παράδειγμα το Bloomberg και οι Financial Times, όπου το πρώτο αναφέρθηκε πρόσφατα στη δήλωση ενός χρηματιστή για την Τουρκία, σύμφωνα με την οποία δεν έχει δει ποτέ μία τέτοια κίνηση στα 21 χρόνια που παρακολουθεί την τουρκική αγορά. Εννοούσε δε την άνοδο των επιτοκίων ημερησίου δανεισμού κατά 1.000% μόνο τη Δευτέρα (πηγή), η οποία ακολούθησε την πτώση της ισοτιμίας της λίρας έως και περίπου 5% την Παρασκευή – μία πτώση που συνεχίσθηκε σήμερα, επίσης κατά 5% (στο 5,57 έναντι του δολαρίου, από 5,37 χθες, όπου σημειώθηκε επίσης σημαντική πτώση του χρηματιστηρίου της κατά -5,57%, γράφημα).

Από τις εταιρείες αξιολόγησης δεν υπάρχει βέβαια κάτι καινούργιο, αλλά δεν είναι λίγοι αυτοί που περιμένουν την υποτίμηση του αξιόχρεου της Τουρκίας – μεταξύ άλλων λόγω της ανόδου των επιτοκίων τόσο των διετών ομολόγων της (20,5%), όσο και των δεκαετών (19,12%), όταν τα τελευταία σε αρκετές βιομηχανικές χώρες αγγίζουν το 0% (ανάλυση). Ως συνήθως δε μία υποτίμηση της χώρας συνοδεύεται λίγες ημέρες μετά από την υποτίμηση των τραπεζών της – ενώ η άνοδος των CDS, με τα οποία ασφαλίζει κανείς το σπίτι του γείτονα έναντι πυρκαγιάς, έχει ξεκινήσει για μία ακόμη φορά (γράφημα).

Φυσικά η Τουρκία δεν είναι η μοναδική αναπτυσσόμενη χώρα που βιώνει από καιρό τώρα μία νομισματική κρίση – αφού κάτι ανάλογο συμβαίνει σε αρκετές άλλες, όπως στην Αργεντινή που αναγκάσθηκε να καταφύγει στο ΔΝΤ για να στηρίξει το νόμισμα της μετά την ραγδαία πτώση των συναλλαγματικών της αποθεμάτων (κάτι ανάλογο συμβαίνει και στην Τουρκία, όπου μέσα σε τρεις εβδομάδες μειώθηκαν τα συναλλαγματικά αποθέματα της κεντρικής της τράπεζας πάνω από 10 δις $ στα 24,9 δις $ ή στο επικίνδυνο 5,5% περίπου των υπέρογκων χρεών της σε δολάρια – περί τα 460 δις $, εκ των οποίων τα 175 δις $ λήγουν εντός ενός έτους), στη Βραζιλία, στη Ν. Αφρική, στην Ινδία κοκ.

Απλά η κρίση αυτή των αναπτυσσομένων οικονομιών, από την οποία απειλούνται αρκετές ευρωπαϊκές χώρες ως δανειστές τους, ιδίως οι ισπανικές τράπεζες(άρθρο), δεν απασχολούσε την επικαιρότητα για μερικούς μήνες – έχοντας επιστρέψει όμως δριμύτερη με αφετηρία την Τουρκία, ενδεχομένως λόγω της πολιτικής αστάθειας που προβλέπεται μετά τις δημοτικές εκλογές της 31ης Μαρτίου.

Επίσης εξαιτίας των τεράστιων δαπανών της χώρας για τη διεξαγωγή πολέμων στα γειτονικά της κράτη, της απώλειας όλων σχεδόν των συμμάχων της, των οδηγιών των Η.Π.Α. και της Γερμανίας να την αποφεύγουν οι τουρίστες και των ενδεχομένων αντιποίνων της υπερδύναμης – για την επιμονή της στην αγορά των ρωσικών S-400.

Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΩΝ

Επιστρέφοντας στους κερδοσκόπους, ο τρόπος δραστηριοποίησης τους είναι η μαζική τοποθέτηση χρημάτων στην πτώση του νομίσματος, του χρηματιστηρίου, των τραπεζών, των ομολόγων και ορισμένων μεγάλων εισηγμένων επιχειρήσεων που έχουν υψηλά χρέη σε δολάρια – όπως του τουρκικού ομίλου που αγόρασε το Hilton και κινδυνεύει να χρεοκοπήσει, έχοντας οφειλές σε δολάρια πάνω από 4 δις, της KOC Holding που ζητάει να δανειστεί 1 δις $ κοκ.

Στο παράδειγμα του νομίσματος, η μέθοδος των κερδοσκόπων είναι η εξής: (α) ο δανεισμός τους σε λίρες με το εκάστοτε επιτόκιο, (β) η αγορά δολαρίων με αυτές τις δανεικές λίρες στην τιμή της ημέρας (με περίπου 4,70 λίρες την προηγούμενη Πέμπτη αγόραζαν 1 δολάριο) (γ) η πώληση των δολαρίων προς 5,57 λίρες σήμερα άρα με κέρδος 0,87 λίρες και (δ) η επιστροφή των δανεικών λιρών.

Εν προκειμένω, οι κερδοσκόποι δεν χρειάζεται να επενδύουν ολόκληρο το ποσόν αφού χρησιμοποιούν τη μόχλευση (leverage) – για παράδειγμα, όταν δανείζονται 100 λίρες χρειάζεται να διαθέσουν δικά τους κεφάλαια που αντιστοιχούν σε 10 λίρες ή και σε λιγότερες (οι τοποθετήσεις σε δολάρια απαιτούν μόλις 1 $ για 100 $). Ως εκ τούτου κερδίζουν (ή χάνουν στην αντίθετη περίπτωση) τα δεκαπλάσια αυτών που επενδύουν – πολλές φορές πολύ περισσότερα.

Περαιτέρω, επειδή όλοι οι κερδοσκόποι αναζητούσαν δανεικές λίρες, ενώ η τουρκική κυβέρνηση, μεταξύ άλλων μέσω της κεντρικής τράπεζας προσπάθησε να τους εμποδίσει, αυξάνοντας το επιτόκιο δανεισμού των εμπορικών τραπεζών πάνω από το 24%, κλιμακώθηκε κατακόρυφα η ζήτηση, οπότε το επιτόκιο δανεισμού – φτάνοντας μέσα σε μία ημέρα στο πρωτοφανές ύψος του 1338% (γράφημα). Στη συνέχεια βέβαια σταθεροποιήθηκε στο 180%, αλλά παραμένει υπερβολικά υψηλό – κάτι που, μαζί με όλα τα υπόλοιπα, θα εντείνει την ύφεση στην Τουρκία, βυθίζοντας την σε μία ακόμη μεγαλύτερη κρίση.

Επειδή τώρα οι τράπεζες πιέζονται να μην παρέχουν λίρες στους ξένους διαχειριστές κεφαλαίων (=κερδοσκόπους) που θέλουν να τοποθετηθούν (=στοιχηματίσουν) στην πτώση της λίρας και όχι μόνο, οι τελευταίοι αναγκάσθηκαν να πουλήσουν άλλα τουρκικά περιουσιακά στοιχεία που είχαν στην κατοχή τους, για να εισπράξουν λίρες – όπως, για παράδειγμα, μετοχές εισηγμένων εταιρειών ή/και ομόλογα του τουρκικού δημοσίου, με αποτέλεσμα να έχει πτώση το χρηματιστήριο και να αυξηθούν τα επιτόκια των ομολόγων, όπως αναφέραμε προηγουμένως.

Συμπερασματικά λοιπόν έχει δημιουργηθεί ένα χάος στην αγορά, το οποίο επιδεινώνει την εξαιρετικά άσχημη οικονομική κατάσταση της χώρας – στην οποία ο πληθωρισμός, ειδικά στα τρόφιμα και στα λαχανικά, κυριολεκτικά καλπάζει, κατασπαράζοντας την αγοραστική αξία των εισοδημάτων των Πολιτών της. Με δεδομένο δε το ότι, ο δανεισμός είναι πλέον ασύμφορος, οι επενδύσεις σύντομα θα μηδενισθούν, οπότε η ανάπτυξη – ενώ όλο και περισσότεροι οφειλέτες θα αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους, οδηγώντας τις τράπεζες στο κόκκινο (τράπεζες που έτσι και αλλιώς υποφέρουν, από την υποτίμηση της λίρας).

Παράλληλα η Τουρκία κινδυνεύει να χάσει όλα της τα συναλλαγματικά αποθέματα, εάν δεν ζητήσει άμεσα τη στήριξη της από το ΔΝΤ, ενδεχομένως μετά τις εκλογές – όπως ακριβώς η Αργεντινή. Εν τούτοις φαίνεται δύσκολο να το αποφασίσει ο άνθρωπος που την «απελευθέρωσε» από το Ταμείο μετά τη χρεοκοπία του 2001 – πόσο μάλλον όταν έχει επιλέξει τη συμμαχία του με τη Ρωσία, αντί με τις Η.Π.Α.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Ολοκληρώνοντας, επειδή ορισμένοι φίλοι της Τουρκίας ισχυρίζονται πως είναι σε πολύ καλύτερη θέση από την Ελλάδα, με κριτήριο το ΑΕΠ της ύψους 850 δις $, θα έπρεπε να γνωρίζουν πως το ΑΕΠ είναι συνάρτηση του πληθυσμού – γεγονός που σημαίνει πως η Τουρκία, με 8 φορές περίπου περισσότερο πληθυσμό, έχει μόλις 4 φορές μεγαλύτερο ΑΕΠ, οπότε το κατά κεφαλή ΑΕΠ της, αυτό που ουσιαστικά μετράει, είναι το μισό από το ελληνικό.

Εκτός αυτού το ΑΕΠ της, σε όρους δολαρίου/λίρας, είναι πλέον κατά πολύ χαμηλότερο από το παρελθόν, λόγω της υποτίμησης – ενώ η Ελλάδα δεν μπορεί να βυθιστεί σε νομισματική κρίση ή να οδηγηθεί σε υπερπληθωρισμό, επειδή είναι μέλος της Ευρωζώνης.

Σε κάθε περίπτωση βέβαια, η Τουρκία αποτελεί πια μεγάλη απειλή για την Ελλάδα – αφού ο πρόεδρος της προσπαθεί συνεχώς να αποπροσανατολίσει τους Πολίτες της, προκαλώντας στρατιωτικά/γεωπολιτικά τη χώρα μας. Επομένως πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, αλλά καθόλου κατευναστικοί απέναντι της – αφού κάτι τέτοιο αποθρασύνει συνήθως τους δικτάτορες, καθιστώντας τους πολύ πιο επιθετικούς.

ΠΗΓΗ: https://analyst.gr

Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com